aposto-logo
TR
TREN
KUŞBAKIŞI
GÜNÜN HİKAYESİ
GİRİŞİM | TÜRKİYE
GİRİŞİM | DÜNYA
UZAY & BİLİM

🎮 Otonom sürüş bilmecesi, yok oluşun eşiği

Yemek Sepeti'nden yeni teslimat yöntemi. X'ten finansal hizmetler sunma hedefinde yeni adım. Yılın oyunu olmaya aday Starfield'ın lansmanı. Hindistan'dan Ay'ın ardından Güneş hedefi.

Bethesda

2 Eylül Cumartesi gününden herkese merhaba.

Yılın en beklenen teknoloji etkinliklerinden biri geldi çattı ve Apple, iPhone 15 serisini teknoloji severlerle buluşturacağı gün için resmî tarih verdi: 12 Eylül.

Steve Jobs Theater’da gerçekleşecek olan "Wanderlust" etkinliği, her zaman olduğu gibi online bir şekilde canlı olarak takip edilebilecek. Apple Watch Series 9 ve Ultra 2'nin da tanıtılacağı etkinlik ile Apple'ın, uzun süreli bir direnişin ardından Avrupa Birliği standartlarına uymak için Lightning port'tan vazgeçmesi ve iPhone'lara Type-C getirmesi bekleniyor.

  • Bugün bültende: Yemek Sepeti'nin yeni teslimat yöntemi, X'in finans hizmetleri sunma hedefinde yeni adımı, yılın oyunu olmaya aday Starfield'ın lansmanı, modern insanın yıllar önce yok oluşun eşiğine gelmesi, Hindistan'ın Ay'ın ardından rotasını Güneş'e çevirmesi ve çok daha fazlası sizleri bekliyor.
  • Günün hikayesi: Tesla, otonom sürüş teknolojisinin kusurlu olduğu iddiasına karşı ilk kez mahkemede savunma yapmaya hazırlanıyor. Peki, otonom sürüş özünde ne vaat ediyor?
  • Günün önerisi: Pentagon, UFO'lara ilişkin bilgiler ve onaylanmış görüntüler paylaştığı bir internet sitesi açtı

Keyifli hafta sonları,

İrem

Quando

Quando

Türkiye’den ve dünyadan en önemli teknoloji, inovasyon, girişimcilik ve bilim haberleri.

KUŞBAKIŞI

Yemeksepeti, yeni “Yaya Kurye” teslimat yöntemini duyurdu. Çevrimiçi yemek sipariş platformu, 1 kilometreden kısa mesafede kuryelerin yürüyerek teslimat yapacakları yöntem ile karbon ayak izinin azalacağını ve istihdamını artıracağını belirtti.

  • Detaylar: İlk aşamada İstanbul, İzmir, Antalya, Konya, Isparta, Muğla ve Balıkesir’de uygulanacak sistemin sonraki aşamada ülke geneline yayılacağı ifade edildi. Yaya Kurye sisteminin Yemeksepeti Market ve Yemeksepeti Mahalle hizmetlerinde de kullanılacağı bildirildi.

X, Elon Musk'ın uygulamayı bir "her şey uygulaması" yani bir " süper uygulama"ya dönüştürme kapsamında, kullanıcılarına finansal hizmetler sunmak amacıyla ABD'nin bir eyaletinde daha lisans aldı. X'in şu an 7 eyalette kullanıcılarına kripto dahil ödeme hizmetleri sağlamak için lisansı bulunuyor.

  • Öte yandan: X'in yakında parmak izi ve göz gibi biyometrik veriler ile beceri, yetenek, iş ve eğitim geçmişi gibi verileri toplamaya başlayacağı bildirildi.

• Son yılların en merakla beklenen oyunlarından Starfield, oyunun Premium versiyonunu erken sipariş verenler için erken erişime açıldı. Bethesda tarafından Xbox'a özel geliştirilen bir birincil şahıs uzay rol yapma oyunu olan Starfield, 6 Eylül itibarıyla herkes için yayınlanacak.

