Sahada sıcak çatışmalar devam ederken, uluslararası gündemde de yerini koruyan Hamas-İsrail savaşı konusunda keskin görüş ayrılıklarını bir önceki yazımda vurgulamıştım. Bu yazımda, bireysel bazda farklı anlayış ve yorumlamalara rağmen,&nbsp;Erdoğan hükümetinin gündemin ana anlatımını elinde tutmaya çalıştığı gözleminden yola çıkarak,&nbsp;ana akım medyada yer almayan bölgesel sayılabilecek güçlerin Hamas-İsrail savaşını ele alış biçimlerine, öne çıkan stratejik kaygılarına yer vereceğim.&nbsp;Hükümetler, bazı uluslararası gündemlerle ilgili toplum algısını kontrol etmek için bu gelişmelerin anlatımlarını kontrol edip hem kendi tabanlarından destek alırken karşıt anlatım ve fikirlerin de yaygınlaşmasını engellemeyi amaçlarlar. Terör, savaş suçu, din, siyasi kimlik, egemenlik hakkı gibi farklı seviyelerde insanların duygusal, devletlerin de stratejik olarak yakından takip ettiği bu savaş, bu yönüyle çok dikkat çekiyor. Yazıda ele aldığım Türkiye, İran, Suudi Arabistan farklı sebeplerden dolayı benzer bir kontrolü amaçlıyor. Ülkelerinin genel yapısı ve medyanın özgürlük seviyesine göre başarıları değişkenlik gösterse de Hamas-İsrail savaşı konusundaki stratejik bakış açılarını anlamak, gelişmeleri takip etmek açısından önemli.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Erdoğan'ın ani tavır değişimi</h2>Öncelikle geçtiğimiz haftalarda Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kendi tavrındaki keskin değişimi ele almak gerekiyor; çünkü bu tavır değişikliğiyle beraber hükümetin duruşu ve dolayısıyla anlatımı da değişti. 7 Ekim Hamas saldırılarını takip eden ilk günlerde daha tarafsız bir çizgi takip eden Erdoğan, 25 Ekim günü Hamas için "Terör örgütü değildir, topraklarını savunan bir mücahit örgütüdür" çıkışından sonra 28 Ekim günü Filistin Mitingi&nbsp;düzenledi ve 25 Ekim’den beri konu hakkında yaptığı bütün konuşmalarda Batı ülkelerinin, özellikle ABD’nin İsrail desteğini daha sert bir şekilde <a fr-original-style="" href="https://www.aljazeera.com/news/2023/11/6/snubbed-by-erdogan-blinken-meets-turkish-fm-for-tough-gaza-talks" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kınamaya</a>, Başbakan Netanyahu ile arasına kişisel mesafe koymaya ve Türkiye-İsrail arasında planlanan doğal gaz boru hattı projesinin de şimdilik rafa kalktığı yönünde açıklamalar yaptı.&nbsp;İsrail devletinin Gazze politikalarını kınamak yanlış olmamakla birlikte, Filistin halkını desteklemenin ötesinde Hamas’ı desteklemeye giden bu tavır dikkat çekici. Erdoğan bu konuda, Batı ülkelerinin Hamas’ı terör örgütü olarak sayarak iletişime geçmediklerini ve dolayısıyla İsrail’i desteklemek dışında Hamas’la temas içeren bir planları olmadığını hesaba katarak, savaşın devamında Hamas’la iletişim kurabilecek bir güç, savaş sonrası anlaşmalarda ise oyun kurucu rol oynamak için böyle bir hamlede bulunmuş olabilir. Daha uzun vadeli bir strateji ise Hamas’ı sadece İran kontrolüne bırakmak istemediği için örgüte tamamen sırtını çevirmemesi olabilir.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İran ve bölgesel dengeler</h2>Hamas’ın saldırılarını kontrol etmek veya yönetmek kadar kapsamlı bir rolü muhtemelen olmasa da örgütün 7 Ekim saldırılarını ve devam eden çatışmaları İran yönetiminin bilgisi ve desteği olmadan bu kadar etkili olamayacağı tahmin ediliyor. İran’ın böyle bir savaştan aldığı stratejik fayda, bölgedeki Arap ülkelerinin yakın zaman içinde İsrail’le girdikleri normalleşme diplomasisini bozarak, bölgedeki güç dengesinin değişmesini engellemek olabilir. Örneğin, 2020 yılında İsrail, Birleşik Arap Emirlikleri ve Bahreyn tarafından <a fr-original-style="" href="https://press.un.org/en/2020/sc14315.doc.htm" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">imzalanan</a> Abraham Anlaşmaları, ABD öncülüğünde Körfez ülkeleri ve İsrail’in diplomatik ilişkilerinde önemli bir adım olmuş, ekonomik bağların da güçlenmesi hedefleri belirtilmişti. Saldırılardan yaklaşık bir ay önce Suudi Arabistan Kralı, Filistin meselesiyle hâlâ görüşmeler sürse de İsrail’le normalleşmeye ‘her gün daha da yaklaşıldığı’ mesajlarını <a fr-original-style="" href="https://www.cnbc.com/2023/09/21/saudi-crown-prince-says-israel-diplomatic-normalization-closer-every-day.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">veriyordu</a>. Bölgedeki Arap ülkelerinin Filistin meselesi hassasiyeti, bu savaşın gelişen normalleşmeyi bıçak gibi kesmesi açısından İran’ın avantajına olduğunu gösteriyor. Fas, Bahreyn, Mısır başta olmak üzere normalleşme süreci başlamış olan ülkelerde İsrail karşıtı <a fr-original-style="" href="https://abcnews.go.com/International/wireStory/opposition-mounts-arab-countries-normalized-relations-israel-104554914" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">protestolar</a> da bu diplomasinin devam ettirilmesinde oluşacak zorluklara işaret ediyor.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Suudi Arabistan&nbsp;</h2>İsrail, İran ve Suudi Arabistan’ı bölgedeki üç farklı güç odağı olarak düşünmek mümkün. Bu sebeple Filistin meselesini sahiplenmek konusunda İran ve Suudi Arabistan İsrail politikaları karşıtı olmakla beraber birbirleri arasında da rekabet hâlinde görüyoruz. 16 Ekim’de Suudi Kralı’nın, kendisini ziyarete gelen ABD Dışişleri Bakanı Blinken’ı saatlerce beklettiği <a fr-original-style="" href="https://www.businessinsider.com/saudi-crown-prince-mbs-kept-blinken-waiting-for-hours-in-snub-wapo-2023-10" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kaydedilmişti</a>. Planlanan toplantının son dakikada ertelenmesini ve Blinken’ın bekletilmesini gelişmelerin doğal bir yansıması olarak görebiliriz. Suudi Arabistan’a, Kral’ın Hamas’ı kınaması için ikna etmeye gelen Blinken, amacına ulaşamadı ve Suudi pozisyonu İsrail karşıtlığını sürdürüyor, çünkü Suudi Arabistan için bölgedeki ülkeler arasında öne çıkan bir güç olarak Filistin meselesinin temsilcisi konumundan vazgeçmeyi avantajlı bulmuyor. Öte yandan, Foreign Policy yazarı Steven Cook’un <a fr-original-style="" href="https://foreignpolicy.com/2023/10/26/saudi-arabia-mbs-israel-hamas-war-strategy-policy-diplomacy/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">analizine</a> göre, Suudi Arabistan güvenlik anlamında hâlâ ABD’ye bağlı olduğundan, Hamas-İsrail anlatımında İsrail karşıtı olmakla beraber, aktif olarak çok fazla aksiyon alamıyor.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Mısır, Gazze’nin İsrail dışındaki tek sınır kapısı&nbsp;</h2>Refah Kapısı olması Mısır’ı önemli bir aktör hâline getiriyor. Saldırıdan günler sonra açılan sınır kapısı, özellikle yardımların Gazze’ye girmesi ve bazı yaralıların Mısır’a geçmesi için çok önemliydi. Sınır kapısının açılması konusuna, sınırdaki askerlerin güvenliği ve yaşanacak göç krizinden dolayı şüpheli bakan Mısır, yine de Hamas-İsrail konusunda ‘sadece konuşanlardan’ değil, ama tamamen İsrail karşıtı da değil. Hatırlamak lazım, Mısır’ın şimdiki Cumhurbaşkanı Sisi, Müslüman Kardeşler’in 2011’de göreve gelmesini sağladıkları Mursi’yi darbeyle devirerek göreve gelmişti. Hamas ise, Müslüman Kardeşler’in Filistinli üyeleri tarafından kurulmuştu. Dolayısıyla Mısır Cumhurbaşkanı Sisi’nin Hamas yanlısı olmaması çok doğal.&nbsp;Bir önceki hafta, Mısır ve Katar’ın arabuluculuğu sayesinde Hamas’ın teslim ettiği iki İsrailli kadın esir, savaş <a fr-original-style="" href="https://www.aljazeera.com/news/2023/10/23/hamas-releases-two-women-held-hostage-after-egyptian-qatari-diplomacy#:~:text=In%20a%20statement%20on%20Monday,was%20confirmed%20by%20the%20ICRC" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">gündeminde</a> dikkatleri çekti. Savaş gündeminin güç merkezlerinden biri olan Katar’ın Dışişleri Bakanı Sözcüsü, ‘günler süren iletişimin’ sonunda Hamas örgütünün biri 79 diğeri 85 yaşında olan iki kadını sağlık sebepleriyle teslim etmelerine ikna olduklarını belirtti. Refah Sınır Kapısının açılması ve yabancı pasaportluların ve bazı yaralıların Mısır’a geçmesi için yapılan anlaşma da gene Katar’ın arabuluculuğuyla yapıldı.&nbsp;Savaşın iki tarafının da ağır hak ihlalleriyle savunma ve saldırılarını devam ettirmelerine rağmen, bölge ülkelerinin farklı stratejik hesaplamalarından dolayı insan hayatına etki eden bu hak ihlallerine tepki verilmiyor. Böylece iki taraf da bazıları tarafından suçlansa da başkaları tarafından savunulunca aynı ihlalleri devam ettirerek yaşanan insanlık dramını gün geçtikçe artırıyor.

