Belli bir yaşa kadar şiir okumayı sevmediğimden emindim. Özellikle bir "edebiyat öğrencisi" olduğum zamanlar, ikiliklerden hoşlanmadığım için düz yazıyı tercih ettiğimi sanıyordum. Halbuki—bir şiir kitabına yakın okuma yapma hadsizliğinde bulunduktan sonra anlaşıldığı gibi—kanonik metinleri önceliklendirmekle aynı şeymiş bu. Bu yüzden bugün bu heyecanla bir şiir kitabını ele aldığımdan bahsetmek, oldukça ilginç hissettiriyor: Bazı günler şiirin, "estetik" bir ifade aracı olmanın ötesinde, bireysel özgürleşme ve kendini ifade etme yolu olarak da işlev gördüğü kanıtlanıyor.Bir başkaldırı olarak lirizm: Popüler kültüre yaklaşımıyla dinleyicisini iyice ikiliklerden koparan İlker Hepkan’ın ilk şiir kitabı Beyefendiler’inin gerçekliğindeyiz bugün. "Şiir direnirse kazanacak!" diyen 160. Kilometre Yayınevi'nden çıkan kitap, 2020 yazında yazılmaya başlanan ve 2023 yılının Ağustos ayında biten şiirlerden oluşuyor. Hepkan, Gülsuyu, Adamlar ve Eray isimli üç ayrı bölüme ayırdığı kitabında, şiirin düz yazıdan farklı olarak kendine has bir özgürlük alanı sunmasının altını çiziyor. Buna, editörü olduğu Velvele’de yayımlanan söyleşiyi okuduktan sonra emin oluyorum:<blockquote fr-original-style="" style="margin: 0px 0px 1em; border-left: 2px solid rgb(94, 53, 177); padding-left: 5px; color: rgb(94, 53, 177); box-sizing: border-box;">Lisede bende bir şeylerin etrafımdakilerden farklı olduğunu fark ettiğimde büyük bir panik içerisinde duygularımı bir yere saklama ihtiyacı duydum. O zamanlar elim kağıt kaleme ne zaman gitse, bana en geniş alanı şiir açıyordu, yani şiir yazmaya özgürleşmek için başladım. [...] Kendime, arkadaşlarıma ve aileme açıldıktan sonra da bu değişmedi. Şiir hâlâ en güvendiğim sırdaşım.</blockquote>Buna denk şekilde, Gözde Demirbilek’in KaosGL için İlker’le yaptığı söyleşiyi düşününce, Beyefendiler’deki tüm temsillerin şiirin resmiyetle ilişkilendirilmesine bir başkaldırı gibi kurgulandığını düşünmeden de edemiyorum:<blockquote fr-original-style="" style="margin: 0px 0px 1em; border-left: 2px solid rgb(94, 53, 177); padding-left: 5px; color: rgb(94, 53, 177); box-sizing: border-box;">Şiirin okullarda yoğunlukla resmî ideolojinin etrafında öğretiliyor olması, yani şiirle ilk tanışmamızın direkt resmî ideolojiyle alakalı bir şekilde gerçekleşmesi zaten bir mesafe koyuyor şiirle okuyucu arasına.</blockquote>Çağdaş yazında bir temsil: Hepkaner, "efendiler, yarın âşık olacağız" diyerek başladığı kitabını "Eray söz sana son kez şiir yazıyorum" diyerek bitiriyor ve aralarındaki şiirlerinde lineerlikten, dolayısıyla da ikilikten en uzak şekilde kuir yazınına kendini ve dünyayla ilişkilenmelerini ekliyor. Okuyucusuna Aşkımızın formülünü yazıyorum’da 2020’lerin—Daddy Culture ve köpek videoları gibi maddeleriyle—temsilini üstleniyor. Hatta bir başka şiirinin başka bir dizesinde de kentin taksi sorununa da değiniyor. Yani şair, bana kalırsa, şiirin sosyal ve kültürel bağlamına, kitabın yapısı ve içeriğine kattığı akışla bunu sunuyor. Hem de hiç böyle bir derdi olmadan.İnanın, şiir üzerine nasıl yazılır bilmiyorum. Ne formu ne imgeleri hakkında kendimden emin şekilde konuşamayacağım. Bildiğim şey, Hepkaner gibi sosyal bilimcilerin lirizme ektiği popüler kültür nesnelerine kıymet vermemiz gerektiği. Böylece çağdaş yazına ve kuir temsillere dair cümlelerin, satır arasında kalmak zorunda kalmayacağına inanıyorum.Sanıyorum şimdi yazıyı İlker’in siz hiç bir çiftin arasında kaldınız mı? şiirindeki gibi bitirmek uygun olacak:<blockquote fr-original-style="" style="margin: 0px 0px 1em; border-left: 2px solid rgb(94, 53, 177); padding-left: 5px; color: rgb(94, 53, 177); box-sizing: border-box;">şiire dönüştür yaşananları dedi yıldızlar şiir şiire nasıl dönüşür okuyucu?</blockquote>

