Geçtiğimiz haftalarda İran'da daha fazla özgürlük talep ettiği için İran ahlak polisi tarafından tutuklanan ve ardından öldürülen Mahsa Amini'nin ölümünü protesto eden İran'da ayaklanmalar büyüdü ve dünya çapında da protestolar düzenlendi. “Kadın, yaşam, özgürlük” sloganları altında düzenlenen bu protestolar bir çok ülkede yankı buldu.The Guardian'da yer alan <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/world/2022/oct/03/my-teenage-years-were-stolen-iranians-on-their-hopes-for-change" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">haberde</a>, röportaj yaptıkları kadınlardan Sadaf isimli birisi "Bir insanın hayatında önemli olan tek şey özgürlüktür. Tamamı İslami kurallara dayanan kısıtlama yasaları, temelde neredeyse herkesi içeren ve dinî kurallara göre yaşamak istemeyenler için tam bir diktatörlüğe yol açmıştır. Örneğin İran'da biriyle çıkmak bile yasa dışı, aslında evli değilseniz toplum içinde partnerinizle el ele tutuşmak suç. Kadınsan istediğini giyemez, şarkı söyleyemez, bisiklete binemezsin! İçki içmek tamamen yasa dışı ve sanat çarpıcı biçimde sansürleniyor.” demiş.Mojtaba isimli genç kadın ise&nbsp;“Gerçeğe erişimimiz sınırlı. Twitter ve YouTube yaklaşık 15 yıldır filtreli durumda ve 2017'deki protestoların ardından Telegram'ı filtrelediler. Her ülkenin sosyal medya üzerinden ilerlediği bu teknoloji çağında İran bu büyük fırsatlardan mahrum kaldı." diye belirtmiş.&nbsp;Özgürlük, belki de en sık sembolize edilen kavramlardan biri. İran'da yıllardır süregiden kısıtlamaların gölgesinde bu sefer de "saçlar" ile sembolize edildi. O kadar ki, 59. Antalya Altın Portakal ödül töreni sırasında, Narperi'nin Bileziği isimli belgeselde yer alan ekip ve oyuncular, Mahsa Amini'yi anmak üzere saçlarını kestiler.&nbsp;Ülkemizde de çok yakından bildiğimiz gibi, sürekli kadın cinayetlerine şahitlik ediyoruz. Aslında, tüm bu cinayetlerin arka planında da bir şekilde özgürlük hikâyesi yatıyor. Bir ülke, devlet tarafından, bir aile tarafından ya da bir partner tarafından müdahale edilmiş olan özgürlükler sonunda hep bir trajedi sunuyor bize. Bunun için savaşmakta olan kadınların da istediği en temelde saçlarını özgürce rüzgâra verebilmek. Örtülü ya da örtüsüz, gönüllerinden geçtiği gibi, içlerindeki, çevrelerindeki, ailelerindeki ya da ülkelerindeki diktatörlerden kurtularak.

İçimdeki Dünya

Bazen saçların özgürce uçuşmasıdır özgürlük. 