Yerel ve uluslararası gündemi yakalamak için bir başucu kaynağı; her hafta seçim dosyaları, kamuoyu araştırmaları, analizler ve Son Düzlük podcastle yayında!

Türkiye'yi yakala, dünyayı anla.

Spektrum

Ülkelerinin genel yapısı ve medyanın özgürlük seviyesine göre başarıları değişkenlik gösterse de Hamas-İsrail savaşı konusundaki stratejik bakış açılarını anlamak, gelişmeleri takip etmek açısından önemli.

Hamas-İsrail Savaşı anlatımları ve stratejiler

1973 Yom Kippur Savaşı ile karşılaştırılan geçtiğimiz haftaki Hamas’ın İsrail şehirlerinde düzenlediği saldırı, İsrail hükümetinin misillemeleriyle savaşa dönüştü. Bu yazımda savaşın, pratikte çözümsüzlüğün yanında fikirsel olarak da bölge dışından insanları gruplaşmaya ve karşıtlığa ittiği gözlemi üzerinde duracağım.&nbsp;Hem üzerine çok yorum yapılan hem de günlük hayatta insanların yorum yapmaktan çekindikleri kadar karmaşık ilişkiler ağı ve coğrafyada bazı yanlış anlaşılmaları ve gündemin özellikle ABD üniversitelerine yansımasını aktaracağım.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Tanımlar ve kimlikler&nbsp;</h2>7 Ekim günü Hamas’ın saldırılarıyla başlayıp hafta boyunca karşılıklı şiddetin tırmanmasıyla savaşa dönüşen Hamas-İsrail çatışması, ayrıca günlük hayatta gündemi takip eden insanları da "savundukları" veya "savunmaya itildikleri" taraflar adı altında karşı karşıya getiriyor. Bu noktada ayırt edilmesi gereken kimlikler olan Filistin halkı ve Hamas silahlı örgütünün birbirine denk düşünülmesi&nbsp;ve aynı şekilde İsrail hükümetiyle Yahudi halkının da aynı tarafta görülmesi&nbsp;bu savaşın sadece sahada değil, günlük konuşmalarda da insanları aşırılığa itiyor. Bölgede yaşayan Filistinli ve Yahudi sivillerin aynı savaş koşulları altında kaldığı ve Filistinlilerle Hamas bağının yıllar içinde koptuğu gibi İsrailli sivillerin de Netanyahu hükümetini veya Gazze politikalarını desteklemediğini göz önünde bulundurmak, bu konuda gelişmeleri takip etmek açısından oldukça önemli.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">ABD siyaseti toplumu yansıtmıyor&nbsp;</h2>Hamas saldırısından bu yana Biden hükümeti, Biden’ın Netanyahu’yu ziyareti ve yine Biden’ın, İsrail ve Ukrayna’ya silah yardımı için Kongre’den 100 milyar dolar ek bütçe talep edeceğini açıklaması, dışarıdan bakıldığında doğal gözüküyor; çünkü süregelen ABD-İsrail stratejik partnerliğini ve ABD’nin Rusya’ya karşı Ukrayna’yı koruma amacını gösteriyor. İşin enteresan yanı, Amerikan toplumu sanıldığı kadar İsrail yanlısı değil, Demokratların gündemdeki politikaları ABD'de&nbsp;önemli bir fikir ayrılığına işaret ediyor. Siyasetçilerin aksine entelektüel çevreler özellikle Filistin halkının hem Hamas hem de İsrail hükümeti tarafından zarar gördüğünü savunurken özellikle Siyahların Yaşamları Değerlidir Hareketi’nin (Black Lives Matter Movement), Hamas-İsrail savaşını kendi gündemine dahil etmesi, daha önceden beraber düşünülmeyen siyah hareketi ve Filistin hareketi arasında, en azından ABD siyaseti bazında,&nbsp;bir bağlantıya işaret ediyor.&nbsp;New York şehrinden bir kaynağımın aktardığına göre, Brooklyn’in siyah nüfusu en fazla mahallelerinden biri olan Crown Heights Mahallesi'nde yaklaşık 1000 kişilik bir parti organizasyonunda bir sanatçı, kısa süreliğine de olsa, "Filistin özgür olana kadar bize özgürlük yok" sloganı attı, katılımcılardan destekleyenler oldu. Öte yandan, 18 Ekim’de bir grup Yahudi, ABD Kongre Binası'na bağlı Cannon House Ofis Binası'nın içine girerek "Filistin’e özgürlük", "Yahudiler adına savaşmayın", "Yahudiler ateşkes istiyor" yazılı pankartlarla hem ABD hükümeti politikalarını hem de İsrail’i protesto etti. Polis müdahalesi sonucu en az 300 kişi Kongre Binası’na izinsiz giriş ve kargaşaya neden olmaktan tutuklandı.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Üniversitelerdeki bölünmüşlük</h2>Gelişmelerin akademide de yansıması oldu. Genelde sol ideolojiye daha yakın olan akademisyenler ve öğrenci grupları, yine hükümetin aksine, Filistin yanlısı pozisyon alarak hem Hamas terörünü hem de Netanyahu hükümetinin şiddetini eleştirdi.&nbsp;Öte yandan bazı departmanlarda Filistin yanlısı yorum yapanların başka üniversite öğrencileri tarafından Hamas destekçisi olarak görülmesi de günlük hayatta gündemin yarattığı aşırılığa işaret etti. New York Üniversitesi öğrencilerinden, kendisini "anti-Siyonist Amerikan Yahudisi" olarak tanımlayan bir kaynağım, "Hamas saldırısından beri gündemin etrafındaki insanları ikiye ayırdığını, tanıdığı Yahudilerden sadece birkaçının gündemi özellikle kendisiyle konuşmak istediklerini çünkü diğer hiçbir Yahudinin gündem karşısında ılımlı fikirlere açık olmadığını söylediklerini" dile getirdi. Kaynağımın gözlemine göre Siyonist ideolojinin devamlılığı, her gün sinagoglarda ibadet aracılığıyla sağlanıyor ve bu kültür içindeki insanlar son iki haftanın gelişmelerini siyah/beyaz olarak ayırıyorlar. Özellikle solcu Yahudilerin arada kaldığını ama onların da ya bir uca ya da diğer uca meyilli davrandığını görüyoruz.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bir başka ilginç gelişme Harvard Üniversitesi'nden&nbsp;</h2>The New Yorker gazetesinden Eren Obey’in yazısına göre, Harvard öğrencisi Filistinli Amerikan bir öğrencinin yazmaya başladığı, sonrasında bir arkadaşının da dahil olup Google Dokümanı olarak paylaşıma açtıkları "Acil Durum Bildirisi", "Hamas saldırısından tamamen İsrail hükümetini sorumlu tutan"&nbsp;mektuba dönüştü. Üniversitenin Filistin Hareketi öğrenci grupları tarafından imzalanmasıyla etkisi büyüyen mektup, bir yandan üniversitenin bağışçılarını sinirlendirirken öte yandan öğrenci gruplarını hareketlendirdi. Google tarafından kısa sürede yasaklanan farklı "Üniversite Terör Listesi" adı altında açılan internet sitelerinde, mektubu imzalayan öğrencilerin isimleri listelendi. Harvard mezunu ve bağışçısı Bill Ackman ise üniversitenin bu isimleri listeleyip şirketlere vermesini, böylece bu öğrencilerin "yanlışlıkla işe alınmasını" engellemeyi önerdi.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kimliklerin stratejik kullanımı </h2>Hamas terörünü Filistinlilerden, İsrail hükümetinin uluslararası hukuku çiğneyen politikalarını da Yahudilerden ayırmak neden önemli? Öncelikle, yazıda yansıtmaya çalıştığım gibi, farklı kimlik ve fikirlerin bir araya gelmesi ele aldığımız gündemde aşırıcı fikirlerin etkisini azaltma konusunda bir yastık görevi görebilir, en azından günlük hayatta.&nbsp;İkincisi, Hamas’ın ve İsrail hükümetinin işaret ettiği iki tarafa bölünmek, en çok bu aktörlerin işine yarıyor. Yani şiddeti başlatan ve devam ettiren aktörler, bu şiddetin yarattığı taraflardan beslenerek kendi var oluşlarını meşrulaştırıyor. Netanyahu hükümeti, bir zamandır yeni yasa tasarıları etrafında bölünen halkı ortak düşman olan Hamas’ın korkusuyla tekrar bir araya getirirken, Hamas da İsrail hükümetinin hem güvenlik konusunda yetersizliğini ortaya koyarak hem de sonrasında Gazze’de hükümetin insanlık dışı politikalarıyla ‘maskesini düşürerek’ Filistin halkını tekrar kendi tabanı hâline getirebilir. Yani stratejik olarak, İsrail hükümeti ülkeden ve dünya kamuoyundan minimum tepki alarak uluslararası hukuka aykırı gelirken Hamas da varlığını sürdürecek daha geniş bir tabana yayılma amacını güdüyor olabilir.&nbsp;Bu da uzun dönemde bölge için orta yoldan hızla uzaklaşılırken çatışmanın parçası olmak istemeyen sivillerin zarar görmesi ve taraf tutmaya zorlanması sonucu oluşan güvensizlik sarmalında, kimliklerin daha da net olarak ayrışması anlamına gelir.