Her sabah 06.30'da 5 dakikalık gündem özeti e-posta kutunda. Piyasalar, ekonomi, iş dünyası, politika, teknoloji ve hafta sonu ekleri; kısa, yalın, öz bir şekilde.

5 dakikada gündeme hakim ol.

Aposto Gündem

Bu şiirler lineerlikten, dolayısıyla da ikilikten en uzak yerde kalarak kuir yazınına kendini ekliyor.

İlker Hepkan'ın Beyefendiler kitabı

İnternette çok zaman geçiyorum. Eh, hâliyle Kyle Chayka’nın 13 Ocak 2024 tarihinde yayımlanan <a fr-original-style="" href="https://www.newyorker.com/culture/the-weekend-essay/coming-of-age-at-the-dawn-of-the-social-internet" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Sosyal internetin şafağında yetişmek</a> başlıklı makalesi, internetin ve sosyal medyanın gelişmesiyle kişisel yolculuğunu keşfeden bir yansıma olduğu için ilgimi çekti. Yazarın internet dünyasındaki kademeli değişimi anlatışını bu kadar içselleştirmiş olduğumu fark edince afalladım—zira hâlâ idrak edemedim ama bu dönemleri ben de yakaladım.Chayka, başlangıçta, internetin farklı kimlik yönlerini keşfetmek için ayrı, neredeyse gizli bir alan gibi hissettirdiğinden bahsederek konuya giriyor. Sonrasında işlerin nasıl değiştiğine geçiyor. Esas ilgi çekici nokta şu: MySpace ve Facebook gibi sosyal medya platformları ortaya çıktıkça çevrimiçi dünya, gerçek hayatla daha sıkı bir şekilde iç içe geçmeye başladı, çevrimiçi etkileşimlerin doğasını da değiştirdi.&nbsp;Platformlar, gerçek isimlerimizi ve fotoğraflarımızı talep etmeye başladı; çevrimiçi varlığı anonim bir keşiften ziyade gerçek dünya benliğinin dijital bir uzantısı hâline getirdi. Instagram ve Twitter gibi platformlarda kişisel deneyimlerin metalaştırılması, insanların çevrimiçi kendilerini nasıl sunduklarını değiştirdi; daha hesaplı ve daha az otantik bir sunuş&nbsp;biçimine kaydık. Peki bizler, bir gün tekrar sosyal medya akışlarından uzaklaşıp internetin erken dönemlerindeki yaratıcı keyfi tadabilecek miyiz?<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Değişen internet: Ticarileşmiş bir ortama doğru</h2>Bu dönüşümün elbette kişisel kimlik ve sosyal etkileşimler üzerinde bir etkisi var. Makale, buna internetin parçalı, keşif odaklı bir alandan büyük platformlar tarafından domine edilen daha homojen ve ticarileşmiş bir ortama doğru evrimini vurgulayarak giriş yapıyor. Kişisel bağlantılardan ziyade etkileşimi önceliklendiren, kürasyonu bir algoritmaya bağlı&nbsp;akışlara geçişle yaşanan bu değişiklik, Chayka’ya göre, bir zamanlar çevrimiçi deneyimi tanımlayan keşif duygusu ve bireyselliği kaybetmemize yol açtı.Erken internet: i-D’de 6 yıl önce yayımlanan <a fr-original-style="" href="https://i-d.vice.com/en/article/qvmz9x/remembering-the-golden-age-of-the-queer-internet" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">remembering the golden age of the queer internet</a>, bu kaygının bir benzerini taşıyordu. Aradaki fark, özne deneyiminin çeşitliliğinden kaynaklanıyor. Yazı, milenyum neslinin LGBTİ+’ları için Tumblr’ın önemini vurguluyordu: Platform, kuir internet kültürünün doğum yeri olarak görülüyor. Tumblr, 2010’larda, kuir teorisi ve tartışmaları için bir merkez hâline gelmiş; kuir kimliklerini ve cinsiyet ifadelerini tanımlamak için kullanılan dili şekillendirmişti.