Sanatta cinsiyet kimliği açmazının önemli ayaklarından biri de queer sanat. Geçmişte yasaklar, yaftalamalar ve cezalandırmalar sebebiyle kimliklerini gizlemek durumunda kalan LGBT+ bireylerin yıllar içinde varlıklarını gösterebilecekleri şehirler bulmaları, kalkan yasaklar ve LGBT+ bireyler üzerinde sağlanan haklar çerçevesinde sanatsal üretimleri de daha geniş çerçeveye yayılmaya başladı. Geçmişte eserlere yerleştirilen queer kodlar günümüzde ise gün yüzüne çıkarak önemli bir sanat tarzını oluşturuyor.&nbsp;<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2021-02-25T07:19:23.089Z.jpeg" alt="Jasper Johns, White Flag"><figcaption>Jasper Johns, White Flag</figcaption></figure><hr>İngilizcede günümüz karşılığı öncesinde “tuhaf” anlamına gelen queer sözcüğü yıllarca heteroseksüel olmayanlara karşı hakaret/küfür anlamında kullanıldı. Queer kimliğin gariplik benzetmesinden uzaklaşmasıyla tanım zamanla LGBT+ argosunda benimsenerek negatif anlamından sıyrıldı. Günümüzde queer kuramı cinsellik ve cinsiyet kimliğinin iki bileşenli, özcü tanımlarına karşı çıkarak bütün kimliklerin sosyal olarak kurgulandığını ve sahnelendiğini savunuyor.&nbsp; Catherine Lord ve Richard Meyer’in Art &amp; Queer Culture başlıklı kitabı bu konudaki önemli kaynaklardan biri. Kendilerini gey veya lezbiyen olarak tanımlayan sanatçılara özel bir kitap olmanın ötesine geçen Art &amp; Queer Culture, bunun yerine son 125 yıla dair zengin bir yaratıcı kaynak sağlamanın ve cinsiyet kimliğinin değişen olasılıklarının, kısıtlamalarının izini sürüyor. Oscar Wilde'dan Ryan Trecartin'e, 18. yüzyıl Londra'sının Molly House’larından 1920'lerin Harlem drag balolarına kadar, sosyal ve cinsel normların gösterişli reddi ile modern dönem boyunca queer sanatın ve yaşamın yaratılmasını ele alıyor.&nbsp;<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2021-02-25T07:14:22.478Z.jpeg" alt="Robert Mapplethorpe Jim, Sausalito 1977"><figcaption>Robert Mapplethorpe &nbsp;Jim, Sausalito 1977</figcaption></figure><hr>John Singer Sargent’in örtük çalışmaları, Jasper Johns’un baskıcı bir toplumda eşcinsel biri olarak yaşadığı deneyimlerle dikkat çeken White Flag'i, Larry Rivers’ın çıplak erkek çizimleri queer sanat denildiğinde ilk akla gelenlerden. Yine Dora Carrington, Duncan Grant, Francis Bacon ve David Hockney’ın çizimleri de queer sanatın önemli örneklerinden. George Segal’ın Gay Liberation’ı, Cleve Jones’un The Names Project’i bu alandaki heykel sanatı çalışmalarını oluştururken; Claude Cahun ve Robert Mapplethorpe ise fotoğraf alanında üretimleriyle dikkat çekiyor.&nbsp; Tıpkı erkek bir sanatçının feminist sanat eseri üretebileceği gibi bir heteroseksüel de queer sanat eseri üretebilir. Queer sanatın kişiye ve cinsiyet kimliğine odaklanmaktansa cinsiyet kimliğini sorgulayan eser ve çalışmalara eğildiğini hatırlamakta fayda var.&nbsp;<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2021-02-25T07:16:20.749Z.jpeg" alt="David Hockney, Peter Getting Out of Nick's Pool, 1966"><figcaption>David Hockney, Peter Getting Out of Nick's Pool, 1966</figcaption></figure><hr>Queer sanat alanındaki sergi ve araştırma eksiklikleri günümüzde biraz daha kapanmaya başladı. 2017’de Tate’te açılan Queer British Art 1861–1967 sergisi queer sanatın sanılandan öte yeni bir sanat tarzı olmadığını gözler önüne sermesi açısından oldukça değerliydi. Queer sanatın büyük müzelerde kendine yer bulmasının bir diğer önemli örneği de “Avustralya'da bir kurum tarafından şimdiye kadar sahnelenen en büyük queer temalı sergi” olarak lanse edilen, 10 Aralık 2021'de açılacak olan Queer adlı sergi. Sergi Melbourne'daki National Gallery of Victoria (NGV) koleksiyonundan yaklaşık 300 eseri bir araya getirecek.&nbsp; Eşcinselliğin suç olmaktan çıkarılmasının üzerinden sadece 50 küsür yıl geçtiğini fark etmek şaşırtıcı olduğu kadar üzücü de. Bu durumun hâlâ yadırganması, yaftalanması ve birçok yerde kişilerin kendini gizlemek zorunda kalması yaşadığımız çağın 21. yüzyıl olduğuna inanmayı zorlaştırıyor.&nbsp;

Jasper Johns ile ilgili hikayeler