Atığı azaltıp kirliliği önlerken materyalleri ve ürünleri döngü içinde tutarak değerlerini en üst seviyede tutmak ve doğal sistemlerin yenilenmesi döngüsel ekonominin temel prensiplerini oluşturur. Bu temel prensiplerin yanında döngüsel ekonominin nasıl hayata geçirilmesi gerektiğine dair biraz daha felsefi bir yaklaşımla oluşturulmuş farklı yol haritaları var.Bu yol haritaları içerisinde en dikkat çekici olan ise biyomimikri ("biomimicry"). İnsanlığın en önemli sorunlarına doğadan ilham alarak yenilikçi çözümler getirme misyonuyla çalışan <a fr-original-style="" href="https://biomimicry.org/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Biomimicry Institute</a>, kavramı şu şekilde tanımlıyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(54, 78, 74); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(54, 78, 74); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Biyomimikri, doğadan öğrenip onu taklit ederek sorunlara inovatif çözümler bulan bir yaklaşımdır.”</blockquote>Doğa milyarlarca yıldır işleyişini belirli bir denge içinde sürdürüyor. Doğanın kendi döngüsünde de her şeyin bir amacı ve kullanım amacı var. Döngüsel ekonomi de tam olarak bu felsefe ile tasarlanmalı ve “atık = hammadde” mantığı sadece endüstrilere değil, tüm yaşam felsefesine entegre edilmeli.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">➡️ Yaşayan bir sistem: Dünya</h3>Dünya üzerindeki yaşam milyarlarca yıldır devam ediyor. Bu yaşamın devamlılığı ise belirli bir döngü içerisinde her şeyin bir amaca sahip olmasıyla sağlanıyor. Doğadaki yaşam ve ölüm döngüsü, insanlığın ölüm kavramından biraz daha farklı. Özellikle yaşayan ekosistemlere bakıldığında bir ölüm yeni bir yaşamın oluşmasına olanak tanıyor.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2022/5/2/1656405834321.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.34" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></h3>Kaynak: <a fr-original-style="" href="//unsplash.com" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">unsplash.com</a><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Döngüsel ekonomi dönüşümünde en kritik nokta olan sistem tasarımında da doğanın bütünsel bir sistem olarak işlediğini göz ardı etmemek önemli. Doğada hiçbir şeyin atık olmadığı bir sistem mevcutken, insanlığın özellikle sanayileşme ile başlatmış olduğu lineer süreçler atık oluşumunun temel sebebi. Tam da bu sebeple bugün insanlığın çevreye verdiği zarar tüm doğanın dengesini bozarak aşırı hava olayları gibi sosyal etkileri de olan küresel krizlere neden oluyor.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">🌱 Doğanın 10 maddelik işleyişi</h3>Biomimicry Institute tarafından hazırlanmış olan, doğanın 10 maddelik "birleştirici" işleyişi, biyomimikriyi döngüsel ekonomi içerisinde sistem tasarımını yaparken nasıl entegre edeceğimize dair güzel bir yol haritası sunuyor:<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Doğa sadece ihtiyacı olan enerjiyi kullanır ve hiçbir ekstra süreç gerektirmeyen enerjiye odaklanır,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Doğa tüm materyalleri dönüştürür,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Doğa tüm tehlikelere karşı dayanıklıdır,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Doğa “en fazla”ya değil “en verimli”ye odaklanır,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Doğa karşılıklı fayda sunar,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Doğa bilgi ile işler,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Doğa sadece canlı yaşamları için güvenilir olan materyaller ve kimyasallar kullanır,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Doğa bol olan kaynakları kullanır, az olan kaynakları ise idareli bir şekilde kullanır,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Doğa yerel şartlara uyumlu ve duyarlıdır,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Doğa işlevselliği belirlemek için şekli kullanır.</li></ul>Bu maddeler doğanın işleyişini tamamıyla açıklayan en doğru, en çok kabul görmüş özellikleri içermiyor elbette. Biomimicry Institute da bu maddelerin sadece başlangıç çalışması olduğunu ve tüm paydaşlarla birlikte bu maddeleri, doğanın özelliklerini tanımlamaya devam etmeleri gerektiğini belirtiyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">➡️ Doğadan heyecan verici örnekler</h2>Bu haftaki yazımızda biyomimikrinin gündelik yaşama nasıl uygulanabileceğine dair doğadan ilham alacağımız spesifik örneklere bakacağız. Doğanın ne kadar da olağanüstü bir şekilde işlediğini görmeye hazır mısınız?