<p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">‘Pandemi’ kelimesinin bir bahane olmaktan çıktığı, karantina uygulamalarının sona ermesiyle evde geçirilen vaktin azaldığı şu günlerde, bireysel yatırımcıların ‘keyifli’ ruh halleri yerini ‘temkinli’ bir duruşa bıraktı. 2021’in başlarında borsalar, hayatlarında ilk defa hisse alım satımı yapan bireysel yatırımcıların özgürce hareket ettiği, kimileri için büyük kazançlar kimileri için ise büyük yıkımlar anlamına gelen mecralardı. GameStop, AMC Entertainment gibi daha önce adı sanı duyulmayan şirketlerin hisseleri, Reddit’te bir araya gelen yatırımcıların yoğun ilgisi karşısında sıra dışı bir şekilde yükselişe geçmişti. 2022’nin başlarında işler değişti. Yüksek enflasyon ve artan faiz oranları, ‘meme’ olarak adlandırılan bu hisse senetlerinin ve bireysel yatırımcılar için hisse alım satımını kolaylaştıran Robinhood gibi platformlarının ışığını söndürdü.</p><h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Nasıl başladı?</strong></h3><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Tarih, Ocak 2021. Tüm dünya, pandemi koşulları altında ilk senesini tamamlamaya hazırlanırken artan hisse senedi fiyatları, hükümetlerin teşvik paketleri ve düşük faiz oranları, daha önce hiç olmadığı kadar çok yatırımcının borsaya girmesine neden olmuştu. ABD merkezli video oyun ve tüketici elektroniği şirketi GameStop’un adı, ilk o günlerde manşetleri süslemeye başladı.</p><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Robinhood, Charles Schwab, TD Ameritrade, Fidelity gibi yeni nesil komisyonsuz hisse ticareti uygulamalarının sayısının artması ve Reddit'te WallStreetBets gibi forumlarda büyük yatırımcı topluluklarının ortaya çıkışı, aslında bir süredir “finansın demokratikleşmesi” söyleminin popülerleşmesine neden olmuştu. Ocak 2021’de GameStop’un hisselerinin aniden %2000’e yakın kadar değer kazanması ise ‘meme’ hisse senedi devrini başlattı.</p><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Sene başında 17,25 dolardan işlem gören GameStop hisseleri, 28 Ocak 2021’de 483 dolara kadar yükseldi. ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu’nun (SEC) yayımladığı bir rapora göre, bir günde GameStop ticareti yapan hesapların sayısı, yılın başında 10 binden az iken ocak sonunda yaklaşık 900 bine yükseldi. Hikâye, burada son bulmadı. GameStop’un ardından AMC Entertainment başta olmak üzere o dönemde çoğunlukla kâr getirmeyen birçok şirketin hisseleri ani yükselişler yaşadı. Böylece, sosyal medyanın etkisiyle bireysel yatırımcıların ilgisini çeken ve bir anda yükselişe geçen hisse senetlerine ‘meme’ hisse senedi denilmeye başlandı.</p><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Hatta bir noktada, bireysel yatırımcılara hisse senedi piyasalarında komisyonsuz işlem yapma imkânı tanıması ve menkul kıymetleri belirli bir tarihte belirli bir fiyattan alıp satma hakkı veren opsiyonlar sunması nedeniyle ‘meme’ hisse senetlerinin ortaya çıkışının ana nedenlerinden biri olarak görülen Robinhood’un hisseleri bile ‘meme’ hisse haline geldi.</p><h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Neler değişti?</strong></h3><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">2022’de ise Rusya’nın Ukrayna’yı işgali, tedarik zincirlerindeki sıkıntılar, yüksek enflasyon ve Fed başta olmak üzere merkez bankalarının sıkı para politikaları gibi birçok etken, borsa getirilerinin düşmesine neden oldu. ABD’de S&amp;P 500 endeksi, yıl başından bu yana %20’nin üzerinde düşüş yaşarken bireysel yatırımcılar, ‘meme’ hisse senetlerini kovalamayı bıraktı ve güvenli limanlara yönelmeye başladı.</p><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Reddit’teki WallStreetBets forumunun üye sayısı, hâlihazırda 12 milyonu geçmiş durumda; ancak günlük gönderiler 2021’in başlarında 64 bine yaklaşmışken 2022’de binin altına düştü.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Robinhood, geçen yıla kıyasla 1 milyondan fazla kullanıcısını kaybetti ve hisse senedi ticaretinden elde edilen gelir %73 <a fr-original-style="" href="https://www.forbes.com/sites/jasonbisnoff/2022/04/29/robinhood-losses-spell-the-end-of-an-era-for-young-investors-whove-never-traded-through-a-downturn/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">düştü</a>. Şirketin hisseleri, Temmuz 2021'de gerçekleşen halka arzından bu yana %80 <a fr-original-style="" href="https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-06-15/robinhood-s-stock-is-now-worth-less-than-its-cash-on-hand" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">düştü</a>. Nisan ayının sonunda ise çalışanların %9’unun işten çıkarılacağı açıklandı.</li></ul><h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">‘Meme’ hisseler şu anda ne durumda?