“Oyun” denince aklınıza ekran başında saatlerce hareketsiz oturan gençler mi geliyor? Ya da oyunları boş zaman geçirmek için kullanılan bir tür araç olarak görüp hafife alanlardan mısınız? Alıştıra alıştıra söyleyelim öyleyse: O devir kapanalı çok oldu! Günümüz oyunları, sadece piksel ve eğlenceden ibaret değil… Artık oyunlar, hikaye anlatmanın, topluluk inşa etmenin ve hatta dünyayı kurtarmanın en etkili araçlarından biri hâline geldi. Evet, yanlış duymadınız: Dünyayı kurtarmak.İşte tam da bu noktada sizi Lili Ibrahim ile tanıştıralım. Lili Ibrahim, küçük fikirlerle büyük etkiler yaratan Ustwo Games’in baş sanatçısı ve sosyal etki odaklı Alba: A Wildlife Adventure ile Monument Valley: The Lost Forest gibi yapımların arkasındaki yaratıcı isimlerden biri.&nbsp;Sanat ve oyunu hikaye anlatıcılığının bir parçası olarak gören Lili Ibrahim, “Oyunların etkileşimli doğası, bu hikayeleri anlatmak için inanılmaz bir araç sunuyor” diyor. Onun Ustwo Games ile birlikte yarattığı hikayeler, türlü farkındalıkları da beraberinde getiriyor.&nbsp;Mesela bizi rengarenk bir dünyanın içine davet eden Alba: A Wildlife Adventure’da farklı kuş türlerini keşfedip onları fotoğraflarken bir taraftan da doğal yaşamı koruyup temizlemeye yönelik adımlar atıyorsunuz. Üstelik bu adımlar oyunda kalmıyor. Ustwo Games, Alba ile birlikte başlattığı kampanya kapsamında oyun her indirildiğinde Madagaskar’da yeni bir ağaç dikti. Yıl sonunda ise dikilen ağaçların sayısı 1 milyona ulaştı. Evet, gerçek ağaçlardan söz ediyoruz.Oyunlar, aynı zamanda yaratıcı ekonominin dev bir parçası. Yenilikçiliği körüklüyor, istihdam yaratıyor ve gerçek dünyada somut değişimler sağlıyorlar. Kim derdi ki birkaç tuşa basmak bu kadar anlamlı eylemlere vesile olabilir? O yüzden bir dahaki sefere biri oyun oynayarak zamanınızı “boşa harcadığınızı” söylerse ona ormanları kurtardığınızı söylemeyi unutmayın.Lili Ibrahim, 7-8 Aralık tarihlerinde British Council Türkiye’nin davetlisi olarak İstanbul’daydı ve Games for Change Türkiye Festivali’nde oyunların iklim krizi, göç ve topluluk inşası gibi devasa konularla nasıl bağ kurabildiğini anlattı. Biz de Ibrahim ile oyun, yaratıcılık ve sosyal etki üzerine konuştuk.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2024/11/3/1735137268569.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.01" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Lili IbrahimGames for Change Türkiye Festivali’ndeki konuşmanızda Alba: A Wildlife Adventure ve Monument Valley: The Lost Forest gibi oyunların nasıl değişime ilham verdiğini anlattınız. Oyunlar yaratıcı endüstrileri nasıl dönüştürüyor ve sosyal etkiye nasıl katkı sağlıyor?Kariyerim boyunca oyunlar benim için her zaman eğlencenin ötesinde bir şeyler ifade etti. Eğitim oyunlarıyla başladım ve şimdi sosyal etki odaklı oyunlar geliştiriyorum. Oyunlar hâlâ eğlence aracı, evet, ama bu eğlenceye eğitim, iletişim veya oyunculara dokunacak mesajlar eklemeye her zaman dikkat ediyorum.&nbsp;Oyun sektörü, dev bir endüstri hâline geldi ve insanların tüketim alışkanlıklarında önemli bir rol oynuyor. Artık sadece film izlemiyoruz ya da kitap okumuyoruz; çoğumuz oyun da oynuyoruz. Bu, oyun geliştiricilerine eşsiz bir platform sunuyor. Tıpkı filmlerin veya belgesellerin insanları düşündürmesi gibi oyunlar da oyuncuları normalde düşünmeyecekleri konuları düşünmeye itiyor.&nbsp;Oyunları sürdürülebilirlik gibi dünyaya dair konularda bir mesaj verme aracı olarak görmeye nasıl başladınız? Bir sanatçı olarak bakış açınızı şekillendiren ne oldu?&nbsp;Güzel bir soru. Açıkçası üzerine çok düşünmemiştim ama çocukluğumdan beri kitap okumak, film izlemek ve oyun oynamak gibi farklı eğlence türlerine ilgi duydum. Oyunlar benim için özellikle öne çıktı; çünkü interaktif bir yapıları var. İzlemekle yetinmiyorsunuz; oyunların içine giriyor, hareket ediyor, etkileşimde bulunuyorsunuz. Bu da çok daha derin bir duygusal etki yaratıyor.