Sabahın ayazında okul servisini beklerken, babamın yurt dışından getirdiği walkman’in siyah kalın süngerli kulaklıkları kulaklarımı ısıtırdı. O süngerler, aylar içinde kullanılmaktan ufalanmaya başlamıştı bile; her küçük parçacık, 90’ların asi ruhunu taşıyordu sanki. Kulağımda Metallica’nın Black Album’ünün öfkeli riff’leri, Pearl Jam’in Ten’inin melankolik tınıları, Nirvana’nın Nevermind’ının ham enerjisi…&nbsp;1991 yazı, rock müziğin altın çağını müjdeliyordu. Ağustos’ta Metallica kendi adını taşıyan albümüyle dünyayı salladı; hemen ardından Pearl Jam, Ten ile içimizi altüst etti. Bir ay geçmeden Guns N’ Roses, Use Your Illusion I &amp; II ile epik bir patlama yaptı. Red Hot Chili Peppers’ın Blood Sugar Sex Magik’i ve Soundgarden’ın Badmotorfinger’ı ise adeta bir çığ gibi üzerimizden geçti.&nbsp;İstanbul’da bu albümlere ulaşmak kısmen zordu. Plakçı dükkanlarında kaset doldurtur, müzik açlığımızı öyle bastırırdık. Benimkisi, Bakırköy tren istasyonunun yanındaki Hakan abiydi. Kasetleri bir müzik dehası gibi seçer, her birini bir hazineye dönüştürürdü.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ve MTV, bu seslere görüntü kattı. Tüplü televizyon ekranları, aile salonlarımızın orta yerinde dönen kliplerle küçücük bedenlerimizi bizi o salonlardan alıp dünyaya bağlayan bir pencere açtı.</li></ul><img src="https://images.aposto.com/2025/9/2/1760453937913.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.48" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kurt Cobain'in 1993'teki "Unplugged" performansı Nirvana’nın Nevermind albümü, 1991 sonbaharında sessizce raflara yerleşmiş, ama bir yıl sonra listelerde patlayarak jenerasyonumuzun marşı olmuştu. 1993 sonbaharında, In Utero turnesi sırasında kaydedilen MTV Unplugged performansı, Kurt Cobain’in kırık ruhunun sinyallerini ilk kez hissettirdi. Ev telefonundan arkadaşlarımla arayıp konserin etkisini paylaştık; okulda tahta sıralara Nirvana’nın adını kazıdık. Cobain’in soluk yeşil hırkasıyla mırıldandığı notalar, bir neslin varoluşsal krizini hüzünle canlandırıyordu. Where Did You Sleep Last Night çalarken gözyaşlarımızla ekrana kilitlenmiştik.&nbsp;Bir yıl sonra, 1994’te, Cobain’in intihar haberi geldi. O an anladık ki müzik, sadece eğlence değil, varoluşsal bir bağdı. Bu bağ, Köprüaltı Kemancı’daki gitar sesleri arasında, Sirena’da, Gitanes’da soluklanırken, Abdullah Sokağı’nın taşlarında otururken hayat buluyordu. Müzikle edebiyatı harmanlardık; saatlerce Rimbaud’dan, Kerouac’tan, Nirvana’dan konuşurduk.&nbsp;MTV, bu birleşimi, bu ateşi körüklerdi. Müzik ve görsel kültür, jenerasyonumuzu sorgulayan, anlamaya çalışan, estetik bir bilinç geliştiren bir nesle dönüştürdü. Günümüzün kültür sahnesini ayakta tutan, işte bu jenerasyonun ruhu ve bilincidir.MTV, sadece rock’ın değil, her türün buluşma noktasıydı. Britney Spears’in "Baby One More Time"ı ile okul koridorlarındaki danslar, Backstreet Boys’un "I Want It That Way"i ile romantik hayaller, Tupac ve Notorious B.I.G.’nin hip-hop isyanıyla sokakların nabzını tutan öfkeli flow’lar… Daft Punk’ın Around the World’ün robotik ritimleri, The Prodigy’nin Firestarter'ı ile elektronik müziğin çılgın enerjisi gecelerimizi elektriklendirdi.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2025/9/2/1760453837358.