<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Correctiv’in Büyük Dosyasının Hikayesi</h2>Geçtiğimiz haftalarda Almanya’nın birçok kentinde eş zamanlı olarak büyük bir demokrasi yanlısı eylem dalgası yaşanmıştı. Sebebi ise Almanya’daki aşırı sağ AfD partisi ile neo-nazilerin ve bir grup iş insanının gizli bir planla ülkeden milyonlarca insanı sınır dışı etmeyi planladıklarının ortaya çıkmasıydı.Bunu ortaya çıkaran ve hem ülke hem de dünya gündeminde yer edinmesini sağlayan ise <a fr-original-style="" href="https://correctiv.org/en/top-stories/2024/01/15/secret-plan-against-germany/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Almanya merkezli Correctiv’di</a>. 2014 yılında kurulan bu kâr amacı gütmeyen bu yayın bir süredir önemli çalışmalara imza atıyordu ama bu dosya ile nasıl güçlü bir aktör olduklarını gösterdiler. Reuters Institute sitesinde de kendileriyle kapsamlı bir görüşme yaparak hem bu haberin hem de kurumu <a fr-original-style="" href="https://reutersinstitute.politics.ox.ac.uk/news/scoop-nonprofit-correctiv-sparked-huge-pro-democracy-protests-all-over-germany-how-did-they" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">hikayesini anlatmışlar</a>. Correctiv, bu dosyasıyla kâr amacı gütmeyen gazeteciliğin —ve genel olarak gazeteciliğin— ne kadar etkili olabileceğine dair en iyi örneklerden birisi oldu.