&nbsp;Benim için sanat ve oyun, hikaye anlatımıyla ilgili. İnsanlığı, duyguları ve bağlantıları anlatmak… Oyunların etkileşimli doğası, bu hikayeleri anlatmak için inanılmaz bir araç sunuyor.Alba: A Wildlife Adventure, doğayla iç içe keyifli bir keşif deneyimini çevresel sorumluluk temalarıyla mükemmel bir şekilde harmanlıyor. Oyun, farklı kuş türlerini keşfetmenin o çocuksu neşesini yansıttığı gibi sürdürülebilirlik konusunda da dikkat çekici mesajlar taşıyor. Bu temaları ve mesajları hem eğlenceli hem de akıcı tutarak oyuna nasıl entegre ettiniz?&nbsp;Bizim için en önemli şey, her zaman iyi bir oyun yapmak. Bir oyuna mesaj eklemek veya sosyal etki sağlamak, oyun yapmanın en zor kısmı değil. En zor şey, gerçekten keyifli bir oyun deneyimi yaratmak.&nbsp;Alba, başta kuşların fotoğrafını çekme fikrinden yola çıktı. Doğayla iç içe olan bir çocuğun hissettiği keşif duygusunu yansıtmak istedik. Ustwo Games ekibindeki arkadaşlarımız David ve Kirstie, bu konsepti kendi çocukluk anılarını yeniden yaşatmak amacıyla geliştirdi. Ancak oyunu ilerlettikçe doğayı koruma ve adayı kurtarma gibi fırsatlar kendiliğinden ortaya çıktı. Biz de bu fırsatlara kayıtsız kalamadık. Yani yaklaşımımız basit: Önce iyi bir oyun yap, sonra o oyun üzerinden anlamlı bir etki yarat.Monument Valley: The Lost Forest, “ormanlara bir aşk mektubu” olarak tanımlanıyor. Oyunculara hem duygusal hem de çevresel bir bağ hissettiren bu deneyimi yaratırken serinin görsel stiline sadık kalmayı nasıl başardınız?&nbsp;Monument Valley: The Lost Forest, benim için çok ilginç bir projeydi; çünkü oyunu kısa bir sürede, yaklaşık 3 ayda tamamladık. Monument Valley 2’ye yeni bir bölüm ekliyorduk. Bu yüzden görsel stili de korumak zorundaydık.Geliştirme sürecinde bu bölümün “ormanlara bir aşk mektubu” olmasına karar verdik. Bu karar, görsel tasarım sürecine yön verdi. Oyuncunun elinden tutup onu ormanda yürüyüşe çıkardığımız bir deneyim yaratmak istedik. Oyunun yayınlanmasının ardından oyunculardan “Büyüdüğüm yerdeki ormanı hatırladım” veya “Ağaçlara olan sevgim yeniden canlandı” gibi geri dönüşler almak inanılmazdı.Aslında tam da bunu soracaktım. Oyunculardan nasıl yorumlar alıyorsunuz? Özellikle de oyunlara hakim olan oyunculardan bu mesajlarla ilgili nasıl tepkiler geliyor size?&nbsp;Aldığımız tepkiler gerçekten kalbimizi ısıtıyor. Bazı oyuncular, temaları hemen fark etmese de sonradan mesajı keşfetmeleri inanılmaz bir his. Alba ile ilgili “Çocuğum artık arka bahçedeki kuşları tanıyor” veya “Oyunu oynadıktan sonra birlikte sahili temizlemeye gittik” gibi mesajlar alıyoruz. Bu tür mesajlar, bizi motive ediyor.&nbsp;Ayrıca Alba ile birlikte oyun her indirildiğinde yeni bir ağaç dikme kampanyası başlatmıştık. 1 yılın sonunda Madagaskar’da 1 milyon ağaç diktik. Bu, oyun geliştiricileri olarak dünyayla bağlantımızı hatırlatan güçlü bir deneyimdi.&nbsp;Peki Ustwo Games’te hikayeler nasıl ortaya çıkıyor? Bize yaratım sürecinden bahsedebilir misiniz?&nbsp;Bizim hikayelerimiz her zaman kendimizden başlıyor; deneyimlerimizden, tutkularımızdan ve ekibimizden... Monument Valley 2, bir anne ve çocuğun hikayesini anlatıyordu. Çünkü o dönemde ekipteki birçok kişi yeni ebeveyndi ve bu duyguları aktarmak istediler.&nbsp;Alba&nbsp;ise doğayı ve kuş gözlemlemeyi seven iki İspanyol ekip arkadaşımızın tutkularından doğdu. Birkaç gün önce yayınlanan&nbsp;Monument Valley 3’te de iklim krizi, göç ve topluluk oluşturma gibi konuları ele alıyoruz. Ekibimiz inanılmaz bir çeşitlilik gösteriyor. Ekipte iklim aktivistleri, göçmenler ve mülteciler de var. Yani hikayeler, aslında bizim hikayelerimiz ve bu sayede içten bir şekilde insanlara dokunabiliyor.Festivalde bir konuşmanın yanı sıra bir atölyeyle de yer aldınız. ‘‘Green Nudges in Games’’ başlıklı atölyenizde, küçük tasarım fikirlerinin oyuncuların davranışlarını oyun dışında da nasıl etkileyebileceğini aktardınız. Görsel anlatım ve sanat yönü, bu mesajları güçlendirmede nasıl bir rol oynuyor?&nbsp;Bu fikrin ilham kaynağı, Green Game Jam ve The Lost Forest’tı. Kısa sürede anlamlı içerikler üretebileceğimizi fark ettik. Var olan bir oyuna küçük ama etkili bir değişiklik eklemek, yaratıcı süreci hızlandırıyor. Atölyede amacım, katılımcılara sosyal veya çevresel etkiler yaratmanın göz korkutucu olmadığını göstermekti. Küçük değişiklikler bile büyük farklar yaratabilir.&nbsp;

