Odak: Yüksek öz saygı beraberinde başarıyı, mutlu ilişkileri, iyi oluşu ve fiziksel sağlığı getiriyor.Doğru Bilinen Yanlışlar: Öz saygımızın yüksek olmasını, kendimizle barışık olmayı ve başkalarıyla olan ilişkilerimizin iyi olmasını istiyoruz ancak, doğru olduğuna inandığımız efsaneler bizi yanıltabiliyor.&nbsp;Nasıl Artırılır?: Kendimize değerimizi, başarılarımızı, yetkinliklerimizi hatırlatmak öz saygımızı yükseltebiliyor. Peki bunu nasıl yapabiliriz?Uzman Gözüyle: Öz saygı kavramını daha fazla içselleştirebilmek için nereden başlamalıyım diye kendinize soruyorsanız tam da bu noktada Uzman Psikolog <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/terapicunku/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Bilge Kol</a> size yorumlarıyla yardımcı olacak!Kapatırken: Bu haftaki bültenimizde öz saygı temasına değindik ve bültenimizi noktalarken sizin için film ve podcast önerilerinde bulunduk!

Yakın İlişkiler

Ben iyi biri miyim? Sevilmeyi, sayılmayı, mutlu olmayı, değer görmeyi hak ediyor muyum? Yeterli miyim? Yeterince iyi miyim? Tutarlı mıyım? Tüm bu sorulara verdiğimiz cevaplar bizi öz saygımıza götürüyor.&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/0963721414547414?journalCode=cdpa" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Öz saygı</a>, kendimiz hakkında yaptığımız değerlendirmelerimizden oluşuyor. Gerçekte ne kadar yetenekli olduğumuz veya başkalarının bizi nasıl gördüğü öz saygımızı çok da etkilemiyor; önemli olan bizim kendimizi nasıl değerlendirdiğimiz. Üstelik öz saygımızın yüksek olması için başkalarını kendimizden daha düşük bir seviyede görmemize veya kendimizi fazlasıyla yüceltmemize gerek yok. Öz saygı bunlardan farklı olarak kendimize saygı duymak, değer vermek ve kendimizi olduğumuz gibi kabul etmekle ilgili.Daha kavramsal tanımını yapacak olursak&nbsp;<a fr-original-style="" href="http://dspace.vnbrims.org:13000/jspui/bitstream/123456789/5039/1/The%20Power%20of%20Self-Esteem.pdf" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">öz saygı,</a> mutlu olmayı, değer görmeyi hak edip etmediğimiz ile ilgili düşüncelerimizden ve isteklerimizi, ihtiyaçlarımızı belirtme hakkımıza olan inancımızdan oluşuyor. Bunun yanında hayatta karşılaştığımız sorunlarla baş edebilecek güce ve becerilere ne kadar sahip olduğumuza inandığımız da öz saygıyı oluşturan faktörler arasında sayılıyor. Öz saygıyı insani ihtiyaçlarımızdan biri olarak değerlendirebiliriz çünkü öz saygı; hayatımızın gidişatında, kişisel gelişimimizde ve psikolojik dayanıklılığımızın güçlenmesinde önemli bir role sahip.<a fr-original-style="" href="https://www.verywellmind.com/what-is-self-esteem-2795868" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Öz saygımız</a> düşükse yetenek ve becerilerimizden daha az emin oluyor ve karar alma süreçlerinde bir türlü kendimize güvenemiyoruz. Öz saygımız yüksekse geçmişte yaşadığımız olumsuz deneyimleri sürekli düşünüp <a fr-original-style="" href="https://apos.to/i/ruminasyon-tekrarli-olumsuz-asiri-dusunme" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ruminasyon</a> içine girmiyoruz. Kendi ihtiyaçlarımızı dinleyebiliyor, sağlıklı sınırlar çizebiliyoruz. Güçlü ve zayıf yanlarımızın daha iy farkında oluyor ve onları oldukları gibi kabul etmeye daha yatkın oluyoruz.&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/0963721414547414?journalCode=cdpa" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Sanılanın aksine</a> öz saygı, başarıların artmasıyla birlikte artmak zorunda değil. Tam tersine öz saygı, başarılar için bir öncül olabiliyor. Diğer bir deyişle öz saygının yüksek olması, hayatın birçok farklı alanında başarılı olmayı öngörebiliyor. Yani öz saygımızın artması için her zaman başarı elde etmeyi beklememiz gerekmiyor; öz saygımız arttıkça da başarı elde edebiliyoruz. Üstelik bu başarı, hayatımızın tek bir alanı ile kısıtlı olmak zorunda da değil. Yakın ilişkilerimizde, iş hayatımızda, fiziksel ve ruhsal sağlığımızda memnuniyet elde etmemiz de öz saygı öncülünden olumlu yönde etkileniyor. Peki öz saygımızın hayatımızın bir döneminde yüksek olması, hep bu şekilde kalacağı anlamına gelir mi? Yoksa öz saygımız durumdan duruma göre değişir veya zamanla artar mı? Araştırmalara göre yavaş yavaş, dereceli bir şekilde artan öz saygı, zaman zaman dalgalansa da keskin inişler ve çıkışlar göstermiyor. Zamanla stabilleşmeye başlayan öz saygımız, karşılaştığımız zorluklar ve başarısızlıkların etkisiyle biraz düşse de direnç gösterip bizi ayağa kaldırabiliyor.