Daniel Erasmus, dünyanın ilk iklim odaklı ve açık kaynaklı yapay zeka modeli ClimateGPT'yi bu yılın Ocak ayında Davos Ekonomik Forumu’nda tanıttı. Anormal hava olaylarını izlemekten riskleri haritalamaya kadar birçok alanda çalışan Erasmus, iklim değişikliği konusundaki farkındalığa Erasmus.AI projesi ve danışma kurulu ile çok ciddi katkıları olan hatırı sayılır bir isim…<img src="https://images.aposto.com/2024/10/5/1731680734031.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.52" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Artık gezegenimiz, sürekli değişen, belirsiz, karmaşık ve muğlak bir yer hâline geldi. Böyle bir dünyada sınırlar, her yerde karşımıza çıkıyor. Daniel Erasmus ve ekibi, Erasmus.AI platformu ile her gün büyük miktarda ve karmaşık veri yığınlarını işleyerek organizasyonların zorlu durumlarda doğru atılımları yapabilmesine yardımcı olmayı hedefliyor.&nbsp;Daniel Erasmus,&nbsp;COVID-19 sürecinde Afrika’da 60 milyondan fazla öğün sunan bir gıda güvenliği projesi de başlatmış. Erasmus ayrıca, işbirliği içinde çalıştığı devlet organizasyonlarına ve büyük endüstrilerdeki müşterilerine de küresel mali kriz ve petrol fiyatlarının düşüşü gibi büyük ekonomik olayları öngörerek önemli avantajlar sağlamış olmasıyla ünlü… Kamu sektörü girişimlerinde etkin bir rol oynayan Erasmus, Rotterdam İklim İnisiyatifi gibi projelere de liderlik etti.&nbsp;Stellenbosch Üniversitesi’nin Bilim Fakültesi, Titan Advanced Energy Solutions ve Quad9 Vakfı gibi birçok kurumda görev yapan Erasmus, yayımlanmış üç kitabı ve çok sayıda köşe yazısı ile oldukça üretken bir yazar.&nbsp;1972’de kurulan ve bilim insanları, akademisyenler ve düşünce liderlerinden oluşan Roma Kulübü’ne yakın zamanda üye olarak katıldığı duyurulan Erasmus ile iklim değişikliği ve yapay zeka üzerine konuştuk.COVID-19 sonrası dünya; başkanlık seçimleri, yapay zeka sıçraması, sürekli ısınan hava ve doğal felaketlerle çerçevelendi. Son yıllarda kendinizi tanımlama şekliniz değişti mi ve gündeminize neler girdi?Baştan başlayayım. Aslen Güney Afrikalıyım ve son 25 yıldır hayatımın ana teması, toplumsal dönüşüm süreçleri. Eski rejimden demokrasiye geçişte Güney Afrika'nın yaşadığı değişimler, sosyal yapıların dönüşüm süreçlerine duyduğum ilgiyi son derece artırdı. Son yıllarda da karar ağacı tekniklerini kullanarak bu dönüşüm süreçlerini yapay zeka araçlarıyla nasıl hızlandırabileceğimize odaklandım. Başka bir ifadeyle amacım, yıllar içinde sosyal iklim zekamızı artırmak oldu.&nbsp;İklimin değiştiğinden ve küresel ısınmanın 1,5 dereceyi aşacağından bahsettiğimizde bunun büyük sosyal etkiler yaratabileceğini de bilmemiz gerekiyor. Toplumumuzu, ödül sistemlerimizi, enerji sistemlerimizi, dayanıklılığımızı, hazırlığımızı olacaklardan daha hızlı değiştirebilecek bir konumda olmalıyız. Eğer bunu yapabilirsek sürekli değişen bir çevrede bile olacaklara daha hazırlıklı bir konumda yaşayacağız.&nbsp;ClimateGPT’yi geliştirmenizin arkasındaki motivasyon, daha iyi bir yaşam mı?ClimateGPT’nin temel amacı, insanları daha akıllı hâle getirerek iklim değişikliğine karşı toplumsal adaptasyon hızımızı artırmak ve bir sosyal iklim zekası oluşturmak. Bu değişiklikler bireysel değil, kolektif kararlarla ilerleyecek. ClimateGPT ile toplumların karar alma süreçlerini destekleyerek, yerel yönetimlerden merkezî kurumlara kadar herkesin katkı sağlayabileceği seçenekler sunuyoruz.