Bu hafta sizlerle proteomik (proteomics) alanında faaliyet gösteren ve yeni jenerasyon protein sekanslama teknolojisi geliştirerek kanser, bağışıklık sistemi bozuklukları vb. birçok hastalığı erken aşamada tespit etmeyi hedefleyen Quantum-Si firmasından bahsetmek istiyorum.Öncelikle ‘proteomiks’in tanımından başlayalım. Proteomiks, canlı organizmaların temel işlevlerinin oluşmasını sağlayan proteinlerin; üretimlerinin ve değişimlerinin tamamını kapsamlı olarak incelemekte ve tanımlamaktadır. Bu sayede organizmalardaki protein bileşimini, yapısını ve aktivite seviyesinden araştırılmasını kapsamaktadır.Protein sekanslaması alanında; bu zamana kadar ağırlıklı olarak maliyeti yüksek, görece verimi düşük ve raporlaması uzun süren spektrometreler kullanılmasından dolayı, seri girişimci Dr. Jonathan Rothberg 2013’te biyoloji, kimya ve yarı iletken bilimlerini biraraya getirerek bu alanda çığır açıcı teknolojiyi geliştirmek üzere Connecticut’ta Quantum-Si firmasını kurdu.Carnegie Mellon’da kimya mühendisliği okuduktan sonra Yale Üniversitesi’nde biyoloji doktorası yapan Dr. Rothberg; yeni jenerasyon DNA kod çözme ve sekanslama makinaları üzerine kurduğu 3 farklı firmayı geliştirip sattıktan sonra (kendi ifadesiyle) “çok daha zor ve hatta imkansıza yakın olan” protein sekanslamaya yoğunlaştı.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2023/2/4/1680191675251.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="Jonathan Rothberg" ratio="1.60" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">DNA alanında geliştirdiği teknolojiler ile dönemin ABD Başkanı Barack Obama’dan ulusal teknoloji ve inovasyon madalyası alan Dr. Rothberg, protein kod çözme ve sekanslamasıyla çok daha karmaşık ve geniş veri setlerini hızlı ve deterministik bir şekilde çözmeyi amaçlıyor. Bu alanda konu hakkında uzmanlaşmayan biri de aslında konunun büyüklüğünü ve önemini yine Rothberg’in ifadesinden anlayabilir:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(15, 14, 14); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(15, 14, 14); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“DNA’lar hayatınızda neler olabileceğini anlatırken, proteinler neler olduğunu anlatır.”</blockquote><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Rakamlarla</h2>Çalışma ve iş modelinden bahsetmek gerekirse; patentli olarak geliştirdikleri çipler ve cihazları bir arada kullanan Quantum-Si; müşterilerine 70 bin dolar gibi görece daha uygun fiyatlı cihazlarını satarken, tek seferlik kullanıma sahip 1000 dolarlık çipleriyle de sekanslama işlemlerini bulut ortamında gerçekleştirip bu analizleri müşterileriyle platformları üzerinden paylaşıyor. Bu sayede bir nevi SaaS firması gibi çalışarak cihaz sattıkları müşterilerine düzenli olarak kartuş satışına devam edip platform kullanım hakkı vererek tekrar eden gelir yaratıyorlar.<img src="https://images.aposto.com/2023/2/4/1680191555317.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="QuantumSi Platinum" ratio="1.79" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Şirketin uzun vadeli hedefleri arasında bu cihazların ebatlarını küçülterek daha düşük maliyetlerle üretmek ve geliştirdikleri yapay zeka ile erken tanı imkanını anlaşılır bir dille evlere sokabilmek yer alıyor. Tabii bu aşamaya gelmek için önlerinde çok uzun ve zorlu bir yol olduğunu belirtmekte de fayda var.2023’ün Ocak ayında ticarileşmeye başlayan cihazları şu an için araştırma laboratuarlarına ve üniversitelere satılırken bu müşteri grubuna biyoteknoloji &nbsp;ve ilaç şirketlerinin de eklenmesi bekleniyor.