<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Savaşın Açığa Çıkardığı Irkçılık</h2>Medyanın veya gazetecilerin tarafsız olup olamayacağı, bu konuda nasıl bir beklentimiz olması gerektiği daha önce de <a fr-original-style="" href="https://www.newslabturkey.org/2021/09/13/gazetecilikten-durustluk-talep-etmeliyiz/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">üzerine yazdığım</a> konulardan birisi. Ancak Ukrayna'daki işgal girişimi ile birlikte ABD ve Avrupa medyasında seviyenin gerçekten ne kadar düşebileceğini de <a fr-original-style="" href="https://twitter.com/faynstudio/status/1497990006488584195" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">görmüş olduk</a>.Rusya'nın işgal girişimiyle birlikte ülkelerini terk etmek zorunda kalan Ukrayna vatandaşları hakkında yapılan haberlerde "<a fr-original-style="" href="https://twitter.com/imraansiddiqi/status/1497607326487826435" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">medeni insanlar</a>", "<a fr-original-style="" href="https://twitter.com/AlanRMacLeod/status/1497976546170216448" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bunlar Avrupa'da oluyor</a>", "<a fr-original-style="" href="https://twitter.com/SanaSaeed/status/1497683784589791232" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">tıpkı bizim gibiler</a>" ve hatta absürtlük sınırlarındaki "<a fr-original-style="" href="https://twitter.com/AlanRMacLeod/status/1497979340381990912" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bizim gibi Netflix, Instagram hesabı olan insanlar</a>" tanımlamalarını duymak zorunda kaldık. Kriz zamanları genellikle normalleşen ırkçılık ve ayrımcılık gibi düşüncelerin görünürlüğünü artırır ve benzer durumlara maalesef ülkemizden de aşinayız, ancak bu cümlelerin örnek gösterilen medya kurumlarında duyulmasının şok edici olduğunu da inkâr edemeyiz.Neyse ki medya içerisinde ve dışında bu dile karşı kayda değer bir tepki var. Özellikle <a fr-original-style="" href="https://niemanreports.org/articles/russia-ukraine-reporting-racism/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">NiemanReports</a> ve <a fr-original-style="" href="https://www.washingtonpost.com/media/2022/02/27/media-ukraine-offensive-comparisons/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Washington Post</a> gibi kurumların buna net bir şekilde itiraz etmesi, en azından tamamen umutsuz bir durumda olmadıklarını gösteriyor.

