• Türkiye Raporu'nun araştırması, Gezi Parkı protestoları sırasında cami yakıldığını düşünenlerin oranının sadece %16'da kaldığını gösterdi. Cami yakılmadığını düşünenlerin oranı %59, fikri olmadığını belirtenlerin oranı %25 oldu.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2022/5/2/1655820722494.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.56" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir adım geriden: Cumhurbaşkanı Erdoğan geçtiğimiz haftalarda 2013'teki Gezi protestolarında "cami yakıldığını" iddia etmişti.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sponsorlu:&nbsp;Bireysel üyelik paketini satın alarak İstanbul Ekonomi Araştırma Şirketi'nin ayda iki kez hazırladığı Türkiye Raporu'nun tüm ayrıntılarına erişmek için&nbsp;<a data-saferedirecturl="https://www.google.com/url?q=https://link.aposto.com/click?uri%3DaHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0by5jb20vY2xpY2s/c291cmNlPWVtYWlsJnB1Ymxpc2hlcj01ZWQzZWNkNmM1YTg2Y2NkMWUyNGNhNGEmbmV3c2xldHRlcj01ZWZhMDc2YWEwYjM0ZjAwMDcyMTc2NDImaXNzdWU9NjIxN2I3OWY0NWJjOGUwMDA2ZjllNGU5JnN1YnNjcmliZXI9NWUzN2Y4OGRkMzdjODIyMzY5MTZhNzI4JnN0b3J5PTYyMTEwNjVmZDI5Yjk3MDAwN2M3OTQ2ZSZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cudHVya2l5ZXJhcG9ydS5jb20lMjUyRnV5ZWxpayUyNTJG&source=gmail&ust=1646685646667000&usg=AOvVaw01FDTJkW-u3coSStTndeSk" fr-original-style="" href="https://link.aposto.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0by5jb20vY2xpY2s/c291cmNlPXdlYiZwdWJsaXNoZXI9NWVkM2VjZDZjNWE4NmNjZDFlMjRjYTRhJm5ld3NsZXR0ZXI9NWVmYTA3NmFhMGIzNGYwMDA3MjE3NjQyJmlzc3VlPTYyYTZmZmIzNTU1YjM3MDAwNmFiOTc0MiZzdWJzY3JpYmVyPXVuZGVmaW5lZCZzdG9yeT02MmE4OGMxY2Q0Zjc5NjAwMDcyNzJlYTYmYXV0aG9yPW51bGwmdXJsPWh0dHBzJTI1M0ElMjUyRiUyNTJGd3d3LnR1cmtpeWVyYXBvcnUuY29tJTI1MkZ1eWVsaWslMjUyRg==" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bu bağlantıyı</a> kullanabilirsiniz.</li></ul>

