Norveç’in en üst düzey futbol ligi Eliteserien’de 2023 sezonunda oynanan Rosenborg-Lilleström maçının galibi 90. dakikada verilen penaltı kararıyla belirlenmişti. Lilleström’ün daha sonra Montpellier’nin yolunu tutan Nijeryalı forveti Akor Adams penaltıyı kaçırsa da kaleciden seken topu ağlara göndermiş ve takımını zorlu deplasmanda 2-1’lik galibiyete taşımıştı. Gol sonrası tribünlerde bir tuhaflık vardı. Çünkü sadece Rosenborg taraftarları değil misafir Lilleström’ün taraftarları da golü yuhalıyordu! VAR sisteminin ülkedeki en azılı düşmanı olan Lilleströmlüler, muhalefetlerinin kuru sıkı olmadığını, son dakikada VAR marifetiyle maç kazansalar dahi protesto etmeyi sürdüreceklerini kanıtlamışlardı.Başrolünde bu iki takımın olduğu bir başka protesto, Norveç’in VAR muhalefetini dünya medyasına taşıdı. 2024 sezonunda Lilleströmlüler, Rosenborgluları VAR’a karşı fazla kibar davranmakla suçlarken, Trondheim limanının gururları, kurnaz bir eylem planıyla çıkageldi. Maç oynanırken sahayı balık köftesi yağmuruna tutacaklar, statları denize yakın olduğu için martılar sahaya üşüşecek ve hakem maçı tehir etmek zorunda kalacaktı. Neyse ki martıların Alfred Hitchcock’a yaraşır bir sahne yaratmasına gerek kalmadan müsabakanın hakemi saha “nimet”le dolunca oyunu durdurdu ve maçı iptal etti.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Demokrasi konuştu, VAR’a ‘hayır’ dendi</h2>Daha önce İsveç’in VAR’ı reddetmesiyle İskandinavların bu sisteme duyduğu antipatiden haberdar olan uluslararası futbol kamuoyu, Norveç’ten yükselen itirazları da böylece duymuş oldu. Sezon ilerledikçe Norveç’te protestolar hız kesmedi. Balık köftelerine, tenis topları, kruvasanlar, şarap mantarları gibi başka “yabancı madde”ler eklendi. Kulüp yönetimlerinin, taraftarların örgütlü müdahalelerine kayıtsız kalamayacağı bir kültüre sahip olan Norveç futbolunun yöneticileri nihayet, VAR’la yola devam edip etmemeyi kulüplere sormak zorunda kaldı. Çarşamba günü yapılan oylamada Eliteserien ve 1. Lig’de mücadele eden 32 takımdan 19’u “VAR’a hayır” dedi. Son kararı Mart’ta Norveç Futbol Federasyonu verecek. Federasyondan bazı sesler, VAR’ın kullanılmadığı 1. Lig ekiplerinin oylarıyla Eliteserien’in kaderinin belirlenmesinin adil olmadığını savunuyor. Diğerleri ise Norveç’in en popüler kulübü Rosenborg’un dahi taraftarlarının etkisiyle VAR’a karşı olduğunu, ülkedeki neredeyse tüm taraftar grupları bu kadar güçlü şekilde VAR’a muhalefet ederken bu sistemde ısrar etmenin demokratik olmayacağını vurguluyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Adalet ve tutku</h2>VAR’ın, futbola girdiği 2017’den beri hataları sıfırlamadığı, hâlâ fahiş hatalar yapılabildiği açık. Oyunu daha adil hâle getirdiği savı ise nereden baktığınıza göre değişiyor. Kimilerine göre Premier League’de %82 olan doğru karar sayısı VAR’la %96’ya çıktı ve bu önemli bir gelişme. Kimilerine göre ise futbolda adalet hakemlerin verdikleri şu ya da bu kararla sağlanabilecek bir şey değil. En başında ciddi bir kaynak dağılımı eşitsizliği var ve hakem kararlarına takılıp kalmak bu gerçekliği bulanıklaştırmaktan öteye gitmiyor. &nbsp;İsveç ve Norveç merkezli muhalefet ise temel olarak VAR’ın oyunun tutkusunu, heyecanını, sürekliliğini hedef almasından şikayet ediyor. Açılan pek çok pankartta “Oyunumuzu bize geri verin” vurgusu yapılıyor. ESPN’den Mark Ogden’a <a fr-original-style="" href="https://www.espn.com/soccer/story/_/id/41193617/norway-var-fan-protest-fishcakes-croissants-tennis-balls" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">konuşan</a> Lilleström taraftarı ve podcast yayıncısı Hogner Trym, “Teknoloji karşıtı değiliz sadece tutkudan yanayız ve bu tutkuyu yok etmeye çalışan bir şeyden kurtulmaya çalışıyoruz. Bu tüm futbolseverler için bir kabus” diyor. “Tutku” vurgusu futbola, spora fanatizmin dayattığı “sadece kazanmayı kutsayan” duygulardan öte şeylerin de hakim olabileceğini hatırlatması bakımından çok kıymetli.ABD’li tarihçi Daniel J. Boorstin, kitlelerin 20. yüzyılda patlama yapan spor sevgisini “Yüzde yüz gerçek, spontane ve tekrar edilemeyecek olan anlara duyduğumuz amansız açlık”la açıklıyordu. Gol sevinçlerini dahi sekteye uğratan VAR'ın bu spontane coşkuya zarar verdiği kesin. İsveç ve Norveç'in sonuç alan muhalefeti, sadece kazanmanın huzur vadettiği bir spor ikliminin ötesinin de hâlâ mevcut olduğunu kanıtlıyor. İskandinavya’dan yükselen bu VAR karşıtı hareketin, sisteme büyük bir finansal yatırım yapmış olan dünya futbolunun geri kalanına sirayet etmesi güç görünse de çok sayıda futbolseverin bu duyguları -eyleme geçmese de- paylaştığını göstermesi tabandan tabana yayılan tutkulu bir muhalefeti körükleyebilir.