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Öz Saygı ve İlişkiler</h2>Öz saygımız, hem kendimizle olan ilişkimizi hem de etrafımızdaki kişilerle olan ilişkilerimizi etkiliyor. Tabii, bu durumdan en çok etkilenen ilişkilerden biri de romantik ilişkilerimiz oluyor.<a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=KeTuayhFTKI" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Öz saygısı</a> düşük olan kişiler, mutsuz oldukları ilişkilerin içine girebiliyor ve bu ilişkilerden çıkmakta zorluk yaşayabiliyorlar. İlişkideyken kendi ihtiyaçlarını genellikle arka plana atıyorlar. Bu kişiler, partnerleri için kendilerinden daha iyi bir alternatifin her zaman bulunabileceğini düşünebiliyor; partnerlerinin de bu “gerçeği” keşfetmesinden ve onları terk etmesinden korkuyorlar. Bu yüzden öz saygı seviyesi düşük kişilerin, kıskançlık hissini daha çok tattıkları ve daha kontrolcü olmaya yatkın oldukları görülüyor.<a fr-original-style="" href="https://www.yakiniliskiler.com/blog_post.php?entry_number=8110" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Öz saygının</a> ilişkilerimize etkilerini düşündüğümüzde karşımıza bir soru çıkıyor: Yüksek öz saygı mı iyi bir ilişkiyi getiriyor, yoksa iyi bir ilişki mi öz saygıyı güçlendiriyor? Yapılan araştırmalar, iki durumun da gerçekleşebileceğini gösteriyor. Öz saygımız, romantik ilişkimiz bir yılını doldurduğunda artış gösteriyor fakat ikinci ve üçüncü yıllarda ilişkimizin öz saygımıza olan etkisi eskisi gibi olmuyor. Aslında, öz saygının ilişkilerimize olan etkisini bir döngü halinde düşünebiliriz. Öz saygımız yüksekse, yani kendimiz ile ilgili olumlu hislere sahipsek daha kolay ilişki kuruyor ve daha kolay yakınlaşıyoruz. Yakın ilişkiler kurdukça da kendimizle ilgili olumlu hislerimiz artıyor. Bunun yanında ayrılıktan sonra öz saygımız ciddi anlamda düşebiliyor fakat bu düşüş korktuğumuz gibi sonsuza kadar sürmüyor. Araştırmalar bir yılın ardından tekrar öz saygımızın eski haline geri döndüğünü gösteriyor.Yüksek öz saygıya sahip kişilerin ilişki memnuniyetleri de daha yüksek oluyor. Bu kişiler, ilişkilerinde problem yaşadıklarında olumlu yaklaşarak sorunları daha kolay çözebiliyor. Kısacası, kişilerin kendilerine olan saygıları ilişki içinde daha rahat hareket etmelerine yardımcı oluyor.&nbsp;Öz saygısı düşük kişiler ise kendilerini daha olumsuz algıladıkları ve yüksek reddedilme hassasiyetine sahip oldukları için partnerlerinin de onları olumsuz algıladıklarını düşünmeye meyilli oluyorlar. Bu sebeple partnerlerinin davranışlarını daha olumsuz yorumlayabiliyorlar.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Öz Saygı, Öz Güven ve Öz Yeterlik</h2><a fr-original-style="" href="https://positivepsychology.com/self-esteem/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Öz saygı</a> kavramı gerek kelime yapısı gerek tanımı itibariyle öz güvene ve öz yeterliliğe benziyor. Fakat bu iki kavramdan farklı yönleri bulunuyor.&nbsp;Öz güven, kendimize ve becerilerimize duyduğumuz güveni gösteriyor. Öz güvenin; problemleri nasıl çözdüğümüz, zorluklarla nasıl başa çıktığımız, hayatla mücadelemizde ne kadar başarılı olduğumuz ile ilgisi bulunuyor. Başarılarımızı ve değerimizi daha çok bizim dışımızdaki etmenleri baz alarak değerlendirdiğimizde öz güven seviyemizi anlıyoruz. Öz güven de öz saygı gibi kendimize verdiğimiz değerle ilgili olsa da öz saygı daha çok iç kaynaklarımıza yönelen ve daha geniş değerlendirmelere alan tanıyan bir kavram oluyor.Öz yeterlik ise bir işte göstereceğimiz başarıya olan inancımıza deniyor. Örneğin, basketbol oynamak söz konusu olduğunda öz yeterliğimiz yüksekken matematik ile ilgili bir konuda öz yeterliğimiz düşük olabiliyor. Öz yeterlik de tıpkı öz güven gibi, öz saygıdan farklı olarak kendimize verdiğimiz değerdense dışarıdaki başarı kriterlerine daha çok dayanıyor. Öz saygı daha geniş çaplı bir değerlendirme olurken öz yeterlik belli durumlarla ilgili oluyor.

