<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;&nbsp; TÜİK'in açıkladığı 2021-2023 Hayat Tabloları verilerine göre doğuşta beklenen yaşam süresi önceki döneme göre 0,2 yıl gerileyerek 77,3 yıl oldu. Erkeklerde beklenen yaşam süresi ortalama 74,8 yıldan 74,7'ye gerilerken, kadınlarda 80,3 yıldan 80'e geriledi.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bununla birlikte: İlk kez hesaplanan "eğitim durumuna göre yaşam süresi" verilerine göre; yükseköğretim ve üzeri eğitim seviyesine sahip kişilerin yaşam süresi beklentisinin, ortaöğretim ve altındakilere göre 5 yıl fazla olduğu görüldü.</li></ul>

Canlı Gündem

• Türkiye'de doğuşta beklenen yaşam süresi gerilemesini sürdürdü. TÜİK verilerine göre, doğuşta beklenen yaşam süresi 2017-2019 döneminde 78,6 yıl iken, 2018-2020'de 78,3 yıla, 2019-2021 döneminde de 77,7 yıla düştü. Açıklanan verilerde ayrıca, kadınların erkeklerden ortalama 5,5 yıl daha uzun yaşadığı görüldü.

Aposto Gündem

Türkiye'de doğuşta beklenen yaşam süresi, 2019-2021 itibarıyla 77,7 yıla düşerek gerilemesini sürdürdü. Açıklanan verilerde kadınların erkeklerden ortalama 5,5 yıl daha uzun yaşadığı görüldü.Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), <a fr-original-style="" href="https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hayat-Tablolari-2018-2020-37226" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">2018-2020</a> ve <a fr-original-style="" href="https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hayat-Tablolari-2019-2021-45592" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">2019-2021</a> dönemlerine dair "Hayat Tabloları" istatistiklerini açıkladı. Bültendeki bilgiler, 2019-2021 dönemindeki yıllık nüfuslar ve ölüm verileri kullanılarak hesaplandı. Ülke içinde ikamet eden yabancı uyruklu nüfus, kapsam dışı bırakıldı. Bu çerçevede, uluslararası göç etkisinden arındırılmış bir nüfus yapısı da oluşturulmuş oldu.Detaylar: Buna göre, yeni doğmuş bir bireyin mevcut ölümlülük risklerine maruz kalması durumunda yaşaması beklenen ortalama yıl sayısı olarak tanımlanan "doğuşta beklenen yaşam süresi" Türkiye'de <a fr-original-style="" href="https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hayat-Tablolari-2017-2019-33711" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">2017-2019</a> döneminde 78,6 yıl iken, 2018-2020'de 78,3 yıla, 2019-2021 döneminde de 77,7 yıla düştü.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Böylece Türkiye’de doğuşta beklenen yaşam süresi son 3 dönemdir gerilemiş oldu.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">TÜİK verilerinde bulunan bir önceki dönem olan 2013-2015’te ise doğuşta beklenen yaşam süresi 78,0 yıl olarak açıklanmıştı.</li></ul>Cinsiyet kırılımı: 2019-2021 döneminde erkeklerde doğuşta beklenen yaşam süresi 75 yıla, kadınlarda 80,5 yıla indi. Bir önceki dönem olan 2018-2020 döneminde doğuşta beklenen yaşam süresi erkeklerde 75,6 yıl, kadınlarda ise 81,1 yıl olarak hesaplanmıştı.Bununla birlikte: Çalışma çağının başlangıcı olan 15 yaşındaki kişilerin ortalama kalan yaşam süresi 63,6 yıl oldu. Erkekler için bu süre 61 yıl iken kadınlarda 66,4 yıl oldu.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Türkiye’de 30 yaşında olan bir kişinin kalan yaşam süresi ortalama 49 yıl oldu. Erkekler için bu süre 46,5 yıl iken kadınlarda 51,6 yıl oldu.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Türkiye genelinde, 50 yaşında olan bir kişinin kalan yaşam süresi ortalama 29,9 yıl oldu. Erkekler için bu süre 27,6 yıl iken kadınlarda 32,3 yıl oldu.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Türkiye'de 65 yaşında olan bir kişinin kalan yaşam süresi ortalama 17,3 yıl olarak hesaplandı. Erkekler için bu süre 15,4 yıl iken kadınlarda 18,9 yıl oldu.</li></ul>

Aposto Günsonu

Türkiye'de "doğuşta beklenen yaşam süresi" 2017-2019 döneminde 78,6 yıl iken, 2018-2020'de 78,3 yıla, 2019-2021 döneminde ise 77,7 yıla düştü.

