Bir şirket için en tehlikeli an, başarısız olduğunda değil, aniden herkesin ondan bahsetmeye başladığı zamanlarda gelir. Fakat yine de hemen hemen her CEO, şirketini bir gecede bilinmezliklerin arasından süperstarlığa taşıyacak kadar başarılı bir ürün geliştirmenin düşünü kurar. 2025 yılı ise kontrolsüz ve bir gecede gelen başarının her zaman olumlu sonuçlar doğurmadığını iş dünyasına kanıtladı.&nbsp;Novo Nordisk, OpenAI ve Pop Mart, farklı sektörlerde faaliyet gösteriyor olsalar da tek bir süperstar ürünün yakaladığı ani şöhretten muzdarip oldu. Yapay zeka destekli sohbet robotları, zayıflama iğneleri ve peluş oyuncakların yakaladığı ani şöhret, bu yıl büyümenin motoru olduğu kadar uzun vadeli başarının da en büyük tehdidi hâline geldi.&nbsp;Perde arkası: <a fr-original-style="" href="https://www.economist.com/leaders/2025/12/18/what-novo-nordisk-openai-and-pop-mart-have-in-common" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">The Economist analistleri</a>, bir gecede elde edilen başarının üç temel tehlike doğurabileceğine ve bu gizli tehlikelerin şirketlerin laneti hâline gelebileceğine işaret ediyor. İlk tehlike, şirketlerin tahmin edilmesi zor bir talep seviyesini karşılamak için işletmesini ölçeklendirme gibi zorlu bir görevle karşı karşıya kalmasının ardından doğuyor.&nbsp;Dünyanın en popüler yapay zeka destekli sohbet robotu ChatGPT’nin geliştiricisi OpenAI,&nbsp;bu yıl ölçeklendirme probleminin doğurabileceği riskleri gözler önüne serdi. ChatGPT’nin devasa başarısı, özellikle teknoloji sektöründe nesillerdir görülmemiş bir yatırım çılgınlığına yol açtı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">OpenAI, güncel olarak dünya nüfusunun onda birinin ChatGPT’yi kullandığını iddia ediyor. Şirket ayrıca, yıllık gelirinin 2030'a kadar bugünkü mevcut gelirin 10 katına çıkarak 200 milyar dolar seviyesine ulaşacağına inanıyor.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Fakat şirketin, altyapı sağlayıcısı firmalarla yaptığı anlaşmalar kapsamında gelecek yıllarda bilgi işlem gücüne toplam 1,4 trilyon dolar harcama yapmaya yönelik bir taahhüdü bulunuyor.&nbsp;</li></ul>OpenAI’ın vadettiği türden bir büyüme ise daha önce hiç görülmedi. Şirket, eğer bu hedefe ulaşamazsa çok büyük olasılıkla&nbsp;iflas edecek ve yapay zeka pazarındaki patlama tamamen son bulacak.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İkinci gizli tehlikeyi kayıt dışı piyasalar yaratıyor&nbsp;</h2>Ani başarının getirdiği ikinci büyük tehlike ise işletmeler için kalıcı sorunlara yol açabilen kayıt dışı piyasaların ortaya çıkmasıyla doğuyor. Zayıflama iğneleriyle ünlenen Danimarka merkezli ilaç şirketi Novo Nordisk’in Wegovy’ye yönelik devasa talebi karşılamak için üretim kapasitesini artırma konusunda yavaş davrandığı ve bu sırada ABD’de kıtlığı yaşanan ilaçların taklitlerini sunmalarına izin verilen bileşik ilaç eczanelerinin pazarda yer edinmeyi başardığı biliniyor.&nbsp;Bilgi notu:&nbsp;Bileşik ilaç eczaneleri, genellikle hekim talebi üzerine ilaçları özel dozaj veya formülasyonlarla birleştiriyor.&nbsp;Diğer yandan Şubat ayında Wegovy’ye ilişkin stok sorunu sona ermiş olsa da yaklaşık 1 milyon Amerikalı hâlâ bileşik ilaç eczanelerinde üretilen ve Wegovy’ye göre daha ucuz ve daha az güvenli olan ikame ürünleri kullanıyor. Üreticiler, yasal boşluklardan faydalanarak bu ikameleri üretmeye devam edebiliyor.&nbsp;Benzer şekilde:&nbsp;Popüler peluş oyuncak serisi Labubu’nun Çin merkezli üreticisi Pop Mart da bu yıl benzer sorunlarla karşı karşıya kaldı. Yıl boyunca pek çok pazarda tüketiciler, Labubu bebekleri satın almak üzere mağaza önlerinde kuyruklar oluşturdu.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Pop Mart, üretimi artırmış olsa da hâlâ çevrimiçi pazar yerlerini istila eden sahte 8 veya 10 dişli "Lafufu" bebeklerle mücadele ediyor.&nbsp;</li></ul>Son dezavantaj:&nbsp;Ani başarının yarattığı son gizli tehlike ise hem başarılardan hem de başarısızlıklardan ders çıkarabilen rakiplerin pazarda avantaj elde etmesi oluyor. Bu durum, bazı analistler tarafından “ilk hamle dezavantajı” olarak da adlandırılıyor.