<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://tr.euronews.com/2022/02/26/hocali-katliami-28-yil-donumu-neler-yasandi-katliam-soykirim-mi-daglik-karabag-azerbaycan" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Hocalı Katliamı'nın</a> 32. yılı nedeniyle dün Azerbaycan'da anma töreni düzenledi. Şehit yakınları ve vatandaşlar, Hocalı'da hayatını kaybeden 613 kişiyi anmak için Bakü'deki Ana Feryadı Anıtı'da toplandı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bununla birlikte: Dışişleri Bakanlığı, "Hocalı'da öldürülen 613 kardeşimizin ve o gün yaralanan, esir alınan veya kaybolan tüm Azerbaycanlıların acısı hâlâ yüreğimizdedir" sözleriyle Azerbaycan'a taziye dileklerini iletti.</li></ul>

Aposto Gündem

Sınırdaki gerginlik İlham Aliyev'in beşinci kez Azerbaycan Cumhurbaşkanı seçilmesinden birkaç gün sonra yaşandı. Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Azerbaycan'ın Ermenistan'a karşı savaş planladığını öne sürdü. Kabine toplantısında konuşan Paşinyan, "Analizimiz, Azerbaycan'ın askerî gerilimi bize karşı topyekûn savaşa çevirme umuduyla bazı sınır bölgelerinde askerî eylemlerde bulunmak istediğini gösteriyor" dedi.Öte yandan:&nbsp;Azerbaycan yönetimi, Ermenistan'ın Sünik bölgesinde kontrolü ele geçirerek Azerbaycan'la Nahçıvan arasında bağlantı kurmak istediği yönündeki toprak kazanımı iddialarını reddederek, Erivan'la yeni bir çatışmaya girmek istemediğini belirtti.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Aliyev:&nbsp;Geçen hafta yeniden Cumhurbaşkanı seçilen Aliyev, yemin töreninde yaptığı konuşmada "Bizim Ermenistan'da hiçbir toprak iddiamız yok. Onlar kendi iddialarından vazgeçmeli. Bizimle şantaj dilinde konuşmak onlara pahalıya mâl olur"&nbsp;dedi.&nbsp;</li></ul>Bir adım geriden:&nbsp;Erivan yönetimi, geçen hafta ülkenin güneyindeki Nerkin And köyü yakınlarında bulunan askerî mevzilere Azerbaycan güçleri tarafından ateş açıldığını ve dört Ermeni askerinin öldürüldüğünü duyurmuştu. Azerbaycan ise&nbsp;"Ermeni askerlerinin provokasyonuna karşı verilen bir cevap" diye açıklama yapmıştı. Azerbaycan Savunma Bakanlığı, "provokasyonlara daha ciddi ve kararlı önlemlerle karşılık vereceklerini, olaydan Ermenistan'daki askerî ve siyasi liderlerin sorumlu olduğunu" açıkladı.Dağlık Karabağ Sorunu: Sovyetler zamanında temelleri atılan Dağlık Karabağ sorunu 1991'de Ermenistan'ın Karabağ bölgesinde hak iddia ederek bölgeye saldırmasıyla başlamıştı. Ermenistan, birkaç yıl içinde bölgedeki Hankendi, Şuşa, Hocalı, Laçın, Hocavend, Kelbecer, Ağdere, Ağdam, Cebrayıl, Fuzuli, Gubadlı ve Zengilan illerini işgal etmiş; yaklaşık bir milyon Azerbaycanlı yaşadıkları yeri terk etmek zorunda kalmıştı. 30 yıl süren Dağlık Karabağ sorunu, 27 Eylül 2020'de başlayan ve 44 gün süren 2. Karabağ Savaşı'nın ardından bölgenin tamamen Bakü'nün kontrolüne geçmesiyle yatışmış; bölgede yaşayan yaklaşık 100 bin Ermeni ise Ermenistan'a sığınmıştı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sonrası:&nbsp;Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı ve Ermenistan Başbakanlığı'ndan 7 Aralık 2023'te yapılan ortak açıklamada, iki devlet arasında güvenin güçlendirilmesine yönelik önemli adımların atılması konusunda anlaşmaya varılmıştı. Azerbaycan, 32 Ermeni askerini, Ermenistan ise 2 Azerbaycan askerini serbest bırakmıştı.</li></ul>📌Okuma önerisi:&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.aa.com.tr/tr/azerbaycan-cephe-hatti/daglik-karabag-konusunda-bilinmesi-gerekenler-6-soruda-daglik-karabag/1987993" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Dağlık Karabağ konusunda bilinmesi gerekenler</a>

Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki tansiyon, Dağlık Karabağ'ın Bakü'nün kontrolüne geçmesiyle sonuçlanan askerî harekatın ardından son günlerde yeniden yükseldi.

