<a fr-original-style="" href="https://www.linkedin.com/in/gulsenaytac/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Prof. Dr. Gülşen Aytaç</a>İster Edirne Üç Şerefeli Cami’den Mimar Sinan’ın Bedestenine doğru yol alın, isterseniz Paris’in en eski botanik bahçesi Jardin des Plantes’in toprak yollarında yürüyün, ister Cenevre Meydanlarında dağ ve göl manzarasına bakın, isterseniz Bağdat Caddesi’nin veya Dolmabahçe Caddesi’nin sabah trafiğinde araç kullanın, ister Londra Kensignton Bahçesi’nde sabah koşunuzu, isterseniz Münih İngiliz Bahçesi’nde kitabınızı okuyun, ister Plovdiv’de I. Murat’ın yaptırdığı cami meydanında oturun, isterseniz III. Napolyon’un açtırdığı Paris Bulvarlarında gölgelenin… Bu liste uzar gider ve hep bir çınar ağacı tanıklık eder size…İster tekil halde dikilmiş olsun, ister&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Alle" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">alle</a>&nbsp;halinde dikilmiş olsun, hep tarihe tanıklık etmiştir çınar ağaçları.&nbsp;Çınar ağacı (Platanus), tarih boyunca Akdeniz ve Avrupa’nın çeşitli bölgelerinde önemli bir yer edinmiştir. Özellikle Doğu Çınarı (Platanus orientalis), Akdeniz bölgelerinde topluluk yaşamının bir sembolü olarak kabul edilir; köken, birlik ve kuşaklar arası devamlılık simgesi olarak görülür. Platanus orientalis, kendi doğal yayılım alanının çok ötesinde, yüzyıllardır bilinen bir tür olarak, elma, dut ve ceviz gibi ağaçlar ile birlikte, insan göçleri ve ticaret yollarını takip eder. Osmanlı Devleti’nin ilk yerleşim yeri olan Bursa’nın İnkaya Köyü’ndeki çınar ağacı, 35 metre yüksekliği ve 13 ana kolu ile hem köken olma özelliğini yansıtan, hem de fiziksel özelliğinin sağladığı en önemli avantajlardan biri olan insanlara gölge olma özelliğini vurgulayarak gölgesine çok fazla turist çeken Türkiye’nin en yaşlı anıt ağaçlarından bir tanesidir.&nbsp;Çınar ağaçları, farklı iklim koşullarına uyum sağlama yetenekleri ve estetik değerleri nedeniyle Avrupa genelinde yaygın olarak kullanılır.Özellikle Platanus hispanica (Londra Çınarı) türü, birçok Avrupa şehrinde sokaklarda ve parklarda yaygın olarak görülür. Kirliliğe karşı dayanıklı yapıları nedeniyle endüstriyel ve yoğun nüfuslu alanlarda sıklıkla tercih edilir. Londra’nın birçok endüstriyel dönem sonrası kurulan banliyö ve bölgelerinde bulunan çınar ağaçları, kent peyzajına estetik bir değer katarken, havayı temizleme işlevleriyle de öne çıkar.&nbsp;Çınar ağaçları, geniş yaprakları, kalın gövdeleri ve en önemlisi karbon tutma özellikleri sayesinde, 16. ve 17. yüzyıllardan günümüze Avrupa peyzaj mimarisinde önemli yer tutmuş ağaçlardandır. III. Napolyon’un 17. Yüzyılda Hausmann’ı görevlendirdiği yeni Paris Planında dikilen 600.000 ağaçtan önemli bir çoğunluğunu çınar ağaçları oluşturmuş, şehre bir kimlik kazandırmıştır. Paris’in yanı sıra Berlin ve Roma gibi Avrupa’nın diğer büyük şehirlerinde de çınar ağaçları kentsel dönüşüm ve peyzaj çalışmalarında sıklıkla kullanılır.&nbsp;Çınar ağacı, tarihsel ve ekolojik açıdan hem şehirlerin peyzajında hem de doğal mirasın korunmasında büyük bir rol oynar.Avrupa genelinde geniş bir yayılım gösteren bu ağaçlar, sadece estetik değerleriyle değil, aynı zamanda hava kirliliğini azaltma ve sıcaklık yönetimi gibi çevresel faydalarıyla da öne çıkar. Bu sebeple, doğal ve kültürel mirasın bir parçası olan çınar ağaçlarının sürdürülebilir yönetimi, gelecek nesillere sağlıklı ve yaşanabilir şehirler bırakmak açısından da kritik bir rol oynar.Tarihin ve kültürel mirasın en önemli elçisi olan anıt ağaçlarının başında çınar ağaçları gelir. İstanbul Topkapı Sarayı’ndaki 500 yaşındaki ve Sarıyer Bahçeköy’deki 1300 yaşındaki doğu çınarı bunlardan sadece ikisidir.