Özgürlük neferi kadınlar

Yeni Zelanda’da 17 Ekim Cumartesi günü gerçekleşen seçimlerde Başbakan Jacinda Ardern liderliğindeki merkez sol İşçi Partisi, oyların %49’unu aldı. 120 üyeli parlamentoda 64 sandalye kazanan parti, ülkede 24 yıl süren koalisyonlar döneminden sonra tek başına iktidar olmayı başardı. Ana muhalefetteki merkez sağ Ulusal Parti oyların %27’sini alarak 35 sandalyeye sahip olurken İşçi Partisi’nin koalisyon ortağı milliyetçi Önce Yeni Zelanda Partisi %2,7 oy oranında kalarak milletvekili çıkaramadı. Yeşiller Partisi %7,5, liberal Eylem Yeni Zelanda %8, yerli nüfusun temsilcisi Maori Partisi ise %1 <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmOGQ4ZWZjNWI4ZDMwMDAwNzA2MmY4MSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVjMTYzZDBhMmJhMTAyMDgwYTQzOWYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnRyLmV1cm9uZXdzLmNvbSUyNTJGMjAyMCUyNTJGMTAlMjUyRjE3JTI1MkZ5ZW5pLXplbGFuZGEtc2FuZGlrLWJhcy1uZGEtYmFzYmFrYW4tYXJkZXJuLWZhdm9yaQ==""">oy aldı.</a><figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-10-19T13:04:54.204Z.jpeg" alt="Ardern"><figcaption>Kaynak AP</figcaption></figure>&nbsp;<ul><li>Ardern’in başarı yolu: 2008 yılında ilk kez parlamentoya giren Ardern, Mart 2017’de parti liderliğine geldikten hemen sonra aynı yılın eylül ayındaki genel seçimde partinin oylarını %11’den fazla artırarak %36,8 oranında oy almıştı. İşçi Partisi, %44 oy alan Ulusal Parti’nin gerisinde kalsa da Ulusal Parti’nin hükümet kuramaması sonucu Yeşiller Partisi’nin dışarıdan desteğiyle Önce Yeni Zelanda Partisi'yle koalisyon hükümeti kurmayı <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmOGQ4ZWZjNWI4ZDMwMDAwNzA2MmY4MSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVjMTYzZDBhMmJhMTAyMDgwYTQzOWYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy50aGVndWFyZGlhbi5jb20lMjUyRndvcmxkJTI1MkYyMDE3JTI1MkZvY3QlMjUyRjE5JTI1MkZqYWNpbmRhLWFyZGVybi1uZXctemVhbGFuZC1wcmltZS1taW5pc3Rlci1sYWJvdXItY29hbGl0aW9uLWRlYWwtd2luc3Rvbi1wZXRlcnM=""">başarmıştı.</a> Ardern de ülkenin en genç başbakanı olmuştu. Yaptıklarıyla Yeni Zelanda halkının takdirini kazandığını son seçimde kanıtlayan Ardern; alt gelir grubundaki insanlar için ödenekleri artırmak, asgari ücreti yükseltmek ve gelecekteki doğal gaz ve petrol aramalarını yasaklamak gibi politikalarının yanı sıra kilometre taşı niteliğinde olaylar yaşadı. &nbsp;</li><li>Doğum izni: “Ne zaman çocuk doğuracağı konusu, yalnızca buna karar verecek kadınları ilgilendirir” <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmOGQ4ZWZjNWI4ZDMwMDAwNzA2MmY4MSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVjMTYzZDBhMmJhMTAyMDgwYTQzOWYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5kdW55YS5jb20lMjUyRmtvc2UteWF6aXNpJTI1MkZ5ZW5pLXplbGFuZGEtYmFzYmFrYW5pLWRvZ3VtLWl6bmluZS1jaWt0aSUyNTJGNDIwMzA3""">diyen</a> Jacinda Ardern’in göreve gelir gelmez yaptığı değişikliklerden biri, doğum iznini 18 haftadan 22 haftaya çıkarmak olmuştu. 2018 yılının haziran ayında doğum yapan Ardern, eski Pakistan Başbakanı Benazir Butto’dan sonra görevdeyken doğum yapan ilk başbakan oldu. Öte yandan Butto’nun aksine Ardern 6 haftalık doğum <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmOGQ4ZWZjNWI4ZDMwMDAwNzA2MmY4MSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVjMTYzZDBhMmJhMTAyMDgwYTQzOWYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRm1zbWFnYXppbmUuY29tJTI1MkYyMDE4JTI1MkYwNiUyNTJGMjYlMjUyRmphY2luZGEtYXJkZXJucy1tYXRlcm5pdHktbGVhdmUtbWlsZXN0b25lJTI1MkY=""">iznine çıktı.</a> Ardern, bu yaptığıyla toplumsal cinsiyet eşitliğine önemli bir katkıda bulunarak anneliğin kadınların kariyerinde bir engel olmadığını gösterdi. &nbsp;</li><li>Christchurch saldırısı: 15 Mart 2019’da Yeni Zelanda’nın Christchurch şehrinde aşırı sağcı bir terörist, Cuma namazı kılan cami cemaatine otomatik silahla ateş açmıştı. Saldırıda 51 kişi yaşamını yitirmiş ve 49 kişi de <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmOGQ4ZWZjNWI4ZDMwMDAwNzA2MmY4MSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVjMTYzZDBhMmJhMTAyMDgwYTQzOWYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5hYS5jb20udHIlMjUyRnRyJTI1MkZkdW55YSUyNTJGeWVuaS16ZWxhbmRhLWRha2kta2F0bGlhbWluLWJpcmluY2kteWlsaW5kYS1oYXlhdGluaS1rYXliZWRlbmxlci1hbmlsZGklMjUyRjE3NjY0ODc=""">yaralanmıştı.