Teknoloji ve bilim dünyasını şekillendiren trendlere yönelik analizler, sektörlerden içgörüler, güncel veriler ve etki yaratan raporlar.

Teknoloji dünyasını şekillendiren trendlere yönelik analizler, içgörüler ve etki yaratan raporlar.

Quando İçgörü

Ustwo Games’in baş sanatçısı Lili Ibrahim, Games for Change Türkiye Festivali’nde oyunların iklim krizi, göç ve topluluk inşası gibi devasa konularla nasıl bağ kurabildiğini anlattı. Biz de Ibrahim ile oyun, yaratıcılık ve sosyal etki üzerine konuştuk. 

Oyunlarla dünyayı kurtarmak: Lili Ibrahim ile oyun, yaratıcılık ve sosyal etki üzerine

In 2005, I moved to Kemerburgaz with my family. At that time, the construction of the Hasdal Road, which connects Kemerburgaz and Göktürk to the city, had just been completed. Before this, it was a single-lane dirt road that made the area feel like the city’s outskirts. With the development of Kemer Country between Kemerburgaz and Göktürk, the area began to buzz with activity. Landowners with building permits started developing their plots into residential sites, and what was once a quiet village began to transform into a bustling neighborhood.Kemerburgaz is a very old settlement with a history that dates back to Byzantine times, when it was known as Pirgos. During the Ottoman period, it became a village primarily inhabited by Greeks. After the 93 War, it began receiving immigrants. In 1924, during the population exchange, the Greeks were relocated to Greece, and Turks from Thessaloniki were settled here. Since then, the area has experienced various waves of migration, becoming a place marked by many comings and goings. Over the past 20 years, I’ve witnessed this ongoing transformation as both an incoming and outgoing resident.<img src="https://images.aposto.com/2024/7/5/1724438316309.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Starting point: Kemerburgaz and its surroundings transform</h3>In the last 10 to 15 years, Kemerburgaz has undergone dizzying changes. As more families with children moved in, the area began to attract significant attention. With its more spacious homes, often with gardens compared to those in the city center, Kemerburgaz quickly became a desirable location for families. Unlike more remote areas such as Zekeriyaköy and Demirciköy, Göktürk and Kemerburgaz are closer to the city centers, making them practical choices for those seeking to escape the city's intensity. This proximity led to rapid urbanization and a significant increase in the number of residential developments.In terms of urbanization, Göktürk has surpassed Kemerburgaz. Once home to just a few shops and cafes, it is now bustling with brands and stores lining the main street. New dining spots have opened, and traffic congestion has become a concern. The arrival of the metro and its proximity to Istanbul Airport have further boosted accessibility. For anyone who knew Göktürk in 2005, the transformation remains surprising.<img src="https://images.aposto.com/2024/7/5/1724438343755.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Though Kemerburgaz is now more crowded and concrete than before, it still retains its charm with local pickle shops, cafes, and long-time residents. Before the surge in residential site development, it was considered a village, and it still feels like one to me, especially given its location at the entrance to Belgrad Forest. For a long time, the lack of building permits slowed development, allowing Kemerburgaz to remain a quieter, more self-contained place compared to the rapidly expanding Göktürk.In recent years, the proximity to Istanbul Airport and the convenience for airline employees have also contributed to Kemerburgaz’s growing population, particularly in residential sites. The area has become a mix of long-time and new residents. However, in the gated communities, there’s often little sense of connection to the broader area. Large residence sites like Kemer Country, with their markets, dining spots, and social areas, function as self-contained neighborhoods, lacking a shared culture or engagement with the outside community. The new residents seem to favor this insularity.<img src="https://images.aposto.com/2024/7/5/1724438367537.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">The catalysts</h3>A few years ago, I moved back to Kemerburgaz. During my high school years here, I found the area somewhat boring, with limited activities available. My friends and I would often meet up just to drink coffee and browse supermarket shelves. The distance and transportation challenges made it difficult for me to stay out late in the city center, unlike my friends who frequented Beyoğlu after school.After spending a decade in Kemerburgaz, I moved to the city center. However, in late 2022, due to changes in my personal life, I returned to Kemerburgaz. My family had an empty apartment here, allowing me to live rent-free—a crucial advantage at the time. Initially, I thought my stay would be brief, given my need to be in the city center for work. However, I returned at a time of skyrocketing rents. Even poorly maintained apartments had exorbitant prices.