Türkiye’de ortalama yaşam süresi düştü

<a fr-original-style="" href="https://twitter.com/devpinar" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Pınar Kılavuz</a>&nbsp;- ParisFransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, 2017 seçimlerinden beri ajandasında yazılı olan emeklilik reformunu -halka rağmen- hayata geçirmek istiyor. Önce Gilets Jaunes (Sarı Yelekliler) eylemleri daha sonra COVID-19 nedeniyle ertelemek zorunda kaldığı reform bu kez tartışmaya kapalı.Başbakan Elisabeth Borne tarafından Bakanlar Kurulu’na sunulan reform tasarısıyla 62 olan emeklilik yaşı kademeli olarak 64’e çıkartılacak. Hükümetin savunma tezleri ekonomik ve demografik. Çünkü emeklilik yaşının kademeli olarak 64’e uzatılması, devlet bütçesi için 2027 senesine kadar 7,7 milyar avro, 2032’ye kadar ise 18 milyar avro tasarruf anlamına geliyor.Fransa’nın değişen demografik yapısı ve 55 yaş üstü kişilerin istihdam oranının diğer ülkelere nazaran düşük kalması reform savunucularının öne sürdüğü tezler arasında. (2019 verilerine göre; 60-64 yaş aralığındaki kişilerin istihdam oranı Fransa’da %34 iken Almanya’da %63, İsveç’te %70 ve avro bölgesinde %47)Ek olarak, toplumda beklenen yaşam süresinin uzaması (2022’de kadınlar için doğumda beklenen yaşam süresi 85,2 erkekler için 79,3). Fakat engelsiz yaşam belirtisini ele aldığımız zaman durum değişkenlik gösteriyor. Çünkü 2020 yılı verilerine göre bu sağlıklı yaşam süresi erkekler için 64,4 (yani hükümetin öngördüğü yasal emeklilik yaşı), kadınlar için ise 65,9.19 Ocak’ta 2 milyon kişi sokaklarda bu reforma karşı hakkını ararken, Cumhurbaşkanı Macron ve beraberinde 11 bakan İspanya-Fransa Zirvesi için Barselona’daydı. Macron, “Bu reform iki dönemdir seçim programında var, aylar önce seçim yapılmamış gibi davranamayız.” diyerek Nisan 2022’de halkın kendisini seçtiğini, böylece seçim programını da onayladığını hatırlattı<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Peki Macron kimin sayesinde, neden seçildi?</h2>Macron, “zaferini” sadece kendi seçmenine borçlu değil. Seçimlerin hemen ardından “herkesin Cumhurbaşkanı olacağını” söylemiş, kendisine oy veren başka parti seçmenlerine de teşekkürlerini iletmişti. İkinci turda karşısında olan Marine Le Pen ise seçim programında emeklilik reformu konusunda Macron’un tam zıttı bir plan çiziyordu. Le Pen, “Boyun Eğmeyen Fransa ve Fransız solu sayesinde seçilen Macron, Cumhuriyetçilerin desteğiyle emeklilik yaşını 64 yapmayı deneyecek. Fransızlar bize güvenebilir, bu adil olmayan reforma karşı duracağız” demişti. Macron, Le Pen’e karşı ülkeyi radikal sağa teslim etmemek adına seçilmişti. &nbsp;Yapılan son araştırmalara göre halkın %72’si bu reforma karşı. Sol partilerin destekçileri bu emeklilik reformuna karşı çıkıyor. Boyun Eğmeyen Fransa destekçilerinin %84’ü, Sosyalist Parti destekçilerinin ise %59’u reform karşıtı. Aşırı sağcı Ulusal Birlik destekçileri ise %66 oranında reform karşıtı.Macron’un Renaissance partisi sempatizanlarının %82’si, merkez sağdaki Cumhuriyetcilerin ise %73’u bu reformu destekliyor. Macron, sağ seçmen ile genişlettiği tabanını avantaja çevirmeyi hedefliyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Halk-muhalefet-sendika ilişkisi</h2>Fransa’da hükümete yine emeklilik reformu konusunda geri adim attırabilmiş ve tarihe geçmiş bir toplumsal hareket var. 1995'te yine emeklilik reformuna karşı 3 hafta ülke çapında grevler yapılmış, toplam 6 milyon kişi grev yapmıştı.2022 senesinde ise 2 milyon kişi genel grevin ilk günü sokaklardaydı. Grevin ikinci ayağı olan 31 Ocak’ta katılım 2,8 milyon oldu.&nbsp;Eğer kararlı görünen hükümet geri adım atarsa yeni bir tarihi an olacak. Seçimlerin ilk turunda birleşmeyen (ya da birleşemeyen) sol, seçimler sonrası kurduğu ittifak ile muhalefet yapıyor. Sendikalar da yine 12 sene sonra ilk kez fikir birliği içinde, 19 Ocak eylemlerinde hep beraber reform karşısında halk ile el ele yürüdü. Halk ve muhalefet birbirinden destek alıyor.2019 verilerine göre Fransa’da sendikalaşma oranı %10,3. Fakat grev yapmak ya da hak mücadelesi vermek için sendikalı olma şartı yok. Bu veriler bizi, -aslında daha çok da sendikaları- “Neden bu kadar düşük oran?” sorusuna cevap aramaya yöneltiyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Hükümetin kararlılığı</h2>Başbakan Borne yaptığı son açıklamada “Reform tartışmaya kapalı.” dedi. Grevlerin ve eylemlerin başından beri Hükümet Sözcüsü Olivier Veran “Grevler bizi korkutmuyor.” derken Cumhurbaşkanı Macron da grevin bir hak olduğunu ama kendilerinin de kararlı olduğunu hatırlatıyordu.Macron, son kez Cumhurbaşkanı olarak seçildi, yani gelecek seçimlerde aday olamayacağı için oy kaygısı taşımıyor. Fransa’da Cumhurbaşkanlığı süresi 5 sene, bir kişi üst üste en fazla iki kere seçilebiliyor. Eğer reform yasalaşırsa 2027 seçimlerinde aday olacak kişilerin ajandasındaki en önemli noktalardan biri emeklilik reformu olabilir.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İkinci grev dalgası başladı</h2>19 Ocak’ta öğrencilerden çalışanlara tüm meslek gruplarından insanlar sokaktaydı. Gösteriler ve yürüyüşlerin yanı sıra gündelik hayati durduran eylemler de gerçekleşti. Daha yeni petrol rafinerilerindeki krizi atlatan Fransa’da enerji sendikaları grev çağrısında bulundu. Şehir içi ve ülke içi ulaşım en düşük seviyede gerçekleşti. Trenler ve uçaklar iptal oldu. Rafinerilerde ve dağıtım depolarında blokaj oldu. Elektrik idaresi çalışanları barajlardaki elektrik üretimini azalttı.31 Ocak günü ikinci genel grev yapıldı. Greve toplu taşımalar, okullar, havalimanları, belediyeler, enerji sektörü, kayak merkezleri ve postane çalışanları katıldı. Paris Belediye Başkanı Anne Hidalgo, belediye binasının sembolik olarak kapalı olacağını açıklamıştı. Fransa genelinde başka belediyeler de bu harekete katıldı. 7 ve 11 Şubat tarihlerinde de yeniden grev yapılacak.&nbsp;Ne muhalefet, ne de halk “Nasılsa istediklerini yapabilirler, nasılsa bu reform geçer” diyerek öğrenilmiş çaresizliğe kapılmıyor. Darısı Türkiye’nin ve tüm dünyanın başına.

