As we prepare for this issue in the summer when tourism season peaks, the Greek Islands face the perennial challenge of balancing visitor influx with environmental preservation. Amid this dynamic, a particular island hotel stands out for its ambitious commitment to offering luxury without compromising eco-friendliness. But how is such balance achieved? From architectural design to guest engagement, this establishment challenges the norm, seeking a symbiotic relationship with its natural surroundings. So, we ask: can sustainability coexist with high-end hospitality?Nausika Georgiadou’s journey to founding Skinopi Lodge is a tale of passion, discovery, and an unwavering commitment to preserving Milos's natural and historical heritage. Nestled in the heart of the Cycladic islands, Skinopi Lodge offers an experience that is both intimate and transformative, merging eco-luxury with the rugged beauty of the Greek landscape.Işıl İlkter: Your journey to founding Skinopi Lodge is undoubtedly unique. Could you describe the personal experiences and moments of realization that underscored the importance of creating a retreat that showcases Milos's natural beauty and fosters a deep sense of discovery among its visitors? Nausika Georgiadou: Milos has been my happy place since I first discovered it when I was 18. I am also a passionate traveler and hotel lover, so I have always had this romantic notion of having my hotel here. Over the years of coming to Milos with various friends, I realized that what people wanted was my Milos and what I would do with my day here, so that is what we offer on a very personal level to each guest. This is possible as we are tiny with just seven villas, and we intend to stay that way in the face of the threat of mass development and large hotels on the islands.Iİ: The Cyclades are celebrated for their stunning landscapes and historical depth. What about Milos, specifically, captivated you and led to the decision to establish Skinopi Lodge there? What unique qualities of the island influenced your vision?NG: Milos and its archipelago, including the island of Kimolos and the desert island of Polyegos, have one of Greece's most beautiful and varied coastlines. At the same time, Milos has been a significant island since prehistoric times, so it has amazingly deep layers of history. I love nature, particularly the sea, and I am constantly exploring wherever I go, so Milos offers both of these qualities to me.Iİ: Your collaboration with local artisans and architects in designing Skinopi Lodge’s stone villas is particularly noteworthy. Could you elaborate on the creative process behind this collaboration? What were the main challenges, and how did you ensure the architecture harmonized with the landscape and resonated with the rich Cycladic heritage?NG: I collaborated with Kokkinou-Kourkoulas Architects, a great Athenian office. The brief was to create just a cover in nature, buildings that do not try to compete with the beauty of the natural landscape, just to provide shelter and honor the island's traditions as well as the Greek summer way of life, with the indoor-outdoor experience. The architects created stone structures, and we sourced the stones locally so the buildings would blend in. We incorporated outdoor kitchens and showers to encourage guests to live outdoors, and all villas have been designed with cross ventilation to cool naturally and minimize air conditioning. The syrmata inspired the design, the beautiful houses that adorn the fishing villages of Milos, and, of course, our own village of Skinopi just below the Lodge.Iİ: The balance between privacy and engagement with nature is finely tuned at Skinopi Lodge. How did you conceptualize and realize an environment that offers both secluded tranquility and a gateway to the adventurous essence of the island?NG: Privacy and connection to Nature are the essence of Skinopi Lodge, and we ensured that basically by building only 7 villas on nine acres of private land, covering only a tiny percentage and leaving the rest wild and pristine. It was a conscious decision, which I am incredibly proud of. It is the gateway to the adventurous side of the island in the sense that guests experience a different island when staying with us, away from noise, tourism, and the usual large hotel experience, and are personally guided to seeing the best the island has to offer.Iİ: Islands like Milos face unique sustainability challenges due to their isolated nature and limited resources. How does Skinopi Lodge address these challenges in its daily operations and long-term planning?NG: The Cyclades are very small in scale, and the environment is very fragile here, so the current massive trend of tourism flowing to Greece poses a huge threat to our tiny islands. In Skinopi, at least, it always feels the same, whether in May or August, as the land is large, and there is absolute peace and blissful quiet. We intend to keep it that way by not building any more villas, just safeguarding this beautiful land we are privileged to be the guardians of.Iİ: What are the ecological priorities on the island, and what can the tourism industry and hotels do to address these issues?NG: Milos has been a mining island forever, but production volumes have significantly increased in recent years. This threat, combined with the threat of tourism, is really worrisome. We, in the tourism industry, can lead by example. Show the locals and the government that there is another way forward to be more profitable in the long run. The way to small-scale, luxury tourism, which respects the environment, fights climate change, and safeguards the beauty of our islands for our children.Iİ: The concept of “eco-luxury" is becoming increasingly popular in the hospitality industry. How does Skinopi Lodge define and practice eco-luxury?NG: There is a lot of greenwashing out there, and people are getting so used to reading about the eco properties of various hotels that the word has become hollow. In the dry Cyclades, one cannot be eco-conscious and have a swimming pool in every room or have rooms that can only be lived in with air conditioning. We strive to be utterly faithful to our word and sustainable by being plastic-free, having no pools, and having our beautiful sea as a seafront property. Also, our design and state-of-the-art insulation materials ensure minimal energy consumption.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Editor’s note: The full story is in Soli’s first print issue.

Istanbul based urban culture magazine documenting cities through their neighborhoods and communities. 

A collective and traveling culture magazine uncovering the cities in neighborhoods, with their people. 

Soli

With Nausika Georgiadou, founder of Skinopi Lodge, we explore how to sustain tourism in harmony with nature on islands overrun by mass tourism: Has the concept of luxury in tourism truly changed? What does it really mean for hotels to be designed in sync with nature?

Eco-luxury: can sustainability coexist with high-end hospitality?