n okuyoruz|

Yunus KaraEvrimin tarihi incelendiğinde insanın zamanla tüm dünyanın hâkimi olduğunu sandığını söylemek mümkün. Bu durumun nedenleri hakkında bir uzlaş olmamakla birlikte kültür; kolektif emek; zihinsel kapasitenin bir sonucu olarak düşünebilme yetisi; alet yapabilme ve fizyolojik avantajlar, insanın doğaya ve hayvanlara — insan olmayanlara — hükmedebilme becerisi kazanmasına neden oldu.&nbsp;Tahakküm kurma durumu, insan toplulukları tarafından aşırı kullanım nedeniyle çevresel yıkım ve ekolojik kaynakların tükenmesi düzeyine varan sonuçları da beraberinde getirdi. İnsanlığın aşırı tüketimi ve varlık olarak kendisini tüm türlerden üstün görmesi maalesef geri dönülemez sonuçlar yarattı. Tam bu noktada, <a fr-original-style="" href="https://apos.to/i/angst-06-hayvan-haklari-yasasi-neler-soyluyor" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Hayvan hakları yasası neler söylüyor?</a> sayısında da açıklandığı gibi insanların kendilerini tüm türlerden üstün görmesi durumunu "türcülük" olarak adlandırabilmek mümkün.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Irkçılık ve cinsiyetçilikle paralel: türcü tahakküm</h2>Peter Singer tarafından ırkçılık ve cinsiyetçilik kavramlarıyla paralellik kurulmak üzere kullanılan türcülük terimi, ilk defa 1970 senesinde yazar, psikolog ve hayvan hakları savunucusu Richard Dudley Ryder tarafından ortaya atıldı. Ryder, türcülüğü, bir türdeki canlıların başka bir türün mensubu olması gerekçesiyle onlara zarar vermesi olarak tanımlıyordu.Türcülük, bir türe ait canlıların, (günümüz dünyasında insanın) kendini başka türlerden üstün görmesi, onlardan faydalanma hakkına sahip olduğunu düşünmesi anlamına geliyor. Türcü mantık, insanın hayvanlar arasında adaletsiz seçimler yapmasına, hayvanları besin, tehlike veya dost şeklinde kategorize ederek temel yaşam haklarını ellerinden almasına neden oluyor — insan harici canlıları başkalarının malı ve kaynağı olma, başkalarının zevki için kullanılıp öldürülme gibi biçimlerde kendisini gösteriyor. Türcü bakış açısının ürettiği ben ve öteki anlayışı yani insan ve onun ötekisi olarak kurulan canlı ikiliğinde insanın, insan olmayan canlılara tahakküm kurmasını, kendi çıkarları için nesneleştirmesini meşru kılıyor. Türcü bakış açısına göre insanı insan yapan, doğaya yani insan olmayana hükmedebilme, tahakküm kurma becerisi!<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Dilde türcülük</h2>Tüm ayrımcılık biçimleri kendilerini meşru gösterebilecek kültürel yapıları beraberinde getiriyor. Dildeki ayrımcı ifadeler, deyişler, yapıtlar ve söylemler buna örnek geliyor. Başka bir ifadeyle dilimizdeki türcü ifadeleri fark etmek ve bunları kullanmamaya özen göstermek oldukça kıymetli.&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/tvd.org.tr/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Vegan Derneği</a>’nin listelediği türcü ifadelerden bahsetmek ve bu ifadeleri kullanmamak eşitlik yolunda önemli bir adım olabilir:&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">“Ayı,” “köpek”, “domuz,” “ahtapot,” “akbaba” gibi hakaret niteliğinde, aşağılamak için kullanılan sözcükler,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">“Eşek hoş laftan ne anlar?” “kuş beyinli,” “köpeğe atsan yemez,” “hayvanlık etmek,” “hayvan oğlu hayvan,” “öküz gibi bakmak,” “kedi nankördür,” “eşek sudan gelinceye kadar,” “it dövüldüğü yere kaçar,” “köpek giren eve melek girmez,” “eşeğe altın semer vursalar eşek yine eşektir,” “et hayvanı,” “tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır,” “kurt gibi aç olmak,” “kürk hayvanı” gibi söylemler.</li></ul>Türcü yaklaşımların sadece hayvanlar özelinde olmadığını da eklemek gerekiyor. Dilimizdeki türcü ifadeleri, doğanın bir diğer paydaşı bitkiler için de fark etmek de önemli: “ot gibi yaşamak,” “fındık beyinli,” “muşmula suratlı,” “saman kafalı,” “pırasa saçlı,” “bostan korkuluğu,” “odun,” “yontulmamış kereste,” “kabak kafalı,” “patlıcan burunlu” gibi küçümseyen, hoşnutsuzluk belirten betimlemeler ve söylemler, benzer türcü tahakkümlere dayanıyor.Yeryüzündeki tüm canlı veya cansız varlıkların değerli olduğu gerçeği ve farkındalığıyla kendimizden başlayarak insan merkezci düşünce sistemleri yerine diğer türlerle uyumlu yaşamaya ve her türlü kaynağı eşit ve adil paylaşmaya istekli olma anlayışını benimseme yoluna girebiliriz.&nbsp;Tüm varlıklar için adil bir dünya düzeni, hem günümüz hem de gelecekteki olası sorunları önlemek açısından değerli.<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 0, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 0, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Kaynaklar:Kara, Y. (2020). Ekolojik sosyal hizmet bağlamında türcülük.Akademi Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (20), 82-94. DOI: 10.34189/asbd.7.20.004.</blockquote>

IRKÇILIK ile ilgili hikayeler