ABD merkezli teknoloji devi Meta,&nbsp;bu yıl yapay zekaya en agresif yatırımları yapan şirketlerden biri oldu. Yapay zeka modellerini eğitmek ve çalıştırmak için kullandığı veri merkezi altyapısına milyarlarca dolar harcama yapan ve en güçlü rakiplerinden onlarca yapay zeka uzmanı transfer eden şirket, gelecek yıl da bu yatırımları artırmayı planladığını açıkladı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Fakat geçen hafta yayımlanan üçüncü çeyrek raporu, henüz bu yatırımın gerçek bir getiriyle&nbsp;sonuçlanmadığını da ortaya çıkardı. Milyarlarca dolarlık yatırım, şimdilik yalnızca kârda devasa bir gerileme ve bu gerilemeye yönelik yatırımcı tepkilerine bağlı olarak piyasa değerinde görülen 200 milyar dolarlık kayıpla sonuçlandı.&nbsp;</li></ul>Ayrıntılar:&nbsp;Meta, 2025 boyunca yapay zekaya pek çok rakibinden çok daha fazla yatırım yaptı. Bu yatırımların en çok hız kazandığı dönem ise yaz aylarıydı. Temmuz ayında şirket, ABD’nin Louisiana ve Ohio eyaletlerinde Hyperion ve Prometheus adlı iki devasa veri merkezi inşa edeceğini açıkladı. Toplam kapasitesi 3 GW’ı aşacak iki tesisin Meta’yı bu kapasitede yapay zeka odaklı bir veri merkezi işleten ilk şirketlerden biri yapacağı belirtildi.&nbsp;Yaz aylarında şirket ayrıca, yapay zeka çalışmalarını hızlandırmak için rakip şirketlerden kritik transferler de yaptı; Anthropic, Google DeepMind ve OpenAI gibi rakiplerinde çalışan onlarca uzmanı 100 milyon doları aşan tazminat paketleri teklif ederek transfer etti. Teknoloji devi, aralarında Scale AI ve PlayAI’ın da bulunduğu birkaç yapay zeka girişimine milyarlarca dolar yatırım yaparak bu girişimlerden de kritik isimleri bünyesine katmayı başardı.&nbsp;Bir adım sonrası:&nbsp;Tüm bu transferler, şirketin yapay zeka ekibinde görülen bir yeniden yapılanma süreciyle sonuçlandı. Temmuz ayında şirket, yapay zeka projeleri üzerinde çalışan tüm birimlerini “Süper Zeka Laboratuvarı” adlı tek bir departman altında birleştirdi. Departmanın başına Scale AI’ın eski CEO’su Alexandr Wang geçerken eski GitHub CEO’su Nat Friedman da yönetimde Wang’e destek olmak üzere birime katıldı.&nbsp;Geçen hafta paylaşılan üçüncü çeyrek raporu da şirketin işletme giderlerinin bir önceki yıla göre 7 milyar dolar, sermaye harcamalarının ise 20 milyar dolar arttığını ortaya çıkardı. Üstelik <a fr-original-style="" href="https://www.theinformation.com/briefings/meta-plans-spend-600-billion-2028-u-s-zuckerberg-says" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">The Information’ın yakın tarihli bir raporu</a>, Meta’nın üç yıl içinde ABD’deki yapay zeka altyapısına 600 milyar dolar yatırım yapacağına işaret etti.&nbsp;Geniş açı:&nbsp;Tüm bu giderler, esasında henüz şirkete anlamlı bir getiri sağlamayan yapay zeka altyapısına yapılan yoğun harcamaların bir sonucuydu. Bu rakamlar, Silikon Vadisi’nde şaşkınlıkla karşılanmasa da hâlihazırda bir yapay zeka balonu yaşandığından endişe eden analistler ve yatırımcılarda bir tedirginlik yarattı.&nbsp;Zira üçüncü çeyrek raporu, Temmuz-Eylül ayları arasında Meta’nın gelirinin %26 artırarak 51,2 milyar dolara ulaştığını, fakat 2,7 milyar dolar olarak kayıtlara geçen net kârın yıllık bazda %83’lük devasa bir gerileme&nbsp;yaşadığını ortaya koydu. Şirket ayrıca, gelecek yıl sermaye harcamalarının 2025’e göre önemli ölçüde daha yüksek olacağını açıkladı.