&nbsp;Bir başka örnekte Jessi Norman, AfterEllen isimli bir sitedeki The L Word özetleri ve kuir haber güncellemeleri sayesinde kimliğinin farkına vardığını ifade ediyor. Ek olarak kuir gençlerin hayal güçlerini keşfetmek için güvenli ve anonim bir alan olarak fan fiction gruplarına ve oyun topluluklarına duyduğu ilgi de bu dönemin bir parçası. Biliyorum çünkü J.K. Rowling transfobik olarak açılmadan önce ben de kuir kimliğimi Harry Potter evreni üzerine yazdığım hayran kurgular üzerinden yaşatıyordum.Ticarileşmiş internet: İnternette gerçek dünya benliğinin dijital bir uzantısı olmak popürlerleştikçe—özellikle Instagram ve Facebook gibi platformların sosyal medya manzarasını nasıl dönüştürdüğü üzerinden ele alındığında—internetin doğasında meydana gelen derin ve çarpıcı değişiklikler de alenileşiyor. Bu değişiklik, internetin anonimlik ve keşif temelli bir platformdan kişisel kimliklerin ve günlük yaşamın kamusal bir vitrinine dönüşmesine yol açtı. Kullanıcılar artık çevrimiçi ortamda sadece kim olduklarını değil, aynı zamanda toplum içinde nasıl görülmek istediklerini de sergiliyorlar. Bu durumun, özellikle Instagram’da, kullanıcıların hayatlarının en çekici anlarını paylaşmalarına ve bir influencer kültürünün oluşmasına yol açtığını tartışıp durmuyor muyuz?&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Algoritmik küratörlüğün elindeki akışlar</h2>Bu değişiklikleri düşününce, Chayka’nın sosyal medya akışlarından uzaklaşarak internetin daha kişisel ve yaratıcı yönlerine dönme arzusuyla empati kurmadan edemiyorum. O, Discord ve Are.na gibi bazı platformların hâlâ bu erken dönemin izlerini taşıdığını belirtiyor ancak dijital manzaranın eski ile yeni arasında sıkışıp kalmış bir limbo hâlinde olduğunu da kabul ediyor. Ben, <a fr-original-style="" href="https://spacehey.com/login?return=http%3A%2F%2Fspacehey.com%2Fhome" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">SpaceHey</a> gibi eski MySpace’in tasarımını ve işlevselliğini andıran, nostaljik sosyal ağ platformlarını tercih ederken bu tarz yazılar kaleme alıyorum.İnternet, şüphesiz insanın kendini yeniden icat edebileceği bir alan. Dijital dünyada kendini kaybetmemenin ve olası tehlikelerin önüne geçmenin önemi, sanıyorum başka bir yazının konusu. Bugünün derdi ise şu: Algoritmalar, popüler içeriği daha da popüler hâle getirirken kullanıcıların gerçek deneyimleri ve samimi anları giderek daha az görünür hâle geldi. Facebook ve Instagram gibi platformlar, sosyal medyanın sadece sosyal etkileşim&nbsp;için değil, reklam ve pazarlama için de bir araç hâline gelmesini sağlayarak sosyal medya deneyimini temelden değiştirdi. Bu, kullanıcıların çevrimiçi varlıklarını bir tür dijital vitrine ve sosyal medya etkileşimlerini de bir nevi ticari faaliyete dönüştürdü. Bu ticarileşme, internetin erken dönemlerindeki keşif ve özgürlük hissini azaltarak kullanıcıları algoritmik olarak yönlendirilen, reklam ve popülerlik odaklı bir sosyal medya dünyasına sürükledi.Algoritmalardan kaçabilecek miyiz bilmiyorum. Yine de bütün bunlar, internetin gelişimi ile bireysel ve kolektif kimlik oluşumu üzerindeki etkisine dair düşündürücü bir perspektif sunuyor. Orası kesin.

