Kendini bir yere ait hissetmek mekânsal olduğu kadar zamansal da. O yerin anlatısı içinde yer bulabilmek, o anlatıyı oluşturan hayalî topluluk içinde kendini görebilmekle alakalı. Hâliyle o yerin, hatıralarında veya gelecek planlarının arasında yer alması elbette önemli. Ancak geçmişi anlamlandırırken de gelecek hayalleri kurarken de yaşadığımız zamana fazlasıyla bağlıyız. Şu an neler yaşadığımız ve nasıl hissettiğimiz geçmişi sürekli yeniden kurmamıza sebep oluyor.Nostalji, şu anın duygu durumundan bağımsız değil. Aksine bugünle alakalı ve çoğu zaman tarihsel gerçeklik veya maddi bir zemin arayışını anlamsız kılacak kadar mitolojik. Pera’nın geçmişini anımsarken aslında mitik bir hikâyeyi sürekli yeniden yazıyoruz.&nbsp;Bu hikâyeleri bugünün ağırlığı altında ezilip içinden geçerken artık ucunu kaçırıyormuş hissiyle takip etmeye çalıştığımız dönüşümlerin hızıyla savrulurken yazdığımız için de sanki hep şu andan daha güzel bir geçmiş varmış, en güzel günleri artık geride kalmış gibi hissediyoruz.&nbsp;Peki gerçekten öyle bir geçmiş hiç oldu mu? Emin değilim. Sanırım Peralı olmak biraz da bu mitolojiyi sürekli canlı tutmakla alakalı. Belki de hiç var olmamış bir yerin geçmişini bugün sürekli yeniden yazmakla, onu aramakla. Hatta bugün "Peralı olmak nedir?" gibi hayalî bir arayışın kendisi de tam olarak bu bahsettiğim duruma iyi bir örnek teşkil ediyor.<img src="https://images.aposto.com/2022/3/5/1650652840534.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.01" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Yaşar Adanalı, Postane'de<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">“Ah Beyoğlu, vah Beyoğlu miti”</h2>Kendi mitolojim içinde Peralı olmak, öncelikle çoklukla alakalı. Birbirine benzemeyen farklı sınıftan, kültürden, dinden, dilden insanların sürekli birbirleriyle temas edebilme imkânıyla. Muazzam bir çeşitliliğe, onunla tam olarak barışık olamasanız bile, teslim olmakla. Dolayısıyla kapsayıcı ve akışkan bir aidiyet.&nbsp;Bu kulübe üye olmak da üyelikten çıkmak da kolay. Peralı olmak, özgürlükle alakalı.&nbsp;Özgür olmak isteyip çoğu zaman olamamakla. Burası hem İstanbul’un görece en özgür hem de polis gözetim ve kontrolünün en yüksek olduğu yeri. Yine Peralı olmak hem biricik olup hem de anonim kalabilmekle alakalı. Burada hayat tarzımla, kendimi ifade etme biçimlerimle, farklılıklarımla varım ve birey olarak önemliyim. Sözlerim, eylemlerim, ürettiklerimle buranın kaderine etki edebileceğimi biliyorum. Ama aynı zamanda da isteyerek veya kaçınılmaz olarak anonimim. Hem çok değerliyim hem de bir o kadar göz ardı edilebilirim.&nbsp;Peralı olmak, hep bir huzursuzluğu içinde barındırmayı kabul etmekle de alakalı. Buna "Ah Beyoğlu, vah Beyoğlu miti" de diyebiliriz. Bu huzursuzluğun çoklukla, kırılgan bir özgürlük hissiyle, büyük kalabalıkların arasında biricik kalabilme mücadelesiyle ilgili bir yani var elbet. Ama bir taraftan da hiç bir zaman tam olarak yüzleşilmeyen, birbirleri üstüne katman katman binen geçmiş ve güncel haksızlıklar, adaletsizliklerle de ilişkisi var.&nbsp;Bir Ermeni mimarın Rum bir aile için yaptığı binada, cemaati kalmamış bir sinagog veya kilisenin sokağında yaşarken "Nerede bu Peralılar?" diye sormadan bugün huzurla Peralı olmak ne kadar mümkün olabilir ki? Veya artık eski emekçi sakininden en ufak bir iz dahi kalmamış, Peralı bir zanaatkâr atölyesinden dönüşmüş bir eğlence yerinde insan kendini kaybetmeden gerçekten tam olarak eğlenebilir mi?<img src="https://images.aposto.com/2022/3/5/1650652942804.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Tarihiyle iç içe, Pera<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Pera yolculuk gibi, gelgitlerle dolu</h2>Bugün Pera’yı, kendi mitolojinizden bağımsız anlatmanın mümkün olduğunu düşünmüyorum. Fiziki sınırları aşağı yukarı belli alandaki tekil sokak, bina ve mekânlarla kurduğum ilişki zamanda yolculuk gibi, gelgitlerle dolu. Sadece bugün oraları kullanmak üzerine değil, aynı zamanda hikâyelerimi biriktirdiğim ve birçoğu artık bambaşka bir şeye dönüşmüş Beyoğlu'nun bileşenlerini hatırlamak üzerine de kurulu bu ilişki.&nbsp;En eskilere gittiğimde benim için Pera, eski ABD üretimli otomobillerinden dönüşmüş dolmuşlara AKM önünde bir büyüğün elini tutarak bindiğim, 20 yıldır ağzıma sokmasam da Taksim’de Türkiye’nin ilk McDonald's restoranında hamburger yediğim yer. Lisede Mersin’den okul gezisi için geldiğimizde kaldığımız Talimhane otellerinden gece kaçıp İstiklal sokaklarında yaramazlık yaptığımız yer. Üniversitede Çiçek Pasajı’ndaki meyhanelerde arada demlendiğim; yıllardır şantiye hâlindeki Afrika Han’ın bağladığı Küçükparmakkapı ve Büyükparmakkapı Sokaklar’daki Hayal Kahvesi’nde, Line, ve Mojo gibi mekânlarda geceleri eğlendiğim; vejetaryen ilk sevgilim için restoran ararken yakın zamanda kapanan Zencefil'le tanıştığım yer Pera.