• Tüketici Güven Ön Endeksi tekrar düştü: Bloomberg HT tarafından açıklanan verilere göre, 16 Temmuz 2025 tarihinde tüketici güven endeksi bir önceki aya göre düşüş gösterdi.<ul><li>Endeksin düşüşü, tüketicilerin ekonomik duruma ilişkin olumsuz beklentilerini yansıtıyor.</li><li>Veriler, tüketicilerin harcama yapma istekliliğinin azaldığını gösteriyor.</li><li>Tüketici güveninin azalması, ekonomik büyüme üzerinde olumsuz etki yaratabilir.</li></ul>

Canlı Gündem

Ekonomi yönetimi tarafından da sık sık enflasyon beklentilerinin düşmeye devam ettiği ve dezenflasyon vurgusunun yapıldığı bir ortamda, Eylül - Ekim ayından itibaren TCMB’nin faiz indirim beklentileri muhtemelen fiyatlanmaya başlayacaktır. Bu görüşümüzü uzun süredir korumamızın nedenlerinden bir tanesi de TCMB’nin 2025 sonu enflasyon tahminini %14 olarak koruması diyebiliriz.&nbsp;Sonbahar aylarından itibaren yaklaşık 15-16 aylık bir süreçte enflasyonu %14 seviyesine indirmeyi öngören Merkez Bankası'nın faizi %50’de tutması çok zor olacak. Bu nedenle faiz indirimlerinin başlayacağını, fakat bunun ne boyutta olacağını daha çok konuşacağımız bir sürecin geldiği kanaatindeyiz.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İç talepte zayıflama sinyalleri artıyor</h2>Bu yazıyı TCMB'nin Para Politikası Kurulu kararından önce yazmaya başladık. Önce geriye dönüp bir bakalım. Hatta çok uzağa gitmeyelim, son iki TCMB toplantısı basın duyurusunu hatırlayalım. Merkez bankamız enflasyona ilişkin risklerin devam ettiği vurgusunu hemen her toplantı sonrası yapıyor. Son iki toplantıda da bunları yapmaya devam etti. Neleri risk olarak görüyor? Hizmet enflasyonundaki katılığı, gıda fiyatlarındaki riski, jeopolitik riskleri ve talep baskısının hâlâ devam ettiğine dair gözlemlerini…Son bir ayda gelen verilere baktığımızda, bu risklerden talep baskısına ilişkin gelişmelerde hafif bir gerileme olduğunu söyleyebiliriz. Gerek anekdotal bilgiler, örneğin tatil beldelerinin geçtiğimiz yıllara göre daha boş olması gibi, gerek tüketici güven endeksleri gibi veriler iç talepte yavaşlama sinyalini daha güçlü vermeye başladı. Bloomberg HT Tüketici Güven Ön Endeksi, &nbsp;Temmuz ayı verilerine göre Haziran sonu ile karşılaştırıldığında %13 düşüş gösterdi.&nbsp;Yine endeksin alt kırılımlarından, içinde bulunduğumuz dönemde alışveriş yapmanın uygun olup olmadığını ölçen tüketim eğilim endeksi %16 gibi sert bir düşüş ile geldi. TCMB - TÜİK tarafından yayınlanan Temmuz ayı Tüketici Güven Endeksi de de dün gelen verilerle %3 üzerinde bir düşüşle 75 seviyelerine geriledi. &nbsp;Arka arkaya gelen iki Tüketici Güven Endeksi verisi de iç talep zayıflaması konusunda benzer ve görece güçlü sinyal vermiş oldu. Bunun dışında, yaşanan kuraklık ve aşırı sıcaklar gıda fiyatlarındaki enflasyon riskini özellikle sonbahar aylarından itibaren maalesef arttırmış durumda. Hizmet fiyatlarındaki baskı devam ediyor. Jeopolitik risklerin azaldığını söylemekte çok kolay değil. İsrail’in durmak bilmeyen Gazze &nbsp;saldırıları, ABD’de seçim sürecinin artan belirsizlikle devam etmesi gibi bir çok gelişme jeopolitik risk algısında düşüşünü engelliyor. Altın fiyatlarının yukarı seyri yönlü seyri de bunu bir ölçüde destekliyor.