Bu yazımda savaşın, pratikte çözümsüzlüğün yanında fikirsel olarak da bölge dışından insanları gruplaşmaya ve karşıtlığa ittiği gözlemi üzerinde duracağım. 

Tarafsız fikir belirtmenin zorluğu, orta yol yoksunluğu

Geçtiğimiz yılın sonunda 2024 seçimleri için adaylığını ilan eden eski ABD Başkanı Donald Trump, jürinin kararıyla açılan soruşturma doğrultusunda salı günü hakim karşısına çıkmak üzere pazartesi davanın gerçekleştiği New York’a gitti.Daha önce batan birçok şirket ve şüpheli çıkar ilişkileri güttüğü siyasi isimlerle ilgili gelen suçlamalar sonuçsuz kaldıktan sonra Trump, Amerikan siyasi tarihine hakkında ceza davası açılan ilk eski Başkan olarak geçecek.Peki bugünkü davanın konusu ne, süreç nasıl gelişti ve daha önemlisi, bu dava Trump’ın 2024 adaylığı konusunda ne anlama geliyor? Devam eden dava Trump’ın adaylığı için engel mi, avantaj mı, dezavantaj mı olacak?<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Uzun davalar listesi</h2>Trump'ın kariyeri boyunca hakkında yapılan hukuki işlemlerin sayısı 4 bini buldu. Özellikle başkanlık süresinin bitimi sonrasında 6 Ocak ‘Save America’ mitinginin Kongre baskınına yol açması ve Florida’daki evinde Oval Ofis’i teslim ederken geri vermesi zorunlu 15 kutu resmi evrak bulunması, hakkında oldukça kritik hukuki işlemlerin başlatılmasına sebep oldu. Bu iki kritik davada soruşturmalar özel yetkili uzman olarak atanan eski başsavcı Jack Smith’in başkanlığında devam ederken, bugünlerde gündeme oturan Trump davası bambaşka bir konuyu irdeliyor. Trump’ın gelişmelere tepkisi ise, uzun bir zamandır olduğu gibi, "Demokratların cadı avının bir parçası" demek oluyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">"Sus parası davası"</h2>ABD’de bir kişinin bir konu hakkında konuşmaması için rüşvet vermek suç sayılmıyor, ama Trump’ın davası "sus parası davası" olarak nam salmış durumda. Trump’ın, eski yetişkin film oyuncusu Stephanie Clifford veya sahne adıyla Stormy Daniels’a yaptığı 130 bin dolarlık sus payı ödemesinin şirket gideri olarak gösterilmesi iddiasıyla başlayan soruşturma süreci, Trump hakkında dava açılması kararına vardı.Sus parası, Trump’ın bir önceki seçim kampanyası sırasında, Clifford’la 2007 yılında yaşadıkları ilişkiyi saklamak için ödenmişti. Suç duyurusunda bulunma kararı alan New York Şehri Bölge Savcısı Alvin Bragg, soruşturma aşamasında kanıtların toplanması ve incelenmesi için bir jüri kurdu. Ödemenin şirket üzerinden, yasal ücret olarak kayda geçilmesi kayıtlarda sahtecilik suçuna işaret ediyor. Kurulun görevi de kanıtları toplayarak bu konuyu netleştirip suçlama olup olmamasına karar vermek. Sonlandırılan iddianame ise dünkü duruşmaya kadar mühürlü kaldı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Clifford'dan yıllar sonra açıklama</h2>Trump ile arasında geçen ilişkiden sonra sus payı ödenerek tehdit edilen Clifford, dava süreciyle birlikte daha detaylı açıklamalar vermeye başladı. Trump’a karşı dava açılmasını "muazzam ve destansı" olarak nitelendiren Clifford’ın, 2011'de Tabloid Magazine’e 15 bin dolar karşılığında verdiği röportajı yayımlanmamış, 2018 yılında, yani Trump Beyaz Saray'dayken basın mensuplarına yaptığı açıklamayla bugün dava konusu olan hikâyenin ilk detaylarını vermişti. CNN'in aktardığına göre, Clifford için en büyük değişikliklerden biri, dava süreci başladığından beri doğrudan Trump tarafından tehdit ediliyor olması.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Trump dün hakim karşısındaydı</h2>Manhattan Ceza Mahkemesi binasından girdiği andan itibaren gözaltına alınan Trump, hazırlanan ve mühürlü tutulan iddianame doğrultusunda yöneltilen 34 ayrı suçlama hakkında kendini savundu. Duruşmadan sonra New York’tan Florida’daki evine dönen Trump akşam saatlerinde açıklama yaptı. Adeta bir miting konuşmasına çevirdiği açıklamasında, bir önceki seçimlere Rusya’nın etkisiyle Cumhuriyetçilerden oy çalındığından, Georgia seçimlerinde yapılan hileden, ABD’nin enerji bağımsızlığını 6 ay içinde kaybedeceğine kadar gerçekdışı ve aksi kolayca kanıtlanabilir birçok konuda beyanda bulundu.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Davanın 2024 seçimlerine etkisi</h2>Öncelikle, ABD anayasasına göre başkanlık yarışına girme ve seçilme koşulları arasında temiz sicil mecburiyeti olmadığını belirtmek gerekiyor. Dolayısıyla teknik olarak bu dava süreci Trump’ın 2024 seçimlerine aday olmasına engel değil.Bu sebeple asıl önemli soru, bu dava sürecinin Trump’ın adaylığını nasıl etkileyeceği üzerine. Üç ana ihtimal var. Siyasetçiler arasında örneğini çok kez gördüğümüz, mahkeme, hapis cezası gibi hukuki işlemlerin siyasetçiyi seçmen gözünde mağdur göstererek desteğin artması veya bu davanın ve devam eden diğer davaların içeriğinden ötürü ortaya çıkacak yeni kanıt ve suçlamalardan dolayı desteğin azalması. Öte yandan, kendini Cumhuriyetçilerin adayı ilan eden Trump, henüz parti içinde kesinleştirilmemiş bir konuda iddiada bulunuyor. Dolayısıyla önümüzdeki süreçte Trump resmi başkanlık adaylığını bağımsız aday olarak yapabilir. Bu durumda iki partili Amerikan siyaseti ve seçimleri hesaba katıldığında kendisinin çok bir şansı olmayacaktır.Minnesota Üniversitesi Siyaset Bilimi departmanında Amerikan siyasi davranışları alanında uzmanlaşan bir doktora öğrencisinden aldığım bilgilere göre, son yıllarda yapılan araştırmalar Trump destekçisi olan ve/veya aşırı sağcı olan Cumhuriyetçilerin Trump’la ilgili her türlü suçlamayı görmezden geldiğini ve dava sürecini "liberal elitlerin" Cumhuriyetçileri cezalandırma çabası olarak gördüğünü bulmuş.Öte yandan, Trump destekçisi olmayan Cumhuriyetçiler "kural takip eden" karaktere sahip olarak bulunmuş. Dolayısıyla bu dava sürecinden etkilenme ihtimali olan grup bu ikinci grup. "Cadı avının kurbanı" olduğunu belirten Trump’ın bu tarzı ve seçimlere yönelik ilk mitingini aşırı sağcı ve Trump destekçilerinin çoğunlukta olduğu Texas eyaletinin Waco Şehrinde yapması, şimdilik bu stratejiye ve kendi destekçileriyle aşırı sağcı seçmenlere güvendiğini gösteriyor.Öte yandan, Amerikan siyasetinde var olan iki partili sistem ve uzun süredir devam eden polarizasyonu hesaba katarsak, Trump destekçisi olmayan Cumhuriyetçilerin bu dava sürecinden dolayı Demokratlara oy vermesi de büyük bir trend olmayacak gibi duruyor. Bu tahminlerde tabii ki henüz açıklanmayan ama Joe Biden olacağı tahmin edilen Demokrat aday ve kendisinin takip ettiği kampanya da önemli birer faktör olacaktır. Yine en önemli yarış, ABD’nin çekişmeli seçim bölgelerinde yaşanacak, ama eğer Trump bağımsız aday olursa yarışmanın çoğu Demokrat ve Cumhuriyetçi aday arasında gerçekleşecek.

Dava 2024 seçimlerini nasıl etkiler?