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2022/3/6/1650734380161.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.67" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Çiçek Pasajı<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Her hafta Atlas, Emek, Beyoğlu veya Alkazar sinemalarında bir filme gittiğim; İstiklal Caddesi’ndeki yerinden taşınmak zorunda kalan Robinson Cruise Kitabevi’nden bir kitap ya da dergi aldığım; Asmalımescit Babylon’da ayda bir iki konser dinlediğim yer. Üniversiteden sonra biraz başka diyarlarda yaşadıktan sonra Beyoğlu’nda ilk evimi en yakın arkadaşımla Galatasaray’da, olayların tam merkezinde tuttuğumuz, gecenin ilerleyen saatlerinde kendimizi sık sık Kiki’de veya Gizli Bahçe’de bulduğumuz; Duduodaları Sokak’taki Balıkpazarı’nın eski esnafından düzenli alışveriş yaptığım; Hazzo Pulo’da küçük taburelerde oturup çay, Urban'da bira içtiğimiz, bayramlarda rahmetli teyzeme Haci Bekir’den mutlaka karışık şeker aldığım yer.Ve tabii ki Pera, Cumartesi Anneleri'nin, iş cinayetlerinde hayatını kaybeden yakınları için mücadele veren Adalet Arayan İşçi Aileleri'nin ve sesini duyurmak isteyen başka bir çok toplumsal hareketin buluşma mekânı Galatasaray Meydanı demek. Taksim Meydanı’nda 1 Mayıs'ı kutlayabildiğim, Emek Sineması yıkılmasın diye mücadele ettiğim yer.<img src="https://images.aposto.com/2022/3/5/1650654504383.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Panter Kırtasiye<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Artık 2010’a geldiğimizde, o zaman düzenli tuttuğum <a fr-original-style="" href="https://mutlukent.wordpress.com/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Mutlu Kent blog</a>'unda her iki yazımdan biri Beyoğlu’ndaki dönüşümdü. Son 10 yılda kapanan hafıza mekânları; hızlanan soylulaştırma süreci; Tarlabaşı’ndaki yıkıcı dönüşümler; Taksim ‘Yayalaştırma' Projesi; Emek Sineması’nı Yıkma Projesi derken kendimi pozisyon almaya zorunlu hissettiğim, şehircilik çalışan biri olarak üretimlerim içinde artık daha doğrudan yer alan bir Pera var. Bakım, üretim ve eylemin iç içe geçtiği bir dönem.&nbsp;Gezi’nin hareketli günlerinin hemen sonrasında Ömer Abed Han’ın en üst katında önce bir "yazıhane" olan, sonra bir araştırma kolektifi ve en sonunda Mekanda Adalet Derneği’ne dönüşen mekânımızla Karaköy hayatımızda merkezî bir önem kazandı. Binlerce kere yürünen İstiklal Caddesi, katıldığımız onlarca eylem, sayısını hatırlayamadığım yazı sonrasında, son 3 yıldır da Beyoğlu’nun umut hikâyeleri arasında yer alması için çabaladığım Postane, sonunda açıldı.<img src="https://images.aposto.com/2022/3/5/1650654657008.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Postane'nin girişi<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Pera’nın sunduğu alternatif rotalar çoklukla teması sürekli imkânlı kılıyor</h2>Uzun süredir Beyoğlu’nda oturuyorum. Şu an evim Cihangir Caddesi’ne, işim de Galata Kulesi’ne yakın. Her gün evden çıktığımda ruh hâlime veya yapmam gereken işlere göre tercih ettiğim farklı yürüme rotalarım var. Kazancı Yokuşu'ndan Taksim’e çıkıp İstiklal boyunca yürüyebilirim; arka sokaklardan Cihangir, Çukurcuma, Galatasaray hattını takip edebilirim; Fındıklı’ya inip sahil boyunca yürüyebilirim; Defterdar Yokuşu’ndan aşağıya oradan Tophane ve Galata rotasını takip edebilirim. Ve tüm bunlar içinde dahi küçük varyasyonlar yapabilirim.&nbsp;Pera’nın sunduğu bu alternatif rotalar bahsettiğim çoklukla teması sürekli imkânlı kılıyor. Yaşadığınız yeri biraz da oyun alanı olarak tecrübe etmenize imkân veriyor. Tabii bu rotaları seçerken veya bu oyunun kurallarını yazarken her zaman irade sizde olmuyor. Farklı saatlere göre artan kalabalık, eylemlere göre yoğunlaşan polis barikatları, hava koşulları gibi faktörler bu oyunda kararlarınızı etkiliyor.<img src="https://images.aposto.com/2022/3/5/1650654718565.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kamondo Merdivenleri<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Eğer Çukurcuma, Galata, Cihangir, Tarlabaşı’ndan ayrı Peralı olmak diye bir şey varsa işte bu farklı ölçekler arasında geçişken ve kapsayıcı olabilmekle alakalı sanırım. Daha üst ölçekte bir mekânsal algı düzeyine sahip olmak gerekiyor. Alternatif rotalarımda bahsettiğim şekilde.&nbsp;Tekil bina ve hatta mekân ölçeğinde de bu mahalleler arasında geçişler yapabilmeyi gerektiriyor.&nbsp;Pera, tabii ki tüm bu mahalleleri kapsıyor. Ve bu kapsama 2 + 2 = 5 gibi bir zenginlik yaratıyor. Okyanusun ortasında küçücük takımadalardan oluşan bir ülkede yaşayan bir yerlinin, bir adadan diğerine geçerken suyla kurduğu organik ilişki gibi bir ilişki kurmayı gerektiriyor Pera’da Peralı olmak.