</strong></h3><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">‘Meme’ hisselerin günümüzdeki durumuna bakacak olursak; yükseliş dalgasının öncüleri GameStop ve AMC’nin hisseleri, elbette rekor seviyelerde kalmadı. Zaten yükselişin hemen ardından Robinhood tarafından getirilen alım satım kısıtlamaları, hisselerin düşmesine neden olmuştu; ancak kazançların hepsi geri verilmedi.</p><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Hâlihazırda 31 Aralık 2020’ye kıyasla GameStop hisseleri, %600’e yakın yükselirken; AMC hisselerinde %500’ü aşkın yükseliş görüldü.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">GameStop hisseleri, bu yazının yazıldığı saatlerde 131,4 dolardan işlem görüyor. Bu rakam, yıl başından bu yana hisselerde %11,45’lik bir düşüş yaşandığını gösteriyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">AMC hisselerindeki düşüş daha yüksek. Yazının yazıldığı saatlerde 12,9 dolardan işlem gören hisseler, sene başından bu yana %50’ye yakın değer kaybetti.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tesla, Robinhood, BlackBerry, Bed Bath &amp; Beyond ve Clover gibi ikinci dalga ‘meme’ hisselerin fiyatları ise çoğunlukla ani yükseliş öncesi seviyelerine <a fr-original-style="" href="https://time.com/6149431/meme-stock-investors-one-year-later/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">geri döndü</a>.</li></ul><h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">‘Meme’ hisseler geri dönüş yapacak mı?</strong></h3><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Goldman Sachs analistleri, yakın zamanda yayımladıkları bir araştırma notunda, son iki senede bireysel yatırımcı sayısında görülen artışın ve ‘meme’ hisse senedi hareketinin büyük ölçüde “alternatif olmamasından” kaynaklandığını iddia ediyor. Analistlerin iddiası, düşük faiz ortamında yatırımcıların daha güçlü getiriler peşinde koşarak teknoloji hisseleri, ‘meme’ hisse senetleri ve kripto para birimleri gibi riskli varlıklara yöneldikleri yönünde. Son birkaç ayda ise bu eğilimin sert bir şekilde değiştiği ve yatırımcıların “makul alternatiflere” yöneldiği belirtiliyor. Nitekim araştırma notu, bireysel yatırımcıların son iki yıl için satın aldıkları ABD hisse senetlerinin çoğunu geri sattıklarını da ortaya koyuyor.</p><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Halihâzırda WallStreetBets forumunda, en çok konuşulanlardan biri görece daha yüksek değerli olan Meta, Costco, Palantir gibi mavi çipli hisselere yatırım yapmak. GameStop, AMC gibi hisselerin adı artık daha az geçiyor. Öte yandan GameStop ve diğer ‘meme’ hisse senetleri, bazı yatırımcıların büyük kayıplar yaşamasına neden olsa hisse senetlerini açığa çıkarma piyasalarda popüler bir strateji olmaya devam ediyor. Bazı uzmanlar, tüm olumsuzlarına rağmen ‘meme’ hisse senetlerinin yükselişinin en azından piyasaların demokratikleşmesi açısından olumlu etkilerinin olduğu konusunda <a fr-original-style="" href="https://edition.cnn.com/2022/01/26/investing/meme-stocks-gamestop-amc-reddit/index.html" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">hemfikir</a>.</p><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">“Meme’ hisse senetleri geri döner mi?” sorusuna gelince; yüksek enflasyon ve faiz artışları devam ettiği sürece, yatırımcıların riskli hamlelerden kaçınmaya devam edeceği öngörülüyor; ancak uzmanlar, “kazanmaya alışan” yatırımcıların makroekonomik şartlar düzeldiği zaman ‘meme’ hisselere geri dönüş yapabileceğini <a fr-original-style="" href="https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-01-31/-reviled-meme-stocks-await-market-calm-to-attempt-a-comeback" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">düşünüyor</a>.&nbsp;</p><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Diğer yandan, ‘meme’ hisse dalgasına katılan yatırımcıların çoğu şu anda kripto para piyasalarına yönelmiş durumda. Blokzincir teknolojilerine odaklanan Grow Labs’in kurucusu Renee Russo, TIME’a verdiği röportajda “Bu döngü, hala devam ediyor. Sadece formu değişti,” diyor ve ekliyor: "Yatırımcıların NFT ticareti yapma ve topluluğumuzu şekillendirme şekline bakarsanız, AMC ve GameStop yatırımcılarının sahip olduğu tutumla aynı türde."</p><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Şirketler de “yeni büyük akımın” kripto olduğunu fark etmiş olacak ki; kripto piyasalarında son dönemde yaşanan satış dalgasına rağmen bu sektöre yatırım yapmaya devam ediyor. Robinhood, 2022’nin sonuna kadar DeFi, NFT ve Web3 müşterileri için yeni bir kripto cüzdan hizmeti sunmayı planladığını açıkladı. GameStop, kendi NFT pazarını oluşturmak için bu yılın başında Ethereum Layer 2 geliştiricisi Immutable X ile ortaklık kurdu. NFT pazaryerinin beta sürümü, geçen ay piyasaya sürüldü bile…</p>

Pareto

Yüksek enflasyon ve artan faiz oranları, ‘meme’ hisse senetleri ve bireysel yatırımcılar için hisse alım satımını kolaylaştıran Robinhood gibi platformlara talebi azalttı.

komisyonsuz ile ilgili hikayeler