n okuyoruz|

<a fr-original-style="" href="https://teyit.org/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Teyit</a>'in Erişim ve İletişim Direktörü <a fr-original-style="" href="https://twitter.com/cansemercioglu" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Can Semercioğlu</a>'yla post-truth gerçekliğimiz ve teyitçilik üzerine konuştuk.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Röportaj:&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://link.aposto.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0by5jb20vY2xpY2s/c291cmNlPXdlYiZuZXdzbGV0dGVyPTVlZGZiMDA1ZmVkZGE2NWViZjZmYTBkYSZpc3N1ZT02MTNiMDg2ZDNlNTA5ODAwMDYzNjk3ZWImc3Vic2NyaWJlcj11bmRlZmluZWQmc3Rvcnk9NjEzZjdiMjA3YmQwYWIwMDA2MTU5MGIzJmF1dGhvcj1udWxsJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnR3aXR0ZXIuY29tJTI1MkZuZWN0dWc=" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Marsel Tuğkan Gündoğdu</a>&nbsp;ve&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://link.aposto.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0by5jb20vY2xpY2s/c291cmNlPXdlYiZuZXdzbGV0dGVyPTVlZGZiMDA1ZmVkZGE2NWViZjZmYTBkYSZpc3N1ZT02MTNiMDg2ZDNlNTA5ODAwMDYzNjk3ZWImc3Vic2NyaWJlcj11bmRlZmluZWQmc3Rvcnk9NjEzZjdiMjA3YmQwYWIwMDA2MTU5MGIzJmF1dGhvcj1udWxsJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnR3aXR0ZXIuY29tJTI1MkZhbGFyYWV0Yw==" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Alara Demirel</a>Teyit nasıl bir motivasyonla ve hangi ihtiyaca yanıt vermek için kuruldu?Teyit, eleştirel düşünme alışkanlığını bilgi ekosisteminin ortak değeri kılmayı amaçlayan bir doğrulama organizasyonu. Burada 2016’dan beri internetteki şüpheli bilgileri inceliyor, dijital okuryazarlık ve eleştirel düşünme becerilerini geliştirmek için eğitim faaliyetleri yürütüyor, farklı aktörleri bir araya getirerek yanlış bilgi sorununa yönelik sürdürülebilir çözümlerin geliştirilmesine katkıda bulunuyoruz. Bilgi ekosistemini geliştirmek için paydaşlarımızla iş birliği içinde doğrulama ve güçlendirme faaliyetleri yürütüyoruz.Dünyada post-truth'la mücadele için Teyit ve benzeri kurumlar var mı? Birkaç tane örnek verebilir misin?Yanlış bilgi, küresel bir sorun. Hâliyle Teyit gibi birçok doğrulama kuruluşu mevcut. Teyit'in de imzacı olarak çalışmalarımızda tarafsız olduğumuzu, hakkaniyetli davrandığımızı, kaynaklarımızın, finansal yapımızın ve organizasyonumuzun şeffaf olduğunu, metodolojimizi herkese açık şekilde paylaştığımızı ve düzeltme politikamızı yayımladığımızı ispatladığımız Uluslararası Doğruluk Kontrolü Ağı'nın diğer üyelerini örnek olarak verebilirim. Birleşik Krallık'ta <a fr-original-style="" href="https://twitter.com/FullFact" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Full Fact</a>, ABD'de <a fr-original-style="" href="https://twitter.com/snopes" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Snopes</a>, Almanya'da <a fr-original-style="" href="https://correctiv.org/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Correctiv</a> ve Güney Afrika'da <a fr-original-style="" href="https://africacheck.org/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Africa Check</a> bu ağın üyelerinden bazıları. Washington Post, Reuters, AP, AFP gibi medya kuruluşları da teyitçi ekibi bulunduruyor.2018 yılında İBB'nin araç içi işletmecisi Modyo TV'siyle bir iş birliğinizden sonra sosyal medyada muhalif kesimlerden tepki aldığınızı ve projenin kısa bir süre sonra sonlandığını hatırlıyoruz. Bu süreci nasıl yönettiniz?Aslında bu örnek, hafızalarda olumsuz ya da dramatik haberlerin daha iyi yer ettiğini gösteriyor. Bahsettiğiniz tepkinin ardından kent ekranlarında yer alma planı tamamen askıya <a fr-original-style="" href="https://teyit.org/teyit-yeniden-istanbulun-toplu-tasima-araclarinda" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">alınmadı</a>. Bir süre için ertelendi. Toplu taşıma araçları ve kent ekranlarında doğru bilinen yanlışlar ve doğrulama ipuçları üzerine hazırladığımız video içerikler, Kasım 2019'dan beri İstanbul'da, Eylül 2020'den beri de Ankara'da yayınlanıyor. Bu videolarla yanlış bilgi sorununa dikkat çekmeye ve insanların eleştirel dijital okuryazarlık becerilerini geliştirmeye destek olmayı amaçlıyoruz. Metroda birkaç durak giderken bir şehir efsanesinin doğrusunu veya teyitçilik yöntemlerini öğrenmek, hoş bir yolculuk tecrübesi de sunuyor.Teyit, günün sonunda neyi başarmış oluyor?Dışarıdan bakınca Teyit'in internetteki tüm yanlış bilgileri doğrulamak gibi gerçekçi olmayan bir hedefin peşinden koştuğunu düşünülüyor. Ancak bizim başarmak istediğimiz, her şeyi sürekli araştırıp insanlara neyin doğru olduğunu söylemekten ibaret değil — internet kullanıcılarının eleştirel dijital okuryazarlık becerilerini geliştirmek, bilgiyi üreten ve yayan aktörlerin bilgi ile ilişkilerini sağlıklı hâle getirmek. Daha iyi bir bilgi ekosistemi için çalışıyoruz. Bu yüzden doğrulama faaliyetinin ötesinde eğitim ve iş birlikleriyle ekosistem düzeyinde bir müdahale gerçekleştirmeye çalışıyoruz.Bilgiye erişim ve post-truth meselesini de göz önünde bulundurunca bizi nasıl bir gelecek bekliyor? Teyit gibi kurumlara daha çok ihtiyacımız olacak mı?Bilgi ekosistemi özelinde bizi nasıl bir geleceğin beklediğine karar verecek olanlar yine bizleriz. Bireylerin, medya kuruluşlarının ve sosyal medya platformlarının bilgiyle ilişkisini ne yönde değiştirebildiğimiz, geleceğimizi şekillendirecek. Burada Teyit gibi doğrulama platformlarına, medya kuruluşlarına, bilgiyi üreten ve yayan diğer aktörlere, sosyal medya platformlarına ve internet kullanıcılarına ayrı ayrı düşenler var. Dileğimiz biraz paradoksal: Teyit'te hedefimiz Teyit'e ihtiyaç duyulmayan ve herkesin teyitçi olduğu bir dünya yaratmak.

Correctiv ile ilgili hikayeler