Punto 

Tribünlerin VAR karşıtı protestolarının hız kesmediği Norveç'te kulüpler sistemin kaldırılması yönünde oy kullandı. Son kararı federasyon verecek ama taraftarın mesajı açık ve dünyanın geri kalanı için de ilham verici.

Norveç’te VAR karşıtı hareket: ‘Oyunumuzu geri verin’

Avrupa kupalarında tarihinde 2. kez yarı finale yükselme hedefiyle Yunanistan ekibi Olympiakos’u ağırlayan Fenerbahçe amacına ulaşamadı. İlk maçı Pire’de 3-2 kaybeden sarı-lacivertliler, Kadıköy’de 11. dakikada İrfan Can Kahveci’nin golüyle öne geçti ama devamını getiremedi. Fenerbahçe, UEFA Avrupa Konferans Ligi’nde yarı final hayaline seri penaltı atışlarıyla veda etti. Dusan Tadic, Cengiz Ünder ve Leonardo Bonucci penaltıları kaçıran isimler oldu. Olympiakos’un 21 yaşındaki kalecisi Konstantinos Tzolakis, 3 penaltı kurtararak takımını Atina’daki finale bir adım daha yaklaştırdı. Olympiakos, yarı finalde Lille’i eleyen Aston Villa ile karşılaşacak. Diğer eşleşme ise İtalyan ekibi Fiorentina ile grup aşamasında Beşiktaş’ı geride bırakan Belçika temsilcisi Club Brugge arasında. UEFA’nın 2021/22 sezonundan beri düzenlediği Konferans Ligi turnuvasında 3. final 29 Mayıs’ta Atina’nın Ayasofya Stadyumu’nda oynanacak. Bundan önceki yıllarda şampiyonayı Roma ve West Ham United kazanmıştı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Şampiyonlar Ligi’nde epik son 8</h2>Dünya futbolunun kulüpler bazındaki en üst düzey organizasyonu olan Şampiyonlar Ligi’nde çeyrek final eşleşmeleri adının hakkını verdi. Son 2 sezonda yarı finalde karşılaşan ve Avrupa futbolunun yeni büyük rekabetine dönüşen Real Madrid-Manchester City eşleşmesinde, İspanyol ekibi otoriteleri (ve maçları izleyenleri) şaşırtarak seri penaltı atışları sonucu yarı finale adını yazdırdı. Pep Guardiola’nın öğrencileri, 2 maçta da topa çok daha fazla sahip olan, oyuna hükmeden ve pozisyonlara giren taraftı ama eflatun-beyazlılar futbolun zirvesinde başarıya giden yolun başka hasletleri de gerektirdiğini kanıtladı. Birleşik Arap Emirlikleri kraliyet ailesinin sınırsız bütçesiyle baştan yaratılan ve geçen yıl ilk Avrupa kupasını kazanan City adına Real’den öğrenilecek derslerin başında sükunet, azim, dinginlik, her şartta kendine güven gibi mental yetenekler geliyor. Bu sonuçla Real Madrid’in son 14 sezonda 12., Carlo Ancelotti’nin ise son 21 sezonda 10. kez Şampiyonlar Ligi’nde yarı finale yükseldiğini hatırlatalım.Kupa 1’de bu seviyenin bir başka gediklisi Bayern Münih, ligde 11 yıl aradan sonra şampiyonluğu kaçırdığı sezonda Arsenal’ı eleyerek yarı finalde Real Madrid’in rakibi oldu. Bir başka Alman takımı Borussia Dortmund da Atletico Madrid’i 2-1’lik yenilginin rövanşında 4-2 yendi. Dortmund’un rakibi Barcelona’yı deplasmanda 4-1 yenen PSG oldu. Barça ilk maçı deplasmanda 3-2 kazanarak önemli bir avantaj elde etmişti. Evindeki maçta da Raphinha’nın golüyle öne geçti ama 29. dakikada Ronald Araujo’nun kırmızı kart görerek takımını 10 kişi bırakması maçın tüm dengesini değiştirdi. PSG’ye turu getiren golleri Ousmane Dembele, Vitinha ve Kylian Mbappe (2) attı. Maç sonrası Barcelona teknik direktörü Xavi, Araujo’nun pozisyonu nedeniyle hakemi suçlarken İlkay Gündoğan’ın tüm sorumluluğun kendilerinde olduğunu söyledi ve bir anlamda Xavi’yi de boşa düşürdü. Şampiyonlar Ligi’nde son 4’e hiçbir İngiltere Premier Lig kulübünün kalamamış olması bu sezonun dikkat çekici yanlarından biri oldu.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bayer Leverkusen unvanını korudu</h2>UEFA Avrupa Ligi’nde Bayer Leverkusen, 2-0 kazandığı maçın rövanşında West Ham United’la 1-1 berabere kaldı ve yarı finale çıktı. Sezon başından bu yana oynadığı 43 maçın hiçbirinde yenilmeyen Bayer 04, Londra ekibi karşısında namağlup unvanını 89. Dakikada Frimpong’un golüyle korudu. Geçen hafta Bundesliga şampiyonluğunu kutlayan Alman ekibi son 4’te AC Milan’ı 1-0 ve 2-1’lik maçlarla eleyen AS Roma ile karşılaşacak. Diğer eşleşme ise Liverpool’u eleyen Atalanta ile Benfica’yı geride bırakan Marsilya arasında oynanacak.