<img src="https://images.aposto.com/2024/7/5/1724438386390.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">The unfortunate earthquakes in Southeast Anatolia in February 2023 brought many neglected issues into sharp focus, including the looming threat of an Istanbul earthquake. The apartments I viewed during that period raised concerns about earthquake resilience. Questions arose about whether my current building would be subject to urban transformation and if I might need to move again. Meanwhile, rents continued to soar beyond my ability to keep track.As I run my own business and strive to maintain the economic stability of our team and company, Dadanizm, finding a rental apartment seemed increasingly unrealistic. The building I live in is newly constructed, thoroughly inspected, and low-rise, which provides a sense of safety despite my concerns about a potential Istanbul earthquake. For these reasons, I continue to call Kemerburgaz home. Additionally, I’ve started a part-time adventure in London, spending part of the year there. Until I decide where to put down permanent roots, Kemerburgaz, with all its tranquility, remains my home for now.<img src="https://images.aposto.com/2024/7/5/1724438401931.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">New perspective on Kemerburgaz</h3>Having lived in Kemerburgaz for nearly 20 years, my perspective on the area has changed with age. In my younger years, I longed for the bustling, diverse city life. Now, living on the edge of the forest feels far more fulfilling. In spring, I can hear the nightingales sing from my home, and sometimes I turn everything off at night just to listen to them. The slow pace and tranquility that once seemed tedious now bring me comfort. Occasionally, I still visit the city center to buy pickles and enjoy the shop’s complimentary pickle juice.<img src="https://images.aposto.com/2024/7/5/1724438419409.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">A new center and the right to housing</h3>Nearly 15 years ago, Kemerburgaz felt much farther from the city center due to limited transportation options. Although transportation remains a challenge, the addition of new bus lines and the metro has made it feel more connected. With the increased traffic from Istanbul Airport, Kemerburgaz now seems closer in everyone’s minds, no longer perceived as a distant location.Access to housing in Istanbul is in crisis. With rents skyrocketing, everyone seems to be discussing their living situations. As our purchasing power decreases, rising rents leave many feeling helpless. Housing is a fundamental right, yet many high-rent buildings lack proper earthquake safety checks and incur additional maintenance costs.In contrast, Kemerburgaz is in a less earthquake-prone area, and most buildings here are new, constructed after 1999 and even within the last 5 or 6 years. This is significant because, unlike older, high-rent buildings in the city center, these newer buildings do not require extra renovation costs. The realities of earthquakes and the housing crisis are driving demand for areas like Kemerburgaz and Göktürk. These factors have also influenced my decision to stay here, reflecting the choices of many new residents.<img src="https://images.aposto.com/2024/7/5/1724438438537.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Future expansion and housing crisis</h3>How much can Istanbul’s center expand in the next 15-20 years due to the housing crisis? How might suburban areas and villages along the Black Sea coast evolve into new centers? These are critical questions urban planners need to address.Göktürk is already becoming a major center, with every available plot being transformed into new residential sites. When we first moved here in 2005, development was already intense, but the pandemic and the expansion of Istanbul Airport have only increased interest further. Now, excavation trucks are a common sight. To me, Kemerburgaz is synonymous with excavation trucks. With Göktürk so close to the third bridge, rapid development seems inevitable. However, the state of the northern forests saddens me. We’re expanding, moving, and demolishing, often without fully understanding the costs of these sacrifices for new centers.Despite being surrounded by Belgrad Forest and Kağıthane Creek (and even having the center of Hamidiye water here), the daily rush and concrete expansion mean that residents have little direct connection with nature. Houses are getting closer together, gardens are shrinking, and concrete is becoming more prevalent, even though we are encircled by forest. Apart from occasional weekend outings to the forest, nature has minimal impact on daily life here.If we were to establish an ecological and culturally vibrant arts village in Kemerburgaz, my first suggestion would be to preserve a green space without immediately constructing buildings. Joking aside, I might end up being the person lamenting, "This was all mulberry trees," when reminiscing about Kemerburgaz in the future.Editor’s note:&nbsp;This article is based on an interview between Seden Mestan and Elif Bayram.