Yazın tam ortasında bu sayıyı hazırlarken Avrupa’daki pek çok diğer ada ve şehirler gibi Yunan Adaları, aşırı turizmle mücadele ediyor. Kiklad Adaları içinde en çok ziyaretçi alan Santorini ve Mykonos’un nispeten daha lüks konaklama, gastronomi ve eğlence deneyimleri sunmaları, adaların çehresini de popülerleştiriyor. Bu popülerleşmeyle ve kısıtlı kaynaklarıyla adalar hızla dönüşüyor. Lüks deneyimler ve çevresel sürdürülebilirlik arasında var olma durumu sürekli bir meydan okuma olarak karşımıza çıkıyor. Hâl böyle olunca çevresel tehditlere karşı önlem almak hem oteller hem de adaların ekolojik varlığı için yaşamsal oluyor.&nbsp;Bu dinamik ve hassas dengeyi koruma hedefiyle yola çıkan, Kiklad Adaları’nın daha az bilinenlerinden Milos’taki <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/skinopilodge/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Skinopi Lodge</a>, lüksü ekolojik hassasiyetle bir arada sunma konusundaki iddialı yaklaşımıyla dikkatimizi çekiyor. Peki, bu denge nasıl sağlanıyor? Mimarisinden tasarımına, misafir etkileşiminden felsefesine kadar Skinopi Lodge, lüksün tanımını yeniden düşündürürken doğal çevresiyle simbiyotik bir ilişki kurmaya çalışıyor. Tam da bu yüzden soruyoruz: Sürdürülebilirlik ve lüks konaklama bir arada var olabilir mi? Otelin kurucusu, Milos'un doğal ve tarihî mirasını koruma konusunda tutkulu <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/nausikag/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Nausika Georgiadou</a>, Skinopi Lodge'u kurma yolculuğunu anlatıyor. Dönüştürücü bir deneyim sunan otel, adanın çetin şartlarını insanın doğasıyla buluşabileceği bir alan olarak görüyor.Işıl İlkter: Skinopi Lodge'u kuruluş hikayesinden bahseder misin? Hem Milos'un doğal güzelliklerini sergileyen hem de ziyaretçileri arasında derin bir keşif duygusu uyandıran bir yer yaratma ihtiyacı nereden doğdu? Nausika Georgiadou: Milos, 18 yaşında keşfettiğimden beri benim için en mutlu hissettiğim yer oldu. Tutkulu bir gezginim ve otellere her daim ilgi duydum. Bu yüzden burada kendi otelimi açma hayalim hep vardı. Yıllar boyunca arkadaşlarımla Milos’a yaptığım ziyaretlerde, insanların aslında benim Milos'umu ve burada tam da benim yaşadığım gibi gün geçirmek istediklerini fark ettim. Skinopi Lodge böyle doğdu. Bu sebeple her misafire özel, çok kişisel bir deneyim sunuyoruz. Tabii bu durum, sadece 7 villamız olduğu için ve adalardaki büyük oteller ve kitlesel gelişim tehdidi karşısında ilk amacımıza sadık kalmayı hedeflediğimiz için mümkün.Iİ: Skinopi Lodge'un taş villalarını tasarlarken yerel sanatkarlar ve mimarlarla yürütülen işbirliği özellikle dikkate değer. Mimarinin doğayla uyumlu olmasını ve adanın mirasıyla bağ kurmasını nasıl sağladınız?NG: Bu proje için Atina merkezli Kokkinou-Kourkoulas mimarlık ofisiyle işbirliği yaptık. Amacımız doğal manzaranın güzelliğiyle rekabet etmeye çalışmayan, sadece "sığınak" sağlayan ve adanın geleneklerini, Yunan yaz yaşam stilini, iç-dış mekan deneyimini odağa alan yapılar yaratmaktı. Mimarlar, yapıları yerel taşlarla inşa etme kararı aldılar ki binalar çevreye uyum sağlasın. Misafirlerin dışarıda vakit geçirmelerini teşvik etmek için dış mekan mutfakları ve duşları ekledik. Tüm villalar, doğal soğutma sağlamak ve klima kullanımını en aza indirmek için çapraz havalandırma sistemiyle tasarlandı. Tasarım yaklaşımıysa Milos'un balıkçı köylerini süsleyen syrmata'lardan ve tabii ki Lodge'un hemen altındaki kendi köyümüz Skinopi'den ilham aldı.&nbsp;Iİ: Burada mahremiyet ve doğayla etkileşim merkezde. Diğer yandan, adanın hem izole hem de maceracı ruhu arasındaki dengeyi nasıl sağladınız?&nbsp;NG: Mahremiyet sağlamak ve doğayla bağlantıda olmak, Skinopi Lodge'un özünü oluşturuyor. Bu amacı temelde, 9 dönümlük özel bir arazi üzerine sadece 7 villa inşa ederek ve geri kalanını doğal haliyle bırakacak başardık. Bu bilinçli bir karardı ve bundan son derece gurur duyuyorum. Misafirlerimiz bizimle kaldıklarında bir yandan gürültüden, aşırı turizmden ve tipik büyük otel deneyiminden uzak kalabiliyor. Diğer yandan adanın sunabileceği en iyi deneyimleri bizzat keşfetmeleri için rehberlik ettiğimiz için de otel, adanın maceracı tarafına bir kapı olma görevini üstleniyor.Iİ: Milos gibi adalar sınırlı kaynakları nedeniyle çeşitli çevresel zorluklarla ve tehditlerle karşı karşıya. Diğer koldan ekolojik lüks kavramı, konaklama endüstrisinde giderek daha popüler hâle geliyor. Skinopi Lodge, ekolojik lüksü nasıl tanımlıyor ve uyguluyor?NG: Esasen her Kiklad adası kendi başına çok küçük ölçekli ve doğa burada oldukça hassas. Bu nedenle Yunanistan'a yönelik mevcut büyük turizm akını küçük adalarımız için büyük bir tehdit oluşturuyor. Endüstride çok fazla greenwashing var ve insanlar çeşitli otellerin ekolojik özellikleri hakkında okumaya o kadar alıştı ki, bu kelimenin altı artık boşa çıkmış durumda. Oldukça kurak iklime sahip Kiklad Adaları’nda her odada yüzme havuzu veya sadece klimayla yaşanabilir odalar olan bir otelde çevre bilinci olamacağını düşünüyorum. Skinopi Lodge’da sözümüze tamamen sadık kalarak ve plastiksiz, havuzsuz ve minimal klima kullanmak suretiyle hasarı en aza indirmeye çalışıyoruz. Ayrıca otelin mimarisi ve kullanılan son teknoloji yalıtım malzemeleriyle otelin en düşük seviyede enerji tüketimi sağlaması amaçlandı. Başka villa inşa etmeyerek de bu güzel araziyi korumak istiyoruz.&nbsp;Iİ: Daha geniş ölçekte adanın ekolojik öncelikleri neler? Turizm endüstrisi ve oteller bu sorunları nasıl ele alabilir?NG: Milos, her zaman bir maden adasıydı ancak üretim hacimleri son yıllarda önemli ölçüde arttı. Bu tehdit, aşırı turizmle birleştiğinde gerçekten endişe verici. Turizm endüstrisinde bizler, örnek olacak adımlar atmalıyız. Yerel halka ve hükümete uzun vadede daha kârlı olabilecek başka bir yolun olduğunu göstermeliyiz. İklim değişikliğiyle mücadele etme ve adalarımızın güzelliğini bir sonraki nesiller için koruma hedefiyle çevreye saygılı, küçük ölçekli, lüks turizmin yolunu birlikte yaratabiliriz.&nbsp;Editörün notu: Devamı Soli’nin ilk basılı sayısında, Eylül’de.