Sosyal platformlardaki ticarileşme, internetin erken dönemlerindeki keşif ve özgürlük hissini azaltarak kullanıcıları algoritmik olarak yönlendirilen, reklam ve popülerlik odaklı bir sosyal medya dünyasına sürükledi.

Erken İnternet Çağı'nın Algoritma Öncesi (A.Ö.) tarihinden kesitler

Hayatı “Öteki” (The Other) perspektifiyle inceleyen biri olarak Berk Kır’ın Dışarıda Yakınlık sergisi karşısındaki heyecanımı kelimelere dökmek mümkün değil. Jacques Lacan’ın extimacy kavramının etrafında dönen sergide edebiyat, flanörlük, kuir ve feminist bakış açılarına nasıl dokunduğunu keşfetmek benim için büyük bir merak konusu. Lacan bu kavramla, bireyin iç dünyası ile dış dünyası arasındaki karmaşık ilişkiyi tasvir eder ve Kır’ın ilk kişisel sergisi, tam da bu kavramın çevresinde dönüyor. “Ben ve başkası, dışarısı ve mahrem, ev ile kent” gibi temalar ele alınarak kişisel ve kamusal alanların sürekli değişen sınırları sorgulanıyor. Bu temalar, çağdaş gerçekliğimizde sürekli olarak karşılaştığımız ancak nadiren üzerinde düşündüğümüz konular—zamanımız mı var ki?Merdiven Art Space’te konumlanan sergi, görsel bir deneyimden çok daha fazlasını sunuyor. İzleyicisini kendisini ve çevresini yeniden değerlendirmeye, hatta yeniden tanımlamaya davet ediyor. Kır’ın ilhamını “Merleau-Ponty’nin bedenin dünyadaki varlığını ve algının bedensel temelini vurgulayan fenomenolojisi, Deleuze’ün kuvvetler ve etkileşimler üzerine kurulu düşüncesi, Harman’ın her nesnenin kendi başına varlığı ve önemi olduğunu savunan ontolojisi ve Morton’un nesnelerin birbiriyle ve çevreyle olan karmaşık ilişkilerini keşfeden yaklaşımları”ndan aldığı sergi, eserlerin yorumlanmasına derin bir çerçeve çizerek izleyicisini mekana davet ediyor.Dışarıda Yakınlık, bu bağlamda kesinlikle toplumsal ve kişisel sınırlarımızı sorgulayan zamanlararası bir yolculuk. Kişisel ve kamusal, içsel ve dışsal olanın sürekli değişen sınırlarını keşfeden anlatı, bu iki dünyanın birbirinden tamamen ayrılamayacağını öne süren bakışa odaklanıyor: Sergi, ele aldığı kavramı görsel bir dile dönüştürerek izleyicileri bireysel ve toplumsal kimliklerin, mahremiyetin ve kamusal alanın, evin ve kentin birbirine nasıl bağlı olduğunu ve bu bağların nasıl sürekli olarak yeniden şekillendirildiğini sorgulamaya davet ediyor.<img src="https://images.aposto.com/2024/0/2/1705413087550.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.67" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"> <h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Lacan’la el ele: Trapez sacların mekansal yorumu</h3>Serginin mekansal düzenlemesi de dikkate değer. Kır’ın anlatısı, bu şekilde, extimacy kavramını sadece teorik bir çerçevede değil, aynı zamanda görsel ve deneyimsel bir düzlemde de işliyor—disiplinler- ve medyumlar-arası yaklaşımlar beni her zaman heyecanlandırmıştır. Kullanılan malzeme ve mekansal düzenleme, serginin görsel ve kavramsal derinliğini önemli ölçüde artırıyor. Sergide dikkat çeken esas malzemelere bir örnek, trapez saclar. Küratör Nazlı Pektaş’ın yorumlarına dayanarak bu sacların sergide nasıl bir “ele geçirme” teması oluşturduğunu, mahrem/kamusal ayrımını nasıl muğlaklaştırdığını detaylıca incelemek gerekiyor.