<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;&nbsp; Ireland votes for the incumbent:&nbsp;Vote counting is still underway in Ireland but unofficial results show two center-right parties of the governing coalition in a position to govern for another term.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Important note:&nbsp;In an exception to the global anti-incumbent mood, outgoing governing parties Fianna Fail and Fine Gael took the two largest shares of the vote, narrowly ahead of left-of-center opposition Sinn Fein.</li></ul>

Aposto World

<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;&nbsp; İrlanda'da hafta sonu yapılan erken genel seçimde sandık çıkış anketine göre, İrlanda Devrimci Ordusu'nun (IRA) siyasi uzantısı olarak görülen Sinn Fein %21,1 ve merkez sağ parti Fine Gael %21 oy oranlarıyla yarışı başa baş götürüyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir adım sonrası: Cumartesi kapanan sandıklardaki oylar, seçim bölgesi sayım merkezlerine gönderildi, ancak sayımın birkaç gün sürebileceği öngörülüyor.</li></ul>

Aposto Gündem

Avrupa Birliği ve Birleşik Krallık, Kuzey İrlanda Protokolü kapsamındaki ticaret sorunlarının çözümü için "Windsor Çerçeve Anlaşması" üzerinde anlaşmaya vardı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bir adım geriden</h2>Birleşik Krallık, 2016’daki Brexit referandumuyla AB’den ayrılma kararı almıştı. Ülke, oldukça sancılı geçen müzakerelerin ardından 1 Ocak 2021 itibarıyla da resmen AB’den çıkmıştı. Varılan Brexit anlaşması büyük oranda sorunları ortadan kaldırsa da İrlanda adasındaki gümrük ve sınır sorunu tartışma yaratmaya devam ediyordu.İrlanda adasında, Birleşik Krallık’a bağlı özerk statüdeki Kuzey İrlanda ile bağımsız İrlanda Cumhuriyeti yer alıyor. Kuzey İrlanda’daki İrlanda milliyetçisi Katolikler ile Birleşik Krallık yanlısı Protestanlar arasındaki çatışmayı dindiren 1998 tarihli Hayırlı Cuma Anlaşması, adanın iki bölgesinin arasına fiziksel bir sınır çekilmesini yasaklıyor.Dolayısıyla, İrlanda’da iki bölge arasındaki yoğun ticaret, AB’den Birleşik Krallık’a ve Birleşik Krallık’tan AB’ye gümrüksüz mal sokulması anlamına geliyordu. Varılan Brexit anlaşmasında bu sorun, Britanya adası ile İrlanda adası arasındaki İrlanda Denizi üzerinde ürün kontrolü yapılmasıyla aşılmıştı.Kuzey İrlanda’daki Birleşik Krallık yanlılarını “terk edilmiş" hissettiren, İrlanda’nın birleşmesini savunan İrlanda milliyetçilerinde “heyecan uyandıran” bu durum, Birleşik Krallık hükümeti tarafından “ülkenin toprak bütünlüğüne tehdit” olarak yorumlanıyordu. Denizde kurulan gümrükte de teknik problemler yaşanıyordu.Kuzey İrlanda’daki Birleşik Krallık yanlısı Demokratik Birlikçi Parti (DUP), Brexit müzakerelerinde kendilerine yeterince söz hakkı verilmediği ve Kuzey İrlanda uygulamada Birleşik Krallık’tan koparıldığı gerekçesiyle güç paylaşımına dayalı siyasi sistemi boykot ediyordu. Özerk bölgede Sinn Fein gibi İrlanda yanlısı siyasi partiler güç kazanmıştı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Uygulama nasıl olacak?