Seyahat ve kültür yayını SOLİ, şehirleri ve içindeki farklı kültürel toplulukları araştırmak üzere mahallelere ve mahallelilerin hikâyelerine odaklanıyor. 

Soli, mahallenin esnaflarının, binalarının, sokaklarının, insanlarının hikâyesini anlatıyor.

Skinopi Lodge'un kurucusu Nausika Georgiadou'la kitlesel turizmin ele geçirdiği adalarda turizmi doğayla uyum içinde sürdürmenin yollarını düşünüyoruz: Turizmde lüks kavramı değişti ama ne kadar değişti? Otellerin doğayla uyum içinde tasarlanması ne anlama geliyor?

Sürdürülebilirlik ve lüks konaklama bir arada var olabilir mi?

Harita üzerinden bakınca Bodrum Yarımadası’na yakınca konumdaki Yunan Adaları’ndan Leros, Antik Yunan efsanelerinde Artemis’in avlanma yeri, daha modern çağlarda uzun yıllar süren işgaller altında kalan ama her zaman denizle iç içe bir ada. Bir o kadar da karmaşık ve dönem dönem çalkantılı bir tarihe sahip. İstanbul merkezli sanat platformu <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/perasmaistanbul/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Perasma</a>'nın düzenlediği “All Things Become Islands Before My Senses” isimli grup sergisi tam da bu adayı konu alıyor. İtalyan işgalinden kalma Sinema Roma, Xerokampos Eski Kışlası gibi tarihî binalarda gerçekleşen sergi, 17 sanatçının özel enstalasyonlarıyla dolu. Zamanla, suyla ve adanın tarihçesiyle olan ilişkileri mercek altına alan bu sergi, adanın karmaşık tarihinden ilhamla güzellik ve zorlukların nasıl bir arada yükselebileceğini gözler önüne seriyor.Işıl İlkter: İstanbul merkezli bir platform olarak Perasma’nın Leros Adası’yla ilişkisi nasıl başladı?&nbsp;Burcu Fikretoğlu &amp; Gizem Naz Kudunoğlu: Leros yolculuğumuz 2023 yılında "Time is a Child" sergisiyle başladı. Zaman kavramını düşünmek istediğimiz ve zamanın bir adada nasıl ilerleyebileceğini odaklanmak istediğimiz sergi Martin Creed, Alice Guittard, Kostis Velonis ve Maria Joannou gibi sanatçıların katılımıyla gerçekleşmişti. Geçtiğimiz yıldan bu yana adada olmak, burada vakit geçirmeye devam etmek, adayı gerçekten tanımaya başlamak bu serginin ortaya çıkmasının önemli etkenlerinden. Zamana ve onun anakaranın ötesinde nasıl ilerlediğine ve donduğuna odaklanmak, bu sene Leros özelinde bunu yeniden düşünmek istedik.Işıl: Serginin Cesare Pavese'nin "Yalnızlık Tutkusu" şiiriyle ilişkisini nasıl tanımlıyorsunuz?Burcu &amp; Gizem: Edebiyat her zaman organize ettiğimiz sergilerde önemli bir yere sahip oluyor. Çalışma, araştırma süreçlerinde sanatçıların, mekanların, kavramların hep sözcükler eşliğinde yeniden okunması kaçınılmaz oluyor. Leros için çok yoğun yaşanmış tarihî olaylar söz konusu. Burada geçirdiğimiz kış boyunca hep şiire döndük. Ada, çok önemli şairlerin diktatörlük döneminde sürgünde yaşadığı bir ada aynı zamanda. Ritsos belki de bunlardan en önemlileri. &nbsp;Pavese’ye gelince, bir gün Pavese’nin söz konusu şiirini okurken “her şey duyularımın önünde adaya dönüşüyor” dizeleri çarptı bize. Dünya savaşlarının yıkıcılığına tanıklık eden ve bu tanıklığın birey üzerindeki etkisini ve yalnızlaştırıcılığını çok özel bir biçimde tanımlayan bir şair Pavese. Bize göre “Yalnızlık Tutkusu” şiirindeki dizesi serginin genel kavramsal yaklaşımını çok özel bir yerden tanımladı. Bu seneki içerik üzerine çalışırken coğrafi bir ada yanında, insan bedeninin ve canlı ya da cansız bütün nesnelerin de “adalaşabileceği” düşüncesi çok etkili oldu.Işıl: "All Things Become Islands Before My Senses" Leros’un her yerine yayılan mekana özgü bir sergi olarak tanımlanabilir. Sergi adanın tarihi ve doğal özellikleriyle nasıl bir ilişki kuruyor?Burcu &amp; Gizem: Leros’un, kentsel neoklasisizm ve erken İtalyan modernizmiyle adanın arkaik geleneği ve doğasını bir arada barındıran mimari manzarası serginin çatısını önemli ölçüde şekillendirdi. Lakki limanının Doğu Akdeniz’in en önemli, en büyük doğal limanlarından biri olması bu adanın kaderini