Soli

Mahalle: Pera. Mahalleli & Yazı: Yaşar Adanalı. Fotoğraflar: Deniz Sabuncu.

“Okyanusun ortasında küçücük takımadalardan oluşan ülkede yaşayan yerlinin, bir adadan diğerine geçerken suyla kurduğu organik ilişki gibi bir ilişki kurmayı gerektiriyor Pera’da Peralı olmak.”

<h2>Beyoğlu ilçesinde “Güvenli Alan”</h2>Beyoğlu Belediyesi, 21 Eylül itibarıyla “Güvenli Alan” uygulamasını başlattı. Uygulama kapsamında Beyoğlu’nda bulunan yeme içme mekânları başta olmak üzere bütün işletmelere bundan böyle HES (Hayat Eve Sığar) koduyla <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNzIwZTZjZTAwMTZmMDAwODgwODliMyZ1c2VyPTVlODc1ZjY5YjdmYWI1NTg4ZDNiOWYzZiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZmb29kaW5saWZlLmNvbSUyNTJGaXN0YW5idWxkYS15ZW1lLWljbWUtbWVrYW5sYXJpbmRhLWlsay1oZXMta29kdS16b3J1bmx1bHVndSUyNTJG"">girilecek</a>.• HES kodu ne işe yarar? Mekâna giren kişi öncelikle işletmenin önünde bulunan karekodu okutacak. Bu kod sayesinde mekânın Covid-19 açısından anlık olarak güvenli olup olmadığı ve mekândaki kişi sayısı görülebilecek.

