Aposto Gündem

Fârika, hat, büyük çizgi, çizgi, uzun çizgi veya konuşma çizgisi… Tanzimat döneminden bu yana dilimizde yer alan uzun çizgi (konuşma çizgisi) bu kadar çok isim değişikliğine uğramasına karşın kullanımı hemen hemen hiçbir kural değişikliğine uğramamıştır. Son yıllarda yazılarımızda kullanmaktan kaçınarak yerine tırnak işaretini yeğlediğimiz “uzun çizgi”nin serüvenine bir bakalım.

'Fârika'dan 'uzun çizgi'ye uzanan bir yolculuk

<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Noktalı virgül gerekmiyor şiirde</h2>Noktalı virgül, kullanılmasından korkulan, başa bela bir noktalama işaretidir; virgülden daha güçlü, noktadan daha zayıf bir duraksama işareti olarak kabul edilir. Çoğunlukla kendi içinde virgülle ayrılmış grupları ve sıra cümleleri birbirinden ayırmak için kullanılır.Yazı: <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/a/suha-calkivik" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Suha Çalkıvik</a>Noktalı virgül, kullanılmasından korkulan, başa bela bir noktalama işaretidir; virgülden daha güçlü, noktadan daha zayıf bir duraksama işareti olarak kabul edilir. Çoğunlukla kendi içinde virgülle ayrılmış grupları ve sıra cümleleri birbirinden ayırmak için kullanılır. <p contenteditable="false" fr-original-class="custom-button-wrapper fr-deletable" fr-original-style="text-align:center" style="text-align: center; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><a bgcolor="#effe75" color="#090909" contenteditable="false" fr-original-class="custom-button-link" fr-original-style="background-color:#effe75 !important;color:#090909 !important" href="https://aposto.com/s/noktali-virgul-gerekmiyor-siirde?a=customButton" rel="noreferrer" style="background-color: rgb(239, 254, 117) !important; color: rgb(9, 9, 9) !important; text-decoration: none; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">YAZININ DEVAMI</a>

Editörün Seçkisi

Tire (hyphen), orta tire (en dash), uzun tire (em dash) yanlış kullanılan noktalama işaretlerinin başında gelir. Yazılı ifadenin olmazsa olmazı olan noktalama işaretlerinin her birinin kendine özgü anlamı ve görevi vardır. Klavyelerde genellikle tire ve orta tirenin yer alması, tirenin ilave tuşa basma gerektirmeden tek seferde kullanılabilmesi, kullanıcıların kolayına gelerek olur olmaz yerlerde tireyi kullanmasına yol açmaktadır. Halbuki üç farklı uzunluktaki bu yatay çizgilerin anlamları birbirinden farklıdır. “Uzun tire gereken yerde tire kullanmak, virgül kullanılması gereken yerde soru işareti kullanmak kadar ciddi bir yazım hatasıdır.”1<img data-fr-image-pasted="true" src="https://images.aposto.com/2022/11/3/1671043089041.png" width="550" fr-original-style="" style="vertical-align: middle; border-style: none; position: relative; max-width: 100%; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" fr-original-class="fr-draggable"><a fr-original-style="" href="https://www.amazon.com/Typographic-Design-Rob-Carter/dp/1118715764/ref=sr_1_2?keywords=Typographic+Design%3A+Form+and+Communication&qid=1563462058&s=books&sr=1-2" rel="noopener ugc nofollow" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Typographic Design: Form and Communication</a>&nbsp;adlı kitapta verilen farklı Quad ölçüleri. Günümüzde tipografi alanında kullanılan terminolojinin çoğunluğu taşınabilir yazı (movable type) döneminden kaynaklanır. Yatay eksenli çizgilerin belirleyicisi olan em&nbsp;ölçüsü, geleneksel tipografide <a fr-original-style="" href="https://en.wikipedia.org/wiki/Quad_(typography)" rel="noopener ugc nofollow" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">quad</a> denilen metal bloklardan gelir.Metal harflerin dizilmesi aşamasında, dizgici, tipografik ögeler arasındaki uzamsal aralıkları belirler. Cümleyi oluşturan bu ögelerin ayarlanarak dizgilenmesi işlemine harf döşemesi (İng. <a fr-original-style="" href="https://en.wikipedia.org/wiki/Letter-spacing" rel="noopener ugc nofollow" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">tracking</a>) denir.<a fr-original-style="" href="https://bit.ly/2MBZwCD" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Yazının devamını okumak için ➚</a>

nokta ile ilgili hikayeler