<img src="https://images.aposto.com/2022/5/2/1656405692540.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.51" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kaynak: <a fr-original-style="" href="//unsplash.com" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">unsplash.com</a><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">🍃 Doğal klimalı termit yuvaları</h3>Termit yuvalarının tam merkezinden yukarıya doğru çıkan bacalar var. Bu bacaların etrafı ise küçük küçük deliklerle dolu. İçeride oluşan vakum sayesinde bu küçük deliklerden sıcak hava dışarı doğru atılıyor. Bu sayede karınca yuvasının içi devamlı serin kalıyor. Klimaların kullandığı enerji kaynaklarını düşündüğümüzde özellikle sıcaklığın her an yüksek olduğu bölgelerde bu teknikle tasarlanacak binalar kaynak kullanmadan serin bir ortam sağlamak için işe yarayabilir.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">🔦 Işık saçan ateşböcekleri</h3>Ateşböceklerinin karınları yayılan ışığın daha çok yayılmasını sağlayan pullarla kaplı. Bu sayede çok küçük bir ışık kaynağının aydınlığını artırabiliyorlar. Bu tasarımı taklit ederek yaşam alanlarında çok daha az ışık kaynağı ile çok daha aydınlık alanlar tasarlamak mümkün olabilir.<img src="https://images.aposto.com/2022/5/2/1656405738468.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.80" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kaynak: <a fr-original-style="" href="//unsplash.com" rel="noopener noreferrer noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">unsplash.com</a><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">🦈 Anti-viral köpekbalığı derisi</h3>Köpekbalıklarının bazılarının derisi, hücreleri virüslere karşı daha az erişilebilir hâle getiren bir madde ile kaplı. Bu sayede doğal bir anti-viral kapasiteye sahip olan bu köpekbalığı derileri her zaman temiz kalıyor. Bu madde ile kaplanacak şamandıralar veya gemiler ile hem bakım masraflarını azaltmak hem de doğayı kirletmenin önüne geçmek mümkün olabilir.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">🐚 Dayanıklı olduğu kadar esnek de olan deniz kulağı</h3>Deniz kulağı (abalone), ortamdaki basınç ve sıcaklık sayesinde sudan ekstra güçlü bir seramik kabuk yaratıyor. Bu kabuk, içinde barındırdığı protein sayesinde hem fazlasıyla esnek hem de bir darbe anında oldukça dayanıklı bir yapıya sahip. Özellikle bina tasarımlarında ve sağlık sektöründe kritik bir kullanım alanına sahip olabilecek bir malzeme olarak kullanılabilir.Elbette tüm bu olağanüstü örnekleri çoğaltmak mümkün. Fakat dikkat çekilmesi gereken nokta için daha fazla örneğe ihtiyaç yok. Doğa, koşullar ne olursa olsun dayanıklılığını bozmadan, verimli yaşayacak şekilde tasarlamaya devam ediyor.İnsanlığın problemlerinin çok büyük bir kısmının cevabı da tam olarak bu dayanıklı ve verimli işleyişte saklı. İçinde yaşadığı doğanın bir parçası olduğunu kabul etmesi gereken insanlık, doğadan öğrenerek bugüne kadar yarattığı problemleri çözebilir ve doğayla uyumlu şekilde yaşamına devam edebilir.Ne dersiniz insanlık, en "zeki canlı" ve en iyi "problem çözücü" olmadığını kabullenebilir mi? Yoksa hırsları zaten doğa ile insan arasındaki uyumsuzluğun temel sebebi mi?

Döngüsel Ekonomi

Doğadan öğrenip onu taklit ederek tüm sorunlarımıza çözüm bulabilir miyiz?

Doğanın işleyişi, mükemmel döngü ve döngüsel ekonomi

• <a fr-original-style="" href="https://techcrunch.com/2021/11/24/tiamat-sciences-cooking-up-plant-based-proteins-for-cheaper-production-of-cellular-meat/amp/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Tiamat Sciences</a>, a biotech startup which develops a more cost-effective biomolecule aimed at replacing more costly bioreactors for cellular growth, announced $3 million (€2.6mn) in seed financing.<img src="https://images.aposto.com/2021/10/4/1637807633658.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.34" width="550" alt="Tiamat Sciences" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">via Tiamat Sciences<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Why it matters: Cellular growth medium is a component of cellular agriculture that enables lab-grown meat to be made at a lower cost. Lab-grown meat costs about €90, but new technologies are expected to bring that down to a more reasonable €6 per kilogram by 2030.</li></ul>

bio ile ilgili hikayeler