New York’ta tarihi gün: Donald Trump duruşması

Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından geçtiğimiz yıl 18 Mayıs’ta Finlandiya ve İsveç, NATO üyeliği için başvuru dilekçelerini sunmuştu. Her iki ülke de kendi siyasi ortamında süren NATO ve anti-NATO tartışmalarının ardından başvurmaya karar verip, iki üye ülkenin vetosuyla karşılaşmıştı: Türkiye ve Macaristan.Bu yazımda, Finlandiya ve İsveç’in NATO adaylık süreçlerini, Türkiye ve Macaristan’ın veto kararı sebeplerini ve Finlandiya-İsveç-Türkiye arasında geçtiğimiz haftalarda gerçekleşen diplomatik gelişmeleri aktaracağım.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Başvuru sebepleri 5'inci madde</h2>NATO, Ukrayna işgalinin başlamasından bir ay sonra gerçekleştirilen olağanüstü durum toplantısının sonunda, Rusya’nın şiddetine karşı savunma planını aktive ettiğini açıklamış; önleyici, orantılı ve tansiyonu yükseltmeyecek önlemler alınacağını belirtmişti. 18 Mayıs’ta iki ülkenin de dilekçelerini sunmasının ardından 29 Haziran’daki Madrid Zirvesi’nde ise NATO üye ülkeleri iki ülkeyi de resmî olarak birliğe davet etmişti.Böylece uzun yıllar boyu sürdürdükleri tarafsızlık politikasını sonlandırma kararı alan Finlandiya ve İsveç, NATO’nun 5'inci maddesi olan herhangi bir üyeye düzenlenen saldırının NATO tarafından karşılık göreceği güvencesini elde etmek için ilk adım atmış oldu.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yeni Stratejik Konsept: NATO genişliyor</h2>Madrid Zirvesi'nde öne çıkan başlıklar arasında Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya katılmasının yanında, ‘Yeni Stratejik Konsept’ vardı. Birliğin önümüzdeki dönemde yeni tehlike ve tehditleri nasıl karşılayacağını konu alan konsept, Rusya’nın saldırganlığının yanı sıra, Çin devletinin potansiyel tehditlerini ve Rusya-Çin işbirliğini yeni dönemin potansiyel tehlikeleri arasında sayıyordu. Bu bağlamda üye ülkelerde kaynak kullanımını ve askeri görünürlüğü de artırmayı sağlayacak yeni mevzilenmeleri detaylandırıyordu. Öte yandan, NATO tarihinde ilk defa Avustralya, Japonya, Yeni Zelanda ve Güney Kore'nin de NATO Zirvelerine katılması öngörülüyordu. Madrid Zirvesi, NATO’nun her anlamda genişlemesine yönelik bir mantık sunuyordu.Finlandiya ve İsveç’in &nbsp;üyeliği de bir yandan Rusya ile yakın zamana kadar sürdürdükleri diplomasi, öte yandan yine komşularına karşı güvenlikleri için geliştirdikleri silah ve savunma teknolojileri açısından NATO için önem taşıyor.Macaristan Başbakanı Victor Orbán ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise benzer bir stratejiyle, olağanüstü bir durumda veto haklarını kullanarak bazı uluslararası kurum ve ülkelere baskı uygulamayı hedefliyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Macaristan, AB ve hukukun üstünlüğü tartışmaları</h2>Parlamento oylamasının Mart sonunda yapılacağı tahmin edilen Macaristan’da, Orbán ve lideri olduğu Fidesz partisinin üyeleri, genişleme konusunda "yapılması gereken ciddi görüşmeler" olduğunu belirtmişti. Orbán ve partisinin süreci uzatmadaki amaçlarından birinin Finlandiya ve İsveç’in AB içinde Macaristan’ın hukukun üstünlüğü konusundaki eleştirilerini geri çektirmek olduğu anlaşılıyor. Bu eleştiriler sadece sözde kalmıyor, örneğin Macaristan’ın AB Covid-19 Kurtarma Fonu’ndan alabileceği 5 milyar 800 milyon avroluk hibeyi de engelliyor.Şubat ayında bu konuda açıklama yapan üst düzey AB yetkilileri, "Macaristan’ın hukuki temellerini kısa zamanda iyileştirmesi" şartını ileri sürerek fondan yararlanılabileceğini belirtti. Dolayısıyla Orbán, hükümeti ile ülkenin itibarı ve ekonomik açıdan önemli bir gelir kaynağı sağlayabilecek fonu elde etmek için Finlandiya ve İsveç’e baskı uyguluyor. Orbán, uzun dönemde daha faydalı işbirliklerini Rusya için riske attığı yönünde eleştiriliyor. AB ve NATO’ya şantaj uygulamanın ters etki yaratabileceğinin de altı çiziliyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Türkiye, Finlandiya, İsveç ve terörle mücadele tartışmaları</h2>Türkiye ise bir başka konuda iki ülkeye baskı uyguluyor. İki ülke dilekçelerini sunmadan üç gün önce Cumhurbaşkanı Erdoğan konuyla ilgili konuşmuş ve Avrupa’nın gündemine oturan "Şu anda İsveç ve Finlandiya ile ilgili gelişmeleri takip ediyoruz ama olumlu bir düşünce içinde değiliz. Yunanistan’la ilgili NATO konusunda yanlış yaptı bizden önceki yönetimler… Bu konuda ikinci bir yanlışı Türkiye olarak işlemek istemiyoruz." ifadelerini kullanmış, Finlandiya ve İsveç’in "terör örgütleri için bir nevi misafirhane" olduğu gerekçesini sunmuştu.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Stockholm’de protestolar</h2>Erdoğan’ın ifadeleri üzerine, Ocak ayında İsveç’te Erdoğan karşıtı protestolar başladı. İsveç polisi, Türkiye Başkonsolosluğu’nun önünde Kur'an yakılmasına izin verdi. Erdoğan’ı temsil eden bir kukla sokak lambasına asıldı. Bir grup, kuklayı asmakla "İtalya’nın faşist savaş suçlusu Benito Mussolini’nin asılmasını" hatırlatmak istediklerini belirtti.Protestolar sırasında "130 civarında teröristi bize vermeniz lazım dedik. Maalesef yapamadılar." diyerek hâlâ gelişme olmadığını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan’a cevaben Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto, kendilerine bir iade listesinin ulaşmadığını, bu açıklamanın "Son birkaç gündür yaşananlara tepki" olduğunu belirtti.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">NATO gözetiminde üçlü muhtıra</h2>Öte yandan, ilerleyen dönemde Türkiye, Finlandiya ve İsveç, üçlü muhtıra imzalayarak terörle mücadele ve yasal terör örgütü kavramlarını ortak bir zemine oturtma yolundaki ilk yasal adımı atmış oldu. Muhtıranın bazı çarpıcı ifadeleri arasında Finlandiya ve İsveç’in YPG/PYD terör örgütlerine ve FETÖ’ye destek sağlamayacağı, PKK'NIN terör örgütü olarak kabul edilip, bağlantılı diğer örgütler dahil aktivitelerinin engelleneceği gibi maddeler var.Bundan sonraki süreçte her iki devletin de imzalanan muhtıraya paralel şekilde yasa değişikliğine gidip gitmeyeceklerini gözlemleyeceğiz. Devletler arası bir anlaşma imzalanmış olsa da hâlâ gerekli yasal düzenlemelerin parlamento onayından geçmesi ve uygulamaya konması gerekiyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Finlandiya’ya veto kalktı, İsveç beklemede</h2>8 Mart’ta Orbán, 17 Mart’ta Erdoğan, Finlandiya için vetolarını çektiklerini açıklarken, iki lider de İsveç’ten hâlâ yapıcı değişiklikler beklediklerine işaret etti. Geçtiğimiz hafta günü Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö &nbsp;ile ortak basın toplantısı yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Finlandiya’nın üçlü muhtıradaki taahhütlerini yerine getirmek için samimi ve somut adımlar attığını" belirtirken Niinistö, "İsveç olmadan Finlandiya’nın NATO üyeliği bitmiş sayılmaz." diyerek iki ülkenin beraber katılımının altını çizdi.Öte yandan Erdoğan, "İsveç’teki çirkin eylemi" hem Müslümanlara hem de temel hak ve özgürlüklere saygı duyan herkese yapılmış bir hakaret olarak değerlendirirken, İsveç’in NATO başvurusuna destek verilmeyeceğinin altını çizdi.Şimdilik İsveç ve Finlandiya’nın ortaklıkları, NATO yolunda ayrılmış oldu. Eğer diplomatik yeni bir hamleyle Erdoğan hükümetinin kararı değiştirilmezse, İsveç güvenlik politikalarını yeniden düzenlemek durumunda kalacak. Üye olmamasına rağmen Ukrayna’ya gösterilen hassasiyetin önümüzdeki süreçte İsveç için de gösterildiğini ve ülkenin zirvelere davet edildiğini görebiliriz.

NATO yeni konsepti kapsamında genişlemeye hazırlanırken Türkiye ve Macaristan, İsveç'in üyeliğine yönelik vetosunu sürdürüyor. 

NATO genişlemesi ve vetolar: Ne olacak?

