• HDP İstanbul Milletvekili Züleyha Gülüm, çağrı merkezi çalışanlarının sorunlarına ilişkin soru önergesi <a fr-original-style="" href="https://www.evrensel.net/haber/478545/hdpli-zuleyha-gulum-cagri-merkezi-calisanlarinin-kosullarini-bakan-bilgine-sordu" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">verdi</a>. Önergede yer alan sorunlar arasından;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">home-office çalışma yöntemiyle birlikte ısınma, yemek, elektrik gibi giderlerin çalışanlara yüklenmesi,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İnsani ücret ödenmemesi ve promosyon ödemesinin olmaması,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Mobbing’in yaygın olması.</li></ul>

İş Hukuku & Sosyal Güvenlik

<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;" type="disc"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İSMMMO Silivri Temsilciliği “Sosyal Güvenlikte Önemli Hususlar ve Güncel Teşvikler” konulu eğitim <a fr-original-style="" href="https://www.silivrihurhaber.com/sosyal-guvenlik-konulu-egitim-duzenlendi-89332.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">düzenledi</a>.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sakarya Ticaret ve Sanayi Odası “Devlet Destekleri ve Teşvikleri Tanıtım Günü” <a fr-original-style="" href="https://www.sakaryahaber.com/sakarya/devlet-destekleri-ve-tesvikleri-satsoda-tanitildi" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">etkinliği gerçekleştirdi</a>.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Pamukkale Üniversitesi’nde “İnsan haklarında güncel sorunlar” paneli yapıldı. Panelde insan hakları; kadın, çocuk, işçi ve mülteci başlıklarında&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.evrensel.net/haber/476880/paude-insan-haklari-paneli-son-yillarda-hak-ihlallerinde-ve-is-kazalarinda-artis-yasandi" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ele alındı</a>.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kilis 7 Aralık Üniversitesi’nde "İş Sağlığı ve Güvenliğine Genel Bakış" konulu konferans <a fr-original-style="" href="http://www.olay53.com/haber/universitede-is-guvenligi-konferansi-1142998.htm" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">gerçekleştirildi</a>.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Metal sektörü için sınav ve belgelendirme merkezi’nin kurulması projesinin bilgilendirme toplantısı <a fr-original-style="" href="https://www.iso.org.tr/haberler/etkinlikler/turkiyede-metal-sektoru-icin-sinav-ve-belgelendirme-merkezinin-kurulmasi-projesinin-bilgilendirme-toplantisi-yapildi/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yapıldı</a>.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Türkiye Sivil Havacılık Sendikası iş sağlığı ve güvenliği eğitimi <a fr-original-style="" href="https://isghaber.com.tr/haber/13207235/genel-mudur-yardimcisi-isik-isg-bir-kultur-yasantimizin-her-alaninda-benimsenmesi-gerekiyor" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">düzenledi</a>.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">“Çalışma Hayatında Mobbingle Mücadele Çalıştayı” gerçekleştirildi. Alanında uzman kadın akademisyenlerin katıldığı çalıştayda kadın çalışanların karşılaştığı sorunlar ve mobbingle mücadele konusu <a fr-original-style="" href="https://www.memursen.org.tr/kadinlar-komisyonundan-mobbingle-mucadele-calistayi" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ele alındı</a>.</li></ul>