Azerbaycan-Ermenistan gerilimi: Sınırda tansiyon yükseliyor

• Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Dağlık Karabağ bölgesindeki Cebrail şehri ve 9 köyün "işgalden kurtarıldığını" <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmN2ExNWM0YzAzZmZiMDAwNzg5Yjg4NSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cuc2FiYWguY29tLnRyJTI1MkZndW5kZW0lMjUyRjIwMjAlMjUyRjEwJTI1MkYwNCUyNTJGaWxoYW0tYWxpeWV2LWNlYnJhaWwtc2VocmktdmUtOS1rb3ktaXNnYWxkZW4ta3VydGFyaWxkaQ=="">duyurdu.</a> Azerbaycan kuvvetlerinin ilerlediği haberleri, ülkenin başkenti Bakü'de sevinçle karşılandı.<ul><li>Ateşkes şartları: Cumhurbaşkanı Aliyev ayrıca ateşkes için "Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan'ın Azerbaycan halkından özür dileyerek görevden ayrılmasının ve işgalci Ermenistan güçlerinin Dağlık Karabağ'dan çekilmesi için bir zaman çizelgesi ortaya konmasının" şart olduğunu <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmN2ExNWM0YzAzZmZiMDAwNzg5Yjg4NSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ0d2l0dGVyLmNvbSUyNTJGY2F2aWRhZ2ElMjUyRnN0YXR1cyUyNTJGMTMxMjc5NDcwNzk4Mjk4MzE3Ng=="">açıkladı.</a> &nbsp;</li><li>Öte yandan: Çatışmalar ve karşılıklı suçlamalar hafta sonu da şiddetli şekilde devam etti. Azerbaycan, en büyük ikinci şehri Gence'nin Ermenistan tarafından bombalandığını açıkladı. Bu durum, şu ana dek işgal altındaki Dağlık Karabağ bölgesinde yaşanan çatışmaların yayılma tehlikesini gündeme getirdi. &nbsp;</li><li>Türkiye'den açıklama: Millî Savunma Bakanlığı "Çocuk, kadın, yaşlı demeden Hocalı'da katliam yapan Ermenistan 30 yıl önce nasılsa bugün de bölgede barış ve huzurun tesisine engel olmaktadır." açıklamasıyla Gence'ye yapılan saldırıyı kınadı. &nbsp;</li><li>Ermenistan'ın iddiası: Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Azerbaycan'ın askerî operasyonlarının 150 Türk Silahlı Kuvvetleri yetkilisi tarafından yönetildiğini <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmN2ExNWM0YzAzZmZiMDAwNzg5Yjg4NSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cuZHcuY29tJTI1MkZ0ciUyNTJGZXJtZW5pc3Rhbi1vcGVyYXN5b251LXQlMjUyNUMzJTI1MjVCQ3JrLWFza2VybGVyLXklMjUyNUMzJTI1MjVCNm5ldGl5b3IlMjUyRmEtNTUxNTA5NjY="">iddia etti.</a> Türkiye'nin savaşa dâhil olduğu iddiaları daha önce Azerbaycan ve Türkiye tarafından reddedilmişti. &nbsp;</li><li>Kanada'dan soruşturma: Kanada Başbakanı Justin Trudeau, Kanada askerî teknolojisinin Azerbaycan ve Ermenistan arasında çatışmaların yaşandığı Dağlık Karabağ bölgesinde kullanılıp kullanılmadığına dair bir soruşturma açıldığını <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmN2ExNWM0YzAzZmZiMDAwNzg5Yjg4NSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cuYmJjLmNvbSUyNTJGdHVya2NlJTI1MkZoYWJlcmxlci1kdW55YS01NDQwNDI1NQ=="">duyurdu.</a> &nbsp;</li><li>Almanya'dan çağrı: Almanya Başbakanı Angela Merkel, bir kez daha taraflara çatışmaların durdurulması çağrısı yaptı.</li></ul>

