<h2>Sanat, bilim ve mimari bir arada: Machine Hallucination</h2><a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.instagram.com/ilaydaveyisoglu/">İlayda Veyisoğlu</a><figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-04-24T14:28:44.383Z.jpeg" alt="refik-anadol"><figcaption>S-Edition Art</figcaption></figure> ABD’de yaşayan medya sanatçısı ve yönetmen <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="http://refikanadol.com/about/">Refik Anadol’un</a> yapay zekâ ve sanatı harmanlayarak oluşturduğu kişisel sergisi Machine Hallucination, geçtiğimiz yıl New York’ta sanatseverlerle buluştu. Sergi, bir yemek hali ve market olan Chelsea Market’in tarihî kazan dairesinden bir teknolojik sanat platformuna dönüştürülen <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.artechouse.com/nyc">Artechouse’da</a> yer aldı.&nbsp;<ul><li>Machine Hallucination:&nbsp;Anadol, sergide makine öğrenim algoritmalarını 3 milyondan fazla görüntünün veri kümesi üzerinde kullanarak deneysel bir gerçeklik algısı yarattı. New York şehrine ait görüntülerin yer aldığı sergi, bilim ve sanatı buluşturmasının yanı sıra geleneksel üç boyutlu mekân algısına meydan okuyarak sanatseverleri mimari bir yolculuğa da <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.designboom.com/art/refik-anadol-machine-hallucination-artechouse-chelsea-09-11-2019/">çıkardı.</a> Sanatçının deyimiyle Machine Hallucination, görüntüleri işleyip bu görüntülere verilerle yanıt veren ve "makinenin zihnine" açılan bir pencere olma özelliği taşıyor. &nbsp;</li><li>Nasıl çalışıyor?&nbsp;Kullanılan tüm veriler ortak kullanıma açık alanlardan alınarak kişisel veri ihlalini engellemek amacıyla filtreleniyor. Fotoğrafların toplanmasının ardından bir görüntü tanıma algoritması, fotoğrafların kaynağını tanımlıyor ve başka bir algoritma da görünen kişisel verileri siliyor. Görüntüler arasındaki geçişler ise bu anlar arasındaki tarihi bağlantıları ortaya çıkarıyor. New York şehrine ait fotoğrafların kullanılmasına rağmen sanatçı, bu resimlerin şehrin bir betimlemesi olmadığını, resimlerin gerçek yerlere karşılık gelmediğini, fakat buna rağmen hatıraları canlandırdığını söylüyor. &nbsp;</li><li>Mekanın farklı boyutları ve Artechouse: Serginin tamamı bilinen boyut ve gerçeklik algılarını yıkarak; aynı zamanda yapay zekâ ile iş birliği yaparak ziyaretçilerine yeni bir perspektif oluşturma amacını taşıyor. Örneğin sergi girişinin yanında yer alan barda, telefonunuza indireceğiniz bir uygulama sayesinde, sipariş ettiğiniz mokteylleri (alkolsüz kokteyl) soyut bir algı düzleminde <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.artnews.com/art-in-america/features/refik-anadol-machine-hallucination-artechouse-shows-how-ai-dreams-60204/">görebiliyorsunuz.</a> Alışılagelen sergilerin aksine, sergiye ev sahipliği yapan Artechouse’a adımınızı attığınız andan itibaren yapay bir gerçekliğin içinde yolculuğa çıkmaya başlıyorsunuz ve gördüğünüz her şey yepyeni bir deneyime kapı açıyor. Mekânın mimari altyapısı ve teknolojiyle olan entegrasyonu ve sanatçının yarattığı yapay ve bir o kadar da gerçekçi düzlem içerisinde zaman ve mekan tanımları kayboluyor. Bu nedenle bu baş döndürücü sergiyi yalnızca tek boyutuyla düşünmeyip bir bütün olarak deneyimlemenin Refik Anadol’un yaratım amacıyla da uyuştuğu şüphesiz bir gerçek. &nbsp;</li></ul>Her gün yeni bir gelişmenin habercisi olan bilim dünyası, sanata dair kalıpları da yıkacak ve diğer her alanda olduğu gibi bu alanda da yapay zekânın varlığı kaçınılmaz olacak gibi gözüküyor. Peki sanat, bilimden ve diğer disiplinlerden ari olarak varlığını korumalı mı yoksa diğer disiplinlerle iş birliği içinde mi olmalı?Artechouse’un Refik Anadol ile bir röportaj dahilinde sergiyi tanıttığı videosuna <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.youtube.com/watch?v=8et1aGdI0HU">buradan</a> göz atabilirsiniz.