&nbsp;Henüz gelir ürettiğini gördüğümüz bir finansal tablosu olmadığı için şirketin sunumlarında paylaştığı projeksiyonlar üzerinden tahmini pazar büyüklüğü hakkında fikir sahibi olabiliyoruz. İlk giriş pazar büyüklüğü 8 milyar dolar olarak tahmin edilirken müşteri adaptosyonu ve ürün geliştirmeler ile senelik %13 büyüyen 75 milyar dolarlık proteomiks pazarından pay almayı hedefliyor.Haziran 2021’de SPAC ile halka arzı sonrası 1,46 milyar dolar değerleme ile kasasına 520 milyon dolar fon koyarken en büyük yatırımcısı ünlü teknoloji yatırım fonu Ark Invest oldu. Halka arz sonrası ise senelik 90-130 milyon dolar arası para yakmaya devam ederken bugün itibariyle yaklaşık 220 milyon dolar değerleme ile yatırımcılarını epey üzdü.&nbsp;2023 ilk çeyrek sonuçları ile ilk gelirlerini yayımlayacak şirketin yol haritası hakkında daha çok bilgi sahibi olacağımızı ve bugünkü değerlemesinin de fırsat yaratabileceğini düşünüyorum. Projeksiyonlarında paylaştığı %65-75 arası brüt marjı ve 2022 sonu itibariyle kasasındaki 400 milyon dolar civarı nakdi ve 30 milyon dolar yükümlülükleri ile 2026 sonuna kadar fonlama ihtiyacı duymayacağını ifade eden Quantum-Si’in ticarileşme süreci ile harcamalarının daha yüksek boyutlara ulaşacağını da unutmamakta fayda var.&nbsp;Öte yandan 2025 yılında hedeflediği 186 milyon dolar gelire ulaşabilirse; bu brüt marjlar ile 15-20 arası bir gelir üzerinden çarpan değerlemesine ulaşması potansiyeli de taşıdığını düşünüyorum. Dr. Rothberg’in geçmiş başarıları da risk iştahını artıran önemli bir unsur olabilir.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kıssadan Hisse</h2>Daha önce birçok firmada gözlemlediğimiz gibi; bu tip çığır açabilme potansiyeli taşıyan ürünler geliştiren şirketleri onlarca sene sabırla fonlamak gerekebiliyor. Ülkemizin yatırım iklimi sebebiyle bu pek mümkün olmayabilir fakat son zamanlarda BIST’te yaptığı aktif alımlarla adını tekrar hatırladığımız Türkiye Varlık Fonu (TVF), bu tip şirketleri ülkemize ve sonraki jenerasyonlara kazandırabilmek adına faaliyet gösterebilir.Zaten ülkemizin değeri olan Borsa İstanbul şirketlerini, ülke nüfusunun %2-3'ünü oluşturan bir yatırımcı grubu zarar görmesin diye fonlamak –hatta daha da ileri gidip fonlamaya devam edebilmek için kamu şirketlerini teminat göstererek yurtdışından borçlanmak– yerine, Quantum-Si gibi belki de önümüzdeki 20-30 yılın potansiyel decacornlarına yatırmak çok daha faydalı olacaktır.Norveç, BAE, Suudi Varlık Fonları gibi devlet fonlarının çalışma prensiplerini benimseyerek sonraki nesillere sürdürülebilir ve katma değerli şirketler hediye edebilme potansiyeli taşıyan TVF’nin altından umarım geçtiğimiz senelerde takip ettiğimiz <a fr-original-style="" href="https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-47197856.amp" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">1MDB gibi bir skandal</a> çıkmaz.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Not:&nbsp;Yatırımcının yukarıda bahsi geçen şirkette yatırımı bulunmaktadır.

Proteomiks ile ilgili hikayeler