• Microsoft'un, Windows kullanıcılarını Chrome'u ve Google'ı bırakarak kendi ürünleri olan Edge ve Bing'i kullanmaları için işletim sistemi seviyesinde gösterilen pop-up'lar ile "taciz ettiği" öğrenildi. Tam ekran uygulamalar ve oyunlarda da çıkan ve ekranı kaplayan bildirimleri, bazı kullanıcıların zararlı yazılım ya da virüs zannettiği de kaydedildi. 

Google Chrome'a şifre paylaşma özelliği geliyor. Kullanıcıların Google'da oluşturdukları aile grubunun üyeleri ile yalnızca istedikleri internet sitelerinin şifrelerini paylaşmalarını mümkün kılacak olan özelliğin ne zaman kullanıma sunulacağı ise bilinmiyor.

GÜNÜN HİKAYESİ

Otonom sürüş: Kontrol kimde olmalı?

Tesla, otonom sürüş teknolojisi nedeniyle iki kişinin ölümüne yol açmakla suçlanıyor

Elon Musk’ın sahibi olduğu elektrikli otomobil üreticisi Tesla, otonom sürüş özelliği Autopilot'ın kusurlu olduğu iddiasıyla ilk kez mahkemede savunma yapmaya hazırlanıyor.

Tesla, Eylül ve Ekim’de görülecek iki dava ile karşı karşıya. Davalardan ilki, 2019 yılında Model 3’ün bir palmiye ağacına çarpması ve saniyeler içinde alevler içinde kalması sonucunda sürücünün ölümüne, yolcuların ise ağır yaralanmasına neden olan bir kazayı konu alıyor. İkinci duruşma ise Tesla’nın, 2019 yılında bir Model 3 sürücüsünün ölümüyle sonuçlanan bir kazada suçlamalara karşı kendini savunmasını gerektiriyor.

Davaların ikisinde de davacılar, kazalardan Tesla’nın otonom sürüş sistemini sorumlu tutuyor. İlk davada Tesla’nın Autopilot ve diğer güvenlik sistemlerinin kusurlu olduğunu bildikleri hâlde araç satışı gerçekleştirdiği iddia edilirken ikinci davada Autopilot’ın fren yapmakta ve direksiyonu kırmakta başarısız olduğu öne sürülüyor.

Bu davalar, otonom sürüşü finansal geleceğinin merkezine alan Tesla’nın itibarını tehdit ettiği gibi Musk’ın itibarını da sorguluyor. Tesla sorumluluk almayı reddederek kazaların sürücü hatası kaynaklı olduğunu; Autopilot’ın insan gözetiminde güvenli olduğunu söylese de otomobil devinin teknolojisinin kusurlu olduğu iddiaları bu iki davadan çok daha derine uzanıyor.

Öte yandan, otonom sürüş sadece Tesla ile gündeme gelmiyor. Günümüzde otonom otomobil geliştiren ve/veya test eden şirketler arasında Audi, BMW, Ford, Google, General Motors, Tesla, Volkswagen ve Volvo gibi isimler yer alırken Lyft, Uber, Waymo ve Cruise gibi şirketler de otonom yolculuk servisleri sunuyor.

Henüz güvenli olmadığı yönünde sivil eleştirilerin ve düzenleyici kurumların hedefinde olan otonom sürüşün vaat ettikleri nedeniyle savunanı da oldukça fazla. Peki, otonom sürüş iddia edildiği üzere sürücünün ölüme sürmesine mi yol açıyor? Otonom sürüş, özünde bizlere ne vaat ediyor? 

İlk olarak: Nedir?

Otonom sürüş özünde sensörler, kameralar, radar ve yapay zekayı kombine ederek bir aracın bir insan operatör olmadan seyahat edebilmesini vaat ediyor.