apéro

<h2>Sadece Beyoğlu kaldırımlarının bildiği ve içinde Melike Şahin, Q-Bra, Defne Sandalcı ve Selcan Özgür’ün olduğu sokak hikâyeleri</h2>Queer dünyasının eli maşalı ama bir o kadar da sevimli ablası Jilet Sebahat, Nazan Öncel’in Sokak Kızı parçasından yola çıkarak, Yeşilçam Sineması’nın arka sokaklarını, Kuledibi’ni, Asmalı’yı ve entelektüellerin kutsal semti Cihangir’i. Firuzağa Kahvesi’nde oturmayanların entelden sayılmadığı,&nbsp;Issız Adam'ın henüz ıssız olmadığı zamanları <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNDBjZjhiYWVlMjRiMDAwOTM0NmRmNyZ1c2VyPTVlYjU0M2NmNzA2NDk0MjU1ZWNmNmE4MCZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZpc3RhbmJ1bGxpZmUuY29tLnRyJTI1MkZyb3BvcnRhamxhciUyNTJGc2FkZWNlLWJleW9nbHUta2FsZGlyaW1sYXJpbmluLWJpbGRpZ2ktdmUtaWNpbmRlLW1lbGlrZS1zYWhpbi1xLWJyYS1kZWZuZS1zYW5kYWxjaS12ZS1zZWxjYW4tb3pndXJ1bi1vbGR1Z3Utc29rYWstaGlrYXllbGVyaSUyNTJG"">dostlarına sordu</a>.• Cesaretinin boynuna otrişler saran kadın: Melike Şahin Bu aralar Narmanlı Han’ın önünden geçerken içim sıkışıveriyor. Ama sonra Beyoğlu ne zaman öcünü alacak diye gün saymaya başlıyorum. Sokak bazen kollar gibi beni. Bazen de sallamaz, üstüme çöker. Değişmeyen tek bir huyu var yalnız, o da beni alıp kendime getirmesi.• Cesaretinin saçlarını tarayan kadın: DJ Q-Bra Küçük Bayram köşesini dönüyorum, döner dönmez camdaki&nbsp;ablalarla selamlaşıyorum, sokaktaki kalabalığı yormadan, kenardan devam ediyorum. Altı-yedi dakika içinde Gezi Parkı’na varıyorum. Konserin başlamasına bir saat var. Gezi’de molamı verdim, aksiyonumu yaşadım, keyfim yerinde. AKM gişelere doğru yürüyorum, bilet satan ablalardan ikisiyle zamanla kaynaşmışım. Selamımı veriyorum, bilet satmadan, yandan sokuyorlar içeri bu müzik âşığı genci. Konser bitiyor, bir Gezi molası daha veriliyor.• Cesaretine kırmızı yüksek topuklu ayakkabılar giydiren kadın: Defne Sandalcı Ortama salınmış yeni "deli"leri keşfedersin akşam yürüyüşlerinde. Artık çarka çıkamayacak kadar yaşlanmış ama makyajıyla kendine sil baştan yepyeni bir yüz yaratmış eski bir fahişe, Aya Triada’nın sokağındaki köşeye yapıştırılmış koca bir aynada kendine çekidüzen veriyor ve Elmadağ’a doğrusalınıyor. İçinden ona iyi şanslar diliyorsun; belli ki ‘"yi bir aile"den gelmiş çünkü üstündeki takımlar, pardösüsü, ayakkabıları gıcır pırıl ama bütün dişlerini dökmüş, saç baş karışmış.&nbsp;• Cesaretinin gözüne yıldızlar düşüren kadın: Selcan Özgür Her şey geçip gider, insan da. Ama sokak&nbsp;hep kalır. Tarihi taşır. Buradan düşününce o en tepedeki, adının ne olduğunu bilmediğim ağaca göz dikiyorum. Çünkü sokak, eğer onu anladıysanız evinize girdiğinizde kendini size kapatmaz. Bu bir imkândır. Ne yaşarsanız yaşayın, sokak fikrini bir kahve gibi taşırdığınız her yerde bir olasılık daha vardır.

BEYOĞLU ile ilgili hikayeler