büyük ölçüde etkilemiş zaten. Lakki’de Mussolini planlamasıyla inşa edilen yaşam alanları sanatçılar için büyük bir ilham kaynağı oldu. Kostis Velonis bu defa ikinci kez adaya geldi ve ada, mimariyle ve mekan kurgulamayla çok yakından ilişkili pratiği için büyük bir ilham kaynağı oldu. Farida El Gazzar’ın coğrafyalara özgü bitki örtüsünün mimariyle yanyanalığına odaklanan pratiği için Lakki çok özel bir mekan. Goshka Macuga zaten sergiyle ilgili projesini tamamen Leros için en büyük konu olan Lepida’daki terk edilmiş akıl hastanesi üzerine planladı. Bu sergi, her ne kadar evrensel kavramlara odaklı olsa da konu edindiği her şey bu adanın kökünden türüyor.Işıl: Serginin mekanları olan Sinema Roma, İlkokul, Xerokampos Eski Kışlası ve Leros Denizcilik Kulübü gibi yerleri seçme sürecinde hangi kriterler öne çıktı? Bu mekanların sizce ortak özellikleri neler?&nbsp;Burcu &amp; Gizem: Mekanların öne çıkan ortak özelliği adanın kültür, ticaret, keşif ve fetih hikâyeleriyle iç içe geçen bir diyaloğa fırsat vermesi. Eserler ağırlıklı olarak ana mekanımız olan Perasma Space, <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/cevdeterek/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Cevdet Erek</a>’in enstalasyonunun yer aldığı Lakki İlkokulu ve Necla Rüzgar’ın işinin yer aldığı Diapori İtalyan Kışlası’nda yer alıyor. Agia Marina’daki Perasma Space ana mekanımız; bugün Yelken Kulübü olarak kullanılan, geçen seneki sergide ana mekanımız olan İtalyan silah deposunu Pawel Althamer bir ay süreyle bir workshop mekanına dönüştürüyor, buradaki yerel halk ve sığınmacı kampından insanların oluşturduğu bir grupla bir enstalasyon için çalışmalarını sürdürüyorlar. Sanatçının adaya ilk geldiği günden beri amacı, kulübün önünde yer alan çok eski bir kayığı bir sığınmacı teknesi olarak yeniden kurgulamak ve suya bırakmaktı. Ağıt yakmak ve elinin kolunun bağlandığı bir yas yerine Pawel, ilk günden beri bir komünite oluşturmayı ve ortaya çıkacak bir yapıt üzerinden diyalog kurmayı hayal etti.Lakki’deki İtalyan döneminden kalma mimarisiyle ön plana çıkan İlkokul binasında Cevdet Erek’in “Sahil Sesi Sahnesi” adlı yerleştirmesinin mekana özgü adaptasyonu yer alıyor. Eş zamanlı olarak aynı adı taşıyan kitabın Yunanca çevirisini de yayımladık. İtalyan koloni döneminden kalma, duvar resimleriyle kaplı bir askeri kışlada Necla Rüzgar’ın oradaki duvar resimlerinden ilhamla ve mekanın şu anki keçi ağılı olarak gördüğü işleve atıfta bulunan bir resim yerleştirmesi yer alıyor. &nbsp;Işıl: Leros'un İtalyan işgali ve adanın geçmişindeki gergin dinamikler, sergi mekanlarının seçimi ve düzenlenmesi üzerinde ne tür bir etkisi oldu?&nbsp;Burcu &amp; Gizem: Bir Yunan adası olarak geçmişi çok yeni olan Leros, birçok kültürün izlerini taşıyor. Osmanlı yönetimi, İtalyan kolonizasyonu ve bu süreçte oluşan eşsiz mimari, Alman ve İngiliz yönetiminin izlerine adada sıklıkla rastlanıyor. Daha sonra siyasi suçlular, adanın bütün dünyada kötü üne sahip olmasına neden olan akıl hastanesi ve daha birçok etki adada bütün zamanların kendine has bir şekilde üst üste binmesi serginin ortaya çıkmasında büyük etki taşıyor. Bu süreçte adadaki sergi ve misafir sanatçı çalışmaları aracılığıyla adadaki yerel şahıs ve kurumlarla yakından çalışmaya da ayrıca özen gösterdik.Işıl: Sergiye katılan sanatçıların seçim süreci nasıl gerçekleşti?Burcu &amp; Gizem: Zaten uzun yıllardır birlikte çalıştığımız sanatçılar, takip ettiğimiz isimler, çalışmasak da bir şekilde uzaktan tek taraflı ilişki kurmuş olduğumuz sanatçılar var ve odaklandığımız konular, ilham aldığımız her şey hem onlar tarafından şekilleniyor hem de zaten bu konulara kafa yoran sanatçılara doğru çekiliyoruz. Sergiyi oluşturma sürecinde sanatçıların bir kısmıyla stüdyo ziyaretleri gerçekleştirdik ya da telefon konuşmaları ve zoom toplantıları yaptık. Kendi aklımızdakileri anlattık, onların yaklaşımlarını, o dönemdeki