Avrupa kupalarında çeyrek finaller sona erdi. Fenerbahçe, Konferans Ligi'nde Olympiakos'a elenirken Şampiyonlar Ligi, başta City-Real olmak üzere unutulmayacak maçlara sahne oldu.

Fenerbahçe’nin vedası, Real’in inadı

Euro 2008 efsanesiAvusturya ve İsviçre’nin ev sahipliği yaptığı 2008 Avrupa Şampiyonası Milli Takım için eşsiz bir hikâyeye dönüşmüştü. A millîler, 4. torbadan kuralara katılmış ve Portekiz, ev sahibi İsviçre ve o dönemin güçlü ekibi Çek Cumhuriyeti’nin bulunduğu A grubuna düşmüştü.&nbsp;Turnuvaya Portekiz’e 2-0 yenilerek başlayan ekip, daha sonra “geri dönüşün kralları” ismini kazanmasına sebep olan İsviçre ve Çek Cumhuriyeti maçlarını da geriye düşüp kazanarak gruptan çıkmıştı.&nbsp;Hikâye çok boyutluydu. Sakatlıklar, kaleci Volkan Demirel’in kırmızısı, genç Arda Turan’ın azmi, Nihat Kahveci’nin kaptanlığı, Semih Şentürk’ün kulübeden gelip ateşlediği fitil ve beyaz gömlekli Fatih Terim gibi birçok birbirinden önemli karakterin oluşturduğu unutulmaz bir turnuvaydı.Türkiye çeyrek finallerde yine bir geri dönüş hikâyesi yazarak Hırvatistan’ı penaltılarda yendikten sonra, as kadrosunun yarısından fazlasının olmadığı, büyük sakatlık ve kart problemleriyle güçlü Almanya ile yarı finalde karşılaşmıştı. Yine de büyük bir mücadele örneği göstererek Almanya’ya son dakikalarda yenilen golle 3-2 mağlup olmuştu. Euro 2008 hikâyesi yakın tarihte bir efsane olarak hâla yerini koruyor.&nbsp;2012 ve olaylı 2016Bu büyük başarının ardından Millî Takım bir sonraki turnuvaya katılamadı. 2012’de grup ikincisi olarak Play-Off oynamaya hak kazanan Millîler, bu aşamada Hırvatistan’a toplamda 3-0 yenilerek gruplara kalmadan elendi.&nbsp;2016 ise her yönüyle Türkiye açısından yıkıcı bir niteliğe sahipti. Fransa’nın ev sahipliği yaptığı turnuvada Türkiye, değişen kurallarla birlikte en iyi üçüncü olarak katılım gösterdi. Selçuk İnan’ın İzlanda’ya son dakikalarda attığı ikonik frikik golü, belki de o döneme dair hatırlanan tek en iyi şey olacaktı.&nbsp;Prim krizi ve kaosMillî Takım Hırvatistan, İspanya ve Çekya’nın olduğu B grubunun ilk iki maçından kötü bir futbol oynayarak yenilgiyle ayrıldı. Daha sonra Çekya galibiyetiyle birlikte gruptan çıkma şansını korusa da, daha sonraki sonuçların ardından turnuvaya veda etmek zorunda kaldı.