Spektrum

Haftanın Halleri’nde sosyal medyanın yarattığı baygınlığa değindim, burada ise sosyal medyanın gücünden bahsetmek istiyorum. Bildiğimiz üzere her şey bir dengeden ibaret ve sosyal medya da aslında yin yang-vari bir oluşum.&nbsp;Medya, görsel bir dünya yaratmayı sağlayan bir araç. Sosyal medya, ana akım medyanın yakalamadığı ya da yakalamamayı seçtiği bir çok gelişmenin ve olayın görünürlüğünü sağlıyor. Bunun örneklerini yazın gerçekleşen Black Lives Matter protestoları ya da Arap Baharı’nda görebiliyoruz. ( <a fr-original-style="" href="https://read.apos.to/i/14-mart-politik-atmosfer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Politik Atmosfer</a> bununla ilgili çok güzel bir yazı yazdı, okumanızı tavsiye ediyorum).&nbsp;Ben biraz daha Türkiye’ye dönmek istedim. Haber ajanslarının çeşitli kararlar vererek, bilgi erişimini durdurabileceği zamanlarda, sosyal medya adeta bir lütuf. Mesela Gezi Parkı protestoları. Ana akım medyanın haberlerini yeterli bulmayan protestocular, tweet atarak ve canlı videolar çekerek o eksiği kapadılar. &nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.jstor.org/stable/j.ctvswx8bm" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">The Aesthetics of Global Protest: Visual Culture and Communication</a> adlı kitapta da değinildiği üzere, YouTube Gezi döneminde çok önemli bir araç oldu. Haftalar süren protestolar Twitter’ın kullanımı ile Türkiye’nin sınırlarından çıkarak tüm dünyada görünürlük sağladı. Bu da liderleri sorumlu tutmak için bir baskı yarattı. Ne kadar sorumlu tutuldular o meçhul ama neyse...&nbsp;Daha da yakın tarihe gidelim. 2020’nin Aralık aylarında, #MeToo hareketi Türkiye’de edebiyat dünyasının ‘uykusunu kaçırdı.’ Twitter üzerinden Leyla Salinger adlı kullanıcının attığı bir tweet sonucu tacize uğrayan <a fr-original-style="" href="https://twitter.com/melisalphan/status/1338063414665633792?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1338063414665633792%7Ctwgr%5E%7Ctwcon%5Es1_&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.dw.com%2Ftr%2FkadC4B1nlar-adaleti-neden-sosyal-medyada-arC4B1yor%2Fa-55939855" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">gazeteci Melis Alphan</a> gibi birçok kadın harekete geçti ve hikayelerini paylaştı. Bu o kadar yaygınlaştı ki, Türkiye Yazarlar Sendikası ödülleri ve teliflerine taciz ile ilgili bir madde koymayı önerdi, PEN Türkiye Yazarlar Derneği de kadın edebiyatçılara taciz edenleri kınadığı bir bildiri yayınladı. Burada da tabii, yine sistemsel bir dönüşüm olamasa da, en azından bir diyalog başladı...&nbsp;En güncel örneklerden biri de Boğaziçi protestoları. <a fr-original-style="" href="https://read.apos.to/i/diplomam-egitim-ve-bakislar" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">4 Ocak</a>’tan beri gündemimizde olan bu protestolar sosyal medya yardımıyla ekranlarımıza düşmekle kalmadı, farklı ülkelerin de bu konu üzerine haberdar olmalarını sağladı. Şu anda Instagram’da Boğaziçi Direnişi adlı hesabın 130,000’den fazla takipçisi var — adeta haber aldığımız bir kaynağa dönüşmüş durumda. Tutuklanan ve serbest bırakılan öğrencileri, her gün güney kampüste hocaların eylemlerini, polis tepkilerini hep sosyal medya üzerinden öğrendik. Akşam 9’da tencere tava ile ses çıkaracağımızı nereden öğrendik? Bakınız:<img src="https://images.aposto.com/2021/2/2021-03-17T21:36:16.072Z_sm.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="Infinity" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Özetle sosyal medya çok güçlü. İnsanları harekete geçirmede, görünmeyenleri görünür kılmada büyük bir rolu var. Alan Moore, Watchmen adlı çizgi romanında “Who watches the watchmen?” yani ‘bekçilerin bekçisi kim?’ sorusu ile güçlü birey ya da kurumları da birilerinin mesul tutması ve denetlemesi gerektiğini hatırlatmıştı. Teknolojinin gelişmesi ile de vatandaş gazeteciliği (citizen journalism), haberlerin toplanması ve paylaşılmasıyla bu bekçilik görevini üstlenmiş durumda. Ama çizgi roman öğretileri temasından devam ederek Stan Lee’nin Spiderman’de söylediği gibi “with great power comes great responsibility” yani büyük güç, beraberinde büyük sorumluluklar getirir.&nbsp;Sosyal medyanın gücünü kötü emeller için kullanıp, toplulukları manipüle etmek de oldukça olası. Tabii bunun için sosyal medya gerekmiyor, ana akım medya da bunu gayet kolayca yapabiliyor. Şu an sosyal medyanın bu iyi-kötü spektrumunda nerede olduğunu kestiremiyorum. Düşünün sosyal medya o kadar güçlü ve korkutucu ki Fransa’da bir ara polisi video çekme yasağı çıkartıp <a fr-original-style="" href="https://www.independent.co.uk/news/world/europe/france-police-filming-protests-b1764182.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yoğun ihtilaf sonucu</a> bu kanunu geri çekildi. Türkiye’de ise artık <a fr-original-style="" href="https://apos.to/s/60086566ed3c38000646bed9" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">1 milyondan fazla</a> kullanıcısı olan sosyal ağların ülkede temsilci bulundurması gerekiyor. Çin'de Facebook, YouTube, Instagram ve Twitter gibi bir çok sosyal medya platformuna erişim yasak.&nbsp;Ama ne dersek diyelim, sosyal medya sayesinde protestolar çok daha farklı bir boyut aldı. Bu sahip olduğumuz gücü de iyiye kullanmak bizim elimizde.&nbsp;

20'lik

Bekçilerin bekçisi kim? 

Yeni Nesil Protesto

• 2013'te Gezi Parkı protestoları esnasında polisin kullandığı gaz fişeğiyle başından vurularak yaralanan ve 269 gün sonra hayatını kaybeden Berkin Elvan'ın öldürülmesine ilişkin davanın on sekizinci duruşması İstanbul 17. Ağır Ceza Mahkemesi'nde <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmZDBkYzdhMDk1MmFiMDAwODY0MTdmNSZ1c2VyPTVlNWJlYTU3MDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZCZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ0MjQuY29tLnRyJTI1MkZoYWJlciUyNTJGYmVya2luLWVsdmFuLWRhdmFzaS1zYW5pay1wb2xpcy1oYWtraW5kYS1lc2FzLW11dGFsYWFuaW4tYWNpa2xhbm1hc2ktYmVrbGVuaXlvciUyNTJDOTE5NjA1""""">görüldü</a>. Duruşmada esas hakkında mütalaanın açıklanması bekleniyordu; ancak mahkeme başkanı bu aşamada mütalaanın verilmeyeceğini belirterek duruşmayı 29 Ocak 2021'e erteledi.<ul><li>Esas hakkında mütalaa? Mahkemede “iddia makamı” sıfatıyla yer alan Cumhuriyet Savcısı, yargılama sürecinde araştırılacak bir husus kalmadığında davanın esası hakkında görüşünü bildirir. Mahkemenin nihai kararını bağlamayan bu görüşe “esas hakkında mütalaa” adı verilir.</li></ul>

Gezi Parkı protestoları ile ilgili hikayeler