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.47" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">MadonnaMTV bununla yetinmedi; Alicia Keys’in Fallin’i ile R&amp;B’nin ruh dolu tınılarını, Ricky Martin’in Livin’ La Vida Loca'sı ile Latin pop’un ateşli dalgasını, Korn ve Limp Bizkit’in nu-metal patlamasıyla gençliğin öfkesini ekrana taşıdı. Destiny’s Child’ın Survivor’ı güçlü kadınların marşı olurken, N Sync’in Bye Bye Bye koreografisi Türkiye’deki hayranlarınca taklit edildi. Madonna’nın 1984 Video Music Awards sahnesinde gelinlikle yuvarlandığı Like a Virgin performansı, Eminem’in The Real Slim Shady ile provokatif patlaması, Björk’ün All Is Full of Love gibi avangart klipleri, sadece müzik değil, birer kültürel olaydı.Programlar da neslin nabzını tuttu. Total Request Live (TRL), seyircilerin oylarıyla şekillenen listeleriyle bir fenomen yarattı; 120 Minutes, Smashing Pumpkins’in "Tonight, Tonight"ı gibi alternatif kliplerle indie ruhunu tanıttı; Yo! MTV Raps, Tupac ve Public Enemy ile hip-hop kültürünü evlerimize taşıdı.<img src="https://images.aposto.com/2025/9/2/1760453892396.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.47" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Yo! MTV Raps Türkiye’de uydu antenli ekranlarda bu çeşitliliği izlemek, sadece müzik dinlemek değildi; bir jenerasyonun dünyayla bağ kurması, kimliğini bulmasıydı. Bu programlar, müziği bir eğlence aracı olmaktan çıkarıp bir ifade biçimine dönüştürdü; her klip, her performans, bizim hikayemizin bir parçasıydı.Benim MTV’m, müziği bir hikaye, bir mücadele olarak görenler&nbsp;içindi. Skip James’in melankolik Delta blues’u "Hard Time Killin’ Floor Blues", MTV Rockumentary ile evlerimize taşındığında, 90’ların asi ruhu o eski notalarda yeniden can buluyordu. Janis Joplin’in "Piece of My Heart" ile ruhu titreten çığlıkları, Jimi Hendrix’in "Purple Haze"i ile elektrogitarın psychedelic devrimi, Bob Dylan’ın "Blowin’ in the Wind"i ile 60’ların sivil haklar mücadelesi…&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Hele ki Dylan’ın şarkıları, Woody Guthrie’nin işçi sınıfı hikayelerinden ilham alan protest folk’un yankısıydı. MTV, bu kökleri kliplerle, belgesellerle, Unplugged performanslarıyla bize taşıdı. The Clash’in "London Calling"deki punk öfkesi, Ramones’un "Blitzkrieg Bop"daki asi sadeliği, Sex Pistols’un "God Save the Queen"inde 70’lerin isyanı…&nbsp;</li></ul>Soul’un derinliklerinde Aretha Franklin’in "Respect"iyle kadın gücünü, Marvin Gaye’in "What’s Going On"uyla toplumsal adalet arayışını keşfettik. Erken hip-hop’ın RUN-DMC ile "My Adidas"ta patlattığı sokak modasını gördük. MTV, sadece 90’ların grunge’ını ya da pop’un parıltısını değil, müziğin blues’dan rock’a, folk’tan punk’a, soul’dan hip-hop’a uzanan evrimini&nbsp;öğretti. Bu tarihsel yolculuk, bir neslin isyanını, arayışını, ruhunu şekillendirdi.<img src="https://images.aposto.com/2025/9/2/1760454024946.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.50" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Britney Spears, Madonna ve Christina Aguilera Yıllar akıp geçti. 