Istanbul based urban culture magazine documenting cities through their neighborhoods and communities. 

A collective and traveling culture magazine uncovering the cities in neighborhoods, with their people. 

Soli

A story of someone working in the cultural and artistic industry, constantly moving between the city centers, yet calling Kemerburgaz home. Accompanied by: the rumble of excavation trucks and the traces of transformation in Kemerburgaz.

This was all mulberry trees, so what now?

Kemerburgaz’a ilk kez ailemle birlikte 2005 yılında taşınmıştım. O sıralarda Kemerburgaz ve Göktürk’ü şehre bağlayan Hasdal yolunun yapımı yeni bitmişti. Ondan öncesinde burası tek şeritli toprak bir yoldu ve ulaşım zorluğu açısından buraya ‘‘şehir dışı’’ gözüyle bakılıyordu. Kemerburgaz ve Göktürk’ün tam ortasında kalan Kemer Country’nin yapılmasının ardından burada da bir hareketlilik başladı. İmar izni olan arsa sahipleri arsalarını sitelere açtı. “Siteleşme” yaygınlaştı. Köy, koca bir semte dönüştü.&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.hurriyet.com.tr/kemerburgaz-dan-terkos-a-istanbul-koyleri-5955267" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Aslında Kemerburgaz çok eski bir yerleşim yeri.</a> Geçmişi Bizans’a kadar uzanıyor. Hatta o dönemdeki adı Pirgos. Osmanlı döneminde de daha çok Rumların yaşadığı bir köye dönüşüyor. Sonrasında 93 Harbiyle birlikte göç almaya başlıyor. 1924 mübadelesiyle birlikte buradaki Rumlar Yunanistan’a gönderiliyor, Selanik taraflarından gelen Türkler de buraya yerleştiriliyor. Sonrasında tabii başka başka göçler de alıyor, geleni gideni çok oluyor. Ben de son 20 yıldır hem gelenlerden hem de gidenlerden biri olarak bu dönüşüme tanıklık ediyorum.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2024/4/5/1716554298951.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Başlangıç noktası: Kemerburgaz ve çevresi dönüşüyor&nbsp;</h2>Son 10-15 yıl baş döndürücü bir değişimle geldi. Özellikle çocuklu ailelerin daha fazla buralara yerleşmeye başlamasıyla Kemerburgaz da ilgi çekmeye başladı. Evler şehir merkezindekilere göre bahçeli ve daha geniş olduğu için burası, özellikle her çocuklu ailenin rüyası gibi. Şehir dışındaki Zekeriyaköy, Demirciköy gibi yerlere kıyasla Göktürk ve Kemerburgaz şehrin merkezlerine harita üzerinde daha yakın. Şehrin yoğunluğundan kaçanlar için de oldukça pratik. Durum böyle olunca çok süratli bir şekilde yapılaşma başladı, sitelerin sayısı arttı.Bildiğimiz anlamda “şehirleşme”, Kemerburgaz’a göre Göktürk’ü daha fazla ele geçirdi. Vaktiyle iki-üç mağazası, kahvecisi olan, “belde” olarak geçen, karakolu bile olmayan bu mahallede şimdilerde en klasik deyimle “yok yok”. Bir AVM’yi doldurabilecek kadar çok marka ve mağaza ana cadde üzerinde sıra sıra. Son yıllarda yeni yeme içme yerleri de açıldı. Artık trafik bile sıkışıyor Göktürk’te. Eh, İstanbul Havalimanı’yla birlikte metro da geldi. 2005 yılındaki halini bilen biri için hâlâ şaşırtıcı.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2024/4/5/1716554318719.