<a fr-original-style="" href="https://www.linkedin.com/in/berna-%C3%B6nsel-5b707917b/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Berna Önsel, Strateji ve Yatırım Danışmanlığı Uzmanı</a>Yılın son günlerindeyiz. 2022, jeopolitik gerilimler, enflasyonda zirve seviyenin test edilmesi, pandeminin nispeten yaralarını sarma arayışı içinde oldukça zor bir yıl oldu. Nasıl bir yılı geride bırakıyoruz ve yeni yıla girmeden yukarıda bahsedilen sorunların hangileri bizimle gelecek inceleyelim.Küresel piyasalarda yılın gündemi para politikalarındaki net yön değişimi oldu. 26 merkez bankasından 22’si sene boyunca agresif faiz artırım süreçlerini yönetti. Gıda ve özellikle enerji fiyatlarındaki talep yönlü yükseliş trendi 2022’nin 1970’deki petrol krizi ile eş değer bir konumda değerlendirilmesine sebep oldu. Şüphesiz 2022, enerji emtiaları ve fosil enerji şirketlerinin senesiydi. Occidental Petroleum (OXY) %115 yükselişle S&amp;P 500’de en çok değer kazanan şirket konumuna yükseldi. Agresif faiz politikaları, endekslerdeki negatif momentumu tetikledi. Wall Street endeksleri Büyük Buhran, İkinci Dünya Savaşı, dot.com balonunun ardından olağanüstü bir değişiklik olması yılı düşüşle kapatmaya hazırlanıyor. S&amp;P 500 endeksi, 2009–2021 arasında %600’lük bir artışın ardından yaklaşık %25’lik bir değer kaybına uğradı. NASDAQ endeksi ise 2009 'dan bu yana uzun vadeli yükseliş trendinin alt bandını test etti. MSCI endeksi 2022’de ortalama %20 oranında düştü. Teknoloji şirketlerinden döngüsel ve defansif sektörlere kayan algı devam etti. Kripto varlık şirketi FTX’in çöküşü ise skandala yol açtı. Tahvil piyasası endeksleri ise ABD’de %12, Avrupa’da %18 ve gelişmekte olan ülkelerde %15 oranında düştü. Burada değerlendirmeye yeter mi bilmeyiz ama küresel piyasalar 2022’yi çok dalgalı geçirdi.Rusya’nın Şubat 2022’de Ukrayna’ya girmesinin ardından savaş 2023’e de taşınıyor. Her ne kadar taraflar arasında yaptırımlar savaşı daha ön planda olsa da gübre, tarımsal emtialarda zirve seviyeler görüldükten sonra arz dinamikleri yeni yılda kriz sinyalleri veriyor. Dünya, uluslararası siyasette görülen köklü değişimin ekonomideki yansımalarını yaşıyor. Pandeminin endemiye dönüştüğünün kabul edilmesi ile iki yılın ardından Covid hayatımızda daha az yer tuttu. Çin’de yeniden açılmaların gündemde olduğu bugünlerde tedarik zinciri sıkıntılarının 2023’te hafiflemesi bekleniyor. Ancak, zombi virüsü, maymun çiçeği gibi yeni kronik salgın isimleri ve nicelerinin gündemimizde kalmasını bekliyoruz. Çin’de hayalet şehirler ve emlak krizi bu kadar yoğun bir gündemde daha arka planda kalsa da ay başından bu yana ülkede sektörü krizden çıkarmak için sunulan teşvikler Xi Jinping’in odağını bu yöne kaydırdığının ve 2023’te önemli noktalardan biri olacağının kanıtı. Avrupa’nın enerji sorunlarına henüz bir çözüm bulunamamışken kömür ve yenilenebilir enerjiye dönüşümü yetersiz kalıyor. Yüksek enflasyon, yavaş büyüme, ekonomik yavaşlama gibi dinamikler bölge ekonomilerini ABD’ye göre resesyon konusunda daha kırılgan yapıyor. Yüzen LNG tankerleri ise son verilere göre Almanya’nın 35 günlük yakıtı kaldığını gösteriyor. 