Spektrum

Fransa'daki grevden dünya neler öğrenebilir?

Fransa'da emeklilik reformu ve grev dalgası

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından yayımlanan 2022 İnsani Gelişme Raporu'na (İGR) göre dünya genelinde beklenen yaşam süresi, eğitim ve ekonomik refah gibi alanlarda on yıllar alan iyileşmeler pandemiyle geriledi. Türkiye, raporda 191 ülke arasında 48. sırada yer aldı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Nasıl hesaplanıyor?&nbsp;UNDP endeks hesaplamasında uzun ve sağlıklı yaşam, bilgiye erişim ve insana yakışır yaşam standardı olmak üzere üç temel ölçümden yararlanıyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir adım geriden: Türkiye UNDP'nin bir önceki raporunda 189 ülke arasında 54'üncü sırada yer alıyordu.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Öte yandan:&nbsp;Raporda Covid-19'un yanı sıra Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ve küresel iklim değişikliğinin de insani gelişimi olumsuz yönde etkilediği vurgulandı.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İlk ve son: Endeksin zirvesinde 84 yıllık beklenen ömür, 16,5 yıllık eğitim süresi ve 66 bin dolarlık medyan gelirle İsviçre yer aldı. Sonunda ise 55 yıllık ömür, 5,5 yıllık eğitim ve yıllık ortalama 768 dolarlık gelirle Güney Sudan bulunuyor.</li></ul><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Toplumsal cinsiyet eşitliği&nbsp;</h2>Türkiye'nin sıralaması, toplumsal cinsiyet eşitliğindeki gelişmeler dâhil edildiğinde gerilere düşüyor. Türkiye'de erkekler kadınlara oranla daha yüksek insani gelişme seviyelerinden yararlanıyor ve bu sıralamada Türkiye 170 ülke arasında 65. sıraya geriliyor.

beklenen yaşam süresi ile ilgili hikayeler