çalışmalarının neye odaklandığını, bizim üstüne sorular sormaya çalıştığımız konuların onları o anda ilgilendirip ilgilendirmediğini, pratiklerinde yer verecekleri bir durum olup olmadığını öğrenmek istedik. Bazı sanatçılar zaten en baştan beri aklımızda olan isimlerdi. Örneğin Cevdet Erek Akustik Ayna’ya çıktığımızda ikimizin de ilk aklına gelen isimdi ve ilk ulaştığımız sanatçıydı. Bazı sanatçılarla tesadüfi sohbetler sırasında sergiden konuşurken kendiliğinden evrilen bir süreç oldu. Bazı sanatçılarla zaten uzun yıllardır devam eden ilişkimiz olduğu için bu sene bu sergi olacağını zaten biliyorlardı ve onların bu seneye nasıl cevap vereceğini gördük. Çünkü geçtiğimiz sene de varlardı ve o yolculuğu da görmek bizim için önemliydi. En az yeni sanatçılarla çalışmaya başlamak, birbirinin ritmini anlamak ve yeni bir diyalog kurmaya çalışmak kadar heyecanlıydı.Işıl: Cevdet Erek ve Goshka Macuga gibi sanatçıların, sergiye özel olarak yarattıkları mekana özgü eserlerin üretimini besleyen süreçler neydi?Burcu &amp; Gizem: Goshka Macuga’yı Londra’da ilk ziyarete gittiğimizde adadaki akıl hastanesinden bahsetmiştik ve çok etkilenmişti. Ne yaparsam yapayım kesinlikle burada bir şey yapmak isterim demişti ve bizim de çok hoşumuza gitmişti. Sonra kendisini buraya davet ettik burada film çekmeye karar verdi. Akıl hastanesi göçmenlerin sığınma merkezi ve İtalyanların savaş sırasında yaptığı, donanmanın kaldığı bina ve uzun bir süre akıl hastanesi olarak kullanılıyor. Leros’un adının kötüye çıkmasında önemli payı olan bir yer.&nbsp;Macuga, burada hayatının ilk film projesini yapmak istedi. Bir ekip kuruldu, adadaki tiyatro kulübüyle çalışıldı ve biz orda çekime başladık. Farklı zamanların birbirine geçtiği bir kurgu hayal etti. Elinde cep telefonuyla konuşarak Nazi kostümüyle akıl hastanesinin odalarında yürüyen biri gibi hangi zamanda olduğumuzu anlayamadığımız bir kurgu. Çekimi yaparken güvenlik, ardından polis gelip çekimi durdurdu. Adanın şartlarına ve içinde bulunduğumuz duruma adapte olduk; sanatçının kaldığı otelin konferans ve havuzunda çekim devam etti. Film farklı küçük senaryolar içeriyor. Bu bölümler herhangi bir sahneye bağlı kalınarak yazılmadı. Sanatçı kendisini tamamen bırakmak istedi. Tüm bu bölümlerin birleştiği, Ekim’de lansmanını yapacağımız bir film üzerine çalışıyor.Cevdet Erek davetimiz üzerine mekan keşfi için geçtiğimiz Şubat’ta Leros’a geldiğinde ve Lakki’deki İtalyan İlkokulu’nu ziyaret ettiğimizde SSS - Sahil Sahnesi Sesi enstalasyonunun bu mekanla olan uyumunu hep birlikte hissettik. Enstalasyona eşlik eden aynı başlıklı kitabının Yunanca çevirisi İstos Yayınları tarafından yapılarak sergiye özel Türkçe-Yunanca edisyonu hazırlandı. Deniz kenarında yer alan ilkokul binasının üzeri yarı açık dairesel yapıdaki avlusu, oradan duyulan dalga ve rüzgar sesleri, mekanın hissi, Cevdet’e ilk andan itibaren ilham oldu. &nbsp;&nbsp;Mekan keşfi sırasında kendisiyle ziyaret ettiğimiz ilk mekanlardan bir diğeri de Parabolic Acoustic Mirror oldu. Bu lokasyonu sergiye dahil etme fikriyle eş zamanlı Cevdet Erek’i orada bir proje yapması için davet etme fikri doğmuştu. İlk ziyaret anından itibaren de proje fikirleri gelişmeye devam etti. Serginin 2025 edisyonu kapsamında önümüzdeki yaz hayata geçireceğiz.&nbsp;Işıl: Sergi aracılığıyla aynı zamanda ada halkı ve yerel kurumlarla işbirliği de yapıyorsunuz. Bu işbirlikleri nasıl gelişti ve sergi sürecine nasıl katkıda bulunuyor?Burcu &amp; Gizem: Ada halkı ve yerel kurumlarla işbirliği yapmak bizim burada geçirdiğimiz uzun süreler ve tüm sergi hazırlıkları süreci boyunca doğal olarak öncelik verdiğimiz konuların başında geliyordu. Biz sadece bir senedir buradayız, yerel işbirlikleri olmadan bu serginin hayal ettiğimiz ölçekte gerçekleşmesi mümkün olmazdı. Bizim adaya ve insanlarına olan sevgimiz ve saygımızın karşılık bulması bu serginin en önemli başarılarından biri.&nbsp;