2023’e birçok soruna cevap bulamadan giriyoruz. Bu yüzden 2022 sorunları karşılama, 2023 ise çözüm ve yüzleşme senesi olarak geliyor. Yükselen faiz oranları ve bunun küresel borçluluk düzeyindeki hasarı, gelişmekte olan ülkelerin dış finansman sorunları başta olmak üzere 2023’te dünya ekonomilerinin durgunluk süreçlerini izliyor olacağız.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Enflasyonda Yüksek Seyir Devam Etti</h2>2022’de Türkiye ekonomisinde en çok konuşulan konu gösterge enflasyondu. Büyüme performansı yılın son bölümünde yavaşlarken, enflasyonda yüksek seyir devam etti. Yıla %48 seviyesinden başlayan yıllık enflasyon Ekim ayında %85’i aşarak zirve seviyelere ulaştı. Dış ticaret açığı ise bir diğer gündemdi. En büyük ihracat pazarı Avrupa’da görülen yavaşlama ve yüksek enerji ithalatı açığın en önemli sebepleri olarak sayılabilir. Kasım ayı itibariyle Türkiye’nin 2022’de kaydettiği dış ticaret açığı 100 milyar dolara ulaştı. Sanayiye ilişkin göstergelerde ise yılın ilk yarısında görülen yüksek performans yılın ikinci yarısında ivme kaybetti. İstihdam piyasaları açısından da yoğun bir gündem ve sıkı bir görünüm vardı. &nbsp;Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) çözüme kavuşturulurken, asgari ücret zamları artan enflasyon ile an be an takip edildi. 2023 Haziran’da gerçekleşmesi beklenen başkanlık seçimleri ise yeni yılın en önemli gündemini oluşturuyor.&nbsp;Yılın son günlerinde piyasalar çok iç açıcı bir tablo sergilemese de yüksek belirsizlik koşullarına rağmen Yatırım Finansman ailesi olarak güzel bir yıl yaşamınızı dileriz.

EXANTE

2022: Resesyondan Bir Adım Önce

Ocak Etkisi’ni dışarıda soğuk havalarla hissettiğimiz kadar, endekslerde genele yayılan baskılarla da hissetmeye devam ediyoruz. 2022 bir merkez bankaları yılı olarak ilk sinyallerini vermişti. Mevcut görünümde Wall Street endeksleri dördüncü kazanç sezonu dönemine girerken piyasalarda hisse bazlı fiyatlamaların da arttığını gözlemliyoruz. Tüm piyasanın merakla beklediği sektör devlerinin gelir raporlarını sizler için derledik. Bu hafta kim kiminle nerede hangi anlaşmayı imzalamış? Ne açıklamış? Hep birlikte bakalım. Keyifli okumalar!Microsoft Corporation (NASDAQ: MSFT)<img src="https://images.aposto.com/2022/0/5/1643357550692.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.65" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"> Geçtiğimiz haftaya piyasa değeri ile Apple’dan sonra en büyük ikinci şirket olan Microsoft’un gelir raporu ile başladık. Şirket pazartesi günü piyasa kapanışının ardından çeyreklik gelir raporunu paylaştı. Yayınlanan raporda, şirketin 51,7 milyar $’lık gelir elde ederek ilk kez gelirlerin 50 Milyar $’ın üstüne çıktığını gözlemledik. Oluşan tabloda şirketin net kazancının ise 18,8 milyar $ olduğu öğrenildi. Öte yandan şirketin genel gelirinin, geçen seneye oranla %20‘lik bir büyüme oranına ulaştığı gözlemlenebilir. Net kazanç tablosunda ise oluşan oran %21 olarak dikkat çekti.&nbsp;Şirketin bu artıştaki en önemli gücü ise, Microsoft Office, Windows ve diğer bulut hizmetleri sayesinde oluştu. Microsoft’un Azure, GitHub ve Windows Server gibi sunucu ürünlerini içeren Akıllı Bulut segmenti 18,33 milyar $ gelir elde etti. Bu, %25,5′lik büyümeye eşittir ve bu büyümenin analistler arasındaki 18,3 milyar $’lık fikir birliğinden oldukça yüksek olduğu belirtilebilir.