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kemerburgaz ise eskisine göre biraz daha kalabalıklaşmış ve betonlaşmış olsa da meydanındaki turşucuları, kahveleri ve yerlisiyle olduğu gibi duruyor. Site akımı başlamadan önce bir köy olarak geçiyordu burası.. O zamanlarını bildiğim için bana hâlâ aynı köy hissini veriyor; Belgrad Ormanları’na açılan yolun girişine konumlanmış bir köy… Buradaki arsalarda uzun süre imar izni yoktu, bundan ötürü de yapılaşmada yavaş kaldı. Diğer yandan bu durumun, yerlisinin yoğunluklu olarak yaşadığı, bilenin geldiği bir yer olmasıyla da ilgisi var. Böyle olunca Göktürk son sürat ilerlerken Kemerburgaz’ın merkezi daha sessiz sakin, kendi halinde bir köy gibi kaldı.Son yıllarda hem şehirden kaçmak hem de şehre yakın olmak isteyenlere ek olarak İstanbul Havalimanı’nda ya da havayollarında görevli olan ve yakınlığından ötürü Kemerburgaz’ı tercih edenlerin de buraya yerleşmeye başlamasıyla özellikle sitelerin nüfusu arttı. Şimdi eskisi ile &nbsp;yenisi bir arada yaşayan bir yer oldu. Fakat özellikle müstakil evlerin olduğu, güvenlikli, “gated community” diye tanımlayabileceğimiz sitelerde o bölgeye dair herhangi bir aidiyet hissi yok. Kemer Country gibi büyük siteler marketleri, yeme içme yerleri, sosyal aktivite alanlarıyla kendi içlerinde birer mahalle gibi. Hatta tanım ve ölçek olarak “mahalle” küçük bile kalabilir. Her site bu kadar büyük olmasa da onlarda da hayatlar dışarıya kapalı. Ortak bir kültür yok çünkü çok fazla bir ortaklık kurulmuyor. Yerleşenler de bunu tercih ediyor gibi görünüyor.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2024/4/5/1716554330424.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Fitili ateşleyenler&nbsp;</h2>Birkaç yıl önce buraya yeniden yerleşenlerden biri olarak benim buradaki hikayeme gelecek olursak… Ailemle Kemerburgaz’a taşındığımız yıllarda henüz bir lise öğrencisiydim ve açıkçası burası bana biraz “sıkıcı” geliyordu. O yaşlardaki birine uygun pek seçenek daha doğrusu çeşitlilik yoktu. Civarda yaşayan bir arkadaşımla buluştuğumuzda yaptığımız tek aktivite kahve içmek ve süper markete girip raflarına bakmaktı. Bir de uzak olduğu ve o sıralarda ulaşım çok zor olduğu için şehir merkezinde de geç saatlere kadar vakit geçiremiyordum; arkadaşlarım okul çıkışı Beyoğlu’nda gezip tozarken ben kös kös eve dönüyordum.10 yıl boyunca yaşadım burada. Ulaşım hâlâ bir dert olduğu için araba kullanmayı öğrenmek zorunda kaldım. Sonrasında şehir merkezinde yaşamaya başladım. Uzunca bir süre şehir merkezinde yaşadıktan sonra 2022’nin sonunda, o sıralarda yaşadığım evden çıkmam gerekti ve özel hayatımdaki değişikliklerden ötürü buraya geri döndüm.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2024/4/5/1716554350352.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Merkezde yeni bir ev bulmadan önce, ilk durak olarak buraya geldim. Burada ailemin boş duran bir dairesi vardı, kira vermeden burada yaşayabilecektim ve o aşamada kira vermemek öncelikli bir durumdu benim için. İşim gereği sürekli şehir merkezinde olmam gerektiğinden burada çok fazla kalmam diyordum ki meğersem üstüne bir de kiraların çılgınca arttığı o döneme denk gelmişim. İçi hiç iyi durumda olmayan evler için bile çok uçuk kiralar isteniyordu. Durum böyle olunca hem kira vermem hem de yaşayacağım evin içine ciddi bir masraf yapmam gerekiyordu.