(Görsel: Kale OSGB)Mobbing&nbsp;kavramı ilk olarak 1984 yılında <a fr-original-style="" href="https://en.wikipedia.org/wiki/Heinz_Leymann" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Dr. Heinz Leymann</a> tarafından İş Hayatında Güvenlik ve Sağlık başlıklı bir raporda ortaya atılmış ve böylece bilimsellik kazanmıştır. Buna göre kavram; psikolojik şiddet, baskı, kuşatma, taciz, rahatsız etme veya sıkıntı vermek şeklinde ifade edilebilir. Türk Dil Kurumu (TDK) tarafından belirlenen tanım doğrultusunda ise bezdiri ifadesi seçilmiş ve “işyerlerinde, okullarda vb. topluluklar içinde belirli bir kişiyi hedef alıp, çalışmalarını sistemli bir biçimde engelleyip huzursuz olmasına yol açarak yıldırma, dışlama, gözden düşürme” olarak tanımlamıştır. Ayrıca, genel kanının aksine sadece işyeri hiyerarşisinde üstte bulunanların astlarına uyguladığı bir tipoloji değildir. Çalışanın çalışana uyguladığı bu tarz eylemler de işyerinde psikolojik taciz kapsamında <a fr-original-style="" href="https://vonahukuk.com/mobbing-nedir/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">nitelendirilir</a>.Öte yandan hâlihazırda daha ziyade mobbing ifadesinin tercih edildiğini söylemek hatalı olmayacaktır. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın <a fr-original-style="" href="https://www.csgb.gov.tr/media/1328/i%C5%9Fyerlerinde-psikolojik-taciz-mobbing-bilgilendirme-rehberi-2017.pdf" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">İşyerinde Psikolojik Taciz Bilgilendirme Rehberi</a>'nde ise mobbing ile birlikte işyerinde psikolojik taciz kavramı da kullanılmaktadır. Öyle ki, mobbinge maruz kalan bir çalışan, iş sözleşmesini haklı nedenle feshedip maddi ve manevi tazminat davası açabilir ya da <a fr-original-style="" href="https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=5237&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Türk Ceza Kanunu</a>'nun 105. ve 109. maddeleri gereğince ceza davası açma yoluna gidebilir.<a fr-original-style="" href="https://www.persty.com/tr" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Persty Yönetim Danışmanlık</a> tarafından gerçekleştirilen 2021 Türkiye İş Dünyası Araştırması verilerine göre, ülkemizdeki mobbing mağdurlarının yüzde 67’si bunu ispatlamada zorlanıyor. İspatlama konusunda kadınlar ve erkekler ise neredeyse aynı durumda: Kadınlarda yüzde 66&nbsp;iken; erkeklerde bu oran yüzde 68&nbsp;şeklinde.Demografik gruplar özelinde karşılaştırıldığında ise mobbingi ispatlamada Z kuşağının daha az zorlandığı görülüyor; zira söz konusu oran yüzde 44&nbsp;olarak gerçekleşmiş durumda. En fazla zorlanan grup Y kuşağı (yüzde 71) iken; bu oran X kuşağı için yüzde 64&nbsp;ve baby-boomer kuşağı için de yüzde 56&nbsp;şeklinde.Ek olarak, mobbing mağdurlarının en sık maruz kaldıkları mobbing davranışları ise;<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yüzde 50 oranında “performansın engellenmesi”,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yüzde 44’lük oranında “yapılan işlerin küçümsenmesi”,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Her biri yüzde 41’lik oranda “dedikoduya maruz kalma”, “yapılan işlerin eleştirilmesi”, “yeteneklerin çok altında işleri yapmaya zorlanma” şeklinde belirtiliyor.</li></ul>

Mobbinge maruz kalmak şöyle dursun, bunu ispatlamaya çalışmak mağdurlar açısından çok daha zor görünüyor.

Mobbing: yaşamak mı daha zor, ispatlamak mı?

• İzmir'in Torbalı ilçesindeki Philip Morris&nbsp;fabrikasında hizmet faaliyetleri yürüten Euroserve'den işçiler, sendikal haklarının tanınması, "sendika üyesi oldukları gerekçesiyle" işten çıkarılan işçilerin geri alınması ve zorunlu mesailere karşı alkışlı protesto eylemi yaptı. Evrensel'in haberine göre, işçiler,&nbsp;"Atılan işçiler geri alınsın",&nbsp;"Taşerona baskı yeter artık", "Birleşe birleşe kazanacağız"&nbsp;ve "Mobbinge karşı direneceğiz" sloganları attı.