Burcu Fikretoğlu ve Gizem Naz Kudunoğlu ile "All Things Become Islands Before My Senses" üzerine.

Adalaşan eserler, zamana karşı diyaloglar

Son yıllarda dijital teknolojilerin yaygınlaşması ile farklı kültür ve ilgi alanlarının temsile ve alana ihtiyaç duyması, bağımsız basılı dergilerin üretimine olan iştahı artırdı. Bağımsız yayıncılığın rönesansı da sayılabilecek bu dönemde dergiler, ele aldıkları konuları bir tarafa basım adetleri, yayın periyotları ve reklam anlayışı açısında da geleneksel yayınlardan ayrılınca farklı dağıtım kanalları ve gelir modelleri bulmaya yönlendi. Derginin ortaya çıkıp yaygınlaştığı 18. yüzyıldan farklı olarak bugün sahip olduğumuz dijital teknolojiler, hem üretimi hem dağıtımı hem de gelir modellerini çeşitlendiriyor gibi görünse de denklem bu kadar basit değildi.Biraz geriye gidersek 1990'larda masaüstü yayıncılığın yaygınlaşması, Apple Macintosh bilgisayarının giderek daha ulaşılabilir ve ucuz hale gelmesi, Adobe InDesign gibi tasarım programlarının kullanımının kolaylaşması daha geniş bir dijital ve tasarım okuryazarlığının önünü açtı. Yüksek kaliteli ve düşük maliyetli dijital baskı evlerinin varlığı da daha fazla insanın ekonomik bir sermaye yatırımı yapmadan dergi üretebilmesini sağladı. 1990'ların sonlarında internetin giderek daha popüler hale gelmesi, özellikle son yıllardaki çevrimiçi etkileşim potansiyeli &nbsp;ve sosyal medya kanalları basılı bağımsız dergilerin üretimini ve pazarlamasını, belki de paradoksal bir şekilde, kolaylaştırdı. Hedef kitleyle hızlı iletişim ve baskı sürecindeki bu kolaylık, bağımsız dergilerin sayısında artış olarak okunurken medyanın demokratikleşmesine de katkı sağladı. Fakat sektör, dağıtım konusunda ne üretimin hızına yetişebildi ne demokratik bir ortam yaratabildi ne de üreticiler gibi dijital-fiziksel alanları bir arada etkili bir biçimde kullanmanın formülünü tam anlamıyla çıkarabildi.&nbsp;Dağıtım kanallarına kültürel ve coğrafi bir okuma yaptığımızda yaratıcı sektörlerdeki üretimin fazla olduğu şehirlerde bu kanallardaki dönüşümü gözlemleyebildik. Geleneksel dergi ve gazetelerin satıldığı gazete bayilerinin yanında bağımsız yayınların hem üretim olarak hem hedef kitlesi olarak sayıca çok olduğu şehirlerdeki dergi mağazaları ve konsept kiosklar, bu dönüşümün doğal bir uzantısını temsil etti. Okurlara dergilerle tesadüfen karşılaşma ve onları "dokunarak" keşfetme şansı veren Berlin’deki <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/doyoureadme_berlin/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">do you read me?!</a>, Lizbon’daki Under the Cover, Zürih’teki <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/loremnotipsum/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">LOREM (not Ipsum)</a> ve farklı şehirlerde operasyon yürüten konsept kiosk <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/newsandcoffee.eu/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">News &amp; Coffee</a>, bu mağazalardan birkaçı. Diğer yandan Londra’daki <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/magculture/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">magCulture</a> gibi bazıları, çareyi hızlı erişimi ve deneyimi aynı potaya koyup dijital satış ve tanıtım kanallarıyla fiziksel olanları bir araya getirmekte buldu.&nbsp;Dağıtımda orta yol bulmaya potansiyel bir yanıt olan bir başka Londra merkezli girişim, dijital dergi kulübü Stack Magazines, her ay rastgele seçilen beş derginin sayılarını blind-date usulü üyelerine postalıyor. Yani aboneler, her ay bilmedikleri sürpriz dergilerle tanışıyor. Peki bu yöntem, dağıtım çözümlerine yeni bir bakış açısı getirebilir mi? Dergilerin hedef kitlelerine ulaşabilmelerinin en hızlı ve etkili yolu ne? Bir gün her mahalleye dergi kiosku açılır mı? Stack'in kurucusu Steven Watson'a Stack’in sektörde tuttuğu yeri ve bağımsız yayıncılığın geleceğini soruyoruz. Dijital-fiziksel çatışmasına dokunuyor ve bağımsız yayıncılıkta dağıtımın dönüşümüne yeni bir soru işareti bırakıyoruz.&nbsp;"Her iyi fikir bir ihtiyaçtan doğar". Dijital ve fizikseli buluşturan dergi kulübü Stack Magazines fikri nasıl ortaya çıktı?Birkaç bağımsız dergi için yazılar yazıyordum ve karşılaştığım bu ilginç, güzel yayınlara hayran kalıyordum. Diğer yandan, daha fazla insanın neden bu yayınlardan haberdar olmadığını anlayamıyordum, bu yüzden dergileri yapan insanlarla konuşmaya başladım. Yeni bir yayın olarak karşılaştıkları en büyük sorunun okucuya olaşmak olduğunu fark ettim. Daha çok insanı yeni çıkan, alternatif yayınlarla buluşturmanın kolay bir yolunu arıyordum ve Stack fikri böyle çıktı aslında. Başta hobi gibiydi ama zamanla daha fazla zaman ayırabildim. 