• Polonya, Macaristan ile diplomatik ilişkilerini düşürdü: Polonya, Budapeşte'deki büyükelçisini geri çağırarak Macaristan ile diplomatik ilişkilerin seviyesini maslahatgüzar düzeyine indirdi. Polonya Dışişleri Bakanlığı, bu adımın, Macaristan'ın hakkında mali ve adli suçlamalar bulunan eski Adalet Bakan Yardımcısı Marcin Romanowski'ye siyasi sığınma vermesi nedeniyle alındığını açıkladı.<ul><li>Polonya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Pawel Wronski, Macaristan'ın bu eyleminin Avrupa Birliği'nin karşılıklı sadakat ilkesine aykırı olduğunu belirtti.</li><li>Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Peter Szijjarto, Polonya'nın Budapeşte'deki büyükelçilerine her zaman saygılı davrandıklarını ifade etti ve iki ülke arasındaki işbirliğinin sadece Rusya-Ukrayna Savaşı ile sınırlı olmaması gerektiğini vurguladı.</li><li>Marcin Romanowski, 2019-2023 yılları arasında Polonya'da Adalet Bakan Yardımcılığı yapmıştı ve hakkında "organize suç örgütüne katılmak" gibi suçlamalar bulunuyordu.</li><li>Romanowski, Aralık 2024'te Macaristan'a giderek siyasi sığınma talebinde bulunmuş ve bu talep kabul edilmiştir.</li><li>Polonya'nın bu diplomatik adımı, iki ülke arasındaki ilişkilerde gerginliğe yol açtı.</li></ul>

Canlı Gündem

<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;Polonya'da hükümet,&nbsp;bir önceki aşırı sağcı hükümetin atadığı 50 büyükelçiyi geri çağırdı. Dış politikada AB'ye daha yakın yeni politikalara yönelen Polonya'nın Dışişleri Bakanı, bu kararın "zorlu görevlerde daha profesyonel bir dış politika yürütmek için" gerekli olduğunu belirtti.