&nbsp;Sonrasında maalesef 2023 Şubat’ında, Güneydoğu Anadolu depremleri oldu. İhmal edilen pek çok konuyu acı bir şekilde hatırlattı bize. İstanbul depremini de. Ev arayışı sırasında baktığım evlerin çoğu depreme dayanıklılık konusunda şüphe vericiydi. Bu süreçte taşınacağım binanın dönüşüme girip girmeyeceği, tekrar ev aramam gerekip gerekmeyeceği gibi sorular da oluştu kafamda. Ve kiralar bir tur daha arttı, takip bile edemedim.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2024/4/5/1716554370029.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Kendi işini yapan biriyim ve hem ekibimizin hem de şirketimiz Dadanizm’in ekonomik varlığını sabit tutmaya çalışırken bu kiralara eve çıkmam çok gerçekçi durmuyor. Ayrıca yaşadığım yer yeni yapılmış, kontrolleri gerçekleştirilmiş ve alçak katlı bir bina. İstanbul depremi beni çok endişelendiriyor ama en azından yaşadığım yer açısından kendimi güvende hissediyorum. Tüm bu nedenlerle Kemerburgaz’da yaşamaya devam ediyorum. Diğer yandan yarı zamanlı olarak bir de Londra maceram başladı. Gitgelli bir şekilde yılın bir bölümünü de orada geçiriyorum. Nerede kök salacağıma tamamen karar verene kadar tüm dinginliğiyle Kemerburgaz benim şu anki evim.Gitmeli-gelmeli, neredeyse 20 yılı devirmiş biri olarak, “yaşlanınca” demeyeyim de yaş alınca, Kemerburgaz’a da bakışım değişti. Yaşım daha küçükken merkezin hareketliliği ve çeşitliliği burada yoktu tabii. 20’li yaşlarında kanı kaynayan biri için buradaki o yavaşlık ve dinginlik bana çok ters geliyordu. Artık ormanın dibinde yaşamak daha iyi hissettiriyor. Evimin baktığı ormanda baharları bülbüller ötmeye başlıyor. Bazen gece her şeyi kapatıp onların &nbsp;sesini dinliyorum. O çok haz etmediğim yavaşlık ve dinginlik şimdilerde iyi geliyor. Arada bir merkeze inip turşu almak ve turşucunun ikramı turşu suyunu içmek de…<img src="https://images.aposto.com/2024/4/5/1716554388180.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yeni bir merkez ve barınma hakkı&nbsp;</h2>Ulaşım imkanlarının olmaması sebebiyle 10-15 yıl önce Kemerburgaz kesinlikle daha uzaktı şehir merkezine. Tabii ulaşım hâlâ problem, burayı şehrin merkezlerine bağlayacak yeni ulaşım formülleri gerekli ama zamanla eklenen yeni otobüs hatları ve metronun etkisi görülüyor. Artık daha yakın hissettiriyor Kemerburgaz’ın şehir merkezine olan mesafesi. İstanbul Havalimanı’yla birlikte daha çok geleni gideni olduğu için algısal olarak da galiba herkesin zihninde Kemerburgaz artık biraz daha yakın. Dolayısıyla artık mesafe olarak uzak olsa da ‘‘dışarıda’’ kalan bir yer değil.