WWF-Türkiye (Dünya Doğayı Koruma Vakfı) ve SEFiA’nın (Sürdürülebilir Ekonomi ve Finans Araştırmaları Derneği) Nisan 2022 tarihli <a fr-original-style="" href="https://sefia.org/arastirmalar/celiskiyi-asmak-turkiyenin-yesil-devrimi-ve-yeni-komur-yatirim-planlari/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">raporu</a>, Afyonkarahisar’ın Dinar ilçesinde faaliyete geçmesi planlanan <a fr-original-style="" href="https://www.milliyet.com.tr/ekonomi/milliyet-enerji/hunutlu-termik-santrali-acildi-6879815" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kömürlü termik santralin</a> ekonomik fizibilitesini ve kamu bütçesine getireceği yükü değerlendiriyor.“Çelişkiyi Aşmak: Türkiye’nin Yeşil Devrimi ve Yeni Kömür Yatırım Planları” başlıklı rapor, bugünden bakıldığında kömürlü termik santrallerin yarattığı/yaratacağı maliyetlere dikkat çekmesiyle önem taşıyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İklim hedeflerine ulaşmak için kömürden çıkış şart!</h2>İklim değişikliği gündemi karşılık bulduğu alanı genişletirken, düşük karbonlu ekonomiye geçişin planlanması da birçok ülkenin politika tasarımında acil bir ihtiyaç olarak öne çıkıyor. Bu kapsamda değerlendirilen bir temel hedef ise kömürden çıkış.&nbsp;Raporda, yeni kömür projelerinin iptal edilmesinin ya da mevcut kömür yatırımlarından çıkılmasının tartışıldığı günümüzde; 2053 yılında net-sıfır olma hedefi açıklamış ve Paris Anlaşması'nı imzalamış Türkiye'nin kömürden çıkış hedefinin aksine kurulu gücünü yeni termik santrallerle destekleme çabası bir çelişki olarak değerlendiriliyor.Planlanan Dinar Santrali'nin fizibilitesine dair hesaplamalar önemli bulgular ortaya koyuyor:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">En düşük maliyetli senaryo altında bile santral faaliyete başladıktan ancak 18 yıl sonra&nbsp;kâr edebiliyor. Santralin yıllık ortalama net kârı 54,2 milyon dolar olarak hesaplanıyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Net-sıfır hedefi ile uyumlu olabilecek %90'lık bir karbon yakalama yatırımı ise işletme ve bakım maliyetlerini artırarak başabaş noktasına erişilmesini imkânsız&nbsp;hâle getiriyor. Böylece işletmenin ömrü sona erdiğinde karşılaşacağı zararın bugünkü değeri 230 milyon dolara erişiyor.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yıllık kömür tüketimi öngörüleri ve mevcut AB Emisyon Ticaret Sistemi fiyatları üzerinden yapılan hesaplama, 450 milyon – 1 milyar euro seviyesinde bir tutarın karbon maliyeti olarak ortaya çıkabileceğini gösteriyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kullanılacak olan kömür kaynaklı emisyon, santralin faaliyette kalacağı 35 yıl boyunca ortalama 1.311 erken ölüme ve 315 bin iş günü kaybına yol açıyor. Bu süre içinde sağlık etkileri kaynaklı ortaya çıkacak toplam ekonomik maliyet de 35 yıl için 2 – 5 milyar euro (yıllık 57 – 143 milyon euro) seviyesini buluyor.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Santralin emisyonlarının, içinde bulunduğu tarım havzasındaki tarımsal üretimde neden olacağı değer kaybının yıllık 1,2 milyon dolar seviyesine ulaşacağı gösteriliyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Hâlihazırda termik santrallere sunulan teşvikler (kapasite ödemeleri ve alım garantileri) de hesaba katıldığında santralin kamu bütçesi üzerinde yaratacağı yükün, yılda 1,4 milyar euro’yu bulabileceği öngörülüyor.&nbsp;</li></ul><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sonuç olarak</h2>Rapordaki analiz sonuçları, Türkiye’de kömürlü termik santrallerin iklim hedefleri ile uyumlu biçimde çalışmasının ekonomik açıdan mümkün olmadığını ortaya koyuyor. Kömürün, doğa ve iklim dostu olmadığı gibi, ekonomik bir çözüm de olmadığı vurgulanıyor. Ortaya konulan bulgular, fosil yakıtlara olan bağımlılığımızı sonlandırmamız ve yenilenebilir enerjiye dayalı bir enerji sistemi kurmamız gerektiğinin bir diğer somut kanıtı olarak <a fr-original-style="" href="https://sefia.org/arastirmalar/celiskiyi-asmak-turkiyenin-yesil-devrimi-ve-yeni-komur-yatirim-planlari/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">karşımıza çıkıyor</a>.&nbsp;Türkiye'nin 2053 net sıfır hedefine ulaşmak için yeni kömür yatırımlarından vazgeçmesi ve 2030 yılına kadar kömürden çıkışı planlaması gerekiyor. Bu hem Türkiye'nin kendini fosil yakıt bağımlı bir altyapıya mahkûm etmemesi hem de fosil yakıtların doğrudan ve dolaylı maliyetlerinden kaçınması için bir gereklilik olarak gözüküyor. Fakat Ulusal Enerji Planı'nda görüldüğü üzere fosil yakıtların elektrik üretimindeki payında düşüş öngörülürken termik santral planları açıklanmaya <a fr-original-style="" href="https://temizenerji.org/2023/01/25/ozel-analiz-turkiye-ulusal-enerji-plani-degerlendirmesi/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">devam ediyor</a>.

SEFiA İklim Gündemi

WWF-Türkiye ve SEFiA'nın raporu, Türkiye’de kömürlü termik santrallerin iklim hedefleri ile uyumlu biçimde çalışmasının ekonomik açıdan mümkün olmadığını ortaya koyuyor.

Sürdürülebilir Ekonomi ile ilgili hikayeler