Otonom araç geliştiricileri, bu sistemleri geliştirmek için makine öğrenimi ve sinir ağları ile birlikte görüntü tanıma sistemlerinden elde edilen büyük miktarda veriden faydalanıyor. Bu veriler, sinir ağının trafik ışıklarını, ağaçları, kaldırımları, yayaları, sokak işaretlerini ve herhangi bir sürüş ortamının diğer parçalarını tanımlamayı öğrendiği sürücüsüz araçlardaki kameralardan alınan görüntüleri içeriyor.

Ne vaat ediyor?

Otonom araçların en büyük vaadi, karşı karşıya olduğu tüm iddialara rağmen ‘güvenlik’ olarak öne çıkıyor. Buna göre, otonom sürüşün insan kaynaklı hataları elimine edebileceği düşünülüyor.

  • Ulusal Karayolu Taşımacılığı Güvenlik İdaresi (NHTSA) tarafından 2016 yılında yapılan bir araştırma; alkol ve dikkat dağınıklığı gibi insan hatalarının tüm otomobil kazalarının %94 ila %96'sını oluşturduğunu ortaya koyarken benzer çalışmalar da insan hatasından kaynaklanan araba kazalarının yüzdesinin en az %90 olduğunu gösteriyor.
  • Dahası, otonom sürüşün araç kazalarını önemli ölçüde azalttığı durumda bunun ekonomik etkisinin oldukça büyük olabileceği değerlendiriliyor. NHTSA, araç kazalarının ekonomiye etkisinin 594 milyar dolar olduğunu belirtiyor.

Bununla birlikte, yollarda çoğunlukla otonom araçların olmasının trafiğin sorunsuz bir şekilde akmasını sağlayarak trafik sıkışıklığını azaltabileceği ve sürücülerin araç kullanmaya ayırdıkları zamanı daha verimli bir şekilde değerlendirmesini sağlayabileceği düşünülüyor.

Eleştiriler neler?

Otonom sürüşün en büyük dezavantajı ise teknolojinin vaat ettiği şeyin kendisi olarak karşımıza çıkıyor: Direksiyonun arkasında bir sürücü olmaması. Buna göre, teknolojinin yaygınlaşmasıyla insanların otonom sürüşe gereğinden fazla güvenmeye başlayabileceği ve  kontrolü tamamen elden bırakabilecekleri düşünülüyor. Bu noktada, otonom sürüş aktifken bile ana kontrolün bir insanda olması gerektiğini; sürücü ile otopilotun kopilot olması gerektiğini unutmamak gerekiyor.

  • 2018'de Tesla'nın Model X SUV'si, otopilot modundayken otoyol şerit bölücüsüne çarptı. Şirketten yapılan açıklamada, sürücünün görsel ve sesli uyarılara rağmen elini direksiyona koymadığı ifade edildi.
  • Tesla’nın dahil olduğu bir diğer kaza ise sistemin yapay zekasının bir kamyonun parlak yansımasını gökyüzü sanması sonucu meydana geldi.

Otonom araçların yollarına çıkabilecek her nesneyi tanımlamayı, ne zaman yavaşlayacaklarını, hızlanacaklarını, yön değiştireceklerini ve de karşılaştıkları durumlara göre nasıl karar vereceklerini öğrenmeleri gerekiyor; ancak ani karar verme becerisi, geliştiriciler için büyük bir problem olmaya devam ediyor. Otonom araçların çevrede nesne algıladıklarında tereddüt ettiği ve yoldan saptıkları biliniyor.

  • 2018'de Uber tarafından işletilen bir otonom aracın yazılımı, yoldan geçen yayayı tespit etmesine rağmen yayayı yanlış pozitif olarak değerlendirip çarpışmanın engellenmesi için hiçbir şey yapmamı; bu kaza sonucunda Toyota'nın kamuya açık yollarda sürücüsüz araç testlerini geçici olarak durdurmak zorunda kalmıştı.
  • Ayrıca, yazılımın söz konusu olduğu yerde her zaman arızaların ve hacklenme gibi durumların olabileceğini hatırlatmakta da fayda var.