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">TL’de reel değerlenme ve enflasyon beklentileri&nbsp;</h2>Yine TCMB‘ nin son kararlarına bakacak olursak, oldukça iddialı olan enflasyon tahminlerine ulaşmak için üç ana çıpa olduğunu görüyoruz. Bunlardan birincisi, iç talebin zayıflatılması, ikincisi TL’nin reel olarak değerlenmesi, üçüncüsü ise enflasyon beklentilerinin TCMB tahminleri ile yakınsaması. Bu çerçevede bakıldığında, bir önceki toplantıya göre iç talepteki zayıflama konusundaki sinyallerin artması TCMB'nin önündeki belirsizlikleri bir miktar azaltmış olabilir. Yine, TCMB piyasa katılımcıları anketine göre yılsonu enflasyon beklentisinin %43’lere gerilemesi, %38 olan TCMB tahminine oldukça yakın olması yine Merkez Bankası açısından olumlu değerlendirebilecek bir adım gibi görünüyor. TL’nin reel olarak değerlenmesi ise güçlü bir şekilde devam ediyor. TL’deki değerlendirmenin çok sürdürülebilir olduğunu düşünmemekle birlikte, Merkez Bankasını politika çerçevesinin işlediğine dair ikna edecek gelişmelerin arttığını söyleyebiliriz.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Hizmetler ve gıda enflasyonu riski yüksek</h2>Yazının sonlarına doğru aldığımız Temmuz ayı TCMB para kurulu karar metni de &nbsp;bu görüşü destekliyor görünüyor. İç talepte yavaşlamanın biraz daha güçlendiğine dair tespitleri Merkez Bankası da paylaşıyor. Kur politikası reel değerlenmeyi destekliyor. Beklentiler konusunda da Merkez Bankası’nın çok kaygılı olmadığı kanaatindeyiz.&nbsp;Bununla birlikte, özellikle hizmet fiyatlarındaki katılık, yönetilen yönlendirilen fiyatların getirdiği baskı, gıda fiyatlarındaki yükseklik ve jeopolitik riskler Merkez Bankası'nın ihtiyatlı duruşunun arkasındaki önemli faktörler olarak görünüyor. Yıllık olarak sert düşüş yaşansa bile aylık enflasyonda görece hızlanma ihtimali Merkez Bankası’nın temkinli duruşunu desteklemiş görünüyor. Önümüzdeki birkaç ayda yıllık enflasyonda görece sert düşüşler izleyeceğiz. Aylık enflasyon da Ağustos ayından itibaren benzer bir eğilime girerse Merkez Bankası’nın Eylül, en geç Ekim ayından itibaren faiz indirme olasılığının güçlü olduğu kanaatindeyiz.&nbsp;Yazımızın başında da belirttiğimiz gibi 2025 sonu %14 enflasyon beklentisi Merkez Bankası’na harekete geçirebilecek en önemli faktör olarak görünüyor. Bununla birlikte Merkez Bankası’nın ufak adımlar atacağını yıl sonunda politika faizini %45 seviyelerine indirebileceğini tahmin ediyoruz. Normal koşullarda yılbaşına kadar faizin inmemesi gerektiğini düşünen birisi olarak, indirimler ne kadar sınırlı kalırsa enflasyonla mücadeleye verilecek zarar o kadar azaltılabilir düşüncemizi de koruyoruz.

EXANTE

Sonbahar aylarından itibaren yaklaşık 15-16 aylık bir süreçte enflasyonu %14 seviyesine indirmeyi öngören Merkez Bankası'nın faizi %50’de tutması çok zor olacak. Bu nedenle faiz indirimlerinin başlayacağını, fakat bunun ne boyutta olacağını daha çok konuşacağımız bir süreç kapıda. 

Tüketici Güven Ön Endeksi ile ilgili hikayeler