Aposto Gündem

(Görsel: Pazarlamasyon)Mobbing, çalışma hayatında uzun zamandır süregelen fakat yakın zamana dek adlandırılmamış, üzerinde yeterli sayıda çalışma yapılamamış bir olgudur. 1980'li yıllara gelindiğinde nihayet incelenmeye başlanan mobbing kavramı, “iş yerinde psikolojik taciz” şeklinde tanımlanabilir.&nbsp;Mobbing kapsamında öne çıkan davranışlar arasında; angarya işler&nbsp;yükleme, işle ilgili bilgilerin gizlenmesi, sözlü taciz&nbsp;ile istifaya zorlama&nbsp;ve benzeri eylemler sayılabilir.Pandeminin çalışma hayatına etkileri göz önünde bulundurulduğunda, evden çalışma ortamının getirdiği belirsiz mesai saatleri ile özel hayatın gizliliğinin ortadan kalkması durumu, ya da sağlık çalışanlarının maruz kaldığı aşırı iş yükü ve psikolojik şiddet mobbing kapsamına giren davranışlara örnek gösterilebilir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın yayınladığı <a fr-original-style="" href="https://www.csgb.gov.tr/cgm/duyurular/131515-nolu-duyuru/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">İşyerlerinde Psikolojik Taciz (Mobbing) Bilgilendirme Rehberi</a>‘ne göre, yalnızca 2017 yılında, bakanlığın iletişim merkezi olan Alo 170 hattına işyerinde psikolojik tacize yönelik 16.784 çağrı yapılmış ve bunların %83’ü özel sektör çalışanlarından gelmiştir. Yine aynı verilere göre, mobbinge yönelik davranışların arasında istifaya zorlama, görev yeri değişikliği&nbsp;ve hakaretler&nbsp;başı çekiyor. Bu davranışlar ilk bakışta yalnızca maruz kalan kişiyi ilgilendiriyor gibi görünse de, domino etkisi yaratarak iş yeri ortamını olumsuz etkilemekte ve nihayetinde hem bireyler hem de şirketler için sosyal ve ekonomik yönden yıkıcı sonuçlar doğurabilmektedir.Psikolojik tacizin önüne geçebilmek için ilk yasal düzenleme 1993&nbsp;yılında İsveç’te çıkarılmış olup günümüze kadar birçok devlet çeşitli düzenlemelerle bu alanda adımlar atmıştır. Türkiye’de ise 2011&nbsp;yılında yayınlanan <a fr-original-style="" href="https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/03/20110319-8.htm" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">İşyerlerinde Psikolojik Tacizin (Mobbing) Önlenmesi</a> başlıklı genelge ile mobbingin önlenmesi için tedbir alınmasının gerekliliği vurgulanmış, ancak bir yaptırım öngörülmemiştir. Söz konusu kavram ilk kez 2012 yılında yürürlüğe giren yeni <a fr-original-style="" href="https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=6098&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Borçlar Kanunu</a>’nda düzenlenmiş ve ilgili maddede; “işverenin, çalışanının psikolojik ve cinsel tacize uğramasını önlemek için gerekli adımları atması gerektiği, aksi halde çalışanın zararını tazminle yükümlü olacağı” belirtilmiştir.İş Kanunu’nda ise psikolojik tacize yönelik bir düzenleme bulunmamaktadır. Ancak işverenin eşit davranma borcunu düzenleyen 5.madde, “çalışana dil, din, ırk, cinsiyet, siyasal düşünce, felsefi inanç ve benzer sebeplere dayalı ayrım yapılamayacağını” belirterek, mobbinge karşı büyük ölçüde koruma sağlamaktadır.Bu düzenlemelerin yanı sıra, Avrupa Konseyi&nbsp;Sosyal Haklar Komitesi tarafından gözetilen ve ülkemizin de imzacı olduğu <a fr-original-style="" href="https://insanhaklarimerkezi.bilgi.edu.tr/tr/content/81-gozden-gecirilmis-avrupa-sosyal-sart/#:~:text=G%C3%B6zden%20Ge%C3%A7irilmi%C5%9F%20Avrupa%20Sosyal%20%C5%9Eart%C4%B1%2C%203%20May%C4%B1s%201996%20tarihinde%20imzaya,Temmuz%201999%20tarihinde%20y%C3%BCr%C3%BCrl%C3%BC%C4%9Fe%20girmi%C5%9Ftir.&text=27%20Eyl%C3%BCl%202006%20tarih%20ve,say%C4%B1l%" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartı</a>, onurlu çalışma hakkı ilkesi kapsamında psikolojik şiddete karşı koruma sağlamaktadır.Öte yandan, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de farkındalığı yeni oluşan bir sorun olarak mobbinge karşı birtakım yasal düzenlemeler ile koruma sağlansa bile; uygulamada bu düzenlemelerin yetersiz kaldığı, çalışanların mobbingden korunmak adına sahip olduğu hakları pek bilmedikleri&nbsp;ve dolayısıyla bu hakları yasal yollardan talep etmedikleri&nbsp;görülmektedir. Oysa ki, iş yaşamında ve toplumsal hayatta, işveren ve çalışanların bilgilendirilmesi düzeni sağlamak adına bir zorunluluk teşkil eder. Bu kapsamda <a fr-original-style="" href="https://www.mobbing.org.tr/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Mobbing ile Mücadele Derneği</a> danışmanlık ve destek hizmeti sunarken, iş yerinde psikolojik tacize maruz kaldığını düşünen kişilere Alo 170&nbsp;hattı üzerinden de danışmanlık hizmeti sağlanabilmektedir.<a fr-original-style="" href="https://www.linkedin.com/in/elif-ay-91a24a16a/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Elif Ay</a>

Mobbing kapsamına giren davranışların arasında, angarya işler yükleme, işle ilgili bilgilerin gizlenmesi, sözlü taciz ile istifaya zorlama vb. eylemler sayılabilir.

Mobbing ile ilgili hikayeler