<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-11-12T19:37:05.926Z.png" alt="İllüstrasyon: Ece Tugay"><figcaption>İllüstrasyon: <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYWQ0MmIyOTZjNzUwMDAwN2NkM2VlZiZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWY5ODgzMmQ1MDM5NjQwMDA2ZmIxNjUxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5pbnN0YWdyYW0uY29tJTI1MkZlY2NldHUlMjUyRg=="">Ece Tugay</a></figcaption></figure>Dağlık Karabağ bölgesinde Ermenistan ve Azerbaycan kuvvetleri arasında 27 Eylül’de başlayan savaş, Ermenistan’ın teslim olmasıyla son buldu. Azerbaycan halkı tarafından savaşın sonucu büyük bir coşkuyla karşılanırken, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin aracılığıyla barış anlaşması imzalamak için diplomatik masaya oturdu.<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-11-12T14:08:16.987Z.png" alt="Çatışmaların yaşandığı bölgeler - Kaynak: Sözcü"><figcaption>Çatışmaların yaşandığı bölgeler - Kaynak: Sözcü</figcaption></figure><ul><li>Neler olmuştu: Hem Azerbaycan ve Ermenistan yönetimlerinin hem de etnik kimliklerin birbirine karıştığı bir bölge olan Dağlık Karabağ'daki sorun, Sovyetler Birliği’nin yıkılmasıyla oluşan iktidar boşluğunda iki tarafın da birbirine karşı silahlanmasıyla alevlendi. Yükselen gerginlik sonucunda 1992 yılında Ermenistan kuvvetleri Dağlık Karabağ bölgesindeki Hocalı kasabasının giriş ve çıkışlarını kapatarak kasabadaki Azeri sivilleri toplu şekilde öldürdü, bir kısmını da yaralı bıraktı. Tarihte Hocalı Katliamı olarak bilinen bu olayın ardından 1994’te bir ateşkes anlaşması imzalanmasına rağmen, yıllar içinde iki taraf da bu anlaşmayı çiğnedi. İçlerinde Birleşmiş Milletler, Minsk Grubu (Fransa, ABD ve Rusya’nın oluşturduğu bir grup) ve Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nın (ESCO) da bulunduğu uluslararası kurumların bölgedeki sorunu çözmeye yönelik girişimleri oldu. Öte yandan, günümüze kadar söz konusu ateşkes anlaşması dâhil iki taraf arası düşmanlığı ve sorunu diplomatik masaya yatırabilen bir girişim olmadı. &nbsp;</li><li>Dönüm noktası Şuşa: Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, 8 Kasım günü Dağlık Karabağ’ın Şuşa kentinin Azerbaycan kuvvetleri tarafından ele geçirildiğini duyurdu. Cumhurbaşkanı Aliyev’in “Şuşa bizimdir, Karabağ bizimdir,” açıklamasının ardından Bakü’de ve Azerbaycan’ın diğer şehirlerinde vatandaşlar haberi sokaklara dökülerek kutladı. Gösterilen bu sevince karşılık Ermenistan yetkilileri önce yenilgiyi reddetti ve çatışmaların sürdüğünü, Azerbaycan kuvvetlerin bölgede yönetimi ele geçirmediklerini dile getirdi. Ermenistan Savunma Bakanı Yardımcısı’nın Danışmanı Grişa Ağacanyan, Aliyev’e “Şuşa ayaktadır ve ayakta kalacak. Yaşasın şanlı ordumuz!” cevabını verdi. Fakat birkaç saat sonra bölgede Azerbaycan kontrolünün sağlandığı duyuruldu ve Ermenistan teslim oldu. Böylece, 27 Eylül’den beri devam eden savaşta Azerbaycan 1990’larda kaybettiği toprakların büyük bir kısmının kontrolünü tekrar elde <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYWQ0MmIyOTZjNzUwMDAwN2NkM2VlZiZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWY5ODgzMmQ1MDM5NjQwMDA2ZmIxNjUxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5hbGphemVlcmEuY29tJTI1MkZuZXdzJTI1MkYyMDIwJTI1MkYxMSUyNTJGOSUyNTJGZXRobmljLWFybWVuaWFucy1jb25maXJtLWxvc3Mtb2Ytc2h1c2hhLXRvLWF6ZXJpLWZvcmNlcw=="">etmiş oldu</a>. Rusya’nın arabuluculuğuyla