Good Night Oppy, 2022

Sanırım yıldızların büyüsüne ilk kez 5-6 yaşlarında, Kalkan'daki yazlığımızda geceleri çok daha fazla yıldız görebilmeye başlayınca kapıldım. Ortaokulda uzay kampına katıldım, lisede astronomi kulübüne yazıldım, astronomi dersi aldım. Jüpiter'in uydularından kataklismik çift yıldızlara, şu an %90'ını hatırlamadığım birçok şey öğrendim galaksimize ve evrene dair, okulumuzdaki gözlemevinde geçen gecelerde Kutup Yıldızı'nın yerini kolaya kaçıp "üçüncü pencerenin üstü" olarak ezberledim. Amerikan kültürüyle içli dışlı bir çocukluk, öğrencilikti benimki; astronomi ilgisiyle birleşince NASA'ya ve ABD'nin yirminci yüzyılın ortalarındaki uzay keşiflerine büyük hayranlık duydum. Belki de bu yüzden, uzayla ilgili filmler de daima farklı bir yönden, daha kişisel bir yerden yakaladı beni. Belki de 2022'nin henüz izleme fırsatı bulduğum sayılı belgeselinden biri olan Good Night Oppy'i izlediğimde bu yüzden gözlerim doldu.

NASA, 2003 yılında Mars'a iki yüzey keşif aracı yollamıştı: Spirit ve Opportunity - Ruh ve Fırsat. İsimleri çevrimiçi bir anketle kararlaştırılmıştı. Bir ay arayla fırlatılan ve bir ay arayla Mars'ın farklı noktalarına inen iki aracın gezegene bağlı ve teknik koşullar nedeniyle 90'ar gün işlevsel kalması öngörülmüştü. Oysa Spirit 22 Mart 2010'a, Opportunity ise 10 Haziran 2018'e kadar Mars yüzeyinde dolaşmaya, örnek toplayıp analiz etmeye ve dünyaya veri yollamaya devam etti. Good Night Oppy, proje aşamasından 10 Haziran 2018'e kadar Opportunity'nin (ve tabii Spirit'in) hikâyesini anlatıyor bize. Üstelik Angela Bassett'in seslendirmesiyle.

^{Good Night Oppy (2022, Ryan White) | Kaynak: Indiewire}

Belgeselin etkileyici yanlarından biri Opportunity'i ve yıllar süren yolculuğunu canlandırdığı görsel efekt ve animasyonları, diğeri ise mühendisler ve araçlar arasındaki ilişkiyi adeta bir ebeveyn-çocuk ilişkisi gibi ele alan hikâye anlatıcılığı. 90 gün yaşayacak denen bir çocuğu ya da evcil hayvanı 15 yıldan fazla süreyle hayatlarına sokma fırsatı bulan onlarca, yüzlerce insanın artık ondan Oppy diye bahsetmesi de, o "düşüp" de "bacağını" sakatladığında milyonlarca kilometre uzaktan onu iyileştirmeye ve rahatlatmaya çalışması da, nihayetinde 15 yılı aşkın süre "işlevsel kaldığını" değil, "yaşadığını" söylemesi de tesadüf değil.

Amazon Prime Video'da izleyebileceğiniz Good Night Oppy, benim için 2022'nin en iyi belgesellerinden biri.

★★★★