&nbsp;Ancak bu dönem mağlubiyetlerin de ötesinde bildiğimiz Millî Takım’ın sonuydu. Daha sonra ortaya çıkan haberler takımda bir prim krizinin yaşandığını aktarıyordu. Konuya dair basında birçok iddia çıkmıştı. O dönemde takımın liderleri olan Burak Yılmaz ve Arda Turan bir tarafta, teknik direktör Fatih Terim diğer tarafta kalmıştı. Taraflar arasında bir gerginliğin çıktığı aşikârdı ancak kamuoyu konuyu bütünüyle öğrenemedi. Prim skandalı ve sportif başarısızlık Milli Takım’ın o dönemki büyük jenerasyonunun da bittiğinin göstergesiydi.&nbsp;Hayaller, hayatlar: 2020Dünyadan 11 şehrin ev sahipliği yaptığı 2020 Avrupa Şampiyonası, COVID-19 sebebiyle 1 yıl ertelemeli gerçekleşti. Harika bir eleme dönemi geçiren Millî Takım yeni isimler ve yeni bir kimlikle sahadaydı. Eleme gruplarında son dünya şampiyonu Fransa’dan 1 galibiyet 1 beraberlik alan Millî Takım, büyük bir beklentiyle Euro 2020’ye direkt katılım göstermişti. Uluslararası basın tarafından turnuvanın gizli favorileri arasında sayılıyordu.Grup aşamasında ilk maçını ev sahibi İtalya ile oynayan Millî Takım turnuvaya oldukça kötü bir başlangıç yaptı ve devamında da hiç maç kazanamadı. Üstelik turnuva boyunca yalnızca 1 gol bulabildi. Müthiş başlayan bir hikâye tam olarak bir yıkımla sonuçlanmıştı. Bu sonuçla beraber Millî Takım bir anlayış değişlikliğine gitmeyi tercih etti. &nbsp;Özlenen Milli Takıma doğru: 2024Almanya’nın ev sahipliğinde düzenlenecek 2024 Avrupa Şampiyonası, Millî Takıma dair heyecanları yeniden arttırdı. Yeni teknik direktör Stefan Kuntz öncülüğünde başlayan elemeler Millî Takım için iyi başlasa da oynanan oyun ve daha sonraki süreçte basit puan kayıpları, ümitsizliğin artmasına sebep olmuştu. Özellikle kritik Hırvatistan maçına dair umutlar giderek sönüyordu.&nbsp;Geçtiğimiz haftalarda teknik direktör Vincenzo Montella’nın göreve gelmesiyle başlayan yeni süreç, Millî Takım’a olan ilginin yeniden yükselmesiyle devam ediyor. Önce Hırvatistan’dan iyi oyunla alınan galibiyet ve daha sonra Letonya zaferi Millî Takım’da yeni bir hikâyenin başladığını gösteriyor. Montella ve takım arasındaki kimya özlenen Millî Takım’a dair oldukça gerçekçi izler taşıyor.&nbsp;

Efsane Euro 2008 hikâyesinin ardından A Millî Futbol Takımının yeni bir hikâye yazması bekleniyor. Peki geçtiğimiz 15 yılda neler yaşandı?

15 yılın ardından taze heyecan

• 2023 Ballon d'Or adayları belli oldu. Lionel Messi'nin yer aldığı listede Cristiano Ronaldo 18 yıl aradan sonra kendisine yer bulamadı. Fenerbahçe’nin yeni transferi Dominik Livakovic ise yılın en iyi kalecisine verilen Yashin Ödülü’ne aday gösterildi.