ateşkes anlaşması ve barış anlaşması imzalandı. &nbsp;</li><li>Ermenistan’da muhalefet: Anlaşmalar dâhilinde Azerbaycan’ın kontrolü ele geçirdiği bölgelerden ve bazı ek bölgelerden kuvvetlerini geri çekmeyi kabul eden hükümete tepki gösteren Ermenistan halkı, parlamento binası önünde “Pes etmeyeceğiz!” sloganları atarak toplandı ve anlaşmaya bizzat imzayı atan Ermenistan Başbakanı Paşinyan’ın ofisini yağmaladı. Tepkilere karşılık Paşinyan, teslim olma kararının uzman kişiler tarafından yapılan derin bir analiz sonrası verildiğini belirtti ve “Bu bir zafer değil; fakat kendimizi yenilmiş saymadığımız sürece bir yenilgi de yoktur,” şeklinde konuştu. Ülkedeki 17 siyasi parti ortak bir bildiri yayınlayarak büyük bir miting <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYWQ0MmIyOTZjNzUwMDAwN2NkM2VlZiZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWY5ODgzMmQ1MDM5NjQwMDA2ZmIxNjUxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5zb3pjdS5jb20udHIlMjUyRjIwMjAlMjUyRmR1bnlhJTI1MkZwYXNpbnlhbmEta290dS1oYWJlci1tdWhhbGVmZXQtY2FncmkteWFwdGktZXJtZW5pbGVyLXNva2FnYS1jaWtpeW9yLTYxMTk5NTIlMjUyRg=="">yapacaklarını duyurdu</a>. &nbsp;</li><li>Şimdi ne olacak? Çatışmaksızın kazanılan toprakların Azerbaycan’a verdiği mutluluk bir yana dursun, savaşın sona ermesiyle başlayan diplomatik süreç beraberinde Türkiye-Rusya-Azerbaycan üçgeninde daha kritik kararlara yol açacak gibi duruyor. 9 maddelik anlaşmanın en çarpıcı özelliği, Ermenistan’ı Azerbaycan’a ve Azerbaycan’ın batısındaki komşulara (Nahçıvan, İran ve Türkiye) bağlayacak olan ulaşım bağlantıları kurulacak olması. Haritada görüldüğü gibi Azerbaycan Laçin koridorunu, Ermenistan da Zengezur koridorunu açık tutarak geçişi sağlayacak, bölge güvenliğinde de Rusya barış gücü askerleri <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYWQ0MmIyOTZjNzUwMDAwN2NkM2VlZiZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWY5ODgzMmQ1MDM5NjQwMDA2ZmIxNjUxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5hYS5jb20udHIlMjUyRnRyJTI1MkZhemVyYmF5Y2FuLWNlcGhlLWhhdHRpJTI1MkZhemVyYmF5Y2FuLXZlLWVybWVuaXN0YW4tZGFnbGlrLWthcmFiYWdkYS1hbmxhc21heWEtdmFyZGklMjUyRjIwMzc4NjA="">görev alacak</a>. &nbsp;</li><li>Jeopolitik çekişme: Bir diğer önemli soru işareti, anlaşma dâhilinde bölgede Rusya askerlerinin yanında Türk Silahlı Kuvvetleri'nin de bulunup bulunmayacağı. Aliyev, TSK’nın da bölgede görevli olacağını belirtmişti fakat Putin, anlaşma gereği Dağlık Karabağ'da Rusya barış gücü askerleri dışında asker konuşlandırılmayacağını; Türkiye'nin bölgede gözlemci konumunda olacağını <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYWQ0MmIyOTZjNzUwMDAwN2NkM2VlZiZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWY5ODgzMmQ1MDM5NjQwMDA2ZmIxNjUxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5yZXV0ZXJzLmNvbSUyNTJGYXJ0aWNsZSUyNTJGdXMtYXJtZW5pYS1hemVyYmFpamFuLXR1cmtleSUyNTJGZXJkb2dhbi1zYXlzLXR1cmtleS1ydXNzaWEtdG8tbW9uaXRvci1rYXJhYmFraC1jZWFzZWZpcmUtaWRVU0tCTjI3UjFDUA=="">ifade etti</a>. Anlaşmaya göre en az beş yıl bölgede kalacak olan Rusya barış gücünün görev süresi uzatılabilecek. Putin böylelikle şimdilik bölgenin dışındaki ateşkes gözlem merkezinde yer alacak TSK birliklerini dışarıda tutmuş oldu. İmzalanan anlaşma, bölgenin jeopolitik yapısında Rusya ve Türkiye’nin beraber söz sahibi olduğunu yansıtsa da Putin’in güç merkezini korumaya kararlı olduğu görülüyor.</li></ul>

Hocalı ile ilgili hikayeler