Suriye'de 11 yıldır süren iç savaşın sonucunda Esad rejimi ülkenin çoğunluğunun kontrolünü yeniden alsa da ABD destekli Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) ve Türkiye destekli muhaliflerin ülkenin kuzeyinde kontrol ettiği bölgeler azımsanmayacak kadar büyük. Türkiye'nin haklı güvenlik kaygılarıyla terör örgütü PKK ile bağlantılı SDG/YPG'nin devletleşmesine karşı çıkması, Suriye'nin toprak bütünlüğünü desteklemesini gerektiriyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yeniden filizlenen ikili ilişkiler</h2>Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu geçtiğimiz günlerde Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mikdad ile 10 ay önce görüştüğünü açıkladı. Çavuşoğlu, Mikdad’a "Muhalif Suriyelilerle rejim arasında bir barışın olması gerektiğini, Türkiye’nin böyle bir durumda buna destek olabileceğini" söylediğini aktardı. İstihbarat örgütleri arasındaki iletişim bilinse de bu 2011'de iç savaşta Türkiye’nin muhalifleri açıkça desteklemesi sonucu kopan ilişkilerde gelinen yeni noktayı gösterdi.Çavuşoğlu "Şu an için diplomatik temas olmadığını ancak Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Suriye lideri Beşar Esad ile Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı görüştürmek istediğini" bildirdi. "YPG/PKK'nın tek amacı Suriye'yi bölmek. Suriye'nin bölünmesini engellemek için Suriye'de güçlü bir yönetimin olması lazım.” ifadelerini kullandı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Türkiye destekli gruplardan Türkiye karşıtı protestolar</h2>Çavuşoğlu’nun açıklamalarının hemen ardından Suriye’de Türkiye destekli muhaliflerin kontrolündeki bölgelerde Türkiye karşıtı protestolar başladı. Hatta Azez kentinde "ne uzlaşı ne teslimiyet, rejimi devireceğiz" sloganlarının atıldığı gösterilerde Türk bayrağının yakıldığı, Türkiye’nin inşa ettiği parklara zarar verildiği, TSK'nın araçlarının taşlandığı görüldü.Türkiye’nin Esad’a karşı savaşan Özgür Suriye Ordusu’nun bir bölümünü yeniden yapılandırarak 2017’de oluşturduğu Suriye Millî Ordusu, “Türk bayrağı mukaddestir. Ona el uzatan kişiler cezalandırılacaktır.” açıklamasında bulundu, göstericilerden gözaltına alınanlar olduğu aktarıldı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">MHP de pozisyon değiştirdi</h2>AK Parti’nin ortağı MHP’nin lideri Devlet Bahçeli daha önce "Katil Esad’la görüşme teklifinde bulunanlar akıllarını başlarına alsın." ve "Türk milleti gerekirse Şam’a girmeyi şimdiden planlamalıdır. Yansın Suriye, yıkılsın İdlib, kahrolsun Esad" gibi sözler sarf etmişti. Bahçeli bu hafta Suriye politikasındaki değişimin işaretini verir şekilde "Bakanımızın Suriyeli muhaliflerle Esad rejimi arasında barışın tesis edilmesi hususundaki yapıcı ve gerçekçi sözleri kalıcı çözüm arayışlarına güçlü bir nefestir. Türkiye’nin Suriye konusunda attığı adımlar değerli ve isabetlidir."&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.diken.com.tr/kahrolsun-esad-diyen-bahceli-de-cark-etti-cavusogluna-destek-verdi/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yorumunda bulundu</a>.Suriye’deki savaşın başından bu yana Esad’a destek olan ve Avrasyacı görüşleriyle tanınan Vatan Partisi lideri Doğu Perinçek’in de AK Parti’den istifa ederek partisine katılan Ethem Sancak’la beraber Esad’la görüşmek üzere Şam’a gideceği öğrenildi.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Altılı masada Davutoğlu çatlağı</h2>CHP ve İYİ Parti zaten uzun yıllardır iktidarın Suriye politikasını eleştiriyor, Esad’la görüşülmesini ve barış sağlanmasını savunuyordu. Bu iki partiden Suriye ile diplomatik ilişkilerin ve görüşmelerin başlamasına "biz demiştik, dediğimize geldiniz" sözlerinden başka eleştiri gelmesi olası gözükmüyor. Saadet Partisi, DEVA Partisi ve Demokrat Parti’den geçmişte yapılan açıklamalar da "tüm taraflarla yapıcı diyalog kurulmasını" onaylıyor. Öte yandan bu konu altılı masada olası bir çatlak yaratma riski taşıyor.Gelecek Partisi lideri Ahmet Davutoğlu, Dışişleri Bakanı ve Başbakan olduğu dönemlerde Esad karşıtı Suriye politikasının mimarı konumundaydı. Başbakanlık döneminde Esad’ı “şeytan” olarak nitelendiren Davutoğlu bugün de “Rusya’nın Esad rejimini meşrulaştırmaya çalıştığını” söyleyerek rejimin gayrimeşru olduğu yönündeki pozisyonunu koruyor. Görüşmelerin başlaması için Suriye’de bir geçiş hükümeti kurulmasını önkoşul olarak sunarak da rejim değişikliği beklentisinin sürdüğünü belirtmiş oluyor.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Gerçekler ve beklentiler</h2>Esad rejiminin iç savaşta masum binlerce insanı öldürdüğü, milyonlarca insanı yerinden ettiği doğru olsa da Türkiye, dış politikasını güvenliğini ve ekonomisini önceliklendirerek denge ve barış üzerine kurması gereken bir ülke konumunda. Sahadaki gerçekler, Esad’ın iç savaşta Rusya’nın da desteğiyle zafere ulaştığını ve yönetimini sürdüreceğini gösteriyor. Birleşmiş Milletler’de temsil edilen bir komşu ülkenin yönetimini tek taraflı olarak gayrimeşru ilan etmek çözümsüzlüğün sürmesi anlamına geliyor.&nbsp;Oysa sığınmacı krizi ve milyonlarca Suriyelinin geri dönüşü, olası bir SDG/YPG devletinin kuruluşunun engellenmesi, muhaliflerin kontrolündeki bölgelerde barışın sağlanması gibi konular ancak Suriye rejimiyle muhatap olunarak çözüm bulunabilecek sorunlar olarak ortada duruyor.Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan "Hâlihazırda Esad rejiminin ayak sürümesi nedeniyle süreç ilerlememektir" açıklamasının yanı sıra 16 Ağustos günü TSK’nın vurduğu YPG mevzilerinde rejim askerlerinin de öldüğünün açıklanması, YPG’nin Esad’la uzlaşması hâlinde ABD’nin bugün Türkiye’den destek gören Esad muhaliflerine yeniden destek vermeye başlama ihtimali, Türkiye'deki bir grup Suriyelinin Türkiye'nin politika değişikliğine karşı çıkma olasılığı gibi konular sürecin karmaşıklığını ve zorluğunu gözler önüne seriyor. Bu karmaşık süreç, seçimden önce olduğu gibi seçimden sonra da incelikli ve kararlı, "idealist değil, realist" bir dış politika stratejisi gerektiriyor.&nbsp;Türkiye'yi yönetmek üzere ortak Cumhurbaşkanı adayı göstermesi beklenen altı partinin, Suriye politikası gibi hem millî güvenliği hem de ekonomiyi yakından ilgilendiren bir konuda da toplumda kafa karışıklığı bırakmayacak şekilde ortak bir tutum sergilemesi beklentisi oluşuyor.

