Geçtiğimiz pazartesi, ABD’de siyahların özgürlük mücadelesinde sembol olmuş Martin Luther King Jr.’ın (MLK) “Benim bir hayalim var” (I have a dream) konuşmasının 60. <a fr-original-style="" href="https://www.npr.org/2023/08/26/1196190910/march-on-washington-mlk-dream-speech-anniversary" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yıl dönümüydü.</a>&nbsp;Tarihteki en yankı yaratan konuşmalardan biri olarak kabul edilen konuşmada King, ABD’de ırk ayrımcılığına maruz kalan ve köleliğin yasaklanmasından neredeyse 100 yıl sonra bile ekonomik sefalet çekmeye devam eden milyonlarca siyah insana umut sözleri verdi.&nbsp;Her sene yapıldığı gibi bu sene de binlerce insan ve birçok sivil toplum kuruluşu, Vaşington'da King'i ve onun ilkelerini anmak için toplandı.Geniş açı: 28 Ağustos, aynı zamanda Büyük Vaşington yürüşünün de 60. yıldönümüydü. King’in konuşması, iş ve özgürlük için 1963’te başkent D.C.’de 250 binden fazla insanın katılımıyla gerçekleşen yürüyüşün en son ve en kayda değer <a fr-original-style="" href="https://www.cbsnews.com/boston/news/martin-luther-king-jr-i-have-a-dream-speech-60-years-anniversary-august-28-1963/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">eylemiydi.</a>&nbsp;Bununla birlikte: Konuşma, ABD’deki sivil haklar hareketinin ve ülke tarihinin en ikonik konuşmaları arasında yer almaktadır. Aynı zamanda 1999 yılında 20. yüzyılın en iyi Amerikan konuşması olarak seçilmiştir.&nbsp;Neden önemli? King’in 1963’te yaptığı konuşmadan bir sene sonra, ABD’de Medeni Haklar Yasası (1964 Civil Rights Act) kabul edildi. Yasanın kabul edilmesinde eylemin ve MLK’nin konuşmasının büyük etkisi olduğu kabul edilmektedir.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Nedir? Medeni Haklar Yasası, kamuya açık alanlarda ırkçılık yapılmasını yasaklarken aynı zamanda istihdamda ırk, renk, din, cinsiyet ve kökene dayalı ayrımcılığı gayrimeşru kıldı.&nbsp;</li></ul>Şehrin en sembolik anıtlarından biri olan Lincoln Memorial’da gerçekleşen konuşmayı dinlemek için çoğunluğu siyahlardan oluşan yüz binlerce insan, Lincoln anıtından Vaşington anıtına uzanan yansıma havuzunun (reflecting pool) etrafına toplanmışlardı.<img src="https://images.aposto.com/2023/8/5/1693575447111.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="Library of Congress (Loc)" ratio="0.79" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">"Doğaçlama": King'in basın danışmanı Clarence B. Jones, MLK'in konuşmasının en çok bilinen kısmı olan ikinci yarısının büyük bir bölümünün doğaçlama olduğunu ve bu fikrin King'in yakın arkadaşı olan gospel şarkıcısı Mahalia Jackson'ın kalabalık içinden "rüyayı anlat" diye bağırışından sonra geldiğini söylemiştir. Böylece, konuşmanın dinleyicileri en çok heyecanlandıran bölümünde King, kölelik ve nefret ilkeleriyle bağdaşmış ülkesinden doğan özgürlük ve eşitlik hayallerini anlatmıştır.&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9);" style="color: rgb(9, 9, 9); margin: 0px 0px 1em; border-left: 2px solid rgb(94, 53, 177); padding-left: 5px; box-sizing: border-box;">"Bir hayalim var benim… gün gelecek, dört küçük çocuğum, derilerinin rengine göre değil; karakterlerinin yapısına göre değerlendirilecekleri bir ülkede yaşayacaklar…”&nbsp;</blockquote>sözleri, <a fr-original-style="" href="https://www.americanrhetoric.com/speeches/mlkihaveadream.htm" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">konuşmanın</a> en ünlü kesitlerinden biridir.&nbsp;Polis şiddeti:&nbsp;MLK, günümüzde de başlıca bir sorun olan polis şiddetini ise devletin siyahlara uyguladığı sistematik ırkçılığın derinlemesine haksız ve baskıcı bir yansıması olarak gördü ve bu sorunun şiddetsiz direniş ve sivil haklar hareketleriyle ele alınması gerektiğini savundu.<blockquote fr-original-style="" style="margin: 0px 0px 1em; border-left: 2px solid rgb(94, 53, 177); padding-left: 5px; box-sizing: border-box;">"Unutmadan belirtmeliyim ki aranızdan bazıları büyük sıkıntılar ve zorluklarla buraya geldi. Bazılarınız dar hücrelerden yeni çıktı. Ve bazılarınız özgürlük arayışınızdan dolayı zulmün fırtınalarıyla yaralanmış ve polis şiddetinin rüzgarlarıyla sendelenmiş bölgelerden geldiniz. Siz yaratıcı acının kahramanları oldunuz."&nbsp;</blockquote>King'in konuşmasında dile getirdiği bu açıklama, ABD'de yaşayan siyahların günümüzde dahi 60 yıl önce dile getirilen sorunları ve haksızlıklarla karşı karşıya kalmaya devam ettiklerini vurgulamak için güçlü bir örnek sunuyor.Bugün:&nbsp;Devletin sistematik ırkçılığının sonucu olarak doğan bu sorunlar, en son ve en dikkat çekici olarak Mayıs 2020'de George Floyd'un öldürülmesinin ardından patlak veren Black Lives Matter protestoları ile bir kez daha ön plana çıktı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">&nbsp;Ne olmuştu? George Floyd, polis memuru Derek Chauvin tarafından Minneapolis'te yaklaşık dokuz dakika boyunca boynuna diz çökerek baskı yapılması sonucu öldürülmüştü.&nbsp;</li></ul>King'in büyük oğlu Martin Luther King III, "benim bir hayalim var" konuşmasının yıl dönümü üzerine yaptığı konuşmada, nefret suçlarının yeniden yükselmesine dikkat çekti.&nbsp;Bununla birlikte:&nbsp;Kızı Yolanda Renee King'in doğduğu zamana kıyasla bugün daha az haklara sahip olduğunu&nbsp;ekledi.&nbsp;Konuşmasında "2013'te Oy Hakkı Yasası yürürlükten kaldırıldı, 2022'de kadınların üreme hakları kaldırıldı, 2023'te olumlu ayrımcılık kaldırıldı - bu yüzden daha az hakka sahip" ifadelerini kullandı.&nbsp;&nbsp;Yolanda Renee King ise bugün dedesiyle konuşabilseydi özür dileyeceğini söyledi. "Onun yarım kalan işini tamamlamak ve nihayetinde hayalini gerçekleştirmek için hâlâ burada mücadele etmek zorunda olduğumuz için üzgünüm. Bugün, ırkçılık hâlâ var.&nbsp;Yoksulluk hâlâ var. Bunun ötesinde; silahlı şiddet de ibadet yerlerimizi, okullarımızı ve alışveriş merkezlerimizi tehdit ediyor”&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/us-news/2023/aug/27/martin-luther-king-march-on-washington-60th-anniversary" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">dedi.</a> &nbsp; Martin Luther King, 4 Nisan 1968'de; Memphis, Tennessee'deki Lorraine Motel'in balkonunda vurularak öldürüldü.