</h2>Britanya'da üretilen malların Kuzey İrlanda'da daha erişilebilir hale gelmesini ve Kuzey İrlanda’nın Birleşik Krallık’tan kopmamasını amaçlayan anlaşma, Kuzey İrlanda'yı AB ortak pazarı içinde tutuyor. İrlanda adasını bölen bir sınır ya da gümrük kurulmuyor. Ürün kontrolünün İrlanda Denizi'nde yapılması uygulaması da kaldırılıyor.Plana göre Birleşik Krallık'ın geri kalanından Kuzey İrlanda'ya giden ürünlerin kontrolünde iki farklı yol izleniyor.Kuzey İrlanda'ya giden ürünlerde yeşil, Kuzey İrlanda’dan AB'ye gitme ihtimali olan ürünlerde kırmızı şerit bulunması öngörülüyor. Yeşil şeritli mallar gümrüğe takılmadan Kuzey İrlanda’ya girerken, kırmızı şeritli ürünlere Kuzey İrlanda’daki limanlarda gümrük işlemi ve gerekli kontroller yapılması planlanıyor. Ürünlerini yeşil şeritle Kuzey İrlanda’ya sokmak isteyen şirketlerin güvenilir işletmeler olarak kaydedilmesi gerekiyor. Anlaşmayla Britanya onaylı ilaçların Kuzey İrlanda'da satışına yönelik engeller de ortadan kaldırılıyor.Ayrıca, Kuzey İrlanda Parlamentosu, Kuzey İrlanda'da AB ortak pazar yasalarının uygulanmasını "Stormont freni" adı verilen “acil durum mekanizması” ile durdurabilme yetkisine sahip oluyor. AB de Kuzey İrlanda ve Birleşik Krallık arasındaki deniz ticaretine ait verilere erişebiliyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yorumlar</h2>Birleşik Krallık Başbakanı Rishi Sunak, “Kuzey İrlanda’da belirsizliği sona erdirecek bir dönüm noktası” olarak tanımladığı anlaşmanın, "Birleşik Krallık'ın tamamında ticaretin sorunsuz akışını sağladığını, Kuzey İrlanda'nın birlik içindeki yerini koruduğunu ve Kuzey İrlanda'nın egemenliği güvence altına aldığını" söyledi. Son anketlerde İşçi Partisi’nin oldukça gerisinde kalan Muhafazakar Parti’nin, Sunak liderliğinde eski Başbakan Boris Johnson’ı oldukça zorlayan Kuzey İrlanda Protokolü sebebiyle oy kaybetmeyeceği yorumları yapıldı.Birleşik Krallık’ta ana muhalefetteki İşçi Partisi’nin lideri Keir Starmer, "Windsor Çerçeve Anlaşması, ulusal çıkarımızadır ve İşçi Partisi destek verecek." açıklamasında bulundu.AB Komisyonu Başkanı von der Leyen, "Bu anlaşma, uzun soluklu çözümler sunuyor ve bu çözümlerin Kuzey İrlanda halkının endişelerine cevap vereceğine inanıyoruz." ifadelerini kullandı. AB-Birleşik Krallık ilişkilerinde “daha güçlü bir dönem başladığını” ifade etti.İrlanda Başbakanı Leo Varadkar, anlaşmanın "İrlanda ile Birleşik Krallık arasındaki ilişkileri onaracağını" söyledi.&nbsp;İrlanda kökenli ABD Başkanı Joe Biden, anlaşmanın, “Zor kazanılmış Hayırlı Cuma Anlaşması'nın güçlendirilmesi kapsamında önemli bir adım olduğu” değerlendirmesinde bulundu. “ABD’nin bölgenin ekonomik potansiyelini desteklemeye hazır olduğunu” söyledi.CNN’e konuşan politik ekonomi uzmanları da "AB ile Birleşik Krallık arasında bir ticaret savaşı yaşanması tehdidini ortadan kalktığı ve tarafların birlikte daha fazlasını yapmaya çalıştığı döneme geri dönüldüğü" <a fr-original-style="" href="https://edition.cnn.com/2023/02/28/economy/northern-ireland-new-brexit-deal/index.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">değerlendirmelerinde bulundu</a>.DUP lideri Sir Jeffrey Donaldson ise anlaşmanın detaylarını görmeden herhangi bir açıklama yapamayacağını belirtmişti.DUP, The Guardian editörlerinin tanımıyla “AB’den önemli tavizler koparsa da Kuzey İrlanda’da AB hukukuna alan bırakan” bu anlaşmayı onaylasa ve boykotunu sonlandırıp parlamentoya girmeye karar verse dahi, anlaşmanın yürürlüğe girmesinin aylar süreceği tahmin ediliyor.

