<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.nature.com/articles/d41586-022-01474-9" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Hastalıkların Yayılması: Küresel Viral Çorbayı Isıtmak ve Karıştırmak</a></h3>2020 yılı COVID19 virüsü sebebiyle oluşan pandemi ile yakın tarihe damgasını vuran yıllardan birisi oldu. Dünya pandemi ile uğraşırken basında yeteri kadar yer bulamamış olsa da 2020 aynı zamanda Kuzey Yarım Küre için en sıcak, dünya için en sıcak beşinci yıl olarak kaydedildi.&nbsp;Çoğu pandemi gibi COVID19 pandemisi da hayvan popülasyonlarından insanlara sıçrayan hastalıklar ile tetiklendi. Öte yandan, canlı türleri arasında yayılmaların yerini ve zamanlamasını saptamak son derece zor.&nbsp;Nature dergisinde yayımlanan yeni bir <a fr-original-style="" href="https://www.nature.com/articles/s41586-022-04788-w" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">çalışmada</a>,&nbsp;iklim değişikliğinin türler arası virüs yayılımını ne şekilde etkileyeceği değerlendirildi. Çalışmaya göre;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Küresel sıcaklıkların artışı ve arazi kullanımındaki değişiklikler canlı türleri arasında yeni karşılaşmalara yol açacak. Bu durum, hem yaban hayatı hem de insanları tehdit edebilecek virüs yayılmalarının artmasına neden olabilir.</li></ul><img src="https://images.aposto.com/2022/5/4/1654807763030.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.21" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://trackingsdg7.esmap.org/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">2022 Enerji İlerleme Raporu</a></h3>Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’ndan yedincisi (SKA7) olan Erişilebilir ve Yenilenebilir Enerji’de küresel durumu ortaya koyan <a fr-original-style="" href="https://trackingsdg7.esmap.org/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">2022 Enerji İlerleme Raporu</a> yayımlandı. Rapora göre SKA7’ye yönelik küresel ilerlemenin 5 temel göstergesinde güncel durum ve 2010 ile karşılaştırılması şöyle:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Elektriğe erişimi olmayan küresel nüfus 2010 yılında 1,2 milyarken 2020’de 733 milyona kadar geriledi. Değişim olumlu yönde olsa da, dünya üzerinde her on insandan birisi hala elektriğe erişemiyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Isıtma, aydınlatma ve yemek yapmada temiz yakıt ve teknolojiye erişimi olmayan nüfus 2010 yılında 3 milyarken 2020’de 2,4 milyara geriledi. Yani neredeyse her üç kişiden birisi hala kirli kaynakları kullanıyor.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Toplam nihai enerji tüketimindeki yenilenebilir enerji payı 2010’da yüzde 16,1 iken 10 yılda iki puan bile yükselemedi. 2019’da yüzde 17,7 olarak açıklanan payın çok daha hızlı şekilde artırılması gerekiyor.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ekonominin Enerji Yoğunluğu 2010 yılında dolar başına 5,6 megajul olan değerinden 4,7 megajula düştü. SKA7’nin bu 3. hedefi ile 2030’a kadar küresel enerji verimliliği ilerleme oranının iki katına çıkarılması amaçlanıyor; ancak gelişmeler hala oldukça yavaş.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Temiz enerji araştırmalarını ve gelişimini desteklemek için gelişmekte olan ülkelere yapılan uluslararası finansal destekler 2010’da 11,2 milyar dolardı. 2019 yılında ise artması gerekirken azalarak 10,9 milyar dolara geriledi.</li></ul><img src="https://images.aposto.com/2022/5/4/1654807803470.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.97" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.fao.org/fao-stories/article/en/c/1530089/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Sürdürülebilir Tarımsal Gıda Sistemlerini Geliştirmenin Beş Yolu</a></h3>Tarım Dünya üzerinde 10 000 yıldan fazla bir süredir yapılıyor. Bu süreç boyunca tarım insanlık için sadece yiyecek, barınak ve geçim kaynağı sağlamakla kalmadı aynı zamanda bilgi, gelenekler, yenilikler ve ekosistem hizmetleri de verdi. Öte yandan tarım günümüzde, birçok ekosistem kapasitesinin sınırlarını zorluyor. Bu yüzden&nbsp;tarımı çevreye daha duyarlı ve sürdürülebilir duruma getirmemiz şart.&nbsp;Gıda ve Tarım Organizasyonu (FAO)’nun küresel gıda sistemlerini geliştirmek için odaklandığı beş yol şöyle:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sürdürülebilir ve döngüsel bir biyoekonomiyi teşvik etmek: Mikrobiyom bilimi, alternatif proteinler, biyopestisitler, döngüsel atık yönetimi ve ekosistem restorasyonu dahil olmak birçok alandaki yenilikler destekleniyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tarımsal plastik kirliliğini yönetmek: Geçtiğimiz dönemde çıkan <a fr-original-style="" href="https://www.fao.org/publications/card/en/c/CB7856EN" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">çarpıcı bir rapor</a>, ilk kez karasal ekosistemlerdeki plastik kirliliğin suda yaşayanlardan çok daha fazla olduğunu ortaya koydu. Bu bağlamda, tarımda plastiği kullanma şeklimizi değiştirmemiz şart. Raporda önerilen 6 temel basit kural: Reddet, Yeniden Tasarla, Azalt, Yeniden Kullan, Geri Dönüştür ve Kurtar.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Çevresel ve sosyal güvenceler yaratmak: FAO, tüm proje ve programların uygulanmadan önce kapsamlı bir değerlendirmesini yaparak çevresel ve sosyal yönetim yönergelerine uygun olması için çabalıyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Çevre ve iklim verilerine açık erişim sağlamak: Değişimi anlamak ve riskleri tahmin etmek için verilerin varlığı ve ulaşılabilirliği çok önemli. FAO, tüm tarımsal gıda paydaşlarının iklim risklerini tam olarak tanımlayabilmesini ve ele alabilmesini sağlamak için 65 katmanlı bir açık erişim verisi içeren bir “İklim Riski Araç Kutusu” üzerinde çalışıyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tarımsal mirası korumak: <a fr-original-style="" href="https://www.fao.org/giahs/en/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Küresel Olarak Önemli Tarımsal Miras Sistemleri (GIAHS)</a>’nin belirlenmesi ve korunması için küresel çalışmalar yürütülüyor.</li></ul>

megajul ile ilgili hikayeler