&nbsp;Örneğin Novo Nordisk’ten iki yıl sonra kendi zayıflama iğnesi Zepbound’u piyasaya süren ABD merkezli ilaç üreticisi Eli Lilly,&nbsp;bu yıl zayıflama ilacı pazarında Danimarka merkezli rakibinin önüne geçti. Bu başarıda Zepbound’un daha etkili olması, elbette önemli bir rol oynadı.&nbsp;Fakat Eli Lilly, Novo Nordisk örneğinden yeterli tedarike sahip olması ve iğneyi doğrudan tüketiciye sunması gerektiğini de öğrenmişti. Zira kullanıcıların birçoğu, reçete almak için doktora gitmek istemiyor ya da sigortaları ilaç ücretini karşılamıyordu. Tüm bu dersler, Eli Lilly için önemli bir avantaj yarattı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Eli Lilly, Kasım ayında piyasa değeri 1 trilyon dolara ulaşan <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/piyasa-degeri-1-trilyon-dolari-asan-ilk-ilac-sirketi-eli" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ilk ilaç şirketi oldu</a>.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">O dönem şirketin zayıflama ilaçlarındaki satış başarısının piyasa değerine önemli bir katkı sağladığı konuşuldu. Zira yılın üçüncü çeyreğinde Mounjaro ve Zepbound’dan toplam 10,1 milyar dolar gelir elde eden şirket, satışları geçen yılın aynı dönemine göre iki kattan fazla artırmıştı.&nbsp;</li></ul>Bununla birlikte: OpenAI’ın başarısı da şirketin atılımlarından ders çıkaran rakiplerine ilham verdi. İlk şok, Ocak ayında Çin merkezli yapay zeka girişimi DeepSeek’in R1 adlı yapay zeka modelini açık kaynaklı olarak kullanıma sunmasıyla yaşandı. Oldukça düşük maliyetlerle geliştirilen model, buna rağmen performans testlerinde rakiplerini geride bırakmayı başardı.&nbsp;Daha yakın bir zamanda ise Google,&nbsp;yapay zeka modeli Gemini’ın en yeni sürümü Gemini 3’ü kullanıma sundu. Modelin, OpenAI’ın en gelişmiş modelleriyle başa baş rekabet edebildiği görüldü.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Geniş finansal kaynağı ve yaklaşık 4 milyar Android kullanıcısının da içinde bulunduğu kullanıcı tabanından oluşan kurulu dağıtım kanallarıyla Google, şu anda yapay zeka alanındaki en güçlü oyunculardan biri olarak kabul ediliyor.&nbsp;</li></ul><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Başarılı ürünler nadiren ticari başarı getiriyor</h2>Tüm bu örnekler, başarılı ürünlerin nadiren kalıcı bir ticari başarıya yol açtığını kanıtlıyor. 2025’te sessiz sedasız başarı gösteren&nbsp;iki şirket örneği, kalıcı bir başarının bir gecede inşa edilemeyeceğini gözler önüne seriyor.&nbsp;Kazananlar kulübü:&nbsp;ABD merkezli perakende zinciri Walmart, bu yıl piyasa değerinin 1 trilyon dolar eşiğine yaklaşmasına tanıklık etti. Şirket, yıl boyunca tüm odağını maliyetleri düşürmeye ve elde ettiği tasarrufu müşteriye aktarmaya kaydırdı. Bu çaba, Walmart’ın makroekonomik koşulların yarattığı zorluklarla mücadele eden müşterileri kendine çekmesinin önünü açtı. Bu müşterilerin birçoğu, şirketin dijital dönüşüm stratejisinden de önemli oranda etkilendi.&nbsp;Çin merkezli batarya üreticisi CATL da Mayıs ayında Hong Kong’da hayata geçirdiği ikincil halka arzla 2025’in dünya genelindeki en büyük hisse senedi arzına imza attı. Şirketin Ar-Ge’ye yaptığı devasa yatırım, ona pazarda ezici bir üstünlük sağladı.&nbsp;Perspektif:&nbsp;Başarılı bir ürün, bir şirketin milyonlar tarafından fark edilmesinin önünü açabiliyor. Fakat OpenAI, Novo Nordisk ve Pop Mart’ın ortak olarak yaşadığı “bir gecede başarı” laneti, kalıcı başarının sürekli gelişen ve taklit edilmesi zor bir iş modelinden doğduğunu açıkça ortaya koyuyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Editörün önerisi:&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/ai-yatirimlarinin-dongusel-yapisi-openai-iflas-etseydi-ne" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">AI yatırımlarının döngüsel yapısı: OpenAI iflas etseydi ne olurdu?</a> | Quando, Doğa Yurduneri&nbsp;</li></ul>

