<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://phys.org/news/2021-11-warmer-soil-carbon.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Toprak ısındığında daha az karbon depoluyor</a></h3>“Nature Communications” dergisinde yayımlanan <a fr-original-style="" href="https://www.nature.com/articles/s41467-021-27101-1" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">çalışmaya</a> göre, küresel ısınma toprakta depolanmış karbonun atmosfere salımına sebep olabilir.&nbsp;Dünyanın çeşitli bölgelerinden 9000'den fazla toprak örneğine ilişkin verilerin kullanıldığı çalışma; sıcaklıklar arttıkça toprağın karbon depolama özelliğinin ciddi şekilde azaldığını gösteriyor.&nbsp;Bu etkileşim, iklim sisteminde pozitif geri beslemenin olduğu durumlardan birisi olarak sayılıyor. Küresel ısınma arttıkça toprakta bulunan karbon açığa çıkıyor. Karbon atmosferdeki sera gazı miktarını yükseltiyor ve &nbsp;ısınmanın daha da artmasına sebep oluyor.<img src="https://images.aposto.com/2021/10/3/1637732216515.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.51" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Çalışmadaki bir diğer bulgu ise, karbon salımı miktarının toprak tipine bağlı olduğu:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İri parçalı ve düşük killi topraklar, ince yapılı ve kil açısından zengin topraklara göre üç kat daha fazla karbon kaybediyorlar. Bu durum, yüksek enlemlerdeki bulunan toprakların iklim değişikliğine karşı daha savunmasız durumda olduklarına işaret ediyor.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tropik bölgelerde bulunan topraklar ise, küresel ısınmadan bu bağlamda daha az etkilenecekler.</li></ul><h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://phys.org/news/2021-11-antarctic-ice-sheet-destabilized-decade.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Son yıllarda hızlanan Antarktika buz kütlesi kaybı, kritik eşiğe yaklaşıldığının göstergesi olabilir</a>&nbsp;</h3>“Nature Communications” dergisinde yayımlanan bir diğer <a fr-original-style="" href="https://www.nature.com/articles/s41467-021-27053-6" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">çalışmada</a> ise, Antarktika Buz Tabakasının, Son Buzul Çağı'nı takip eden doğal ısınma dönemindeki durumu incelendi.&nbsp;Almanya’nın Bonn Üniversitesi’nde yürütülen veri modeli çalışması, iklim sisteminde bu dönemde aşılan kritik noktaya erişmenin sadece on yıl sürdüğünü, ardından yaşanan buz kütlesi kaybının ise yüzyıllarca devam ettiğini gösteriyor.&nbsp;Çalışma, günümüzde hızlanarak artmakta olan Antarktika buz kütlesi kaybının da böyle bir kritik noktaya gelinmesine benzediğine işaret ediyor. Bu noktaya ulaşıldığı takdirde; geri dönüşü olmayan, uzun süreli buz geri çekilmesi ve küresel deniz seviyesi yükselmesi yoluna girilmiş olacak.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/IP_21_5916" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Avrupa Yeşil Anlaşması kapsamında üç yeni tasarı</a></h3>Avrupa Birliği Komisyonu, Avrupa Yeşil Anlaşması kapsamında “üç yeni girişimi” benimsediğini duyurdu. Yeni tasarı ile;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">ormansızlaşmayı durdurmak,&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">sürdürülebilir atık yönetimini yenileştirmek,&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">toprakları insanlar, doğa ve iklim için sağlıklı hale getirmek amaçlanıyor.</li></ul>Ormansızlaşmayı ve orman bozulmasını engellemek için hazırlanan&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://ec.europa.eu/environment/publications/proposal-regulation-deforestation-free-products_en" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yönetmelik</a>;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">AB vatandaşlarının AB pazarında satın aldığı, kullandığı ve tükettiği ürünlerin “küresel ormansızlaşmaya ve orman bozulmasına katkıda bulunmayacağını” garanti edecek.</li></ul>Atık sevkiyatlarına ilişkin revize edilmiş <a fr-original-style="" href="https://ec.europa.eu/environment/publications/proposal-new-regulation-waste-shipments_en" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yönetmelikle</a>;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">OECD üyesi olmayan ülkelere atık ihracatı kısıtlanacak ve yalnızca üçüncü ülkeler belirli atıkları almaya istekliyse ve bunları sürdürülebilir bir şekilde yönetebiliyorsa izin verilecek.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">OECD ülkelerine yapılan atık sevkiyatları izlenecek; eğer varış ülkesinde ciddi çevre sorunları yaratıyorlarsa askıya alınabilecekler.</li></ul>Yeni hazırlanan <a fr-original-style="" href="https://ec.europa.eu/environment/publications/eu-soil-strategy-2030_en" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">AB Toprak Stratejisi</a> ile;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tarım arazilerinde toprak karbonunun arttırılması, çölleşmeyle mücadele ve de bozulmuş araziyi ve toprağın eski haline getirilmesi hedefleniyor.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Açıklanan strateji, toprakların korunması, restorasyonu ve sürdürülebilir kullanımı için somut önlemler içeren bir çerçeve oluşturuyor. Bunun yanında bir dizi gönüllü ve yasal olarak bağlayıcı önlem içeriyor.</li></ul>

Dünyahali

Haberler

<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">“karbon yutağı”</h3>Karbondioksiti atmosferden yutarak depolayan doğal veya insan yapımı sistemlere karbon yutağı adı verilir. Ormanlar en yaygın yutak türüdür. Ayrıca, toprak, turba, permafrost (sürekli donmuş) toprak tabakaları, okyanus suyu ve derin okyanustaki karbonat çökeltileri diğer yutak şekilleridir.

KARBON ile ilgili hikayeler