&nbsp;Meta CEO’su Mark Zuckerberg, mali raporun açıklandığı toplantıda yapay zekayı “büyük bir gizli fırsat” olarak nitelendirerek yatırımcıları rahatlatmaya çalışsa da toplantının ardından Meta hisselerinde büyük bir düşüş yaşandı. Söz konusu düşüş ivmesi, iki gün etkisini sürdürerek %12’ye kadar ulaştı ve şirketin piyasa değerinden 200 milyar dolar silinmesine yol açtı.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Meta bir süredir mali zorlukların sinyalini veriyordu&nbsp;</h2>Diğer yandan Meta, bir süredir devasa yapay zeka yatırımlarının yarattığı mali zorlukların&nbsp;sinyallerini veriyordu. Yeniden yapılanmadan yalnızca birkaç ay sonra Ekim ayında Alexandr Wang, Süper Zeka Laboratuvarı'nda yaklaşık 600 kişinin işten çıkarılacağını açıkladı. Çalışanlara gönderilen bir bildiride ekibi küçülterek karar vermek için görüşülmesi gereken kişi sayısının azaltılacağı ve her bir çalışanın daha büyük bir kapsam ve etki alanına sahip olmasının sağlanacağı dile getirildi.&nbsp;Bununla birlikte:&nbsp;Yakın zamanda Meta’nın, yapay zeka çalışmaları nedeniyle artan maliyetleri karşılayabilmek için tahvil satışı yoluyla 30 milyar dolara kadar borç finansmanı toplayacağı bildirildi. Söz konusu satış, Meta’nın bugüne kadarki en büyük tahvil satışı olarak kayıtlara geçti.&nbsp;Benzer şekilde şirket, yakın zamanda Hyperion veri merkezi için de yaklaşık 27 milyar dolarlık finansman sağlamak durumunda kaldı. Dış kaynaklı borçlanma yoluyla sağlanan finansmanın önemli bir bölümü, Blue Owl Capital’dan geldi. Şirketin bu finansman aracılığıyla %80 pay ile kontrolü elinde tutacağı, Meta’nın ise projenin %20 hissedarı olacağı bildirildi. Ayrıca BlackRock ve Pimco da projenin en büyük yatırımcıları arasında yer aldı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yapılan anlaşmanın ardından Meta, projede kendisini stratejik ortak ve uzun vadeli kiracı olarak tanımladığını dile getirdi.&nbsp;</li></ul>Perspektif:&nbsp;Birçok analiste göre finansal açıdan bakıldığında Meta’nın üç aylık kazancı, o kadar da kötü değildi. Fakat üçüncü çeyrek, Meta’nın yapay zeka alanındaki yeteneklere ve altyapıya yaptığı agresif harcamaların kârlılığı üzerinde gözle görülür bir etki yarattığı ilk çeyrek oldu. Daha da önemlisi, inşa edilen veri merkezleri ve transfer edilen yetenekler dışında tüm bu yatırımla tam olarak ne satın alındığının net olmamasıydı.&nbsp;Meta da yatırımcı toplantısında,&nbsp;yapacağı harcamalar için net bir bütçe ve gelir tahminini destekleyecek somut bir ürün duyuramadı. Bu nedenle Zuckerberg, yalnızca yapay zekanın vaadine ilişkin genel iddialar paylaşarak yatırımcıları rahatlatmaya çalıştı.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Meta’da bir ürün problemi var</h2>Meta, elbette yapay zeka çalışmalarına milyarlarca dolar harcama yapan tek şirket değil. Google, Microsoft, Amazon, NVIDIA ve OpenAI gibi rakipler de devasa yatırımlarıyla sıklıkla adından söz ettiriyor. Fakat OpenAI CEO’su Sam Altman’a neden yapay zeka altyapısına yüz milyarlarca dolar harcama yaptığı sorulduğunda Altman, tarihin en hızlı büyüyen ve yılda yaklaşık 20 milyar dolar gelir getiren tüketici uygulaması ChatGPT’yi gerekçe gösterebiliyor. Dolayısıyla OpenAI’ın devasa yatırımlarının ardında hızla büyüyen bir ürün olduğu görülüyor.