Bütün bunları bir kenara bıracak olduğumuzda bizi çevresel bir sorun karşılıyor: emisyon. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nden (MIT) araştırmacılar tarafından yürütülen bir çalışmaya göre otonom araçları çalıştırmak için gereken bilgisayarların Arjantin’in yılda ürettiğinden daha fazla sera gazı emisyonu üretebileceği tahmin ediliyor.

  • Araştırma ekibi tarafından hazırlanan, her biri 840 watt tüketen bir bilgisayarla günde bir saat sürüş yapan 1 milyar otonom otomobilin modellendiği modele göre, bu bilgisayarlara güç sağlamak için gereken enerji yılda 200 milyon tondan fazla karbondioksit salınımı anlamına geliyor. Bu da emisyonların "kontrolden çıkmasını" önlemek için donanım verimliliğinin artırılması gerektiğine işaret ediyor.
  • Öte yandan, bu devasa ayak izinin, benzinli araçların karbon ayak izi ile karşılaştırıldığında hala sönük kaldığını da belirtmek gerekiyor. MIT’nin çalışması yalnızca elektrikli ve otonom araçların çevre için ‘sihirli bir değnek’ olmadığını gösteriyor.

Güvenli otonom sürüş mümkün mü?

NHTSA, otomobil üreticilerinin 15 Ocak 2023 itibariyle toplam 419 otonom araç kazası rapor ettiğini ve bu kazalarda 18 kişinin hayatını kaybettiğini bildiriyor. Bu durum, sürüş esnasında kontrolün kimde olması gerektiği sorusunu akıllara getiyor.

Hem motorlu hem de motorsuz araç sürücülerin olduğu kadar yayaların da sıklıkla kusurlu olduğu bir dünyada tabii ki de otonom araçların da hiçbir zaman kazasız olmayacağı söylenebilir; ancak her şekilde bu teknolojinin günlük yaşamın bir parçası hâline gelmesi için ilk olarak bu sistemlerin risk faktörünün en aza indirilmesi ve düzenleyici kurumlardan onay alması gerekiyor. 

Günün sonunda, çok da uzak olmayan bir gelecekte ister otonom bir taksiye atlıyor olalım, ister kişisel araçlarımızda otopilottan yararlanalım, dikiz aynasına baktığımızda gördüğümüz kişinin biz olduğunu bilerek direksiyon başına oturmakta fayda var gibi gözüküyor.

Hikâyeyi paylaşmak için:
GİRİŞİM | TÜRKİYE

Trendyol, Almanya ve Azerbaycan’ın ardından Körfez ülkelerine açıldığını duyurdu. Şirketten yapılan açıklamada, hamlenin ilk aşamada Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan ile başladığı belirtildi. E-ticaret pazaryeri, 2024 yılına kadar bu bölgede 4,5 milyon müşteriye ulaşmayı hedefliyor.

  • Bir adım sonrası: Bu iki ülkede geçtiğimiz hafta İngilizce web sitesi ve uygulamalarını yayına alan Trendyol, kısa süre içinde Arapça seçeneğini de platformuna ekleyeceğini ifade etti.

İstanbul merkezli oyun stüdyosu One Percent, WePlay Ventures ve Startgate’in katılımıyla 2,5 milyon dolar değerleme üzerinden tohum yatırım aldı. Çok oyunculu aksiyon oyunlarına odaklanan stüdyo, kendisiyle aynı ismi verdiği One Percent isimli oyunu, 2024'te PC, konsol ve mobil platformlarda yayımlamayı hedefliyor. 

  • Kimdir: One Percent, Unreal Engine 5 teknolojisiyle AAA kalitesinde oyunlar geliştirmeye odaklanıyor. Stüdyonun 2024 yılında ilk modunu yayınlamayı planladığı oyunu One Percent, bireysel ve takım performansı odaklı strateji ve taktik gibi espor mekaniklerine sahip çok oyunculu birincil şahıs nişancı ve üçüncü şahıs nişancı oyun modlarını bulunduran bir aksiyon oyunu olarak öne çıkıyor.

