İsviçreli tüccar ve futbolcu Hans Kamper’in (sonradan Katalancaya daha yakın olduğunu düşündüğü Joan Gamper adını aldı) Ekim 1899’da Los Deportes gazetesine verdiği “Futbol oynayacak gençler aranıyor” <a fr-original-style="" href="https://www.nytimes.com/athletic/5942164/2024/11/28/barcelona-joan-gamper-football-club-newspaper/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ilanı</a> sonrası başlayan çabaların verdiği meyveyle 29 Kasım 1899’da kurulan FC Barcelona bugün tam 125. yaşını kutluyor. 125 yılda kulübü de derinden etkileyen iki Dünya Savaşı, bir iç savaş, diktatörlük rejimi, derin küresel ekonomik krizler gören; son 50 yılda modern futbolu yeniden tanımlayan ekol olarak uluslararası bir fenomene dönüşen FC Barcelona, Ocak 1968’de kulüp başkanı Narcis de Carreras’ın politik bir imayla dile getirdiği “Bir kulüpten fazlası” söylemiyle anılmaya devam ediyor.<img src="https://images.aposto.com/2024/10/5/1732890142702.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.34" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Ulus-kulüp ve sınıf/cemaat ilişkileri</h2>Simon Kuper’in “The Barcelona Complex” <a fr-original-style="" href="https://www.amazon.com.tr/Barcelona-Complex-Making-Unmaking-Greatest/dp/0593297733" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kitabında</a> “ulus-devlet kuramayan Katalanların yarattığı ulus-kulüp” olarak tanımladığı Barça’nın sadece bu politik ve kültürel niteliğiyle dahi meşhur sloganını hak ettiği söylenebilir. Ancak 1980'ler sonrası Johann Cruyff sayesinde gerçek bir futbol devine dönüşen, böylece bugünkü uluslararası kimliğini kazanan Barça, özünde fazlasıyla yerel, cemaate benzer dinamiklere sahip bir kent, hatta sınıf kulübü. Bu sınıf, diğer kulüplerin çoğunda alışılageldiği üzere işçi sınıfı değil. Barcelona’nın üst, tüccar sınıfı ve onun altındaki beyaz yakalı aileleri, bu uluslararası markanın esas sahipleri, yöneticileri.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dahası: Kuper, Barcelona’nın çoğunlukla Endülüs kökenli göçmenlerden oluşan mavi yakalı nüfusunun çoğunun kulübün taraftarı dahi olmadığını vurgular. Buna karşılık, kulüp üyesi olan, kulüp yönetiminde söz sahibi olan burjuva (burgesia) Barcelona sakinleri, Barçalılığı bir ayrıcalık, bir miras, bir kültür olarak yaşar ve benimser. Onların kulübe bağlılığı ve sağladıkları nakit akışı, işin içine televizyon gelirleri girene kadar hayati öneme sahipti.</li></ul><img src="https://images.aposto.com/2024/10/5/1732890321362.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.78" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Her şeyi değiştiren adam</h2>İşin daha az merak uyandıran, dolayısıyla daha az bilinen bu sosyal gerçekliğinin ayrıntıları için sizleri Kuper’in kitabına yönlendirip Cruyff’a dönelim. Çünkü o olmasa, FC Barcelona, dünyanın en ilerici futbol felsefesinin evi, dolayısıyla son 50 yılın bir numaralı ekolü olamazdı. Zayıf bir fiziğe sahip olduğu için herkesi zekasıyla alt etmesi gerektiğini küçük yaşta keşfeden düşünür futbolcu Johann Cruyff, Ajax’ta teknik direktör Rinus Michels’le kurduğu imparatorluğun ardından 1973’te Barcelona’ya adım attı. 1978’e kadar formasını giydiği Barça’ya 1988’de teknik direktör olarak döndü. Elinde Michels’le Ajax’ta 18 yaşından itibaren geliştirdiği, yabancıların verdiği isimle, “Total Futbol” vardı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Perspektif: 1980’lerin sonunda AC Milan’la futbol dünyasını sarsan Arrigo Sacchi’nin dediği gibi “Sadece tek bir gerçek futbol devrimi olmuştur, o da futbolun bireysel bir oyundan kolektife doğru evrilmesiyle, Ajax’la gerçekleşmiştir.”</li></ul>Futbolu tamamen dönüştüren, diğer tüm sistemleri çağdışı konuma iten bu model, bir boş alan yaratma sistemiydi. Hücum ederken sahayı genişletmeyi, savunurken daraltmayı felsefesinin merkezine yerleştiren, bunun için oyunu öne yığan, yüksek presle rakiplerini bozan, sıkışık sahada kısa ve tek paslarla denge bozan, tempo arttığı için tüm oyuncularından pozisyonları ne olursa olsun asgari görev ortaklığı talep eden bu sistemle Cruyff ve Barcelona, 1990’dan 1994’e üst üste 4 La Liga şampiyonluğu ve 3 Avrupa kupası kazandı.&nbsp;Cruyff nihayetinde teknik direktörlüğü bıraktığında, mirası, felsefesi artık FC Barcelona’nın ta kendisi olmuştu. Dolayısıyla onun takipçisi teknik direktörler de onun sistemini uygulamayı, zamana uyarlamayı sürdürdü. Öyleyse son olarak sözü bunların başında gelen Pep Guardiola’ya bırakalım:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(30, 63, 148); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(30, 63, 148); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“O gelmeden önce, Barcelona’da bu futbol katedrali, bu güzel kilise yoktu. Yeni bir şeye ihtiyaç duyuyorduk ve bu, taş üstüne taş koyan tek bir kişi, Johan Cruyff tarafından yaratıldı.”</blockquote>

Punto 

"Bir kulüpten fazlası" FC Barcelona, bugün 125. yaşını kutluyor. Kulüp, Barcelona ve Katalanlar için sahip olduğu önemin ötesinde futbolun en gelişmiş felsefesine ev sahipliği yapmasıyla uluslararası şöhret kazandı. Bunun mimarı da Johann Cruyff'tan başkası değil.

Los Deportes ile ilgili hikayeler