1991’den 1994’e, 2000’lerin ortalarına ve nihayet 2025’e ulaştık. MTV’nin ışıkları uzun zaman önce sönmeye başlamış; reality show’lar müziği gölgede bırakmıştı. “2006’dan beri müzik çalmıyorlar” diyerek isyan etmiştik. Paramount Global, Skydance Media birleşmesi sonrası, 500 milyon dolar tasarruf hedefiyle bu ölümü resmileştirdi.&nbsp;31 Aralık 2025’te, MTV’nin fişi çekiliyor. MTV Music, MTV 80s, MTV 90s, Club MTV ve MTV Live kapanıyor. Sosyal medya ve streaming platformlarının yükselişi, MTV’yi finansal bir yük hâline getirdi; Avrupa’dan (Almanya, Hollanda, İtalya) Avustralya’ya, Polonya’dan Brezilya’ya kadar kanallar kapanıyor. ABD’de henüz tam kapanma yok, ama eğilim aynı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Neden? Çünkü kâr öncelikli; müzik videolarının romantizmi, bilanço tablolarında yer bulamıyor.</li></ul>Günümüzde nostaljiye öykünerek prim kasmayı bilenler; retro dizilerle kar edenler, 90’lar playlist’leri ve vintage moda ile yeni jenerasyonu tavlamayı iş edinenler, "İzleyici alışkanlıkları değişti" diye bir kültürel mirası feda etmekte beis görmüyorlar.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">MTV’yi orijinal hâline, 7/24 müzik klipleriyle dolu bir yayına dönüştürmek daha onurlu olmaz mıydı? Yani demem o ki, bu kapanış yine de üzmedi değil. MTV ölmüştü; ama artık mezar taşını da diktiler.</li></ul>Nedense hâlâ alışamadım bu sert değişimlere. İnsan kendini iyice vazgeçilmiş hissediyor; üreten ve temelleri atan bir neslin hayalleri, algoritmaların soğuk hesaplarında bir kez daha eritiliyor.&nbsp;Şimdi müzik; Spotify, YouTube ve TikTok’un algoritmik rehberliğinde tüketiliyor. Instagram story'lerine meze ediliyor. Her birey kendi balonunda, kişiselleştirilmiş çalma listeleriyle baş başa. Bir şarkıyı beğendiğinizde, algoritma hemen benzerini öneriyor; ama o eşsiz keşif ruhunu yok ederek…&nbsp;Milyonlarca şarkıya anında ulaşabiliyoruz belki ama müzikle kurduğumuz kültürel bağı yok ederek.… Artık geri dönüşü yok, herkes kendi ekranında, kendi hikayesinde kaybolacak. Vedalar halkasından sadece biri olan MTV’nin kapanışı, bir çağın, bir ruhun vedası…&nbsp;Sanırım, her iki dünyada da yer almış olmak hem bir şans hem de en çok bizim kalbimizi burkuyor. O büyülü kolektif anları özleyeceğim. Ya siz?<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9);" style="color: rgb(9, 9, 9); margin: 0px 0px 1em; border-left: 2px solid rgb(94, 53, 177); padding-left: 5px; box-sizing: border-box;">*Gelin, toplanın insanlar, her nerede geziyorsanız. Ve kabullenin çevrenizdeki sular yükseldi artık. Eğer zamanınız sizce biraz değerli ise Yüzmeye baslasınız iyi olur. Yoksa bir tas gibi dibe çökeceksiniz. Çünkü zaman değişiyor.</blockquote>*Bob Dylan - The Times They Are A Changin

Her hafta müzik, sinema, eğlence ve sanat dünyasından söyleşiler, incelemeler, öneriler, podcast’ler ve keşif notları e-posta kutunda.

Sinema ve müzik evreninden söyleşiler, incelemeler, öneriler, podcast’ler ve keşif notları.

Duende

31 Aralık 2025’te MTV’nin fişi çekiliyor. MTV Music, MTV 80s, MTV 90s, Club MTV ve MTV Live kapanıyor. Türkiye’de uydu antenli ekranlarda bu çeşitliliği izleyenler için MTV, sadece müziğe ulaşmak için bir aracı değildi. MTV üzerinden bir jenerasyon dünyayla bağ kurdu, kimliğini buldu; müzik bir eğlence aracı olmaktan çıkıp bir ifade biçimine dönüştü. O ekranda izlediğimiz her klip, bizim hikayemizin de bir parçası oldu.

Tuğçe Madayanti Şen