2012'de ilk oğlum doğduğunda hobilere ayıracak vakit kalmadı tabii ki. Bu yüzden bir risk alıp Stack'i tam zamanlı işim haline getirmeye karar verdim.Bu süreçte bağımsız yayıncılık dünyasında içerik, tasarım ve okur etkileşimi konusunda nelerin değiştiğini gördün?&nbsp;Bir zamanlar bağımsız yayıncılığın klişesi, pürüzsüz mat kağıtlar, bol espas, özel folyo kaplamalar, lazer kesimler ve çeşitli mürekkeplerle işlenmiş iri, kalın dergilerdi. Hâlâ böyle dergiler var tabii ama artık daha küçük, daha hafif, daha ekonomik dergiler yapan yayıncıları da görmeye başladık. Bunun birkaç sebebi var. Öncelikle, insanlar doğaya daha duyarlı hale geldi; daha az malzeme kullanıp bunların geri dönüştürülebilir olmasını istiyor. Yakıt ve kağıt fiyatlarının yükselmesinin de büyük etkisi var. Yayıncıların artık dergi basmak için daha az kağıt, dağıtım için daha az yakıt kullanmayı tercih etmeleri makul. Artık daha çok kişi bir dergiyi dergi yapanın içerik olduğunun farkında bence. Ürettiğin şeyin büyük mü küçük mü, ağır mı hafif mi olduğu değil, yola çıkarken seni harekete geçiren fikri aktarıp aktaramadığın asıl önemli olan.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">"Mevcut dergi dağıtım sistemleri tam anlamıyla eski kalmış ve 20. yüzyılın reklam modeline bel bağlamaksızın günümüzde dergi çıkarmak isteyen birisi için kesinlikle uygun değil. Dergi dağıtımını günümüze taşıyacak bir yeniliğe şiddetle ihtiyaç var." </h3>Sanatsal ifadeyi ve yaratıcılığı korurken kârlı bir iş yürütmenin arasındaki hassas dengeyi de bulmak lazım pek tabii. Bu bağlamda bağımsız yayıncıların finansal olarak ayakta kalabilmek için üstesinden gelmeleri gereken başlıca zorluklar neler?&nbsp;Kağıt fiyatlarının artması bağımsız yayıncılar üzerinde büyük bir baskı oluştursa da bence asıl zorluk okuyuculara ulaşabilmekte. Dergi dağıtımı hâlâ eski, reklam destekli büyük dergileri dağıtmak üzere kurulmuş şirketlerin elinde. Dergi dağıtımı yapan yerlerde elbette iyi niyetli insanlar var; fakat mevcut sistemler tam anlamıyla eski kalmış ve 20. yüzyılın reklam modeline bel bağlamaksızın günümüzde dergi çıkarmak isteyen birisi için kesinlikle uygun değil. Dergi dağıtımını günümüze taşıyacak bir yeniliğe şiddetle ihtiyaç var.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">"Fiziksel mağazalar dergi satışı için vazgeçilmez. Rafların arasında şöyle bir gezinip dikkatini çelen bir dergiyi eline alıp karıştırarak bakmanın yerini hiçbir şey tutamaz. Dergiler, asırlar boyu tam olarak bu deneyime hitap edecek şekilde tasarlandı." </h3>Dergi dağıtımını 21. yüzyıla taşıma konusunda acil bir ihtiyaç olduğundan bahsettin. Örneğin, Berlin’deki Rosa Wolf gibi bazı basılı yayın satış platformları yavaş yavaş fiziksel alanlarını kapatarak dijital satış kanallarına yöneliyor. Bu noktada dijital-fiziksel tartışmasında nerede duruyorsun?&nbsp;Fiziksel mağazalar dergi satışı için vazgeçilmez. Rafların arasında şöyle bir gezinip dikkatini çelen bir dergiyi eline alıp karıştırarak bakmanın yerini hiçbir şey tutamaz. Dergiler, asırlar boyu tam olarak bu deneyime hitap edecek şekilde tasarlandı. Bir derginin kapağı, odanın diğer ucundan bile bir okuyucunun dikkatini çekecek kadar çarpıcı olabilir; içindekiler sayfası, derginin ne sunduğuna ve karakterine dair hızlı bir fikir verir; elbette, editörün mektubu, yayın yönetmeninin okuyucuya doğrudan seslenme şansını sunar. Tüm bu unsurlar, gerçek dünyada, çevrimiçi ortamda bulamayacağınız bir etki yaratıyor. İnternette dergilerle ilgili ne kadar konuşursam konuşayım, onları gerçek anlamda keşfetmenin en iyi yolunun elinde tutup incelemek olduğuna inanıyorum.Senin de bahsettiğin gibi bağımsız yayıncıların karşı karşıya oldukları en büyük engellerden biri de dağıtım ve hedef kitlelerine ulaşmak. Stack bir noktada bu köprü görevini üstleniyor sanki.&nbsp;Okura ulaşmak gerçekten büyük bir zorluk. Aslında Stack bu engeli bir nevi ortadan kaldırmak en azından kolaylaştırmak amacıyla yolculuğuna başladı ancak elbette platform esasen sürekli bir dağıtım yapmıyor. Stack, bir derginin belli bir sayısının bilinirliğini artırabiliyor çünkü sonraki ay odağımıza başka bir yayını alıyoruz. Aslında yayıncıların nihai hedefi muhtemelen mümkün olduğunca fazla sayıda dergiyi doğrudan okuyuculara satmak. Özellikle de abonelik yoluyla. Bu, hem güvenilir bir gelir kaynağı sağlıyor hem de para dağıtıcı ve perakendecilerle paylaşılmak yerine tamamen yayıncının cebine giriyor. Ancak bu sürecin stratejisinin güçlendirilmesi ve geliştirilmesinin farklı yollarını keşfetmek benim için de bir merak konusu.