</a> Müslüman topluma saygısını göstermek ve aşırı sağcılara mesaj vermek için anma törenlerine başörtüsüyle katılan Başbakan Ardern; aşırı sağcı teröristin düşüncelerini yayma amacına karşı onun ismini kullanmayı reddetmiş, ulusal kanallardan ezan okunmasını sağlamış ve ülkede nefrete yer olmadığını savunmuştu. Ardern ayrıca Yeni Zelanda'daki silah yasasını değiştirme konusunda söz vermiş, yarı otomatik silah ve saldırı tüfeklerinin yasaklanmasını öngören yasanın kabul edilmesinin ardından binlerce silah polise <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmOGQ4ZWZjNWI4ZDMwMDAwNzA2MmY4MSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVjMTYzZDBhMmJhMTAyMDgwYTQzOWYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy50cnRoYWJlci5jb20lMjUyRmhhYmVyJTI1MkZkdW55YSUyNTJGeWVuaS16ZWxhbmRhLWJhc2Jha2FuaS1hcmRlcm4tbmVmcmV0LW1lc2FqaW5pbi15YXlpbG1hc2luaS1lbmdlbGxlbWVrLWljaW4tY2FsaXNhY2FnaW0tNDQ0ODAyLmh0bWw=""">teslim edilmişti.</a> &nbsp;</li><li>Covid-19 yönetimi: Nüfusu 5 milyona yaklaşan ülkede, Ardern hükümetinin aldığı sınırları kapatma ve sıkı karantina kararları sayesinde toplam vaka sayısı 2 binin altında kalırken yurt içi kaynaklı vakalar durdu ve sadece 25 kişi Covid-19 sebebiyle yaşamını yitirdi. Üstelik salgın kontrol altına alındıktan sonra ülke kısa süre içinde karantina ve sosyal mesafe kurallarını hafifleterek diğer ülkelere göre salgının ekonomik etkisini daha az hissetmiş, Ardern hükümetinin kriz yönetimi vatandaşların takdirini <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmOGQ4ZWZjNWI4ZDMwMDAwNzA2MmY4MSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVjMTYzZDBhMmJhMTAyMDgwYTQzOWYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5hbGphemVlcmEuY29tJTI1MkZuZXdzJTI1MkYyMDIwJTI1MkYxMCUyNTJGMTYlMjUyRmphY2luZGFtYW5pYS1zZXQtdG8tcmV0dXJuLWphY2luZGEtYXJkZXJuLWFzLW5ldy16ZWFsYW5kLXBt""">toplamıştı.</a> &nbsp;</li><li>Şimdi ne olacak? Hoşgörü ve diyalogdan yana tutumu sebebiyle uluslararası medya tarafından bir “anti-Trump” figürü olarak <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmOGQ4ZWZjNWI4ZDMwMDAwNzA2MmY4MSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVjMTYzZDBhMmJhMTAyMDgwYTQzOWYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5mdC5jb20lMjUyRmNvbnRlbnQlMjUyRjMwOTgzYmI5LWExOGItNDI4ZC04NDg0LWFlNTRkNmRiYjdjYg==""">görülen</a> Ardern, zafer konuşmasında “dünyanın gittikçe artan bir şekilde kutuplaştığını fakat bu seçimle Yeni Zelanda’nın birbirini dinleyen ve tartışan bir millet olduğunu kanıtladığına inandığını” söyledi. Kampanyasında küresel ısınmayla ve yoksullukla mücadele, dezavantajlı okullara daha fazla destek ve yüksek gelirlilere daha fazla vergi sözü veren Ardern’in, sol politikalar izlemeye devam edeceği düşünülüyor. Öte yandan bazı siyaset bilimciler, popülaritesi partinin önünde olan “Jacinda Ardern’i görevde tutmak” üzerine inşa edilen kampanyanın, İşçi Partisi için uzun vadede tehlikeli olabileceğini <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmOGQ4ZWZjNWI4ZDMwMDAwNzA2MmY4MSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWVjMTYzZDBhMmJhMTAyMDgwYTQzOWYxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy50aGVndWFyZGlhbi5jb20lMjUyRndvcmxkJTI1MkYyMDIwJTI1MkZvY3QlMjUyRjE3JTI1MkZqYWNpbmRhLWFyZGVybnMtbGFib3VyLXBhcnR5LXNldC1mb3ItdmljdG9yeS1pbi1uZXctemVhbGFuZC1lbGVjdGlvbg==""">söylüyor.</a></li></ul>

Aposto Gündem

Dünya kamuoyundaki bilinirliği giderek artan Yeni Zelanda Başbakanı Jacinda Ardern, genel seçim sonucunda ülkede 24 yıl sonra tek başına iktidar kurabilecek tek politikacı oldu. 

Cuma namazı ile ilgili hikayeler