Aposto Gündem

King’in "Benim bir hayalim var" konuşması, ABD'de yaşayan siyahların günümüzde dahi 60 yıl önce dile getirilen sorunlar ve haksızlıklarla karşı karşıya kalmaya devam ettiklerini vurgulamak için güçlü bir örnek sunuyor.

MLK'den George Floyd’a: Siyahların Özgürlük Mücadelesi 

• John Schwarz'dan <a fr-original-style="" href="https://bianet.org/bianet/dunya/283298-60-yilinda-martin-luther-king-jr-un-hayali-nin-ikinci-bolumu-is" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">"60. yılında Martin Luther King Jr.'un 'hayali'nin ikinci bölümü: 'İş'"</a>:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Beyaz üstüncülüğün yeniden hortladığı bir dönemde siyah haklarının elde edilişinin dönüm noktalarından birini selamlarken ABD toplumsal muhalefeti, kapitalizmin çoklu krizi koşullarında 1963 yürüyüşünün iktisadi kurtuluş hedefinin altını da kalın çizgilerle çizdi."</blockquote>

Spektrum

2022 yılı birçok tasarım festivalinin pandemi döneminden sonra yeniden katılımcılarla buluştuğu heyecanlı bir sene oldu. Umuyorum ki 2023 yılı hem dünya hem de tasarım için daha yenilikçi ve pozitif bir sene olur. Seneyi kapatırken, hem Dezeen tasarım ve mimarlık dergisinin verdiği 2022 yılının en iyileri ödüllerinden seçtiklerimi hem de geçtiğimiz sayılardan en beğendiğim tasarımı sizlerle paylaşıyorum.En iyi enstalasyon tasarımı:Dezeen'in 2022 yılında en iyi enstalasyon tasarımı ödülünü verdiği proje Studio Echelman tarafından tasarlanan, Florida'daki Bending Arc Sculpture isimli, kamuya yönelik bir açık hava projesi. Tam tamına 1.662.528 adet düğümden oluşan eser 130 metrelik çimlik alanın üzerini örtüyor. Eserin zarif bir şekilde rüzgarda uçuşan kavisleri Martin Luther King Jr.'ın, "Ahlaki evrenin yayı uzun, ancak adalete doğru eğilir." sözünden ilhamla tasarlanmış.<img src="https://images.aposto.com/2022/11/5/1672386570101.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.35" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"> En iyi giyilebilir tasarım:Elvie'yi ve kadınlar için tasarladığı yenilikleri uzun zamandır takip eden biri olarak Dezeen tarafından bu ödüle layık görülmeleri beni pek şaşırtmadı. Elvie Stride adını verdikleri bu ürün, birçok sağlık sigortası tarafından karşılanan, ellerin serbest kalmasını sağlayan, medikal malzeme ayarında bir göğüs pompası. Kıyafetlerin altında belli olmayan bu sessiz ürün, sütyenin içine yerleştirilerek kendi kendine sütü sağar. Annelerin hangi sıklıkla ve ne kadar süt sağdıklarını ölçebilmeleri ve de uzaktan süt sağmayı yönetebilmeleri için akıllı olarak tasarlanan bu ürün, uygulama üzerinden telefondan yönetilebiliyor. Annelerin ellerini özgür bırakan bu tasarım umarım en kısa zamanda ülkemizde de satışa sunulur ve hatta (en azından) özel sigortalar tarafından karşılanır.<img src="https://images.aposto.com/2022/11/5/1672386806673.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.37" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"> Benim seçtiğim:Alara Ertenü tarafından tasarlanan, daha önce de bahsettiğim Packioli&nbsp;adlı proje. Ambalajlarda kullanılan plastiğe dikkat çeken bu tasarım, enginar yaprakları ve bezelye kabuğu gibi İzmir yöresinde fazlaca bulunan atıkların değerlendirilmesiyle elde edilen, 100% doğada çözünebilen ve de su geçirmeyen sabun ambalajıdır. Ülkemizde bolca tüketilen enginarın 80%'i kullanılmadığı için çöpe atılırken bu durumu değerlendiren tasarımcı, ürününü aynı zamanda da hijyen standartlarına ve de sabun paketlerinden beklenen dayanıklılığa uygun olarak, ısıl yapıştırma gibi teknolojilerle birleştirerek hayata geçirmiş.<img src="https://images.aposto.com/2022/11/5/1672386927661.png" style="width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.53" fr-original-style="width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Suya ve diğer çevresel koşullara dayanıklı bu materyal, 1 hafta boyunca suya maruz kalsa bile çözünmeden formunu ve içerisindeki sabunu koruyabiliyor. Daha da ilginci malzeme yine suda çözünüyor, fakat bunun için 10-15 gün boyunca suda bekletilmesi gerekiyor. Şeklinden de anlaşılabileceği gibi gayet esnek olan bu malzeme her türlü formu almaya çok elverişli.