Şu anda toplam gelirin neredeyse %11′ini temsil eden Microsoft’un oyun segmenti, şirketin Microsoft’un en büyük anlaşması olan Call of Duty’nin yayıncısı Activision Blizzard’ı 68,7 milyar $’a satın almayı planladığını duyurması ardından yatırımcıların özellikle dikkatini çeken bir diğer segment oldu.&nbsp;Tesla Inc (NASDAQ: TSLA)<img src="https://images.aposto.com/2022/0/5/1643357566393.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.74" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"> Elektrikli araç devi Tesla Inc. (NASDAQ: TSLA) 26 Ocak günü piyasa kapanışı sonrası açıkladığı 4.çeyrek gelir raporunda 2,52 $ hisse başına kar, 17,72 milyar $ gelir açıklayarak beklentileri aştı. Elon Musk kasım ayında twitterdan Cybertrack ile ilgili gelen sorulara bir dahaki gelir raporunda ürün yol haritasını güncelleyeceğini söylemişti, bu kapsamda hissedarlar için bilgilendirme dokümanı paylaşıldı. Dokümanda zaman içinde yazılıma bağlı karın genel karlılığı hızlandıracağı özellikle belirtildi.Ancak gelir raporu ardından gelen açıklamalar hisse fiyatında negatif hareketlere yol açtı. Şirket bu yıl yeni bir model sunmayacağını söyleyerek bunun yerine mevcut modellerin üretimini artırmaya odaklanacağını belirtti. CEO Elon Musk, analistlerle yaptığı bir görüşmede “Bu yıl yeni araç modelleri sunmayacağız, bu anlamlı olmayacak çünkü hâlâ parça sıkıntısı yaşıyor olacağız.” dedi.Tesla, bir yıldır çoğu otomobil üreticisinin başına bela olan tedarik zinciri sorunlarından genel olarak etkilenmemişti. Ancak Musk’ın açıklamaları, bu sorunların nihayet dönüp dolaşıp dünyanın en değerli otomobil üreticisini de bulduğuna işaret etti. Tesla yöneticisi Elon Musk, bu yıl şirketin satışlarının 2021'e kıyasla yüzde 50'den fazla artmasını beklediklerini söyledi.Ayrıca Musk, şirketin gelecek yıl Cybertruck, Semi ve Roadster’i piyasaya süreceğini söyledi. Şirket, Fremont ve Şanghay’da kurulan birimlerinin yanında Austin ve Berlin’deki yeni fabrikalarında da üretimi artıracağını belirtti. Musk’a göre kendisinin kamuoyuna açıkladığı tahminler şirket tarafından defalarca karşılanamamasına rağmen tamamen otonom araçlar şirketin önceliği olmaya devam ediyor.Şirket 2022 yılında %50 daha fazla araç teslim etmeyi düşünüyor. Bu da 2021’de 936.222 birimin ardından bu yıl 1,4 milyon birim teslimat anlamına geliyor.Apple Inc (NASDAQ: AAPL)<img src="https://images.aposto.com/2022/0/5/1643357582404.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.77" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"> Hem piyasa değeri hem de marka bilinirliği ile dev bir şirket olan apple da geçtiğimiz gün çeyreklik gelir raporunu açıkladı. Apple, 2022 mali yılının ilk çeyreğinde satış gelirlerinde %11 artışla toplam 123,9 milyar $ gelir elde etti. Şirket, ilk çeyrekteki kazancıyla tüm zamanların rekorunu kırmayı başardı. Apple'ın bu dönem net karı ise %20 artışla 28,7 milyar $’dan 34,6 milyar $’a çıktı. Şirket bu geliri iPhone, iPad, Mac, Macbook giyilebilir teknoloji ürün ve aksesuarlarından sağladı. Şirket, satış gelirlerini ABD'de %11 artırarak 51,4 milyar $’a, Avrupa'da %9 artırarak 29,7 milyar $’a, Çin'de %21 artırarak 25,7 milyar $’a, Asya Pasifik Bölgesi'nde ise %19 artırarak 9,8 milyar $’a taşıdı. Şirketin Japonya'da ki satış gelirleri %14 azalarak 7,1 milyar $ oldu. Apple CEO Tim Cook yaptığı açıklamada ''Bu çeyrek, inovatif ürünlerimiz ve servislerimiz sayesinde rekor gelire ulaştık. 