Aposto Gündem

• TFF, deprem felaketinin ardından 7-12 Şubat tarihleri arasında oynanması planlanan tüm profesyonel ve amatör müsabakaların ertelendiğini duyurdu.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yeni Malatyaspor Kulübü'nün kalecisi Ahmet Eyüp Türkaslan, göçük altında kalarak hayatını kaybetti.</li></ul>

Pelé’nin isminin nereden geldiği hep merak edilmiş ve çeşitli rivayetlerin konusu olmuştur. Bu konuyla ilgili birçok şehir efsanesi mevcut. Örneğin Türkiye’de söylenegelen; taşların üstünde top oynarken çıkan seslerden dolayı bu ismi aldığına dair rivayet gibi. Ya da ismin İbranice mucize anlamına gelen ve “pele” şeklinde okunan&nbsp;פֶּלֶא kelimesinden geldiği. Bazısı mantık sınırlarını zorlayan, bazısı kulağa makul gelen pek çok söylenti olsa da büyük efsane isminin kökenini küçüklüğünden ilginç bir hikâyeye dayandırıyor.Edson Arantes do Nascimento. Ailesi büyüdüğünde tüm dünya tarafından Pelé olarak tanınacak çocuklarının ismini Edson koyduğunda Thomas Edison’dan esinlenmiş. Doğum yeri olan Três Corações’e elektrik, doğduğu yıl olan 1940’ta geldiği için. Çocukluğundan beri pek çok takma ismi olan Pelé’nin ilk lakabı amcası tarafından takılan “Dico”. Hatta annesi büyüyüp Pelé ismiyle ünlendikten sonra bile ona bu şekilde hitap etmeye devam etmiş. Okul yıllarında Brezilyalı şarkıcı Gasolina’ya ithafen arkadaşları tarafından bir süre de bu şekilde çağrılmış ama “Neyse ki bu isim pek tutmadı” diyor büyük efsane.Pelé isminin kaynağıysa babasının top koşturduğu Vasco de Sao Lourenço takımının kalecisi “Bilé”. Küçükken babasıyla beraber maçlara ve antrenmanlara gitmeyi seven küçük Edson ara sıra da sahaya girip kaleye geçtiğini söylüyor. “Kaleye çekilen şutlarda kurtarış yapmayı başardığımda, kendimi Vasco kalecisinin yerine koyarak, “İyi kurtarıştı Bilé!”, “Bu harikaydı Bilé!” şeklinde bağırıyordum.” Bilé ismini küçükken dili dönmediği için “Pilé” olarak söylüyor. Sonrasında Bauru’ya taşındıklarında bu Pelé’ye evriliyor. Amcası Jorge’nin dediğine göre bunun sebebi Edson’un ağır Minas Gerais aksanı.İşin bir diğer ilginç tarafı; Pelé isminin babası olan Vasco kalecisi Bilé’nin de gerçek adı bu değil, Jose Lino. Jose iki yaşına kadar konuşamadığı için annesi endişeleniyor ve Brezilya’da “benzedeira” olarak bilinen, Türkçe’ye “cinci hoca” olarak çevirebileceğimiz büyücü doktorlardan yardım istiyor. Benzedeiralar ritüellerine “Bili-bilu-tetéia!" diyerek başlıyor. Haftalar süren seanslara rağmen Jose konuşmayı başaramıyor ancak bir gün aniden “Bilé!” diye bağırıyor. Annesi ve benzedeiralar bunun bir mucize olduğuna inanıyor ve Jose Lino da büyüyüp kaleci olduğunda bile Bilé olarak anılmaya devam ediyor.Efsane futbolcu aslında başlarda lakabını hiç sevmediğini söylüyor. “Arkadaşlarım bana Pelé diye hitap ettiğinde onlara sinirlenirdim. Hatta çocuğun birine bu yüzden yumruk attım ve okuldan iki gün uzaklaştırma cezası aldım. Ancak bunun beni sinir ettiğini gören çocuklar bana daha da fazla bu şekilde hitap etmeye başladı. Sonradan bu konuda yapabileceğim bir şey olmadığını fark ettim ve bu lakabı çok sevdim ama çocukken gerçekten nefret ediyordum.”&nbsp;Pelé, isminin, emin olmamakla beraber, bu olaylar silsilesinden kaynaklandığını düşünüyor. Biraz abartılı görünse de diğer pek çok hikâyeden daha makul olduğu kesin. Futbolun, geçtiğimiz günlerde aramızdan ayrılan ilk büyük ikonunun Dünya Kupası başarılarından ülkesinde milli hazine ilan edilmesine ve bu yüzden Brezilya hükümeti tarafından ülke dışına transferinin yasaklanmasına kadar çok fazla hikayesi var. Ancak isminin kökeni bile Güney Amerika’nın büyülü gerçekçiliğine yakışır cinsten. Sanki daha doğduğunda fevkalade bir yaşamı olacağı alnına yazılmış gibi. &nbsp;

Edson Nasıl Pelé Oldu? 