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">"Beni en çok cezbeden dergiler, yarattıkları özgün dünyalara katılmaya davet eder; daha önce varlığını bile bilmediğim ilgi alanlarımı ortaya çıkarır."</h3><h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"> </h3>Peki bir derginin sevildiği nereden anlaşılır? Bağımsız yayıncılar okur etkileşimini ve geri bildirimini nasıl ölçüyor?Bağımsız yayıncılar genellikle okur ilgisi ve geri bildirimini ölçmekte zorlanıyor. Bana göre basılı dergilerinin güzel yanlarından biri de az metrik sunması. Sonuçta dergiyi okurken kimse gözlerinin tam da nereye, hangi sözcüğe baktığını takip etmiyor. Bazı yayıncılar ara sıra okurlarına anket yapıyor. Sosyal medya da tabii ki geri bildirimi kolaylaştırıyor. Ama bana göre en iyi dergiler, belirli bir ilgi alanına veya bakış açısına odaklanıp bunu okura nasıl cazip kılacağını bilenler. Beni en çok cezbeden dergiler, yarattıkları özgün dünyalara katılmaya davet eder; daha önce varlığını bile bilmediğim ilgi alanlarımı ortaya çıkarır.Okurlara direkt ulaşmada dijital platformlar ve sosyal medya da devreye giriyor. Sence teknolojinin getirdiği bu etkileşimler bağımsız yayıncılığı ve sektörde rekabeti nasıl etkiledi?&nbsp;Teknoloji, bağımsız yayıncılık üzerinde şüphesiz büyük bir etkiye sahip oldu. Örneğin, Adobe, kendi dergini yaratman için ihtiyacın olan tüm araçları sunuyor; baskıdaki yenilikler, profesyonel sonuçlarla az adetlerde baskılar yapmayı mümkün kılıyor; çeşitli fonlar, potansiyel yayıncılara ilk sayıları için para toplama imkanı veriyor; ve elbette, sosyal medya insanlara yaptıklarını duyurma fırsatı sunuyor. Ancak tüm bu olanaklar, piyasadaki rekabetin de artmasına neden oluyor. Bu sebeple bir projenin fark edilmesini sağlamanın artık çok daha zor olduğunu söyleyebilirim.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">"...tüm yayıncılık sektöründe öyle bir kaos yaşanıyor ki büyük bir değişim çok yakın. Bu karmaşık ortamda, bağımsız basılı dergilerin önemli bir rol oynayabilecek potansiyeli olduğunu düşünüyorum." </h3>Bağımsız yayın dünyasında topluluk ve işbirliği ilişkisini nasıl görüyorsun?&nbsp;Bağımsız yayın dünyası sıcakkanlı ve yardımsever bir atmosfere sahip. Deneyimlerime göre bir yayıneviyle iletişime geçip onların işlerine gerçekten ilgi duyduğunuzu gösterirsen, yaptıkları işler ve edindikleri tecrübeler hakkında sizinle açıkça konuşmaktan mutluluk duyarlar. Bu durumun bağımsız dergilerden para kazanmanın zorluğuyla bağlantılı olduğunu düşünüyorum. Kimse hızlı para kazanmak için bu işe girmiyor, bu alanda olanlar çoğunlukla tutku ve coşkuyla motive olmuş, benzer duyguları paylaşanlara yardım etmek isteyen kişiler.Son zamanlarda, her alanda olduğu gibi yayıncılık sektöründe de büyük bir değişim ve dönüşüm yaşanıyor. Özellikle dijital platformların yaygınlaşmasıyla birlikte, basılı yayınların geleceği sorgulanmaya başladı. Buradan hareketle bağımsız yayıncılığın geleceğini nasıl görüyorsun?Şu anda hem basılı hem de dijital olmak üzere, tüm yayıncılık sektöründe öyle bir kaos yaşanıyor ki büyük bir değişim çok yakın. Bu karmaşık ortamda, bağımsız basılı dergilerin önemli bir rol oynayabilecek potansiyeli olduğunu düşünüyorum. Bu tür dergilerin en önemli avantajları, küçük ve esnek olmaları sayesinde değişime hızlı adapte olabilmeleri ve en önemlisi, tutkuyla üretilmeleri. Ancak bu potansiyeli gerçekleştirmek için bazı adımlar atmak gerekiyor. En önemlisi, okurların ilgisini çekecek ve para ödemeye değer içerikler üretmek. Diğer kritik adım ise finansal sürdürülebilirliği sağlamak. Bu doğrultuda, bağımsız yayıncıların enerjilerini okurlara yönelik ve onların ilgi alanlarına dayanan, uzun ömürlü yayınlar yapmaya vermelerini çok isterim.

Steven Watson ile bağımsız yayıncılığın dijital çağdaki varoluşunu konuşuyoruz. Ona göre en önemlisi okurla derinden ilişki kurmak; tutkulu ve özgün kalırken kârlılık sağlamak.

Tutku, özgünlük ve sürdürülebilirlik üçgeninde bağımsız yayıncılık

Yabancı-yerli arasındaki mesafe ne kadardır, zamanla ölçülür mü? Çeşme-Ovacık merkezli yavaş özbakım markası abtira'nın kurucusu Anna, Çeşme'nin sürekli değişen dokusunda kendi hayatını kurma sanatını ve zaman içinde mahalleyle nasıl ilişki kurduğunu anlatıyor. 