• Sağlık sektörü özelinde yapay zeka tabanlı algoritmalar geliştiren yerli girişim Gesund.ai, Türkiye Kalkınma Fonu ve ODTÜ Teknokent'in ortaklaşa hayata geçirdiği INVEST 101 Fonu’ndan yatırım aldı. Girişim, yatırım ile aralarında uluslararası ilaç şirketlerinin de bulunduğu mevcut ve potansiyel müşterilerine sunduğu hizmetleri genişletmeyi planlıyor.

  • Bir adım geriden: Mevcut yatırımcıları arasında Merck, McKesson, Northpond ve 500 EE bulunan Gesund.ai, geçtiğimiz yıl 500 Emerging Europe liderliğinde 2 milyon dolar yatırım almıştı.
  • Ne yapıyor: Yapay zeka şirketlerinin verilerini düzenleyerek ürünlerini test etmelerine yardımcı olan girişim, geleneksel şartlarda 2 yıla kadar süren klinik doğrulama süreçlerinin 2-4 aya kadar kısaltılmasını mümkün kılıyor. Şu an radyolojiye odaklanan Gesund.ai, gelecekte patoloji, kardiyoloji, oftalmoloji, cerrahi ve genom alanlarında hizmet sunmayı hedefliyor.

• Otomotiv standartlarında kamera üreten ilk Türk markası Büyütech, geçtiğim ay başlayan yatırım turunu 4 milyon 230 bin dolar yatırım ile kapattı. Yeni yatırım ile değerlemesi 28 milyon 230 bin dolara ulaşan girişim, Gebze'de bulunan ve yatırım seramyesi 2 milyon avronun üzerinde olan fabrikasını genişletmeyi ve yeni ürünler geliştirmeyi hedefliyor.

  • Ayrıca: Büyütech, aynı zamanda yerli otomobil Togg’un da kamera tedarikçisi olarak da tanınıyor.
  • Nedir: 2021'de aldığı 2,5 milyon avroluk yatırımın ardından fabrikasını kuran ve yıllık 800 bin adedi aşkın üretim kapasitesi bulunan Büyütech'in fabrikasında özel lens montaj hattı, elektronik dizgi hattı, mekanik montaj hatları, sızdırmazlık kontrol hattı, ürünlerin kalibrasyon ve testlerinin yapılacağı bir kamera kalibrasyon hattı bulunuyor.

• Aynı rotada yolculuk yapan kişilerin daha ucuza seyahat etmesi için paylaşımlı ulaşım hizmeti sunan yerli girişim Pooly, ilk yatırım turunda Amsterdam merkezli SBC'den yatırım aldı. Yatırım ile Türkiye’deki üniversitelerdeki faaliyetlerini hızlandırmayı ve ekibini büyütmeyi hedefleyen girişim, Yale ile yaptığı anlaşma kapsamında da 2024'te ABD'de operasyonlarını başlatmayı planlıyor.

Pooly

  • Nedir: Pooly, yapay zeka tabanlı carpooling hizmeti ile aracı olan ve olmayan kişileri buluşturuyor. Sürücülerin araçlarını paylaşmak üzere talep oluşturmasını mümkün kılan sistem, yolcuların da yolculuk talebi oluşturmasına imkân tanıyarak yolculuğun her iki taraf için de daha ucuza mal olmasını sağlıyor.
GİRİŞİM | DÜNYA

• Tel Aviv merkezli büyük dil modeli (LLM) girişimi AI21 Labs; Walden Catalyst, Pitango, SCB10X, b2venture, Samsung Next, Google ve Nvidia'nın katılımıyla gerçekleşen Seri C turunda 155 milyon dolar yatırım aldı. Yatırımın ardından şirketin değeri 1,4 milyar dolar olarak açıklandı.