Birleşik Krallık ile Avrupa Birliği, Kuzey İrlanda Protokolü kapsamındaki ticaret sorunlarının çözümü için anlaşmaya vardı.

Brexit’in son halkası: Windsor Çerçeve Anlaşması

• <a fr-original-style="" href="https://apnews.com/article/boris-johnson-ireland-brexit-northern-d691e9e9a0a1c5c3ef71a98a07334ba9" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">British PM Boris Johnson renewed UK's threats</a> to break a Brexit agreement with the European Union, namely the Northern Ireland (NI) protocol, if the EU doesn’t agree to overhaul the post-Brexit trade rules. Johnson blamed the political crisis that has been obstructing NI from forming a new government.<img src="https://images.aposto.com/2022/4/1/1652731697978.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.79" width="550" alt="Northern Ireland protocol" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Phil Noble/File Photo<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Behind the scenes: After the Irish nationalist Sinn Fein won the most seats in a new Assembly election this month, Democratic Unionist Party refused to form a government, let alone the assembly to sit, until the UK scrapped the NI protocol. Johnson urged the leaders of both political parties to get back to work and "focus on everyday issues." While the DUP wants the Protocol scrapped, most other parties in Northern Ireland want to keep it.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">The backstory: The protocol that came into effect in 2021 allowed Northern Ireland to access the EU single market and was designed to avoid the need for customs checks between NI and the Republic of Ireland following Brexit. However, it subjected the goods moving into NI from Britain to customs checks if they have the chance of being later moved into the EU. British officials criticized the protocol for effectively creating a sea border between NI and the rest of the UK, one that causes major harm to businesses in NI.</li></ul>

• Birleşik Krallık'a bağlı Kuzey İrlanda'da gerçekleşen parlamento seçimlerinde İrlanda Cumhuriyeti ile birleşmeyi amaçlayan İrlanda milliyetçisi Sinn Fein 27 sandalye kazanarak ilk kez birinci parti oldu. Birleşik Krallık yanlısı Demokratik Birlik Partisi (<a fr-original-style="" href="https://www.bbc.com/news/uk-northern-ireland-60786728" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">DUP</a>) ise 24 sandalyede kaldı.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2022/4/2/1652215193110.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="Sinn Fein kutlama" ratio="1.61" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">AFP<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Diğer partiler:&nbsp;Liberal görüşteki İttifak Partisi 17, bir diğer Birleşik Krallık yanlısı Ulster Birlikçi Parti (UUP) 9 ve İrlanda milliyetçilerine yakın Sosyal Demokrat ve İşçi Partisi de (SDLP) 7 sandalye kazandı.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Öte yandan: DUP, Sinn Fein lideri Michelle O'Neill'in başbakan olması durumunda başbakan yardımcılığı için herhangi bir isim önermeyeceğini bildirdi. Bölgedeki yasa gereği bu durumda herhangi bir hükümet kurulması mümkün olmayacak.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Adanın güneyinde son durum:&nbsp;İrlanda Cumhuriyeti'nde de faal olan ve ana muhalefette bulunan Sinn Fein, son anketlere göre %34 oyla açık ara farkla birinci parti konumuna <a fr-original-style="" href="https://www.politico.eu/europe-poll-of-polls/ireland/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yükseldi</a>. Adanın iki yakasında da İrlanda milliyetçilerinin birinci parti haline gelmesi, "Birleşik İrlanda" referandumu takviminin hızlanabileceği yorumlarına sebep oldu.</li></ul>

Sinn Fein ile ilgili hikayeler