&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9);" style="color: rgb(9, 9, 9); margin: 0px 0px 1em; border-left: 2px solid rgb(94, 53, 177); padding-left: 5px; box-sizing: border-box;">"(…) Dışsal olan içeriyi ele geçirir ve kimliği kurar. Berk’in temas ettiği eşyalar da bir ele geçirmeye temas ediyor. Örneğin, ütü ve çaydanlıkla eve yaklaşırken trapez sacla kente yakınlaşıyor. Dışarısı ile içerisi burada konuşmaya başlıyor. İçerisi mi dışarıyı işgal etmiş? Dışarısı mı içeriye sızmış? Bu muğlak bir sohbete dönüşebilir. İlk bakışta tekinsiz kent ile güvenli ev! Sahi göründüğü gibi midir? Mahrem/kamusal ayrımı muğlaklaşarak, arada bir durum oluşturuyor. Ses imgeye, imge sese dönüşüyor. Lacan’ın ‘extimacy’ kavramı ben ve başkası, dışarısı ve mahrem, ev ile kent arasında dolaşırken ‘dışarıda yakınlık’ bu sergide ironi dolu bir temasa dönüşüyor."</blockquote>Bu saclar, kent yaşamının sert ve soğuk yapısını hatırlatıyor ve serginin atmosferine katkıda bulunuyor. Sergi mekanının bu şekilde düzenlenmesi, izleyiciye sadece görsel bir deneyim sunmakla kalmıyor, aynı zamanda onları fiziksel ve duygusal olarak serginin temasına dahil ediyor. Trapez sacların kullanımı, böylece mahrem ve kamusal alanların muğlak sınırlarını sorguluyor. Bu malzeme, sergideki eserlerin üzerine yerleştirilerek, izleyicinin sergiye dair algısını değiştiriyor ve onları sergi içeriği üzerine daha derinlemesine düşünmeye teşvik ediyor. Trapez sacın hem engelleyici hem de ortamı kapsayan yapısı, serginin temalarını somut bir şekilde ortaya koyuyor ve izleyicinin bu temaları deneyimlemesini sağlıyor.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Flanörün rahatsızlık vermeden düşündüren 'bakış'ını deneyimlemek</h3>Flanörlük, kentsel mekanlarda dolaşan ve çevresini gözlemleyen bir bireyin perspektifinden dünyayı anlama pratiği olarak tanımlanabilir. Berk Kır, zihnimde çok değerli bir dost olmasıyla öne çıksa da yürüme pratikleriyle bana hep bu kavramı hatırlatıyor—tanıyan kimsenin şaşıracağını sanmam. Bu durum, flanörlük deneyimini sergiyle nasıl ilişkilendirildiğimi düşünmeme sebep oluyor. Kentin sokaklarında dolaşan bir flanör gibi, sergide de benzer bir keşif yolculuğuna çıkıyorum.Dışarıda Yakınlık&nbsp;sergisi, benim için Kır’ın bu gözlemci duruşunu, gözümdeki kuir ve feminist temalar ile birleştirerek, toplumsal ve kültürel normlarla etkileşimini sanatsal bir ifadeyle sunuyor. Flanör, genellikle eril bir figür olarak tasvir edilirken ve dolayısıyla eril bakışla (male gaze) kolayca ilişkilendirilebilecekken eserler, bu perspektifi genişletiyor ve toplumsal cinsiyetin sınırlarını zorlayarak daha kesişimsel bir bakış açısı sunuyor.&nbsp;<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">'Dışarı'yı 'Öteki' olarak 'flanörlemek'</h3>Sergideki nesneler de sembolik anlamlar yüklenerek sanatçının mesajlarını pekiştiriyor. Bu nesnelerin cinsiyetlendirilmesi ve toplumsal rolleri, serginin etkisini daha da güçlendiriyor. Bu nesneler aracılığıyla yapılan yorumlar, günlük hayatta göz ardı edilen pek çok konuya ışık tutuyor.Kültürel ve toplumsal eleştiriler ise serginin omurgasını oluşturuyor. Sanatçının ele aldığı temalar, toplumsal ve kültürel normlarla nasıl etkileşimde olduğunu, bu etkileşimin toplum üzerindeki yansımalarını gözler önüne seriyor. Bu, sadece bir sanat sergisi değil, aynı zamanda toplumsal bir diyalog alanı.<img src="https://images.aposto.com/2024/0/2/1705413544636.