  • Kimdir: 2017'de Amnon Shasuha, Yoav Shoham ve Ori Goshen tarafından kurulan ve OpenAI'ın en güçlü rakiplerinden biri olarak değerlendirilen AI21 Labs'in Jurassic-2 temel modelleri, dünyanın en büyük ve en sofistike LLM'lerinden kabul ediliyor. Jurassic-2, AI21'in dil modellerinden özel metin tabanlı iş uygulamaları oluşturmak için bir geliştirici platformu olan AI21 Studio ile çok dilli bir okuma ve yazma yapay zeka asistanı olan Wordtune'a güç veriyor.

• Satış ve pazarlama ekipleri için pazara açılma (GTM) çözümleri sunan San Francisco merkezli Apollo.io, Capital Ventures liderliğinde Sequoia Capital, Tribe Capital ve Nexus Venture Partners'ın katılımıyla gerçekleşen Seri D turunda 100 milyon dolar yatırım aldı. Aldığı toplam yatırım miktarı 250 milyon dolara ulaşan girişim, şu an 450 olan çalışan sayısını ikiye katlamayı planlıyor.

  • Nedir: Apollo.io, 270 milyondan fazla B2B kişisi için doğrulanmış iletişim verilerine erişim sağlayan ve bu kişileri tek bir birleşik platformda bir araya getiren bir SaaS GTM çözümü olarak karşımıza çıkıyor. Apollo'nun platformu; ekiplerin pazara açılma stratejilerini operasyonel hâle getirmelerini, boru hattı oluşturmalarını, anlaşmalar yapmalarını ve yapay zeka odaklı GTM rehberliği ile ekip performanslarını iyileştirmelerini mümkün kılıyor.

• Yaşlı bakımı için robotlar geliştiren İsrail merkezli girişim Intuition Robotics, Toyota'nın büyüme fonu Woven Capital liderliğinde 25 milyon dolar yatırım aldı. Pazara açılmak için devlet kurumları ve diğer kuruluşlarla ortaklık kurmayı planlayan girişim, yeni yatırımı  mevcut ortaklıklarını sürdürülmesi ve geliştirdiği robotunun yaklaşımının güçlendirilmesi için kullanacak.

Intuition Robotics

  • Bir adım geriden: Intuition, 2020 yılında gerçekleşen Seri B turda 36 milyon dolar yatırım almıştı.
  • Ne yapıyor: Intuition, yaşlı kullanıcılar için bir tür robotik arkadaş olarak hizmet etmek üzere tasarlanmış bir masaüstü ev robotu olan ElliQ ile tanınıyor. Intuition, Mart ayında resmî olarak piyasaya sürülen ElliQ'in konuşma yeteneklerinin geliştirilmesi için LLM'lerden faydalandıklarını belirtiyor.

• ABD merkezli yapay zeka destekli dil öğrenme platformu Speak, Lachy Groom liderliğinde 16 milyon dolar yatırım aldı. OpenAI Startup Fund ve Dropbox kurucuları Drew Houston ve Arash Ferdowsi'nin de katıldığı turun ardından Speak'in aldığı toplam yatırım miktarı 63 milyon dolara ulaştı.

  • Hedef: Bir önceki yatırım turunda 20 milyon dolar toplayan Speak, yeni yatırım ile uluslararası pazara açılma planlarını destekleyecek.
  • Geniş açı: Kullanıcıların yapay zeka temelli bir öğretmen ile yeni diller öğrenmesine yardımcı olan Speak; Japonya, Tayvan, Almanya, Fransa, Brezilya ve Meksika dahil 20'den fazla ülkede kullanılıyor. Özellikle Güney Kore'de popüler olduğu belirtilen Speak'in burada 3 milyonu aşkın kişinin İngilizce öğrenmesine yardımcı olduğu aktarılıyor.

• Yazılım destekli uydular geliştiren Helsinki merkezli girişim ReOrbit; Inventure VC liderliğinde, 10x Founders, Icebreaker.vc, Expansion ve Yes VC'nin katılımıyla gerçekleşen tohum finansman turunu 6,8 milyon avro ile tamamladı. Girişim, yeni yatırımla birlikte uluslararası genişlemeye ve yeni ürünler geliştirerek birden fazla uzay sistemi sunmaya odaklanacak.