İstanbul’da barınma hakkına ulaşmak bir kriz. Şu ara artan kiralardan, yaşadığı evden, ev sahibinden bahsetmeyen kaldı mı bilmiyorum. Alım gücümüz hızla azalırken artan kiralar bizi büyük bir çaresizliğin orta yerine bırakıveriyor. Ki söylemeye bile gerek yok, barınma hayatımızın en öncelikli hakkı. Üstelik bir de bu kiraların istendiği evlerin çoğu deprem kontrolü yapılmamış binalarda, oldukça bakımsız ve ek masraf gerektiriyor. Diğer yandan burası, epey kuzeyde kalıyor ve deprem açısından riskli görülmeyen bölgede yer alıyor. Bir de burada yapılaşma oldukça yeni olduğu için binaların büyük bir çoğunluğu da yeni, 1999 sonrasında inşa edilmiş. Hatta son beş-altı yıl içerisinde… Yeni olması şu açıdan da önemli: Merkezdeki evler, eğer dönüşümden geçmediyse, çok eski ve buna rağmen de yüksek kiralı. Buradaki binaların içi yeni olduğu için artı bir yenileme masrafı gerektirmiyor. Ulaşımın gelmesine ek olarak Kemerburgaz ve Göktürk’e talebin artmasında deprem gerçekliğinin ve emlak krizinin de payı var. Benim burada kalma tercihimde de tüm bunlar belirleyici oldu fakat bu koşullar buraya son yıllarda yerleşen herkes için geçerli.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2024/4/5/1716554403400.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Önümüzdeki 15-20 yılda konut krizi sonuçlarından biri olarak İstanbul’da merkez ne kadar genişleyebilir? İstanbul banliyöleri, Karadeniz kıyısındaki mahalle ve köyler kendi içlerinde nasıl merkezlere dönüşebilir? Bu gibi soruların cevapları belki şehir plancılar tarafından masaya yatırılmalı fakat Göktürk’ün şimdiden bir merkez olduğunu söyleyebilirim. Göktürk-Kemerburgaz hattında neredeyse boş kalan her araziye yeni bir site yapılıyor. 2005’te ilk geldiğimizde de yapılaşma yoğundu ama hem pandemi hem de İstanbul Havalimanı buraya olan ilgiyi artırdı. Artık hafriyat kamyonları her yerde. Zaten bence Kemerburgaz = Hafriyat kamyonu. Göktürk üçüncü köprüye de çok yakın, bundan sonrası çok hızlı ilerleyecek. Kuzey ormanlarının haliyse beni çok üzüyor. Sığmıyoruz, taşıyoruz, taşınıyoruz, yıkıyoruz; yeni bir merkez için vazgeçilenlerin yükünün farkında değiliz.&nbsp;Burası Belgrad Ormanları’nın ve Kağıthane Deresi’nin hemen yanında (Hamidiye sularının merkezi burada hatta), kemerlerle çevrilmiş bir yer olsa da hayatın zorlu koşuşturması ve betonlaşmayla birlikte diyebilirim ki buradakilerin artık öyle doğrudan doğayla bir ilişkisi yok. Burası evlerin giderek birbirine yaklaştığı, bahçelerin azaldığı, betonla iç içe ama ormanla da çevrili garip bir yer. Haftasonları hava güzelse yapılan orman çıkartmalarının dışında burada doğanın günlük hayat içerisindeki alışkanlıklar açısından çok bir etkisi yok maalesef.Kemerburgaz’da İstanbul’a sıfır, ekolojik ve kolektif bir kültür sanat köyü kurabilir miyiz deseler önce hemen üzerine bir bina dikilmeden, betonlaşmadan o köyü kuracağımız yeşillik bir alan bulalım derdim. Şaka maka, galiba bir gün Kemerburgaz’dan bahsederken buralar hep dutluktu diyen o insan olacağım.Editörün notu: Bu yazı, Seden Mestan ve Elif Bayram arasında geçen röportaj üzerinden düzenlenmiştir.

Seyahat ve kültür yayını SOLİ, şehirleri ve içindeki farklı kültürel toplulukları araştırmak üzere mahallelere ve mahallelilerin hikâyelerine odaklanıyor. 

Soli, mahallenin esnaflarının, binalarının, sokaklarının, insanlarının hikâyesini anlatıyor.

Kültür sanat endüstrisinde üreten, şehrin merkezleri arasında her gün mekik dokuyan birinin Kemerburgazlı olma hikayesi. Eşlikçi: Kemerburgaz’da hafriyat kamyonları ve dönüşümün ayak izleri.