Hollywood grevleri: Senaristlerin anlaşması ve oyuncuların beklentileri

Hollywood'da sinema yazarlarının 2 Mayıs’ta başlattığı ve oyuncuların da 13 Temmuz’da katıldığı grev, aylar sonra ilk kez çözüme doğru büyük bir adım attı. Sinema yazarlarını temsil eden işçi sendikası Amerika Yazarlar Birliği (WGA), geçtiğimiz pazar günü film stüdyoları ve streaming hizmetlerini temsil eden Sinema ve Televizyon Yapımcıları Birliği (AMPTP) ile yeni bir sözleşme konusunda geçici bir anlaşmaya vardı. 

Bu geçici anlaşma sayesinde televizyon ve film prodüksiyonlarının durmasına neden olan 146 günlük WGA grevi sona ermiş oldu. Çarşamba günü oybirliğiyle grevi sona erdirmeye karar veren WGA yönetiminin açıklamasına göre, sendika üyeleri önerilen sözleşme üzerine 9 Ekim'e kadar oy kullanabilecek. Fakat, sinema yazarlarının grevi bitmiş olsa da onlara sonradan katılan ve oyuncuları temsil eden işçi sendikası (SAG-AFTRA) greve devam ediyor. 

Yazarların grevlerini sona erdirip tekrar çalışmaya başlamasıyla belirli televizyon programları devam edebilecek olsa da Hollywood'un yeniden tekerleklerini döndürebilmesi için oyuncuların da setlere geri dönmesi gerekiyor. 

Şimdi ne olacak?: WGA'nın temsil ettiği 11 binden fazla yazar, önerilen anlaşmayı kabul edip etmeme konusunda oy kullanacaklar. Anlaşmanın tamamı henüz kamuoyuna duyurulmamış olsa da, WGA müzakereler komitesinin yaptığı açıklamada, sendikanın istediği çoğu değişikliği yeni anlaşmanın içerdiği belirtiliyor. 

WGA, üyelere gönderdikleri bir e-postada şu ifadeleri kullandı:

Bu anlaşmanın olağanüstü olduğunu söyleyebiliriz—sektördeki üye yazarlar için anlamlı kazançlar ve korumalar içeriyor. 

WGA ne istiyor?: WGA sendikasının talepleri içinde, streaming hizmetleri için yazarlara telif ücreti artışı, televizyon dizilerinde minimum personel istihdamı konusunda stüdyoların taviz vermesi ve yapay zeka teknolojisinin yazarların haklarına, maaşına ve tazminatına müdahale etmemesi yer alıyor. 

Peki ya aktörler?: Aktörler de yazarlar gibi ücretlerinin yükseltilmesini; çalışma, sağlık ve emeklilik koşullarının iyileştirilmesini istiyor. Oyuncuların yapay zeka düzenlemelerinden beklentisi ise, gelecekteki televizyon yapımları ve filmlerde yapay zekanın kullanımına karşı bazı korumalar sağlanması. 

Hollywood’un kapısına aylarca kilit vurmak, ülke ekonomisini ve endüstri kazançlarını da olumsuz etkiledi.:

• ABD ekonomisi: Milken Enstitüsü'nün hesaplamalarına göre grev ABD ekonomisine yaklaşık 5 milyar dolara mal oldu.
• Eyalet ekonomisi: Kaliforniya valisi Gavin Newsom, eyalet ekonomisinin Hollywood yazarları ve oyuncularının greve girmesinden dolayı 5 milyar doların üzerinde kayıp yaşadığını söyledi. 
• Stüdyo gelirleri: Warner Bros. Discovery, yıl sonu düzeltilmiş kazançlarının çift grev dolayısıyla 300 milyon ila 500 milyon dolar arası bir azalma yaşayacağını söyledi.
• Gişe satışları: Disney, Warner Bros. Discovery ve Paramount Global’in hisse fiyatları da olumsuz etkilendi. New York Times’ın haberine göre, analistler, bu sezon yayınlanması planlanan ancak grevler nedeniyle gelecek yıla ertelenen filmler için stüdyoların küresel gişe satışlarını 1,6 milyar dolardan fazla kaybedeceği değerlendirmesinde bulundu. 
• Hollywood işçileri: Oyuncuların yanı sıra Los Angeles ve New York'ta yönetmenler, kamera operatörleri ve set tasarımcıları gibi sahne arkasında çalışan 100 binden fazla kişi, boşta beklemek zorunda kaldı ve bu da birçok mâli zorluğu beraberinde getirdi. Hollywood çalışanları, 1 Eylül'den bu yana Sinema Endüstrisi Emekli Planı'ndan (MPIPP) 45 milyon doların üzerinde “geçim zorluğu” parası çekti. WGA'nın yıldız üyelerinden American Horror Story yazarı Ryan Murphy, dizilerinde çalışamayan işçiler için finansal yardım fonu kurup 500 bin dolar bağışladı. Times'ın haberine göre Murphy'nin fonuna birkaç gün içinde 10 milyon dolarlık talep geldi. 

Anlaşma 

Disney, NBC Universal, Warner Bros Discovery ve Netflix CEO'ları, yazarlarla anlaşmaya varılmasında önemli roller oynadılar. Anlaşmanın nihai dili henüz net olmasa da WGA'nın önde gelen taleplerinin çoğunda, özellikle streaming hizmetlerinden gelen telif ücreti artışıyla ilgili ortak karara varıldı. ABD medya raporlarına göre, stüdyolar diziler için minimum personel sayılarında tavizler verdi. Müzakerelerin en büyük engellerinden biri, yapay zeka kullanımı konusundaydı. Medya raporları, oyuncu haklarının yapay zekadan korunması üzerine de anlaşmaya vardıklarını işaret ediyor. 

Ancak bu sadece savaşın yarısı. Televizyon ve film oyuncuları hâlâ grevde ve henüz herhangi bir müzakere başlamış değil. Belki yakın zamanda senaryolar yazılacak—peki rolleri kim oynayacak?