  • Ne yapıyor: 2019'daki kuruluşundan bu yana kârlı olan ReOrbit, müşterilerin uzayla ilgili verilerinin verimli ve güvenilir bir şekilde iletilmesi için optimize edilmiş otonom ve birbirine bağlı uydular sağlıyor. Yazılım öncelikli mimarisi ile uydularını farklı görevlere uyarlayabilmenin yanında maliyeti ve yörüngeye ulaşma süresini düşüren ReOrbit; Business Finland, Avrupa Uzay Ajansı ve Avrupa Komisyonu tarafından destekleniyor.
UZAY & BİLİM

• Şanghay'daki Çin Bilimler Akademisi'nden bilim insanlarının on yıldan uzun süredir devam eden araştırmasına göre, modern insanların ataları 800 ila 900 bin yıl öncesinde yok olma noktasına geldi. Buna göre, bu dönemden önce insan ataların popülasyonu yaklaşık 98 bin üreme çağındaki bireyden oluşurken bu sayı 1280'in altına indi ve tekrar artışa geçmeden önce 117 yıl boyunca öyle kaldı.

Hindistan, Güneş'in hareketlerini ve uzay havasını izlemek amacıyla bugün Aditya-L1 görevini başlatıyor. Hindistan, maliyeti 46 milyonu bulan görev kapsamında, Dünya'dan 1,5 milyon kilometre uzaklıkta bulunan hedefe noktasına 4 ay gibi bir sürede ulaşacak olan uzay aracı ile bir gözlemevi kuracak.

Asian Times

  • Bir adım geriden: Hindistan, geçtiğimiz hafta Ay'ın güney kutbuna insan yapımı bir uzay aracı indirerek bunu yapan ilk ülke olarak tarihe geçmişti.  

• Uluslararası bir gökbilimciler ekibi, bilinen diğer benzer büyüklükteki gezegenlerin neredeyse iki katı kütleye sahip, çelikten bile daha yoğun TOI-1853b isimli bir gezegen keşfetti. 

  • Dahası: Araştırmacılar, gezegenin dev bir gezegen çarpışması sonucu oluşmuş olabileceğini; büyük çarpışmalar sonucu atmosfer ve suyun bir kısmının yok olarak geriye çok sayıda kaya bırakmış olabileceğini düşünüyor.

• Colorado Üniversitesi Anschutz Tıp Kampüsü ve St. Louis'deki Washington Üniversitesi'nden araştırmacılar, Alzheimer'ın bireylerin durum performans ve hafızası etkilenmeden erken tespit edilmesini mümkün kılan bir 'kafa bandı' geliştirdi. Cihaz; uyku anında hafızanın işleyişiyle alakalı beyin aktivitelerini tespit ederek hastalığın erken teşhis edilmesini sağlıyor.

  • Öte yandan: Bilinen bir tedavisi olmayan Alzheimer, kişide ne kadar erken tespit edilse hastalığın etkilerini yavaşlatmak ve hafifletmek de o kadar mümkün oluyor. Ancak, hastalığın nedeninin tam olarak anlaşılmamış olması nedeniyle erken teşhisinin de zor olması, bu tarz cihazların ticari veya klinik olarak kullanılmasını engelliyor.

Kaydet

Okuma listesine ekle

Paylaş

Quando

Quando

Türkiye’den ve dünyadan en önemli teknoloji, inovasyon, girişimcilik ve bilim haberleri.

YAZARLAR

Quando

Türkiye’den ve dünyadan en önemli teknoloji, inovasyon, girişimcilik ve bilim haberleri.

İLGİLİ BAŞLIKLAR

Yemeksepeti

İstanbul

İzmir

Konya

Isparta

Balıkesir

parmak izi

Elon Musk

+84 more

İLGİLİ OKUMALAR

0%

;