Aposto Gündem

Varşova'nın Kale Meydanı, pazar günü Polonya muhalefet lideri&nbsp;Donald Tusk’ın çağrısıyla toplanan ve "kalıyoruz" pankartları taşıyan on binlerce kişinin Avrupa Birliği'nde kalmayı destekledikleri bir eyleme ev sahipliği yaptı. Kalabalığa seslenen Tusk, hükümetin Polonya'nın Avrupa Birliği'nden çıkmasını istediğini belirtti ve "parti liderinin emriyle, anayasayı ihlal eden bir sahte mahkemenin Polonya'yı AB'den çıkarmaya karar verdiği" konusunda uyardı.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Neler oluyor?&nbsp;</h2>Polonya anayasa mahkemesi geçtiğimiz günlerde bazı Avrupa Birliği yasalarının Polonya anayasasıyla çeliştiğine hükmetmişti. Mahkemenin kararında üye ülkeler tarafından imzalanan uluslararası AB anlaşmalarının, Polonya'nın en yüksek yasası olan anayasaya saygı göstermesi gerektiği belirtildi. 14 yargıçtan 2'si karara karşı çıksa da mahkeme çoğunluğun kararıyla, Polonya ve AB arasındaki gerginliği daha da yükseltecek yasayı kabul etti.Polonya Dışişleri Bakanlığı da kararın ülkedeki hukuksal hiyerarşiyi yeniden teyit ettiği ve yargıçları anayasayı göz ardı etmekten koruduğu gerekçeleriyle karara destek verdi.Varşova ve Brüksel arasındaki gerilim yıllardır sürüyor. Daha önce kürtaj yasağı, LGBTİ+'lara yönelik kararlar, mülteci kabulü gibi konularda karşı karşıya gelen taraflar; Polonya'nın Yargıtay kararlarına itiraz haklarının bazı kurumlarla sınırlandırılmasını, yargıçların zorunlu emeklilik yaşının 65 olarak belirlenmesini, Ulusal Yargı Konseyi üyelerinin atama usullerinin değiştirilmesini öngören yargı reformu konusunda da uzlaşmazlık yaşamıştı.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İlk tepkiler</h2>Almanya ve Fransa "Avrupa Birliği üyeliğinin ortak değerlere ve kurallara tam ve koşulsuz bağlılıkla" mümkün olduğunu ve bu kurallara uyumun her üye devletin sorumluluğu olduğunu hatırlatan ortak bildiri yayımladı.&nbsp;AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen kararın ardından "derin endişe duyduğunu"&nbsp;ve atılacak adımlara kapsamlı ve hızlı şekilde karar verilebilmesi için çalışılmaya başladığını söyledi. Parlamento üyeleri de AB fonlarının en büyük faydalanıcısı konumundaki ülkeye yapılan ödemelerin durdurulması gerektiğine dair paylaşımlar yaptı.Diğer yandan Macaristan lideri Viktor Orbán, Polonya mahkemesinin kararını memnuniyetle karşılayan bir ilke kararı imzaladı. Kararda AB kurumları üye ülkelerin egemenliğine saygı duymaya çağrıldı ve AB hukukunun yalnızca AB'nin yetkin olduğu alanlarda uygulanması gerektiği, bunun çerçevesinin de AB'nin kuruluş anlaşmalarında bulunduğu belirtildi.Bir yorumcunun "AB hukuk düzenine nükleer saldırı" olarak tanımladığı karar, Polonya'nın AB'den çıkışıyla sonuçlanacak bir Polexit süreci konusundaki endişeleri de artırdı.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Polexit bir ihtimal mi?&nbsp;</h2>İktidar partisinin lideri Jarosław Kaczyński&nbsp;geçtiğimiz ayın ortasında yaptığı bir açıklamada "Polonya'nın geleceğinin AB'nin içinde olduğunu, Polexit'in söz konusu olmadığını" söylemiş, yine de AB'ye Polonya'nın "egemen bir ülke" olmak istediğini hatırlatmıştı. Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki de Polexit fikrini muhalefetin "zararlı bir efsanesi" olduğunu söyleyerek reddetti. Muhalefetse bu son kararı endişe verici buluyor."Jarosław Kaczyński tarafından planlanan Polonya'yı Avrupa'dan çıkarma operasyonu tüm hızıyla başladı"&nbsp;ifadelerini kullanan muhalefet lideri Tusk, sessiz kalındığı durumda&nbsp;"Kaczyński'yi hiçbir şeyin durduramayacağını" söylüyor.&nbsp;Bir başka muhalefet partisi olan Poland 2050 lideri Szymon Hołownia da halka "kimin için oy verdiğinden bağımsız olarak herkesin sosyal medyada, anketlerde soğuk bir tepki verme" çağrısında bulunuyor.Avrupa Komisyonu,&nbsp;Polonya için 24 milyar avro hibe ve 12 milyar avro kredi öngören pandemi kurtarma programının dava sebebiyle onaylanmadığını açıkça belirtmişti. Muhalefet liderleri, Polonya'nın bu miktarları alamayacağını da hatırlatıyor.Hükümet sözcüsü Piotr Müller&nbsp;ise komisyonun bu onay sürecini uzatmak için hiçbir yasal dayanağı olmadığını savunuyor. Hatta dün Macaristan ve Polonya AB Adalet Divanı'ndan, AB'nin hukukun üstünlüğünü ihlal ettiği düşünülen ülkelerden fon kesmesine izin veren tedbiri iptal etmesini istedi.POLITICO'nun aktardığına göre yakın tarihli bir anket, bu yıl bir referandum yapılsa Polonya halkının %64,5'inin AB'de kalmak için oy vereceğini gösteriyor.Yine de Avrupa Komisyonu'nun yasal yollarının tükendiği ve yaptırım seçeneklerinin azaldığı yorumları yapılıyor. Avrupa Birliği Antlaşması Madde 7'de öngörülen ve bir ülkenin AB'de oy haklarının kaybıyla sonuçlanabilecek prosedür kalan ülkelerin tamamının fikir birliğini gerektiriyor. Polonya’nın Macaristan'dan destek bulması, bu yolu kapatıyor.Üye ülkelerin nitelikli çoğunlukla Polonya'ya yapılan ödemelerde kesintiye karar vermesinin 2020'de AB'den 18 milyar avronun üzerinde destek aldığı bilinen Polonya için ciddi bir yaptırım olacağı belirtiliyor. Daha önce Komisyon'un 126 milyon avro fonu kesme tehdidinin, bazı bölgelerin "LGBTİ+'lardan arındırılmış" beyanlarını geri çekmesine sebep olduğu, bu yönüyle bu kozun işe yarayabileceği düşünülüyor.

Polonya Dışişleri Bakanlığı ile ilgili hikayeler