&nbsp;Çınar ağaçları çoğunlukla yaşlı, uzun ve kolludur. Özellikle kamuflajı andıran yamalı gövdeleriyle, sanki tarih boyunca yaşanan hava koşulları, politik olaylar ve farklı kültürlerin, milletlerin esrarengiz ve güzel anılarını hafızalarında saklar gibidirler. Belki Anadolu'nun bir köyünde nesiller boyunca tarlasındaki mahsulünü satmaya gelenlerin gölgesine sığındığı bir çınar, belki de Avrupa’da bir anaokulu bahçesinin ana oyun strüktürünü oluşturan bir çınar ağacı olmuştur. Yapraklandığında dolgun görüntüsüyle tek başına bile bir orman siluetini andırırken, yapraklarını döktüğünde özenle budanmış haliyle meydanları ve bulvarları adeta bir heykel dizisi gibi süsler.Çınar ağaçları karbon tutma kapasiteleri ile iklim değişikliğine olumlu etki eder.Özellikle endüstriyel dönemde karbon tutma potansiyeli sebebiyle dikilme sebebi olan çınarlar, geniş yaprak yüzeyleri, büyüme hızları ve büyük gövdeleri nedeniyle oldukça yüksektir. Çınar ağaçlarının karbon tutma kapasitesi, ağaç yaşı, boyutu ve çevresel koşullar gibi çeşitli faktörlerden etkilenebilir. Daha büyük ağaçlar, daha fazla biyokütleye sahip oldukları için genellikle daha yüksek karbon depolama kapasitesine sahiptir. Bu kapasiteleri, çınar ağaçlarının yalnızca kentsel estetiği artırmakla kalmayıp, karbon yakalama yoluyla iklim değişikliğin hafifletmedeki rolünü vurgular.Bir diğer taraftan kuş göç yolları ile çınar ağaçları arasındaki ilişki, bu ağaçların göçmen kuşlara sağladığı habitat ve kaynaklarla açıklanabilir. Çınar ağaçları gibi ağaçlar, özellikle göç dönemlerinde kuşlar için önemli duraklama noktaları, beslenme ve yuvalama alanları sunar. Göçmen kuşlar, yolculukları boyunca belirli ağaç türlerine barınak ve yiyecek için ihtiyaç duyarlar. Yapılan araştırmalar, yüksek ağaçların göçmen kuşların sayısını ve çeşitliliğini önemli ölçüde etkilediğini ortaya koymuştur. Özellikle yüksek ağaçlar, kuşlar için dikey alan sağlayarak beslenme ve dinlenme açısından kritik bir rol oynar. Çınar ağaçları ise büyük ve karmaşık yapılarıyla, göç esnasında kuşlara hem korunak hem de böcek ve meyve gibi hayati besin kaynakları sunar.Çınar ağaçları, tarihe ve kültüre tanıklık eden sessiz tanıklar olarak, hem ekolojik hem de estetik değerleriyle kent peyzajında da önemli bir yer tutuyor. İklim değişikliğiyle mücadeledeki rolleri ve biyolojik çeşitliliğe katkıları, onları yalnızca geçmişin değil, sürdürülebilir bir geleceğin de vazgeçilmez bir tanığı yapıyor.

Dünyahali

Köken, birlik ve kuşaklar arası devamlılığın simgesi 

Tarihe Tanıklık Eden ve Edecek Olan Çınar Ağaçları 

• Bulgaristan’ın Plovdiv şehrinde düzenlenen 2022 Okçuluk Avrupa Grand Prix’sinde Türkiye, takımlar müsabakalarında üç altın, iki gümüş, bir bronz madalya kazandı. Bireysel finallerinde Emircan Haney Erkekler Makaralı Yay kategorisinde altın, Songül Lök Kadınlar Makaralı Yay'da gümüş, Efe Gürkan Maraş ise Klasik Yay kategorisinde bronz madalyanın sahibi oldu.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Geniş perspektif: Bu sonuçların ardından Türkiye, toplam dokuz madalya ile organizasyonu madalya tablosunda zirvede tamamladı.</li></ul>

Aposto Gündem

• Bulgaristan’ın Plovdiv şehrinde düzenlenen Okçuluk Avrupa Grand Prix’sinde, sıralama turunun ardından Mete Gazoz 681 puanla erkekler klasik yayda, Batuhan Akçaoğlu 712 puan ile makaralı yay kategorisinde lider konumda bulunuyor.

Plovdiv ile ilgili hikayeler