Biraz Dezeen'den biraz da benden 2022 yılı tasarım ödülleri

2022'den İz Bırakanlar

Quando

Evrensel temel gelir, otomasyonun yol açacağı işsizliğe bir çözüm olabilir mi?

<img src="https://images.aposto.com/2022/0/0/1642349614076.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.98" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Year-to-date price changes. Prices at markets close.• Earnings season paces up in the coming week, with the financial sector in focus. Inflation data and rate decisions will keep flowing in with the European Central Bank (ECB) publishing minutes. ECB President Christine Lagarde is expected to give a speech at the virtual Davos summit.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Monday:&nbsp; US markets closed for Martin Luther King Jr. Day; German Economy Minister Habeck attends Handelsblatt Energy Summit; China GDP Q4 growth, retail sales, industrial production, unemployment survey; Russia, and Norway trade data; Turkey central government budget balance.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tuesday: EU finance ministers to hold a policy debate on global minimum taxation for multinationals; Paris Fashion Week kickstarts with men’s fashion week; Eurozone new car registrations; Germany ZEW economic sentiment index; UK unemployment; Bank of Japan rate decision, Japan industrial production.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Wednesday: French President Macron to address European Parliament; BOE Governor Bailey to speak to UK Parliament Treasury Committee; Eurozone construction output; UK, Germany, Canada, South Africa CPIs; Bank Earnings from BoA and Morgan Stanley</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Thursday: ECB and BOJ Minutes to December policy meeting; Eurozone and Russia CPIs, Germany PPI; Hungary, Norway, Turkey, rate decisions; Netherlands unemployment, consumer spending; Japan trade;&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Friday: ECB President Lagarde to speak in a virtual plenary session “The Global Economic Outlook” at Davos Agenda 2022 organized by World Economic Forum; Eurozone consumer confidence flash; UK retail sales; Japan CPI.</li></ul><a fr-original-style="" href="https://www.reuters.com/business/take-five/global-markets-themes-takealook-graphic-pix-2022-01-14/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://images.aposto.com/2022/0/0/1642354329926.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="Top 10 global risks" ratio="1.01" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a>

Aposto World

O gece sonunda, yakın bir arkadaşı gelip Thoreau'ya, neden parmaklıkların arkasında olduğunu sormuştur ve o da şöyle cevap vermiştir: "Sen neden değilsin?"Gandhi,&nbsp;Tolstoy ve&nbsp;Martin Luther King Jr. gibi isimlere ilham kaynağı olan bu makale, Thoreau'nun en önemli eserlerinden biridir.

Yıldızlı Bir Hikâye

Amerika Birleşik Devletleri-Meksika Savaşı yüzünden ödemeyi reddettiği vergi nedeniyle cezaevinde geçirdiği bir gece sonucu, 1849 yılında bu makaleyi yazmış ve siyasi düşünce tarihinde önemli bir yer edinmiştir. 

Martin Luther King Jr. ile ilgili hikayeler