&nbsp;Meta ise henüz bu tip bir yapay zeka ürünü kullanıma sunabilmiş değil. Şirketin en güçlü ürünü, Zuckerberg’ün 1 milyardan fazla aktif kullanıcısı bulunduğunu söylediği yapay zeka asistanı Meta AI&nbsp;olarak görülüyor. Fakat mobil uygulamaya ek olarak Meta platformları üzerinden de kullanıma açılan Meta AI’ın kullanıcı sayısı, Facebook ve Instagram’daki 3 milyar aktif kullanıcıyla şişiriliyor. Ayrıca Meta AI’ın mevcut versiyonu, ChatGPT ile rekabet etmekte zorlanıyor.&nbsp;Bunun yanında:&nbsp;Şirketin açık kaynaklı büyük dil modeli ailesi Llama da sınırlı sayıda kullanıcı tarafından benimseniyor. Dolayısıyla analistler, Meta’nın henüz tam olarak olgulanmış bir yapay zeka ürünü piyasaya süremediğine ve yalnızca umut vadeden deneysel ürünler üzerinde çalıştığına işaret ediyor.&nbsp;CEO Zuckerberg, Süper Zeka Laboratuvarı’nın yeni ürünleri konusunda heyecanlı olduğunu söylese de piyasa tepkileri, bu açıklamaların yatırımcılarda güven yaratamadığını ortaya koyuyor.&nbsp;Öte yandan:&nbsp;Birçok analiste göre Meta’nın yapay zeka laboratuvarını yeniden yapılandırmasının üzerinden yalnızca 4 ay geçtiği için birimin henüz dünyayı sarsacak bir yapay zeka ürünü piyasaya sürememiş olması son derece normal. Fakat şirket, yapay zeka altyapısına milyarlarca dolar harcarken Zuckerberg, hâlâ Meta’nın sektörün neresinde durmasını istediğine dair net bir gösterge sunamıyor. Bu belirsizlik de Meta’daki ürün problemiyle birleştiğinde yatırımcılarda bir güvensizlik yaratıyor.&nbsp;Şirketin sosyal medya platformlarından gelen devasa kişisel veri deposunu kullanarak Meta AI ile ChatGPT rakibi bir tüketici ürünü mü inşa edeceği, yapay zeka üretimi videoların oluşturduğu bir sosyal medya akışı sunan Vibes ile yapay zeka destekli bir sosyal medya deneyimi mi yaratmayı planladığı, yoksa büyük dil modellerine odaklanarak kurumsal iş akışlarını mı hedefleyeceği henüz belirsizliğini koruyor.&nbsp;Fakat hedef ne olursa olsun, Meta’nın yaptığı yüz milyarlarca dolar yatırım nedeniyle yalnızca alanda bir potansiyel göstermesi yetersiz kalıyor. Devasa harcamalar, şirketi artık bu alanda somut bir karşılık yaratma ve bu yatırımları gerçek bir ürüne dönüştürme baskısıyla karşı karşıya bırakıyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Editörün önerisi:&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/ai-yatirimlarinin-dongusel-yapisi-openai-iflas-etseydi-ne" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">AI yatırımlarının döngüsel yapısı: OpenAI iflas etseydi ne olurdu?</a> | Quando, Doğa Yurduneri&nbsp;</li></ul>

Quando

Bu yıl yapay zekaya en agresif yatırımları yapan şirketlerden biri olan Meta, üçüncü çeyrek raporunda kârında %83 gerileme bildirmesinin ardından piyasa değerinde 200 milyar dolarlık bir kayıp yaşadı. Meta’nın yapay zekaya yaptığı agresif harcamalar, kârlılığı etkilerken şirketin içinde olduğu ürün krizi de gözle görülür hâle geliyor.

Hyperion ile ilgili hikayeler