&nbsp;Daha önce şehir projesinde çalıştığım Rotterdam örneğinde olduğu gibi şehirlerin dönüşümüne yönelik ilk projelerimizde emisyon azaltma hedefleri belirlemiştik. Ancak iklim değişikliğinin daha geniş etkilerini göz önünde bulundurarak toplumların sosyoekonomik sistemler üzerindeki etkilerini daha iyi analiz eden bir model yaratmak için ClimateGPT’yi geliştirdik.&nbsp;Birkaç yıl önce Nature dergisinde yayımlanan verilere göre sistemlerimizi değiştirmek için küresel olarak yaklaşık 100 trilyon dolar harcama yapmamız gerekecek. Bu devasa tutar, aşağı yukarı tüm gezegenin bir yıllık gayrisafi yurtiçi hasılasına denk geliyor. Yani ileriye dönük kolektif eylemler, giderek daha kritik hâle geliyor. Eğer erken hareket edersek geciktiğimiz bir senaryodan çok daha az harcama yapmamız gerekecek. Dünya fakirleşiyor; daha az harcama yaptığımızda toplumsal refah da buna dayalı olarak yükselecek. Dolayısıyla evet, gezegeni ve bizleri daha iyi bir ortama eriştirmek istiyorum.<img src="https://images.aposto.com/2024/10/5/1731680777591.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.13" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">ClimateGPT nasıl çalışıyor ve sizce araç nereye doğru evrilecek?&nbsp;Uzun zamandır ClimateGPT için çeşitli senaryolar üzerinde çalışıyoruz. Senaryonun ne demek olduğu ile başlayalım. Buradaki senaryo, dünyadaki en zeki ve en güçlü insanlardan bazılarıyla bir odada birlikte oturma pratiği. Birlikte oturuyorsunuz ve şöyle diyorsunuz: "Ya işler ters giderse?”&nbsp;Bir bakıma “Ya olursa” oyunlarını teknoloji yardımıyla oynamaya başlıyorsunuz. Bunu bir senaryo projesine dönüştürmek için de karar vericileri ve dünyanın dört bir yanından içgörüleri biraraya getirmelisiniz. Bu anlamda ClimateGPT oldukça basit. Danışma kurulumuz oldukça zeki insanlardan oluşuyor.&nbsp;Bir senaryo süreci genellikle 1000-2000 sayfalık bir çalışmadan oluşabiliyor. Biz yapmazsak kimse bu sistemi kurmayacak. Çünkü Silikon Vadisi, yapay genel zekaya (AGI) odaklanmış durumda. Esasında AGI, harika ve ilginç bir proje ama biz insanları kolektif olarak daha akıllı hâle getirmekle ilgileniyoruz.&nbsp;ClimateGPT’nin 2.0 versiyonunu piyasaya sürmek üzereyiz. Madagaskar'daki iklim dirençlerini tasarlamaktan Karayipler'de yeni iklim stratejileri planlamaya ve mangrov ormanlarının direnci desteklemeye hangi şekilde yardımcı olabileceğine kadar birçok senaryo geliştirdik.&nbsp;Mangrov ormanları, gelgit sonucu oluşan haliçlerde, tuzlu bataklıklarda ve çamurlu kıyılardaki bazı sık ağaç türlerinin ve çalıların oluşturduğu ormanlar... Orman planlamasına baktığımızda mangrov ormanlarının, muazzam bir kıyı esnekliği ve ölçek ekonomisi yarattığını görüyoruz. Çünkü bu alanda karides yetiştirebiliyorsunuz ve bu sayede oldukça önemli ve yeni bir toplumsal fayda yaratabiliyorsunuz. ClimateGPT sayesinde sadece “Bir ağaç dikin” demek yerine, “Bu bölgeyi bir mangrov ormanı hâline getirin” diyebiliyoruz.&nbsp;İşte bu düşünce tarzı, sistemimizin kaynağını oluşturuyor. ClimateGPT, çok uluslu bir şirket tarafından net sıfır karbon stratejilerini tasarlamak için kullanılmış durumda. Araç, finansal sektörde faaliyet gösteren firmalar tarafından risk modellerine bakmak, tedarik zincirini planlamak ve tedarik zinciri oluşturmanın farklı yollarını bulmak için de kullanılıyor.