Yazan: Daoud Kuttab&nbsp;AMMAN –Arap dünyası onlarca yıldır bölünmüşlükten muzdarip. Coğrafya, dil ve kültürle bağlantılı olsa da, bölgenin uyum eksikliği uzun zamandır yabancı güçlerin kaynakları yağmalamasına izin verdi. Sömürgeci parçala ve yönet taktiklerinin mirası nüfuz etmeye devam ederken dar görüşlülük, Arapların devasa petrol zenginliklerinden ve nispeten eğitimli nüfuslarından yararlanmalarını engelledi. Ancak FIFA Dünya Kupası bize başka bir yol gösterdi.Futbol, Arap ülkeleri için bir dizi beklenmedik zaferin ardından büyük bir birleştirici olarak ortaya çıktı. Kasım ayında Suudi Arabistan Arjantin'i, Tunus Fransa'yı ve Fas Belçika'yı mağlup etti. Daha sonra, eleme aşamasında Fas, hem İspanya hem de Portekiz'i eleyerek yarı finallerde yer alan ilk Arap ülkesi olarak tarihe geçti.Fas'ın zaferleri, kaleci Yassine Bounou'yu takımın stratejisinin merkezine yerleştiren teknik direktör Walid Regragui tarafından tasarlanan mükemmel bir planın sonucuydu. Bounou, İspanya'nın gol ataklarını defalarca engelledi ve Fas, penaltı atışlarında da üstünlüğünü korudu. Portekiz'in hücumcuları da Bounou'yu yenmenin bir yolunu bulamadı ve Regragui'nin tarafı çarpıcı bir 1-0 galibiyet aldı. BBC'ye konuşan bir yorumcu, "Dünya Kupası'nda böyle bir şokun ne zaman yaşandığını düşünmeye çalışıyorum." dedi. Bounou ise "Beni çimdikleyin, rüya görüyorum." dedi.Ama takımın başarısı rüya değil. Fas en başından beri averaj takımı olduğunu biliyordu. David ve Golyat benzeri planı, yıldız kalecisinin gücünden yararlanan savunma ağırlıklı bir 4-1-4-1 dizilişini içeriyor. Ancak her pozisyon çok önemli ve tek bir hedefe azami bağlılık gerektiriyor.Fas'ın oyuncuları bu özveriyi gösterdi ve bölgedeki insanlara ilham kaynağı oldu. Takımın zaferlerinin ardından Arap çocuklar sokaklarda dans etti ve Katar'daki taraftarlar ve oyuncular Arap dayanışması gösterilerinde Filistin bayrağı sallarken görüldü. Kazanan her Arap takımı, grup resimlerinde ve kamuoyu açıklamasında Filistin ile dayanışma sembol ve sözlerine yer vermeyi unutmadı.Belki de şaşırtıcı olmayan bir şekilde, İspanya'nın La Liga'sında Sevilla için de oynayan Bounou, Arap gençliği için bir rol model hâline geldi. Uzun boylu ve çevik olması, kendine güveni, alçakgönüllülüğü ve topluluk duygusu, yıldızları daha çok kasıntı ve kibirli hareketlerle tanınan bu spor dalında öne çıkmasını sağladı.Bu tür kötü özellikler Arap dünyasını daha geniş çapta kısıtlamıştı. Bir takımın stratejisini uyum üzerine temellendirmek hiç akıllıca görünmese de, Arap devletleri genellikle sporda ve hayatta bunu başarmayı zor buluyorlar. Cezayirli Taoufik Makhloufi, 2012 Londra Yaz Olimpiyatları'nda 1.500 metre koşusunda altın madalya kazanmıştı, Faslı Hicham El Guerrouj 2004'te Atina'da 1.500 metre ve 5.000 metre koşularında altın madalya almıştı ve 1996'da Suriyeli Ghada Shouaa Atlanta oyunları heptatlonunda altın madalyanın sahibi olmuştu. Ancak tüm bu oyuncular bireysel etkinliklerde kazanmıştı. Takım sporları söz konusu olduğunda, Arap ülkeleri genellikle feci şekilde başarısız oluyor.Benzer eksiklikler bölgedeki iş ve ticarete de yansıyor. Örneğin Arap Birliği, Arap dünyasında daha büyük bir birliği teşvik etmek için kuruldu. Ancak Arap iç ticareti hâlâ Arap ülkelerinin ithalat ve ihracatının %10'undan azını oluşturuyor. Aile temelli küçük işletmeler gelişebilse de Arap şirketleri küresel ticarette zar zor bir yer ediniyor. Bunun yakın zamanda değişmesi pek mümkün görünmüyor. Dünya Ekonomi Forumu, Arap dünyasındaki başarılı şirketlerin %75'inden fazlasının aile şirketi olduğunu tahmin ediyor.Bölünmüşlüğün ciddi siyasi sonuçları da var. Genellikle bölgenin tarım merkezi olarak düşünülen Sudan'daki kıtlığı ele almak için birleşik bir stratejinin olmaması, bölgedeki durumu kesinlikle daha da kötüleştiriyor. Aynı şekilde, Filistinlilerin topraklarının kontrolü söz konusu olduğunda iç bölünmeleri, çaresizce ihtiyaç duydukları onur ve özgürlüğe ulaşamamalarına katkıda bulunmuştur. Son İsrail seçimlerinde, Arap siyasi partileri Knesset için birleşik bir aday listesi üzerinde anlaşamadılar ve sonuç olarak yüz binlerce oy kaybettiler. Zengin Arap ülkelerinin vatandaşları bile açlık ve okuryazarlık sorunlarıyla karşı karşıya.İyi uygulanmış ve gerçekçi stratejilere dayanan bir Arap birliği, bölgede büyük fark yaratacaktır. Fas'ın Dünya Kupası'nın bize ilham vermesi gereken nokta da burası. Fas tarih yazarken televizyonlarına yapışıp kalan genç Araplar ve gelecekteki politikacılar, yalnızca takımın başarısının merkezinde yer alan özveri ve takım çalışması kavramlarını daha geniş bir şekilde uygulayarak ortak coşkularını gerçek hayattaki birliğe dönüştürebilirler.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Ödüllü Filistinli gazeteci Daoud Kuttab, Princeton Üniversitesi'nde eski gazetecilik profesörü.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Telif hakkı: Project Syndicate, 2022.<a fr-original-style="" href="http://www.project-syndicate.org/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">www.project-syndicate.org</a>