After the February 6 earthquakes that caused devastation in 10 cities in Turkey, inadequacies and problems persist both in the earthquake zone and in diplomacy. In this article, I will focus on positions that contrast with the social support Turkey has received from other countries, especially the statement made by Belgian Prime Minister Alexander De Croo on February 12.If the devastation caused by the earthquake and the despair we find ourselves in as a society indicate that the 20-year AK Party government has ignored one of the most important phenomena in the geography of our country, the recent developments in diplomacy show how isolated Turkey has become in the world arena at the state level.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">"The EU is overcrowded. So, good deals should be made with Turkey"</h3>Speaking two days after the earthquake, European Commission President Ursula von der Leyen said: "We are now racing against time to save lives. Turkey and Syria can count on the EU."&nbsp;Two hours after the first earthquake, the EU Civil Protection Mechanism deployed search and rescue teams, tents and mattresses, and €3 million in emergency humanitarian aid to improve government response.Speaking on a television program a few days after the earthquake, Belgian Prime Minister De Croo emphasized that 5.5 million people were displaced in Turkey and Syria, and that they needed to make "good deals" with Turkey in order to prevent a new wave of migration to Europe. The statements of Prime Minister De Croo raised suspicion at a time when there was a sense that the EU and its member states were moved by humanitarian sentiments and values, as they acted immediately after the earthquakes.<img src="https://images.aposto.com/2023/1/2/1676997648055.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.78" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">AP<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Noting that the EU has become even more crowded after the refugees from Ukraine, De Croo's idea of preventing a new wave of migration and reaching an agreement to keep migrants in Turkey has a basis in fact.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Since the readmission</h3>One of the -good- deals hinted at by Prime Minister De Croo was the EU-Turkey negotiations in 2015-2016, whereby Syrian refugees would stay within Turkey's borders and Turkey <a fr-original-style="" href="https://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2016/03/18/eu-turkey-statement/?utm_source=aposto" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">would receive</a> €3 billion from the EU to provide the necessary assistance and conditions for the refugees. Despite promises, such as a new Customs Union agreement and EU visa liberalization for Turkish citizens, we did not see any progress other than the funding for refugees.This statement by the Belgian Prime Minister days after the disaster is not only ill-timed, but also a severe consequence of the AK Party government's past foreign policy. In other words, we see that the decisions made by Western states to prioritize their own regional and national interests by instrumentalizing human rights, which were accepted by the AK Party government to save the day, are now being proposed to AK Party again, under more difficult conditions.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Fast and easy visa</h3>On the other hand, Turkish citizens living in EU member states or in the UK may be able to bring relatives who lost their homes in the earthquake to their home country. In some countries, citizens are pressing for visa facilitation for Turkish and Syrian earthquake victims.As BBC Turkish correspondent Yusuf Özkan reports from The Hague, Germany and Belgium, two of the countries with the highest number of Turkish citizens in Europe, are planning a "fast-track" visa process for earthquake victims that will not be as quick and easy as it should be. One of the biggest problems is that the number of documents normally required for a Schengen visa has not been reduced and earthquake victims' documents have been buried under the rubble.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Petitions to parliament in the UK</h3>Another interesting case on the visa issue comes from the United Kingdom. In the immediate aftermath of the earthquake, parliament was flooded with petitions for privileges for Turkish and Syrian citizens. While some petitions with general statements such as "The government should launch an emergency program for citizens affected by the earthquake in Turkey and Syria" were rejected, others were accepted and posted on the <a fr-original-style="" href="https://petition.parliament.uk/?utm_source=aposto" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">parliamentary website</a> for signatures.One of the most signed petitions proposes to "create a Turkish Family Program visa for people made homeless by the earthquake." The petition was spearheaded by a <a fr-original-style="" href="https://www.lbc.co.uk/opinion/turkish-caller-appeals-to-govt-to-make-refugee-scheme/?utm_source=aposto" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Turkish man</a> who lost many family members in the earthquake and is trying to bring his 16-year-old cousin to the UK with him. At the time of writing, 76,404 of the 100,000 signatures needed to submit the petition to the government have been collected.While a domestic solution for the thousands of citizens who have lost their homes in the 10 cities is an ideal scenario, the week-long stalemate of the state organization and the government’s failure to solve such an urgent and massive problem are discouraging. Citizens looking for alternatives are unable to obtain the necessary documents for visas in the countries where their relatives live. Although the fear of a "migration wave" seems unlikely in the current situation, if Turkish foreign policy had been better managed, visa facilitation for Turkey could have been achieved by removing some of the documentation requirements, just as it was done for Ukraine after the war.

Weekly politics publication focusing on Turkey, city agendas, and international policy.

Diplomatic highlights immediately after the earthquake

20 years of destruction and earthquake diplomacy

6 Şubat günü arka arkaya yaşanan depremler sonucu 10 ilimizi etkileyen yıkımın ardından hem deprem bölgesinde hem de diplomaside yetersizlikler ve problemler devam ediyor. Bu yazıda Türkiye’nin diğer ülkelerden gördüğü toplumsal destekle zıtlık yaratan pozisyonlara, özellikle Belçika Başbakanı Alexander De Croo’nun 12 Şubat günü yaptığı açıklamaya değineceğim.Deprem sonucu oluşan yıkım ve toplum olarak kendimizi içinde bulduğumuz çaresizlik 20 yıllık AK Parti iktidarının ülkemiz coğrafyasında en önemli olgulardan birini görmezden geldiğine işaret ediyorsa, diplomasideki son gelişmeler de Türkiye’nin devlet seviyesinde uluslararası sistemde ne kadar yalnızlaştırıldığını gösteriyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">"AB aşırı kalabalık. Bu nedenle Türkiye ile iyi anlaşmalar yapılmalı"</h2>Depremden iki gün sonra açıklama yapan Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, "Hayat kurtarmak için şu anda zamanla yarışıyoruz. Türkiye ve Suriye AB’ye güvenebilir."&nbsp;dedi. İlk depremden iki saat sonra, AB Sivil Koruma Mekanizması kapsamında bölgeye arama-kurtarma ekipleri, çadır ve yatak ve devletin müdahalelerini geliştirmek için de 3 milyon avroluk acil insani yardım sağlandı.Depremden birkaç gün sonra bir televizyon programında konuşan Belçika Başbakanı De Croo ise, Türkiye ve Suriye’de 5 buçuk milyon insanın evsiz kaldığını vurgulayarak Avrupa’ya doğru yeni bir göç dalgası oluşmasına karşın, şimdiden Türkiye ile "iyi anlaşmalar" yapılması gerektiğini <a fr-original-style="" href="https://www.cumhuriyet.com.tr/dunya/belcika-basbakani-de-croo-suriyeli-depremzedelerin-turkiyede-barindirilmasi-gerektigini-savundu-2051177" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">belirtti</a>. Depremlerden hemen sonra harekete geçen AB ve üye ülkelerin insani duygular ve değerlerin etkisinde oldukları hissiyatı varken Başbakan De Croo’nun ifadeleri şüphe yarattı.<img src="https://images.aposto.com/2023/1/3/1676465809789.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="de croo" ratio="1.79" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">APUkrayna'nın işgali dolayısıyla kabul edilen mültecilerden sonra AB’nin daha da kalabalıklaştığını belirten De Croo’nun, yeni bir göç dalgası oluşmasını engelleme ve göçmenlerin Türkiye’de kalması için anlaşmaya gitme fikri tabii ki bir temele dayanıyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Geri kabulden bugüne</h2>Başbakan De Croo’nun ima ettiği -iyi- anlaşmalardan biri, 2015-2016 yıllarında AB-Türkiye arasında görüşmeler sonucu Suriyeli mültecilerin Türkiye sınırları içinde kalmasını ve Türkiye’nin mültecilere gereken yardımı ve koşulları sağlayabilmesi için AB’den 3 milyar avro almasını <a fr-original-style="" href="https://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2016/03/18/eu-turkey-statement/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">öngörüyordu</a>. Gümrük Birliği anlaşmasında yenilikler ve Türk vatandaşlarına AB vize serbestisi gibi vaatler de sunulmasına karşın, mülteciler için alınan fon dışında bir gelişme gözlemlememiştik.Felaketten günler sonra Belçika Başbakanı’nın yaptığı bu açıklama zamanlama açısından oldukça yanlış olmakla beraber AK Parti hükümetinin geçmiş dış politikasının da ağır bir sonucu olarak karşımıza çıkıyor. Diğer bir deyişle, Batı devletlerinin insan haklarını araçsallaştırarak kendi bölgesel ve ülkesel çıkarlarını öncelediği, AK Parti hükümetinin de günü kurtarma amaçlı aldığı kararların bugün daha zor koşullar altındayken kendisine tekrar önerildiğini görüyoruz.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Hızlı ve kolay vize imkanı</h2>Öte yandan, AB üye ülkelerinde veya Birleşik Krallık'ta yaşayan Türk vatandaşlarının depremden dolayı evini kaybetmiş akrabalarını yaşadıkları ülkeye getirtme ihtimali söz konusu. Bazı ülkelerde vatandaşlar tarafından Türk ve Suriyeli depremzedeler için vize kolaylaştırılması yapılması için baskı oluşturuluyor.Lahey’den bildiren BBC Türkçe muhabiri Yusuf Özkan’ın haberine göre, Avrupa’da en çok Türk vatandaşının yaşadığı ülkeler arasında olan Almanya ve Belçika’nın depremzedeler için planladığı "hızlı vize" süreci, gerektiği kadar hızlı ve kolay olmayacak. En büyük sorunlardan biri, Schengen vizesi için normalde istenen evrakların sayısının düşürülmemesi ve depremzedelerin belgelerinin de enkaz altında kalmış olması.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Birleşik Krallık'ta parlamentoya sunulan dilekçeler</h2>Vize imkanı konusunda bir başka ilgi çekici olay ise Birleşik Krallık'tan. Depremin hemen ardından parlamentoya Türk ve Suriye vatandaşlarına ayrıcalık sağlanmasıyla ilgili dilekçeler yağmaya başladı. "Hükümet, Türkiye ve Suriye'deki deprem bölgesinden etkilenen vatandaşlar için bir acil durum programı başlatmalı" gibi genel yargılar içeren dilekçeler reddedilirken bazıları kabul edilip imzalanması için parlamentonun internet sitesinde <a fr-original-style="" href="https://petition.parliament.uk/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yayınlanmakta</a>.&nbsp;Dilekçeler içinde en çok imzalananlardan biri, "Deprem nedeniyle evsiz kalan insanlar için Türk Aile Programı vizesi oluşturulmasını" öneriyor. Dilekçenin yayılmasına öncü olanlardan biri de depremde ailesinden birçok kişiyi kaybeden, tek başına kalan 16 yaşındaki kuzen çocuğunu Birleşik Krallık'a yanına getirmeye çalışan bir Türk <a fr-original-style="" href="https://www.lbc.co.uk/opinion/turkish-caller-appeals-to-govt-to-make-refugee-scheme/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">oldu</a>. Bu yazının yazıldığı tarihte dilekçenin hükümete sunulması için gereken 100 bin imzadan 76 bin 404’ü tamamlanmış gözüküyor.10 ilde yaşanan yıkım sonucu evini kaybeden binlerce vatandaş için ülke içinde bir çözüm bulunması ideal bir senaryo olmakla beraber, devlet organizasyonunun ve hükümetin bir haftadır içinde bulunduğu tutuk durum, böylesine acil ve büyük bir sorunu çözemedi. Alternatif yollar arayan vatandaşlar ise akrabalarının yaşadığı ülkelerin vizeleri için gerekli belgeleri sağlayamıyor. "Göç dalgası" şeklinde ifade edilen korku bugün gördüğümüz tabloda muhtemel gözükmese de Türk dış politikası daha iyi yönetilmiş olsaydı tıpkı savaştan sonra Ukrayna için yapıldığı gibi Türkiye içinde vize kolaylığı, bazı belge şartlarının kaldırılmasıyla gerçekleştirilebilirdi.