Aposto Gündem

<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.instagram.com/ilaydaveyisoglu/">İlayda Veyisoğlu</a><figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-06-25T17:25:36.026Z.jpeg" alt="heykel"><figcaption>NPR üzerinden</figcaption></figure> ABD’de George Floyd’un öldürülmesinin ardından polis şiddeti ve ırkçılık karşıtı gösteriler tüm dünyaya sirayet etti. Protestolar sırasında eylemciler ırkçılığın sembolü hâline gelmiş olan heykel ve anıtları hedef aldı. Birleşik Krallık'ta 80 binden fazla Afrika kökenli bireyi Amerika kıtasına köle olarak satan köle taciri Edward Colston'ın heykeli sökülüp nehre atıldı, Avrupalı sömürgecilere Amerika kıtasının kapılarını açan kâşif Kristof Kolomb’a ait heykeller de saldırıya uğradı.&nbsp;<ul><li>Konfederasyon heykelleri: ABD’deki heykellere karşı olan protestolar senelerdir süregeliyor. 2019’da yapılan bir çalışmada toplam 23 eyalette konfederasyona atfedilen 780 anıt bulunduğu ortaya çıktı. Konfederasyon heykellerinin çoğu iç savaştan sonra&nbsp;1890 ila 1929 yılları arasında <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="http://yeniyasamgazetesi1.com/abdde-irkciligin-tarihi-ve-yikilan-heykeller/">dikildi.</a> &nbsp;</li><li>2017’de olanlar: ABD’deki bu heykeller ayrıca, ‘’Unite the Right’’ adlı ırkçı gösterilerin toplanma alanı da olmuştu. 2017’de gerçekleştirilen bu gösterilerde konfederasyon generali Robert E.Lee’nin ırkçılığı tasvir eden heykelinin kaldırılmasına <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://en.wikipedia.org/wiki/Robert_E._Lee_Monument_(Charlottesville,_Virginia)">karşı çıkılmış</a>; olaylarda birçok kişi yaralanmış, bir kişi de hayatını kaybetmişti.&nbsp; &nbsp;</li><li>Görüşler: Harvard Üniversitesi tarih profesörlerinden Khalil Gibran Muhammed ise konfederasyon heykellerinin ırkçılığın ve beyaz üstünlüğünün en önemli simgesi olduğunu ve bu kültür değişmeden ABD’nin siyah vatandaşlara yönelik politikasının değişemeyeceğini <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.wbur.org/radioboston/2020/06/03/americas-history-race-policing">söylemişti.</a> Amerikan Tarih Derneği yöneticisi James Grossman ise heykellerin yalnızca ırksal üstünlüğü sembolize etmediğini, ilk etapta doğrudan bu durumu kabul ettirmek için dikildiklerini <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://time.com/5849184/confederate-statues-removed/">düşünüyor.</a> &nbsp;</li><li>Haziran 2020: George Floyd'un öldürülmesinin ardından New York'taki Doğa Tarihi Müzesi'nin basamaklarında 80 yıldır sergilenen ve ırkçılık karşıtı protestocuların hedefi hâline gelen Theodore Roosevelt heykelinin kaldırılacağı <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.bbc.com/turkce/amp/haberler-dunya-53138141?__twitter_impression=true">açıklandı.</a>&nbsp;Müze Başkanı Ellen Futter, dünyanın "sistematik ırkçılığın güçlü ve acı veren sembollerine odaklandığını" belirterek kararlarının Roosevelt'e karşı değil, heykelin kompozisyonuna karşı olduğunu söyledi.&nbsp;ABD Başkanı Donald Trump ise Twitter'daki mesajında karara katılmadığını ‘’Saçma. Yapmayın’’ cümleleriyle <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.politico.com/news/2020/06/23/trump-sees-an-opening-in-the-statue-wars-336970">dile getirdi.</a> Floyd’un öldürüldüğü Minnesota’da da Kolomb’un üç metrelik bronz heykeli <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.cnn.com/2020/06/10/us/christopher-columbus-statues-down-trnd/index.html">devrildi.</a> Boston ve Miami’de de protestocular Kolomb heykellerine saldırırken, Boston’da şehir merkezindeki heykelin başı <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://boston.cbslocal.com/2020/06/10/christopher-columbus-statue-beheaded-boston-massachusetts/">çıkarıldı.</a>&nbsp;Virginia eyaletine bağlı Richmond'da ise Konfederasyon Başkanı Jefferson Davis’in heykeli yıkılırken kentte aynı gün Kolomb’un bir heykeli kaidesinden indirildikten sonra yakılarak göle atıldı.&nbsp;</li></ul>&nbsp;Bilgi Üniversitesi Hukuk Bölümü'nü bitiren İlayda, şu an bir hukuk bürosunda avukatlık yaparken bir yandan da İstanbul Üniversitesi'nde Edebiyat okuyor.

Duende

ABD'de George Floyd’un öldürülmesinin ardından polis şiddeti ve ırkçılık karşıtı gösteriler tüm dünyaya sirayet etti. Protestolar sırasında eylemciler ırkçılığın sembolü hâline gelmiş olan heykel ve anıtları hedef aldı.

İlayda Veyisoğlu ile ilgili hikayeler