Arap Dünyası için Kazandıran Bir Dünya Kupası Stratejisi

This Is England

Bu hafta sonundaki Arjantin-Fransa finaliyle sonlanacak olan 2022 Dünya Kupası futbola birçok miras bıraktı. Penaltı atışlarının istatistiksel bir veriden ziyade psikolojik bir savaş olduğu gerçeği de bu miraslardan biri; İngiltere’nin istikrarlı bir şekilde kaybettiği bir savaş.

Nasıl Kaçar?

2014 ve 2018 finallerinin iki kaybedeni, şanslarını bu yıl bir kez daha denemek istiyorlar. Dünya Kupası’nda, yarı finalin ilk eşleşmesinde Messi ile Modric, Martinez ile Livakovic, Arjantin ile Hırvatistan karşı karşıya gelecekler.<h4 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Mecburi Favori: Arjantin </h4>Devasa beklentiler çoğu zaman büyük baskı yaratır. Bu baskı ile mücadele etmek bazen rakiplerle mücadele etmekten bile zordur. Arjantin, turnuvanın açılış maçında Suudi Arabistan ile karşılaşırken en zorlu rakipleri bu baskıydı ve kaybettiler. Neyse ki telafi şansları hâlâ vardı. Önce Meksika, ardından Polonya’yı 2-0’la geçip yollarına devam ettiler.&nbsp;Grup aşamasının ardından gelen Avustralya eşleşmesi, Arjantin adına bir kura şansı olarak değerlendirilebilir. Zira Avustralya, Arjantinli futbolcuların bozulmaya her an müsait sinirlerine pek de dokunan bir yapıya sahip değildi. İkinci yarının hemen başında kaleci Matt Ryan’ın hatasında Julian Alvarez’in bulduğu gol de Arjantin’in işini bir hayli kolaylaştırdı.&nbsp;Çeyrek finaldeki Hollanda eşleşmesi ise, tam aksine, bir sinir harbi şeklinde geçti. Arjantin teknik ekibinden Walter Samuel ve teknik direktör Lionel Scaloni’nin gördüğü sarı kartlar ile toplamda çıkan 18 kart bir rekoru beraberinde getirdi. Arjantin, yakaladığı 2-0’lık üstünlüğü koruyamazken, 90 dakikanın sonuna eklenen uzatma anlarının da sonunda yenen gol her şeyi alt üst edebilirdi. Bu gol ile moral üstünlüğünü ele geçiren taraf Hollanda gibi olsa da turun uzatma dakikalarında oyunun kontrolünü kaybetmedi Arjantin. Penaltı atışlarında da son sözü, kurtardığı iki vuruş ile kaleci Emiliano Martinez söyledi.Tıpkı bayrağında olduğu gibi Arjantin takımının da orta yerinde parıldayan bir güneş var. Her şey o güneşin etrafında dönmekte. Messi, çok büyük olasılıkla son defa çıktığı Dünya Kupası sahnesinde kariyerinin tek eksik parçasını tamamlamanın peşinde. Takımının şimdiye kadar beş maçta bulduğu dokuz golün altısında doğrudan katkısı var. Bu bağlamda Arjantin’in Messi’ye olan bağımlılığı beklenenden bile öte. Zira Di Maria ve Lautaro Martinez’den beklenen skor katkısını henüz alabilmiş değiller.&nbsp;Diğer yandan Meksika maçında oyuna sonradan girip attığı şahane gol sonrası ilk 11’e yerleşen Enzo Fernandez, Messi’nin ardından takımın en kritik oyuncusu sayılabilir. Oyunun hücum yönünde yaratıcılık bakımından kaptanın en önemli yardımcısı olabilir.