Pareto

Hemen hemen her CEO, şirketini bir gecede bilinmezliklerin arasından süperstarlığa taşıyacak kadar başarılı bir ürün geliştirmenin düşünü kurar. Fakat 2025 yılı, bir gecede gelen kontrolsüz başarının her zaman olumlu sonuçlar doğurmadığını iş dünyasına hatırlattı. Novo Nordisk, OpenAI ve Pop Mart, farklı sektörlerde faaliyet gösterseler de tek bir süperstar ürünün yakaladığı ani şöhretten muzdarip oldular.

'Bir gecede başarı' laneti: Novo Nordisk, OpenAI ve Pop Mart’ın ortak noktası ne?

<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Mutlaka göz atın:</h3>🗞 Quando: <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/yapay-zekadan-nefret-etmek-bir-akima-donustu-never-ai" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">'Yapay zekadan nefret etmek' bir akıma dönüştü: ‘Never AI’ hareketini desteklemeli miyiz?</a> | Ümit Alan🗞 Exante: <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/teknoloji-hisselerinde-balon-var-mi" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Teknoloji hisselerinde balon var mı?</a> | Erhan Aslanoğlu🗞 Duende: <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/sanatcilarin-menajer-cikmazi-destek-mi-kostek-mi" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Sanatçıların menajer çıkmazı: Destek mi köstek mi?</a> | Eda Solmaz<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bir önceki sayı:</h3>🌟 <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/i/superstar-ikilemi-ogretmen-anketi" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Süperstar ikilemi, öğretmen anketi</a>📱 Son olarak: Aposto'nun <a fr-original-style="" href="https://www.linkedin.com/company/apostoinc/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">LinkedIn</a> ve <a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/@apostonews" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">YouTube</a> hesabını takip etmeyi unutmayın!

• Tarkan'dan Ajda Pekkan'a iltifat: Tarkan, Ajda Pekkan'a sosyal medya üzerinden "Bu ne güzellik, ne asalet Süperstar’ım" diyerek övgülerde bulundu.<ul><li>Ajda Pekkan, Ankara Günay sahnesinde yeni sezonunu duyurarak, "Yepyeni bir sezon, yepyeni hikâyelerle başlıyor" ifadelerini kullandı.</li><li>Tarkan'ın yorumu sosyal medyada büyük ilgi gördü ve kısa sürede binlerce beğeni aldı.</li><li>Ajda Pekkan, Tarkan'ın iltifatına "Canım Tarkan’ım, güzel sözlerin için çok teşekkür ederim. I love you" şeklinde yanıt verdi.</li></ul>

Süperstar ile ilgili hikayeler