Depremden hemen sonra diplomaside göze çarpanlar

20 yıllık yıkım ve deprem diplomasisi

Ocak ayında ABD gündeminde polis şiddeti dolayısıyla hastaneye kaldırılıp üç gün sonra hayatını kaybeden 29 yaşındaki Tyre Nichols vardı. Tennessee eyaletindeki Memphis şehrinde 7 Ocak günü polis tarafından durdurulan Tyre Nichols, polis memurlarının &nbsp;açıklamasına göre "tehlikeli araç kullandığı için" durduruldu, fakat motorundan inip kaçmaya çalıştığı için gözaltına alındı. Memphis otoritelerinin sonradan yayınladığı görüntüler, olay sırasında polis memurlarının Nichols’ı ağır bir şekilde darp ettiğini gösteriyordu.Bu yazımda, olayla ilgili polislerin soruşturma süreçlerini ve 2020 yılında George Floyd’un öldürülmesinden bu yana polis şiddetinde gözlemlenen artışı konu alacağım.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sistematik ırkçılık</h2>ABD'de siyasi, sosyal ve ekonomik anlamda ayrımcılığa uğrayan farklı gruplar mevcut. Bunların içinde sistematikleşmiş ayrımcılığa uğrayan en büyük gruplardan biri ise siyahlar. ABD'nin siyasi tarihinde, demokrasi ve insan hakları anlayışının daha kapsayıcı olması için belli dönemlerde hükümeti ve eyalet otoritelerini zorlayan Afro-Amerikan kökenli halk, ülkede hala sistematik olarak ayrımcılığa uğruyor.Çoğu ABD şehri yapısı gereği ekonomik ve sosyal olarak beyaz ve siyah Amerikalıları birbirinden ayırırken, siyahlar belediye başkanlığı, polis amirliği ve senato gibi yerel ve federal düzeydeki otoritelerde de temsil edilme şansını nadiren bulabiliyor. En çarpıcı ayrımcılık göstergelerinden biri de polis şiddetine uğrayan vatandaşların çoğunun Afro-Amerikan kökenli olması.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Video kaydı soruşturmaya yol açtı</h2>Shelby Başsavcılığı video kaydının paylaşılmasını "kamunun anlaşılabilir bir isteği" olarak değerlendirdi. Böylece kayıtta hem şiddeti uygulayan hem de şiddet uygulamamasına rağmen iş arkadaşlarını izleyen polis memurları olduğu da açıkça görüldü. Nichols ailesinin avukatı, video kaydının 1991'de Los Angeles şehrinde polis şiddetine uğrayan Afro-Amerikan kökenli Rodney King’in görüntülerine benzerliğinin altını çizdi.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Soruşturma sürecinde de ayrımcılık belirtileri</h2>Kaydın ortaya çıkmasından sonra Nichols'ı darp ettiği görülen iki polis memuru için soruşturma açılırken beş polis memuru kovuldu ve tutuklandı. Tutuklanan beş eski polis memurunun da Afrika kökenli olması, öte yandan olay yerinde şiddet uygulayan beyaz Amerikalı polis memuru Preston Hemphill’ın soruşturma devam ederken sadece görevden alınması dikkat çekti.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">George Floyd sonrası polis şiddeti</h2>2020'de Minnesota eyaleti, Minneapolis şehrinde polis şiddeti sonucu hayatını kaybeden George Floyd’un ardından birçok şehirde protestolar düzenlenmiş, Black Lives Matter&nbsp;(Siyahların Yaşamları Değerlidir, BLM) isimli sivil toplum hareketi öne çıkmıştı.Öte yandan, Floyd’un ölümünün ardından Minnesota Belediye Meclisi’nden dokuz üye, Minneapolis Polis Departmanı'nın bütçesinin azaltılması ve var olan polis departmanının "güvenliği geliştirmek için yeni, dönüştürücü bir model" ile reform edilmesi için önemli adımlar atmakta kararlı olduklarını belirtmişti. Yerel medyanın geçen seneki haberine göre azalan bütçe, iki yıl içinde pandemi ve yeni işe alımlar gibi sebeplerle tekrar eski düzeyin de üstüne <a fr-original-style="" href="https://www.startribune.com/minneapolis-police-now-have-more-money-to-spend-than-they-did-before-george-floyds-murder/600187266/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">çıktı</a>.İki yıl içinde beklenenin aksine gerçekleşen değişimler sadece bütçe konusuyla sınırlı değil. The Washington Post'ın topladığı verilere göre Floyd’un ölümünden sonra BLM hareketinin artan görünürlüğüne rağmen Afro-Amerikan kökenli vatandaşların uğradığı polis şiddeti ve polis şiddeti kaynaklı ölümler geçtiğimiz iki yılda artış <a fr-original-style="" href="https://www.washingtonpost.com/graphics/investigations/police-shootings-database/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">gösterdi</a>. ABD'de polis şiddeti konusunda sistematik veri toplayan Mapping Police Violence&nbsp;projesi verilerine göre, 2019-2022 yılları arasında polis şiddeti sonucu ölen Afro-Amerikan kişi sayısı sırasıyla 285, 257, 273 ve 254.Sivil toplumda, akademide ve bazı yerel siyasi girişimlerde Afro-Amerikan halkın sorunları daha görünür hale gelmeye başlasa da polis şiddeti gibi temel bir noktada hala bir ilerleme kaydedilemediğini gözlemliyoruz.Dünyanın birçok farklı yerinde insan hakları, özgürlükler ve demokrasi gibi kavramlar üzerinden dış politika uygulayan, askeri operasyonlarını bile bu kavramlar üzerinden açıklayan ve savunan bir devlet olan ABD için iç siyasette aşılamayan bu ayrımcılık ve hayati sonuçları, ilginç bir tezatlık oluşturuyor.

ABD'de polis şiddeti kaynaklı ölümler ülkenin demokrasi iddiasıyla tezatlık oluşturuyor. 