&nbsp;Bunlara şaşırtıcı bir ek olarak insanlar, ClimateGPT’yi çatılarına hangi güneş panellerini koyacaklarına karar vermek için de kullanmaya başladı. Açık sistemler, faydalarıyla sizi şaşırtmaya meyillidir. Bu yüzden versiyon 2.0’ı yapıyoruz. Ardından da versiyon 3.0’a geçeceğiz ve sadece şirketlere değil, insanlara da model ile ilgili geri bildirimde bulunmaları için bolca fırsat vereceğiz.&nbsp;Modelin sayısal çıktılarının kalitesini artırmak için George Mason Üniversitesi ile birlikte çalışıyoruz. Küresel finans sisteminin sürdürülebilirliğini destekleyen bir model geliştirmemize yardımcı olması için merkez bankalarıyla da ortaklık yapacağız.<img src="https://images.aposto.com/2024/10/5/1731680805918.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="2.68" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Peki sizce insanlar, yapay zeka çağında nelerden korkuyor ve neyden korkmamaları gerekiyor?&nbsp;Yapay zeka beni hiç korkutmuyor. İnsanlar korkutuyor.İklim değişikliğiyle mücadelede atılması gereken en önemli adımlar neler? Ayrıca bu konuda küresel olarak yapılan en yaygın hatalar nelerdir?Erken ve akıllıca hareket etmek, iklim değişikliğine karşı atılabilecek en etkili adım. İklim değişikliği, küresel sistemleri dönüştürmek için trilyonlarca dolarlık yatırım gerektiriyor ve geciktiğimiz her yıl bu maliyet artıyor.&nbsp;En büyük hatalardan biri ise iklim değişikliğiyle mücadelenin teknik bir meseleden çok, kolektif bir mesele olduğunu göz ardı etmek. İklim sorununa, toplulukları daha dirençli hâle getiren çözümler geliştirme perspektifinden bakmamız gerekiyor. Yapılan en büyük hata ya da en problemli yaklaşım biçimi bu diyebilirim.Kişisel hayatınızda başka neler yapıyorsunuz? Yelkencilik yaptığınızı biliyorum; profesyonel olarak geçirdiğiniz riskli dönüşümlerde zihin sağlığınızı korumak nasıl mümkün oluyor?&nbsp;Zen Budizmine karşı derin bir sevgim var. Meditasyon yapıyorum; belki her gün değil ama zaman zaman kurtarıcım oluyor. Sumi-e'yi, yani bir Çin sanatı olan mürekkeple boyamayı da çok seviyorum. Zihniniz gerçekten temizlemeniz gereken şeylerden biri. Bu özel boyamayı yapmak için düşündüğünüzden daha hızlı hareket etmek zorundasınız. Bunu başarmak için de kas hafızası oluşturuyorsunuz.&nbsp;Yelkencilik gibi bu uğraşlar da disiplin gerektiren uğraşlar… Bunlarla ilgilenmek, diğer büyük problemlerle başa çıkma konusunda bana çok yardımcı oluyor.Son olarak değişen politik konjonktürde sizce neye ihtiyacımız var?&nbsp;Hükümetlerde ve diğer her alanda karar verici pozisyonlarda olan daha fazla bilim insanına ihtiyacımız var. Evet, çağın en önemli gerekliliklerinden biri bu. Sürece yalnızca politikacılar, iş insanları, avukatlar ve ekonomistleri değil, aynı zamanda farklı disiplinlerden mühendisler ve bilim insanlarını da dahil etmeliyiz.

Quando AI

Dünyanın ilk iklim odaklı yapay zeka modeli ClimateGPT, bu yılın Ocak ayında Davos Ekonomik Forumu’nda tanıtıldı. Modelin geliştiricisi Daniel Erasmus ile iklim değişikliği, sosyal iklim zekası ve yapay zeka üzerine konuştuk.

karar ağacı ile ilgili hikayeler