<a fr-original-style="" href="https://www.linkedin.com/in/gulsenaytac/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Prof. Dr. Gülşen Aytaç</a>&nbsp;Boticelli’nin ‘Madonna della Malegrana’ (Narlı Madonna) eserinden yorumlanabileceği gibi nar sanatta, mitolojide ve dinde önemli sembolleri ifade eder. Meryem’in elinde tuttuğu, içinde yüzlerce tohum taşıyan mucizevi nar, kendisine insan eli değmeden İsa’yı doğuran olağanüstü kutsal Meryem’i tasvir etmektedir. Yüzlerce tohumu tek kabuk içerisinde taşıyan nar aynı zamanda bereketin de simgesidir. Nar Hristiyanlıkta kutsal ve bereketli olduğu gibi İslam dininde de kutsallığı ve bereketi simgeler. Kutsal kitap Kur-an’ı Kerim’de rumman olarak ifade edilen nar üç ayette geçmektedir. İslam dininde nar berekettir, tedavi edicidir, şifadır ve en önemlisi cennet meyvesidir.Moğolca "nar" (güneş) ve Türkçe "tugan" (doğan) kelimelerinin birleşiminden türetilen Nardugan Bayramı, Türklerin eski inançlarında önemli bir yere sahip olan ve güneşin zaferini simgeleyen bayramdır. Güneşin zaferini kutlama bir anlamda karanlığın bitişi, yeniden doğuş ve umudu simgelemektedir.Bizans ve Osmanlı Sanatında nar özellikle dini yapılarda fresk, mozaik ve çinilerde karşımıza çıkmaktadır. Narın tek kabuğunun altındaki yüzlerce tohum içermesi toplulukların tek bir inançta birleşmesini de simgelemektedir. Bizans sanatında nar daha çok ruhani anlamları ile görülürken, Osmanlı İmparatorluğu'nda nar hem manevi hem de estetik ve sembolik anlamlarıyla önemli bir motif olarak ortaya çıkmaktadır. Osmanlı Çini sanatında nar diğer çiçek motifleriyle birlikte bulunduğu gibi, tek başına da belirgin olarak kullanılmıştır. İznik ve Kütahya’da üretilen bu çiniler, cami, türbe, sarayların duvarlarında görüldüğü gibi tabak, kâse ve değişik seramik ürünlerde de karşımıza çıkmaktadır. Ülkemizin Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’nde yer alan geleneksel çini sanatının en önemli bitkisel motiflerinin içinde karanfil, lale ve sümbülün yanında nar da bulunmaktadır. Cami ve Saray duvarlarındaki çinilerden seramik birçok esere karşımıza çıkan nar, cennet meyvesidir.<h4 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Nar, bolluk ve bereketin simgesidir. Doğurganlık ve hayatın simgesidir. Toplumsal birliğin simgesidir.&nbsp;</h4><h4 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"> </h4>Bir halk deyişine göre ‘başında tacı olan tek meyve olan nar’, güzelliğin sembolü olarak da gösterilmektedir. Nar ağacı güzelliğini sadece meyvesinden değil, ilkbaharın sonlarına doğru açmaya başlayan çiçeklerinden de alır. Sıcak bir turuncuya çalan kırmızı ton, nar çiçeği kırmızısı&nbsp;özel olarak renk paletlerinde geçmektedir. Anavatanı İran olan ‘nar’ kısa bir süre içerisinde İpek Yolları aracılığıyla Kuzey Hindistan ve Pakistan’a ulaşmıştır. Başta İpek Yolu ve çeşitli seferler olmak üzere Antik Mısır’a, Hindistan ve Çin’e, Yunan ve Roma Medeniyetlerine, Avrupa’dan Amerika kıtasına kadar geniş coğrafyaya yayılan nar hem meyve olarak hem de ona tanımlanan anlamlarıyla tarihte derin izler bırakmıştır.Narın manevi dünyadaki zenginliği botanik zenginliğine ve gücüne yansımıştır. Akdeniz iklimine sahip olan coğrafyada geniş alana yayılan nar (Punica granatum) kuraklığa, tuzluluğa ve rüzgâra dayanıklıdır. Genelde küçük ağaç veya 5 metreye kadar ulaşan büyük çalı formunda bulunan nar çok dallı yapıya sahiptir. Kök yapısı derin ve yayılıcı formdadır. Bu yapısı kuraklığa dayanmasında ve suya ulaşma durumunda önemli rol oynar. Artan sıcaklıklara dayanıklı yapıda olmaları, tuzlu ve verimsiz topraklarda yetişebilmesi özellikleri ile iklim değişikliklerinin etkilerini azaltmada karbon yutak alanı olarak görev yapar.Sanatta, mitolojide ve dinde önemli sembolleri ifade eden nar ağacı, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde de önemli bir manevi sembol olarak karşımıza çıkar. Selanik’te yer alan Atatürk Evi’nin bahçesinde Atatürk’ün babası Ali Rıza Efendi tarafından dikildiği bilinen nar ağacı, Atatürk’ün çocukluk anılarına tanıklık eden ve korunması gereken en önemli nar ağaçlarından birisidir.

Nar ile ilgili hikayeler