Kendimi kendim değerlendirirsem ne olur? Öz saygımı keşfederim!

Kendime Karşı Tutumlarım Nasıl, Kendime Saygı Duyuyor Muyum?

Öz saygı üzerine birçok farklı kaynağı bir araya getirdik ve öz saygı ne demek bunu aktarmaya çalıştık ancak bazen bazı kavramları içselleştirmek zaman alabiliyor. Sevgili <a fr-original-style="" href="https://gestalt.org.tr/bilge-kol.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Uzman Psikolog Bilge Kol</a> da siz Aposto! okuyucularına öz saygı kavramını nasıl daha iyi kavrayabileceğinizi ve hayatınıza uygulayabileceğinizi anlatıyor: “Hayatımız ihtiyaçlarımızı karşılamak üzerine kurulu. Dolayısıyla üstünde düşündüğümüz ve çalıştığımız tüm kavramlar bize bir şekilde hizmet ediyor. Başında “öz” olan diğer kavramlar gibi, öz saygı da özümüze sahip çıkmaya yarayan bir kavram bana göre. Öz saygı, kendi değerlerimizi, onlara nasıl yaklaştığımızı ve onları nasıl kullandığımızı değerlendirmemizi sağlayan bir şey. Bu “şey”i önce kendimize göre tanımlamamız iyi olur, ki gerçekçi olsun, bize ait olsun. Haliyle, uygulanabilir olsun. Basmakalıp, ezberden olmasın ya da değişmez olarak görmeyelim kendi değerlerimizi. Çünkü değişiyoruz, ihtiyaçlarımız değişiyor ve bunlara bağlı olarak değerlerimizin ve hatta kendimize bakışımızın değişmesi doğal. Buraya dayanarak kendimize uyacak tanımlar yapmak; sonra onları denemek, işe yarayıp yaramadığına, o halimize uyup uymadığına, ilişkilerde bize ve yakınlarımıza iyi gelip gelmediğine ve diğer etkilerine bakmak iyi olur.Yani “Öz saygı bu demekmiş, ona uymalıyım.” gibi bir zorunluluktan ziyade, “Saygı benim için ne demek? Ne yaparsam kendime saygı duymuş olurum?” diyerek kendi kurallarımızı tam da bize uyacak şekilde koymak işleri kolaylaştırır, doğallaştırır. İşte o zaman gerçek bir temas ve doyum olur. Bunun için kendimizi tanımak, duygularımıza anlamak, sağlam bir başlangıçtır. Böylelikle özümüze kulak vermiş, onu saymış oluruz. Büyüme ve gelişme sürecinde kendimize sahip çıkmanın, en iyi eşlikçimiz olmanın yolu buradan geçiyor. Hepimize kolaylıklar!”

Öz saygımız arttıkça kendimizle olan ilişkimiz gelişiyor, kendimize daha şefkatli yaklaşmaya başlıyoruz. Kendimizle olan ilişkimizin iyileşmesi diğer ilişkilerimize de yansıyor. O halde hem kendimizle ilişkimizi hem de yakınlarımızla ilişkilerimizi olumlu yönde etkilemek için bir adım daha atalım ve farklı önerilere de göz atalım!Sizin için seçtiğimiz podcast’leri dinleyerek ya da filmi izleyerek öz saygı hakkında farkındalık kazanmaya devam etmeye ne dersiniz? Dr. Gizem Sürenkök’ün&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/episode/1szDEiWg7LiBYHMoIRjqvq?si=b34939a17c9348a1" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Öz Saygı Nedir?</a> sorusuna ve daha fazlasına cevap verdiği podcast’i dinleyebilirsiniz. Bununla birlikte senaryosunu ve yönetmenliğini John Lee Hancock’un üstlendiği, 2009 yapımı&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.imdb.com/title/tt0878804/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">The Blind Side</a> filmini de izleyebilirsiniz. Bu bültende özellikle kendimizle olan ilişkimizde oldukça önemli bir rolü olan öz saygı temasına değindik. Bir sonraki bültenimizde “mizaç ve ebeveynlik” temasıyla sizinle birlikte olacağız, görüşmek üzere!

Öz saygı ile ilgili hikayeler