2030 yılından önce ürünlerimiz ve tedarik zincirimizde sıfır karbon hedefimize ulaşmak için ilerliyoruz. "ifadelerini kullandı.Geçtiğimiz günlerde, uluslararası marka değerlendirme kuruluşu Brand Finance tarafından hazırlanan 'Dünyanın En Değerli 500 Markası-Global 500-2022 Araştırması' sonuçlandı. Değerini geçen yıla göre %35 artırarak 355 milyar $’a çıkaran Apple 'dünyanın en değerli markası' unvanını korumayı başardı. Apple, 2021 araştırmasında da 263,4 milyar $ ile ilk sırada yer almıştı.Apple, 2021'in son çeyreğinde dünyanın en büyük akıllı telefon piyasası Çin'de %23 gibi rekor bir pazar payına ulaşarak birinci sıraya yerleşti. Counterpoint Research’in çarşamba günü yayımladığı araştırmaya göre Huawei’nin sıralamada çakılması sonrası Apple, yeni çıkardığı model iPhone 13’ün de yardımıyla Çinli rakipleri Vivo ve Oppo’yu geride bırakarak birincilik koltuğuna oturdu.Intel Corporation (NASDAQ: INTC)<img src="https://images.aposto.com/2022/0/5/1643357598660.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.60" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"> Intel Corporation (NASDAQ: INTC), Gelire dayalı, Dünya’nın en büyük yarı iletken yonga üretici şirket Çarşamba günü, 17,6 milyar $’lık tahminlerin üzerinde, 18,3 milyar $’lık gelir beklediğini bildirdi. Intel'in 19,5 milyar $’lık geliri, geçen yılın aynı dönemine göre %4 artarak 18,31 milyar $’lık ortalama tahminleri aştı. Omikron varyantı, faiz oranlarındaki artışlar ve artan enflasyon, bilişim teknolojileri harcamalarını azaltacağı yönündeki beklentileri de beraberinde getirdi. Ancak işgücü kıtlığı ve büyüyen bir ekonominin işaretleri teknolojiye daha fazla yatırımı körükledi. Aynı zamanda Intel, halihazırda devam eden küresel çip krizini hafifletmeye katkı sağlamak için Qualcomm’un geçtiğimiz aylardaki yatırımdan sonra 20 milyar $’lık bir yatırımla Ohio'da iki yeni çip fabrikası kuracağını duyurdu. Üretim merkezlerinin inşaatına, 2022 yılının sonlarına doğru başlanacağı belirtildi. Çarşamba günü ise, Avrupa Merkez Bankası şirkete 12 yıl önce kesilen 1 milyar euroluk cezayı feshetti. Bu da şirket için pozitif bir ivme olarak adlandırıldı.Chevron Corporation (NYSE: CVX)<img src="https://images.aposto.com/2022/0/5/1643357621247.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.73" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">&nbsp;Chevron Corp. (NYSE: CVX), Petro-doğal gaz devi Chevron dördüncü çeyrek sonuçlarını bugün piyasa açılışı öncesinde yayınlayacak. Şirket için beklenti, 44,59 milyar $’lık gelirle birlikte hisse başına 3,11 $ kâr açıklaması yönünde. Şirketten yapılan son açıklamada, yükselen enerji fiyatlarının nakit akışlarını artırmasıyla birlikte elde edilen kârların hisse geri alımları için kullanılmasının planladığı belirtilmişti. Yükselen doğal gaz fiyatlarının ve petrol rafineri gelirlerinin üçüncü çeyrekte serbest nakit akışını tarihi bir zirveye çıkarmasının ardından, Chevron hisse geri alım planını büyütmeyi planlıyor. Chevron, geçtiğimiz gün yaptığı açıklamada, üç aylık temettüsünü 8 sent artırarak 1,42 $’a çıkardı. Şirketin hisseleri geçtiğimiz altı ayda %26 değer kazandı.

Wall Street endeks ile ilgili hikayeler