Spektrum

Türkiye Esad rejimiyle diplomatik ilişkilerin başlamasının işaretlerini verirken altılı masada Davutoğlu çatlağı yaşanıyor. 

Suriye politikasında değişiklik ve muhalefette Davutoğlu çatlağı

• ABD merkezli haber kanalı <a fr-original-style="" href="https://www.bloomberg.com/news/articles/2021-10-27/turkey-reinforces-syria-troops-for-possible-attack-on-u-s-ally?sref=4TAH79Na" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Bloomberg,</a> Türkiye'nin, "ABD müttefiki Suriye Demokratik Güçleri’ne karşı bir operasyon hazırlığında olduğunu"&nbsp;öne sürdü. Haberde, Suriye’nin kuzeyine yüzlerce asker daha gönderildiği, sınırın üçte ikisinin kapatılmasının ve Fırat’ın doğusu ve batısındaki bölgeleri kontrol etmek için Kobani ile Azez yakınlarındaki Menagh Hava Üssü’nün alınmasının amaçlandığı iddia edildi. Operasyonun Cumhurbaşkanı Erdoğan'a milliyetçi muhafazakâr desteği artırabileceği ancak ABD ile ilişkileri bozabileceği ve liraya değer kaybettirebileceği yorumu yapıldı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir adım geriden: Suriye ve Irak'a asker gönderilmesinin iki yıl uzatılmasına dair tezkere geçtiğimiz günlerde TBMM'de kabul edilmişti.&nbsp;</li></ul>

• Suriye'nin kuzeyindeki Azez ve Bab ilçelerinde iki ayrı bombalı saldırı gerçekleştirildi. Saldırılarda en az 10 kişi yaşamını yitirdi, çok sayıda kişi <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMTZjMTEyMzcxNTc2MDAwNjgwOGZjMCZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cuYWEuY29tLnRyJTI1MkZ0ciUyNTJGZHVueWElMjUyRnN1cml5ZW5pbi1rdXpleWluZGVraS1hemV6LXZlLWJhYi1pbGNlbGVyaW5kZS10ZXJvci1zYWxkaXJpbGFyaS0xMC1vbHUtMjQteWFyYWxpJTI1MkYyMTI4OTU0"">yaralandı.</a><ul><li>Öte yandan: Somali'nin başkenti Mogadişu'nun işlek caddelerinden birinde büyük bir patlama meydana geldi. Patlamanın ardından terör örgütü Eş-Şebab militanlarıyla caddedeki otelin güvenlik görevlileri arasında çatışma meydana geldi.</li></ul>

Aposto Gündem

• Suriye'nin kuzeyinde muhaliflerin kontrolündeki Azez şehrinde meydana gelen terör saldırısında en az 5 kişi yaşamını yitirdi, çok sayıda kişi yaralandı. Yaralıların Kilis Devlet Hastanesi'nde tedavi edildiği <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmMTQ5ZDE0YzE1ODBmMDAwNzRiYTQwMSZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cuYWEuY29tLnRyJTI1MkZ0ciUyNTJGZHVueWElMjUyRmF6ZXotZGUtdGVyb3Itc2FsZGlyaXNpLTUtb2x1LTg1LXlhcmFsaSUyNTJGMTkxNTY1OQ=="">öğrenildi.</a>

Azez ile ilgili hikayeler