&nbsp;Arjantin, şimdiye kadar oynadığı futbol ile izleyenleri tatmin etti mi, tartışılır. Fakat bu turnuva öyle bir turnuva değil. Önemli olan bir şekilde kazanmaksa, galibiyetin kilidini açacak anahtar onların elinde var. Bir de arkalarında büyük bir seyirci desteği olduğunu unutmamak gerek.Gizli Favori: HırvatistanHırvatistan futbolu kendisini dünyaya kanıtlamak için daha ne yapmak zorunda? Katar 2022’nin en güçlü şampiyonluk favorilerinden birisini eledikten sonra belki de yapacakları tek bir şey kaldı; dünya şampiyonu olmak. Yarı finaldeki rakiplerinin aksine Hırvatistan, gittiği hiçbir turnuvada şampiyonluk adayı olarak görülmedi. Ancak 2018’in finalisti, Katar’da da finalin yalnızca bir adım uzağında.&nbsp;Eşleşmenin bu tarafında da son turnuvasını oynayan bir yıldız mevcut: Luka Modric. Onun sahadaki çekim gücü Messi kadar büyük olmasa da Modric, sessiz sedasız yaptığı işi en üst seviyede sürdürüyor. Üstelik orta sahadaki partnerleri Brozovic ve Kovacic ile hemen her rakibe üstünlük kurabiliyorlar.&nbsp;Ancak orta sahadaki bu göz kamaştıran zenginlik ne yazık ki hücum hattında bulunmuyor. Bu durum Hırvatistan maçlarının, özellikle eleme turlarında beraberliğe kilitlenip kalmasında pay sahibi olarak görülebilir. Euro 2008’deki Türkiye eşleşmesinden bu yana büyük turnuvaların eleme turlarında çıktıkları dokuz maçın sekizinin uzatmalara gitmesi bunun bir göstergesi.&nbsp;Bu turnuvada da gruplarda çıktıkları üç maçın yalnızca birini kazanıp diğer iki maçtan golsüz beraberlikle ayrıldılar. Son 16 eşleşmesinde Japonya karşısında geri düşseler bile sürpriz golcü Perisic’in kafasından buldukları gol ile maçı önce uzatmaya ardından penaltılara taşıdılar. Penaltı atışlarında Japonya mı çok etkisizdi yoksa kaleci Livakovic mi çok başarılıydı, kararı siz verin.&nbsp;Çeyrek finaldeki Brezilya eşleşmesinde ise hemen hiç kimse Hırvatistan’a şans tanımıyordu. Maçta ikinci yarıdan itibaren oldukça zorlandıkları da bir gerçek. Ancak bu anlarda Livakovic yeniden ön plana çıkmayı başardı. Bir kez daha uzatmaya giden maçta Brezilya Neymar ile öne geçtiğinde artık Hırvatistan’a şans tanıyan birkaç kişinin de ümidi kalmamıştı belki. Fakat yine oyuna tutunmayı başardılar. Uzatmaların son anlarında bir gol bulup maçı yine penaltılara taşıdılar. Ve sahneye yine Livakovic çıktı.&nbsp;Bu turnuva dahil gruplardan çıktıkları üç seferde de en azından yarı final görmeyi başaran Hırvatistan, daha önce bir üçüncülük, bir ikincilik elde etmişti. Şimdi sıradaki yer birinci basamak neden olmasın?<h4 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">90 Dakika ve Fazlası</h4>Savunmaların ön plana çıktığı, kalecilerin yıldızlaştığı bir turnuvada, başa baş giden, uzatmalar ve penaltı atışları ile sonuçlanan maçlara alışmışken Arjantin-Hırvatistan eşleşmesinden de benzer bir performans beklemek olası. Daha önceleri dünya kupalarında iki kez grup aşamasında karşılaşan iki takım da birer galibiyet elde etmişti. 2018’deki 3-0’lık Hırvatistan zaferinin akıllardaki yeri ise daha taze.&nbsp;

kaleci ile ilgili hikayeler