ABD gündemi: Irkçılık ve polis şiddeti

Organised with the slogan of Cooperation in a Fragmented World, the 53rd Davos Summit brought together approximately 2,500 leaders from 130 countries on the basis of states, companies, and international organisations, 52 of which are heads of state/prime ministers. In this article, I will examine the prominent themes of the meeting that took place between 16-20 January.The World Economic Forum (WEF) was founded in 1971 as an international foundation headquartered in Geneva, Switzerland. The foundation, which has more than a thousand member companies, is financed by the contributions of these companies. While developments affecting the world economy, such as Covid-19 and the war in Ukraine, continued; this year, country and company leaders came together under the risk of economic recession.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Main themes of the year</h2>Interrelated themes included new energy, climate change, employment, tourism, health, technology, and banking.In addition to the rising climate crisis, the need for a sustainable and affordable new energy source&nbsp;was one of the most important items on the agenda in terms of protecting both companies and individuals, especially with the effect of the recent changing discourse and sanctions against countries, such as Russia and Iran. On the other hand, young people who had the chance to speak at the session on climate change stated the need to act globally and drew attention to the changes that must happen.Especially the continuation of the effects of Covid-19, as well as the interrupted production chain as a result of the invasion of Ukraine, makes the issue of employment crucial from different perspectives. While the theme of tourism readdressed the problems related to Covid-19, women's health&nbsp;and what could be changed globally this year were discussed with the theme of health. Under the theme of technology, the innovations of artificial intelligence in predicting and preventing large-scale fires were emphasised. Finally, under the theme of banking, the digitalisation of trade and its ability to meet the world's needs were discussed.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">The ineffectiveness of the Biden government drew attention</h2>In addition to the absence of President Joe Biden, Vice President Kamala Harris and Secretary of State Anthony Blinken from the US government, which manages the economy of the world's 1st or 2nd country according to different calculations, three Council of Ministers Advisors who attended the forum did not make opening speeches. It was said that Davos 2023 was greeted with silence by the Biden government. Bloomberg columnist Saleha Mohsin noted that former US President Donald Trump is the only US President to attend Davos twice, writing that Biden received support from the American working class and ‘made clear to his supporters that Davos, an elite forum, is not his style.’ .On the other hand, the participation of only Chancellor Olaf Scholz from Germany, among the G-7 countries other than the USA, was one of the issues that were emphasised. Former political advisor Ed Owen noted that despite citing the busy agendas of most government representatives, in fact, politicians in many countries cannot afford ‘being seen hobnobbing with a global financial elite’ while the public is struggling to make ends meet.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Rising powers came to the fore at Davos, as well</h2>Although companies, banks, and participants from major international organisations have shown the influence of western states in the forum, countries such as China and India, which have recently resolutely reflected their economic and political powers, seem to have created a wider sphere of influence in the forum, especially with the low participation from the governments of the G-7 countries.Speeches on topics that will affect the economy and social transformation, such as India-focused energy transformation and gender equality, were among the prominent topics of the forum. India, which is predicted to be the world's third economy with more than 10 trillion dollars in 2035, has been recorded as one of the important country economies where most of this year's themes are discussed together.On the other hand, Xinhua, a Chinese government affiliated news agency, wrote that China had an impact as an important participant while underlining that there was no participant from Russia in Davos 2023 and that policies that would isolate Russia were advocated by European countries, representatives, and companies. Observing that the focus has shifted from economic growth to resilience in Davos 2023, Xinhua news also once again stated that it is a lesson learnt from the forum that ‘only in unity can the global community make steady progress and achieve its long-term goals’.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Ukraine did not fall wide from the agenda</h2>One of the important topics was the latest situation in Ukraine. It was noted that President Volodymyr Zelenski 's wife, Olena Zelenska, gave a letter to the Chinese delegation at the Davos Summit, which was ‘an invitation to dialogue with Beijing’. It is thought that China, which has become one of the important actors in shaping international public opinion and politics, may turn the balance against Russia. Thus, during the Davos Summit, we observed the importance of unity not only in global disaster scenarios, such as the climate crisis, but also in regional crises.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Can Davos 2023 offer a solution?</h2>If we go beyond the perspectives of individual countries, the most important point that Davos 2023, attended by DEVA Party leader Ali Babacan from Turkey, revealed, was that the global economic system was insufficient and created problems for today's political economic conjuncture. Therefore, what Davos 2023, where we have witnessed many conversations about the worrying issues of the last period, such as renewable energy, energy security, and climate change, can and will not change in practice is an issue that needs to be talked about.The forum, which creates a platform for both short-term and long-term policy recommendations, also continues to deal with these issues in its following publications, stating that we have entered a major global transformation, targeting 2030. However, Davos Summits, speeches, and publications, which are criticised as ‘meeting of the elite’, are often not enough to affect the practice.&nbsp;One reason is that the participants are representatives from countries and big companies that are already destroying nature for economic development. UN Secretary-General Guterres pointed to this issue and stated that ‘fossil fuel producers and their enablers are still racing to expand production, knowing full well that their business model is inconsistent with human survival.’. With these words, Guterres underlined the limits of the World Economic Forum. After the Davos Summit, which is a platform where ideas are put forward and discussed, we will observe the changes that will take place in practice and therefore the sincerity of the participants in the upcoming period.

At the summit, the inadequacy of the global economic system against the current political economic conjuncture was on the agenda.

Davos 2023: What was talked about at the ‘meeting of the elite’?

Parçalanmış Bir Dünyada İşbirliği&nbsp;(Cooperation in a Fragmented World) sloganıyla düzenlenen 53'üncü Davos Zirvesi, 52’si devlet başkanları/başbakanlar olmak üzere, 130 ülkeden devlet, şirket ve uluslararası organizasyon bazında yaklaşık 2 bin 500 lideri bir araya getirdi. Bu yazıda, 16-20 Ocak tarihleri arasında gerçekleşen buluşmanın öne çıkan temalarını irdeleyeceğim.Dünya Ekonomik Forumu (WEF), 1971'de İsviçre, Cenevre merkezli uluslararası bir vakıf olarak kuruldu. Bini aşkın üye şirketi olan vakıf, bu şirketlerin katkılarıyla finanse ediliyor. Kovid-19 ve Ukrayna savaşı gibi dünya ekonomisine etki eden gelişmeler devam ederken, bu yıl ülke ve şirket liderleri, ekonomik resesyon riski altında bir araya geldi.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yılın ana temaları</h2>Birbiriyle bağlantılı temalar arasında yeni enerji, iklim değişikliği, istihdam, turizm, sağlık, teknoloji ve bankacılık vardı.İklim krizinin ilerlemesinin yanında Rusya ve İran gibi ülkelere yönelik özellikle son dönemde değişen söylem ve uygulanan yaptırımların etkisiyle, sürdürülebilir ve uygun fiyatlı yeni enerji kaynağı ihtiyacı hem şirketleri hem de bireyleri korumak açısından gündemin en önemli maddelerinden biriydi. Öte yandan iklim değişikliği konusundaki oturumda konuşma yapma şansı bulan gençler küresel olarak hareket etmek gerekliliğini belirtirken, gerçekleşmesi şart olan değişimlere dikkat çekti.Özellikle Kovid-19’un etkilerinin devamı ve ayrıca Ukrayna’nın işgalinin sonucu olarak sekteye uğrayan üretim zinciri, istihdam konusunu farklı açılardan önemli kılıyor. Turizm teması yine Kovid-19 ile bağlantılı sorunları ele alırken, sağlık temasıyla bu yıl kadın sağlığını ve küresel çapta nelerin değiştirilebileceği irdelendi. Teknoloji teması altında yapay zekanın, geniş çapta yaşanan yangınların önceden tahmin edilmesi ve engellenmesi konusundaki yenilikleri üstünde duruldu. Son olarak bankacılık teması altında ticaretin dijitalleşmesi ve dünya ihtiyaçlarına cevap verebilmesi konusu irdelendi.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Biden hükümetinin etkisizliği dikkatleri çekti</h2>Farklı hesaplamalara göre dünyanın en büyük 1'inci veya 2'nci ülke ekonomisini yöneten ABD hükümetinden Başkan Joe Biden, Başkan Yardımcısı Kamala Harris ve Dışişleri Bakanı Anthony Blinken’ın yokluğunun yanında, foruma katılan üç Bakanlar Kurulu Danışmanı açılış konuşması yapmadı. Biden hükümeti tarafından Davos 2023’ün sessizlikle karşılandığı konuşuldu. Bloomberg yazarı Saleha Mohsin, eski ABD Başkanı Donald Trump’ın Davos’a iki kere katılan tek ABD Başkanı olduğunu belirterek, Biden’ın daha çok Amerikan işçi sınıfından destek aldığını ve destekçilerine "elit bir forum olan Davos’un kendi tarzına uymadığını gösterdiğini" <a fr-original-style="" href="https://www.bloomberg.com/news/articles/2023-01-19/davos-has-it-all-again-except-the-world-s-most-powerful-person" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yazdı</a>.Öte yandan, ABD dışında G-7 ülkelerinden sadece Almanya’dan Şansölye Olaf Scholz’un katılması yine üzerinde durulan konulardan biri oldu. Eski siyasi danışman Ed Owen, çoğu hükümet temsilcisinin yoğun ajandalarını gerekçe göstermelerine rağmen, aslında birçok ülkede siyasilerin halk geçim sıkıntısı çekerken "küresel finans elitleriyle görünmeyi" göze alamadığını <a fr-original-style="" href="https://www.cnbc.com/2023/01/13/germanys-scholz-only-g7-leader-set-to-attend-davos.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">belirtti</a>.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yükselen güçler Davos’ta da öne çıktı</h2>Şirketler, bankalar, büyük uluslararası organizasyonlardan katılanlar batılı devletlerin etkisini yine forumda göstermiş olsa da özellikle G-7 ülkelerinin hükümetlerinden katılımın az olmasıyla Çin ve Hindistan gibi son dönemde ekonomik ve siyasi güçlerini kararlılıkla yansıtan ülkeler forumda daha geniş bir etki alanı yaratmış gibi duruyor.Hindistan odaklı enerji dönüşümü, cinsiyet eşitliği gibi ekonomisi ve sosyal dönüşümünü etkileyecek konulardaki konuşmalar forumda öne çıkan başlıklar arasında yer aldı. 2035 yılında dünyanın 10 trilyon doları geçen üçüncü ekonomisi olacağı öngörülen Hindistan, bu yılın temalarının çoğunun bir arada tartışıldığı önemli ülke ekonomilerinden biri olarak <a fr-original-style="" href="https://www.weforum.org/agenda/2023/01/india-davos-2023-energy-transition-gender-parity-highlights/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kaydedildi</a>.Öte yandan Çin hükümetine bağlı haber ajansı Xinhua, Davos 2023’te Rusya’dan katılımcı olmamasına ve Avrupalı ülkeler, temsilciler ve şirketler tarafından Rusya’yı yalnızlaştıracak politikaların savunulduğunun altını çizerken Çin’in önemli bir katılımcı olarak etki bıraktığını <a fr-original-style="" href="https://english.news.cn/20230122/ed2c7572ec5d42e79a2e82f311e19a12/c.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yazdı</a>. Davos 2023’te odak noktasının ekonomik büyümeden dirençli olmaya kaydığını gözlemleyen Xinhua haberi, ayrıca bir kez daha "kalıcı ilerlemelerin ve uzun dönemli hedeflerin ancak birliktelikle ulaşılabileceğinin" forumdan çıkarılan bir ders olduğunu belirtti.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Ukrayna gündemden uzak kalmadı</h2>Önemli konu başlıklarından biri de Ukrayna’daki son durumdu. Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’nin eşi Olena Zelenska’nin Davos Zirvesi’nde Çin delegasyonuna "Pekin ile diyalog kurmak için bir davet" niteliğinde bir mektup verdiği <a fr-original-style="" href="https://www.wsj.com/livecoverage/davos2023/card/ukraine-s-first-lady-says-she-delivered-invitation-to-dialogue-to-chinese-delegation-ZGpXF6eLCEsQAfRULLa5" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kaydedildi</a>. Uluslararası kamuoyu şekillendirme ve siyasette önemli oyunculardan biri haline gelen Çin’in, dengeleri Rusya’nın aleyhine çevirebileceği düşünülüyor. Böylece, sadece iklim krizi gibi küresel felaket senaryoları değil, bölgesel krizler için de birlikteliğin önemini Davos Zirvesi sürecinde yine gözlemledik.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Davos 2023 çözüm sunabilir mi?</h2>Tekil ülke perspektiflerinin ötesine geçersek, Türkiye'den DEVA Partisi lideri Ali Babacan'ın da katıldığı Davos 2023’ün gözler önüne serdiği en önemli nokta, küresel ekonomik sistemin bugünkü siyasi ekonomik konjonktüre yetersiz kaldığı ve sorunlar yarattığıydı. Dolayısıyla yenilenebilir enerji, enerji güvenliği ve iklim değişikliği gibi son dönemin endişe verici konuları hakkında birçok konuşmaya tanık olduğumuz Davos 2023’ün pratikte neler değiştirip değiştiremeyeceği bahsedilmesi gereken bir konu.Hem kısa dönemli hem de uzun dönemli politika önerileri konusunda bir platform oluşturan forum, ayrıca takip eden yayınlarında bu konuları işlemeye devam ediyor, 2030’u hedef göstererek büyük bir küresel dönüşüme girdiğimizi <a fr-original-style="" href="https://www.weforum.org/agenda/2023/01/how-to-accelerate-a-clean-secure-and-just-energy-transition/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">belirtiyor</a>. Fakat "elitlerin buluşması" olarak eleştirilen Davos Zirveleri, yapılan konuşmalar ve yayınlar, çoğunlukla pratiğe etki etmeye yetmiyor.&nbsp;Bunun bir sebebi katılımcıların hali hazırda ekonomik gelişme için doğayı tahrip eden ülkelerden ve büyük şirketlerden gelen temsilciler olması. BM Genel Sekreteri Guterres bu konuya parmak basarak "fosil yakıt üreten şirketlerin iş modellerinin doğanın ve insan hayatının devamının gerekliliklerine ters düştüğünü gayet iyi bildikleri halde üretimi genişletmek için yarıştıklarını" belirtti. Guterres, bu sözlerle Dünya Ekonomik Forumu’nun sınırlarının altını çizmiş oldu. Fikirlerin ortaya atıldığı ve tartışıldığı bir platform olan Davos Zirvesi’nin ardından pratikte gerçekleşecek değişimleri ve dolayısıyla da katılımcıların samimiyetini önümüzdeki süreçte gözlemleyeceğiz.

