<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp; Vegan ve vejetaryen rehberi: Tüm dünyada büyük ses getiren Etin Cinsel Politikası’nın yazarı Carol J. Adams; Et Yiyenler Arasında Yaşamak’ta vegan olduktan sonra et yiyen dünyayla nasıl iyi etkileşimler kurabileceğinize ve kişilerarası ilişkilerinizi nasıl koruyabileceğinize ışık tutuyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Neden okumalı?&nbsp;Her veganın içine düşmesi kaçınılmaz olan durumlardan incelikle ve ustalıkla kurtulmasını sağlayacak tüyoları öğrenmek için.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Künye: Et Yiyenler Arasında Yaşamak | Carol J. Adams | Çev. Zerin Dirihan | Ayrıntı Yayınları</li></ul>

Aposto Gündem

Doğayla kurduğumuz ilişkinin ne kadarına sömürü hâkim? Etin Cinsel Politikası’nı okurken karşılaştığım bir gözlem, beni tam olarak da bu konu hakkındaki tutumlarımı tekrar gözden geçirmeye yöneltti. Peter Singer, kentte ve banliyöde yaşayan birçok insanın, insan olmayan hayvanlarla kurdukları iletişimin sadece sofrada onları yiyerek gerçekleştirdiğini belirtiyordu. Belki şu an bu konuda daha dikkatli olabilirim fakat doğayı sömürdüğüm birçok tutumumun kaynağı neydi?&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İçselleştirilmiş sömürü</h2>Daha önceki sayılarda da bahsettiğimiz gibi doğaya ihtiyaçları azalan insanlar, zaman içerisinde doğa üzerinden egemenlik kurmaya başladılar. Doğanın sömürülebilecek bir kaynak olarak görülmeye başlanmasının belki de en zehirli noktalarından biri bu sömürünün zaman içerisinde normalleşmiş ve bizim de içselleştirdiğimiz bir kavrama dönüşmesi. Mesela çoğumuza küçükken bir adada yaşamda kalmayı başarması üzerinden Robinson Crusoe okutuldu. Fakat çok azımıza bu hikâye, Batı’lı birinin gittiği adayı fethetmesi ve kolonileştirmesi üzerinden anlatıldı. Belki de küçükken fark edemeyeceğimiz bu alt metinler doğayı sömürmeyi o kadar içselleştirdi ki hepimiz Noel Baba’nın kızağını çeken Ren geyiklerini heyecanla dinledik.Kişisel sömürülerim:&nbsp;İzmir’de denizin kenarında büyüyen ve ormanın içindeki bir okula giden çocuk olarak kendimce doğayla kurduğum ilişkinin her zaman sevgi ve şefkat dolu olduğunu düşündüm. Hayalî kameramla denizdeki balıkların belgeselini çekerken okulun bahçesindeki uğur böceklerini toplarken bir sömürüden ve şiddetten bahsetmek nasıl mümkün olabilirdi ki?&nbsp;Okulumun yanında “Türkiye’nin ilk açık hava hayvanat bahçesi” vardı. Açık hava ayrıntısı çok “insancıl” ya — sürekli gider orada taşının etrafında dönen ayıyı izlerdim. O zamanlar bunun stres kaynaklı bir hareket olduğunu düşünmez, ayının “açık havada” hapsolan şovunu izlerdim. Hayalî kameramdan yakaladığım hareket eden balıkla tabağımda duran “yemek” aynı canlı olamazdı. Bir insan olmayan hayvanın tam da bu sebepten dolayı benim gibi düşünüp hissedebileceğini, hatta psikolojik bir reaksiyon gösterebileceğini ne öğrenmiş ne de düşünmüştüm.<img src="https://images.aposto.com/2022/1/2/1644281032444.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.96" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">1970'lerdeki Chipko hareketinden bir fotoğraf<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kesişen sömürüler</h2>Zamanında kadınların erkekler tarafından — aynı doğaya olduğu gibi — bir “kaynak” gibi yaklaşıldığını göstermek için ağaca sarılan birçok kadın, etiketlenerek fazla duygusal ve mantıksız olmakla yargılanmıştı. Fakat dönemin medyasında yansıtıldığı gibi gerçekten haksızlar mıydı? Doğayı ve insanları kaynak olarak kullanmanın veya kullanmak zorunda olmanın sınırları nereye kadar ilerleyebiliyor? Mesela günümüzde iklim krizinin yoğun olduğu bölgelerde temel ihtiyaçlara ulaşamayan aileler, bu sefer çocuklarını ihtiyaçlarını karşılayabilecek bir kaynak olarak görüp çocuk evliliklerini bir strateji olarak kullanmak zorunda kalabiliyorlar.&nbsp;Yeni bir söz:&nbsp;Biliyorum ki nasıl bir kazanılmış hak başka bir kazanılacak hakka alan açabiliyorsa aynı şekilde bir sömürü başka bir sömürüyü de tetikleyebiliyor. Bu yüzden benim de kendime yeni bir sözüm, sadece insanlar üzerinden olan sömürülere sesimi çıkarmakla kalmayıp içselleştirdiğim hiçbir sömürüye boyun eğmemek olsun. Şimdi sen de kendine yeni bir söz vermek istemez misin?

Etin Cinsel Politikası ile ilgili hikayeler