Zirvede küresel ekonomik sistemin bugünkü siyasi ekonomik konjonktüre karşı yetersizliği gündemdeydi. 

Davos 2023: "Elitlerin buluşmasında" neler konuşuldu?

Jair Bolsonaro, who has never fallen from the list of authoritarian rulers, lost by a margin of 2 million votes in Brazil's second round of presidential elections. His replacement, former leftist president Luiz Inácio Lula da Silva, assumed the presidency again on January 1. On December 30, Bolsonaro traveled to Florida on a Brazilian Air Force plane.&nbsp;As Bartu Özden points out in his article on the subject, the election results in October created a new period of uncertainty regarding Bolsonaro's reaction and possible statements. Before the elections, Bolsonaro called on his base to take up arms and stated that he would not recognise the elections if Lula da Silva won. In this respect, it was a matter of curiosity whether Bolsonaro, who showed an attitude similar to Trump's attitude towards the elections in the US, would accept the election results.Bolsonaro vs. LulaIn 2018, Bolsonaro, the presidential candidate of the Social Liberal Party, made headlines with the amount of donations he raised during his campaign, but one of the factors in his election was the jailing of Lula da Silva on corruption charges. Lula da Silva, President from 2003-2010, was <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/world/2019/nov/08/lula-brazil-released-prison-supreme-court-ruling?utm_source=aposto" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">released</a> by court order after serving 580 days of a 12-year prison sentence. On the other hand, the imprisonment of the leader, who was the head of one of the mainstream parties and former President of the Republic has further increased polarisation between left-wing supporters of Lula da Silva and right-wing supporters of Bolsonaro.Bolsonaro traveling to FloridaOn January 1, the day of Lula da Silva's inauguration, Bolsonaro had already arrived in Florida, thus canceling the handover ceremony. ‘I’m on a flight, I’ll be back soon.’&nbsp;Bolsonaro told CNN Brazil. ‘Brazil will not end on January 1, you can be sure about that.’ he told his supporters in a recording, referring to Lula's presidency, while the rest of Bolsonaro's government <a fr-original-style="" href="https://edition.cnn.com/2022/12/30/americas/brazil-jair-bolsonaro-us-lula-inauguration-intl-latam/index.html" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">announced</a> that they would work with the new team in the process of changing the government.&nbsp;On the other hand, Bolsonaro supporters went to military barracks to protest the election results without providing evidence and called on the military to take action. The new Minister of Justice and Public Security, Flávio Dino, responded to the protesters who received no answer from the military. Dino declared the protesting groups terrorists and said there would be no amnesty for terrorists, their supporters, and financiers.Brazil under LulaThe people and the economy of Brazil, which went through the pandemic under the Bolsonaro administration, suffered heavy blows. Lula da Silva, one of whose most important promises is to ‘bring back the good times of steak and beer’, has a tough road ahead of him.According to the <a fr-original-style="" href="https://www.ft.com/content/c1b3d202-0d15-4ede-9e59-69dcf635e211?utm_source=aposto" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Financial Times</a>, compared to the period of economic growth and poverty reduction between 2003 and 2010, under Lula's current administration the country's economy is shrinking due to both internal and external factors. Among the most prominent problems are the losses caused by the pandemic, problems in production, the environment damaged by the Amazon fires, and social polarisation.&nbsp;Agenda of the new governmentLula's messages indicate that he is aware of the biggest problems from which the people suffer. In his first speech to Congress, Lula promised to ‘build a new nation in Brazil with and for everyone, without revenge’, and in several speeches he announced to take actions to end the destruction of the Amazonas, and <a fr-original-style="" href="https://www.bbc.com/news/world-latin-america-64138739?utm_source=aposto" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">appointed&nbsp;</a>Marina Silva, one of Brazil's most important activists, as Minister of Environment and Climate.&nbsp;On the other hand, underlining that the country has lost at least 680 thousand citizens as a result of Bolsonaro's pandemic-era policies, he stated that they will follow the necessary legal procedures in this regard. Lula also <a fr-original-style="" href="https://www.reuters.com/world/americas/lula-returns-office-troubled-divided-brazil-2023-01-01/?utm_source=aposto" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">announced</a> that he would transform Brazil from the world's food producer into a ‘green superpower’.&nbsp;These promises and the first steps that follow, which are greeted with enthusiasm by at least half of the population, may be hampered by the economic and social difficulties the country is facing. How far the new government will follow its agenda remains to be seen.Most importantly, Bolsonaro's electoral defeat offers a new perspective on the analysis and expectations of Bolsonaro, painting a portrait of an autocrat, who loses power through elections while trying to gather political and economic power around him.&nbsp;

Deniz Kaptan