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.67" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"> <h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İkilikleri yeniden üretmeden diyaloğu genişletmek</h3>Sergi, kent yaşamı ve mekanlar üzerinden yapılan gözlemleri birleştirerek kuir ve feminist teorilerin ışığında yeniden değerlendirmeme yardımcı oluyor. Bu teoriler, izleyicinin cinsiyet ve cinsellik konularında toplumsal normları sorgulamasını sağlayabilir diye düşünerek heyecanlanıyorum—sergideki eserler, toplumsal cinsiyet rollerinin ve cinsellik algısını ikiliğe sıkıştırmaktan belli ki sıkılıyor; bu rollerin ve algıların ne kadar yapay ve kısıtlayıcı olduğunu gösteriyor. Sanatçının, kadınlık deneyimiyle ve geniş bir çerçevede cinsiyetle özdeşleştirilen nesneleri sokakta farklı bedenlere yerleştirerek yarattığı yeni varoluşlar, cinsiyetin toplumsal yapısını sorguluyor ve kuir bakış açısından yeni anlamlar yaratıyor.Naçizane feminist bakış açısıyla, serginin kadınların ve diğer marjinalize edilmiş grupların yaşam deneyimlerini ve mücadelelerini gözler önüne serdiğini söyleyebilirim. Kadınlar ve kuir bireyler için kent, farklı deneyimler ve zorluklar sunan bir mekan: Berk Kır, bu deneyimleri ve zorlukları izleyicisine yansıtarak toplumsal cinsiyet rollerinin ve cinsiyetçilik yapısının kentsel yaşamda nasıl tezahür ettiğini gösteriyor.Böylece sergideki nesneler ve temsil edilen mekanlar, feminist ve kuir teorileriyle örtüşen bir şekilde ele alınabiliyor. Yani Berk Kır, bu okumayla, günlük hayattan alınan nesnelerle, toplumsal cinsiyet rollerinin sadece kişisel değil, aynı zamanda sosyal ve kültürel bir yapı olduğunu vurguluyor: Eh, Beauvoir da bu yüzden “Kadın doğulmaz, kadın olunur” dememiş miydi? Kır’ın eserleri, kolayca cinsiyetin ve cinselliğin toplumsal yapısını ve bu yapının bireyler üzerindeki etkilerini ortaya koymasıyla da akla kazınabiliyor.Belki de şöyle özetlemek uygundur:&nbsp;Seçili nesneler, flanörlük perspektifiyle birleşerek, izleyicilere kent mekanlarını ve bu mekanlarda yaşanan cinsiyetçi ve kuir deneyimleri yeniden düşünme fırsatı sunuyor. Kır’ın eserleri, kent yaşamının sıradan anlarında gizlenmiş cinsiyet ve cinsellik meselelerini ortaya çıkarıyor, bu meselelerin toplumda nasıl işlediğini ve bireylerin yaşamını nasıl şekillendirdiğini gösteriyor.Berk Kır’ın eserlerinin şehir sokaklarında nasıl bir etki yaratabileceğini düşünmek, toplumsal ve kültürel düzeyde nasıl etkili olabileceğini hayal etmek hem heyecan verici hem de ilham verici.&nbsp;Serginin özellikle 2002 sonrası İstanbul’un dönüşümüne, günlük hayat pratiklerinde kentin etkisine ve bin yılların “Öteki”leri olarak algılanışa getirdiği bakış açıları, eserleri günlük yaşamımızın bir parçası hâline getiriyor: Bu, bana Kır’ın eserlerinde hep karşımıza çıkan rastlantısallığı hatırlatıyor.&nbsp;Sergi, izleyicisine Berk’in gözünden şehri sunmakla kalmıyor, aynı zamanda kent hayatının, kimlik politikası uygulanarak büyütülmüş insanların ilişkilerinin ve günlük yaşamın özüne dair derinlemesine bir keşif yolculuğu sunuyor. Merak ediyorum: Acaba şehrin her yerindeki saclarda üst üste yapıştırılmış afişleri deneyimlemek yerine Kır’ın fotoğraflarını görebilsem daha mutlu biri olur muydum? En azından ikiliklerden daha uzak, sınıfsız, sınırsız ve sömürüsüz bir dünya için ilham bulacağıma eminim.&nbsp;Editörün notu: Sergi, 31 Ocak 2024’e kadar Merdiven Art Space’te ziyaret edilebiliyor.

İstanbul'dan seçilmiş etkinlikler, kültür sanat ajandası, şehir gündemi, tematik rehberler ve şehrin sınırlarından taşmaya değecek davetler her hafta e-posta kutunda.

İstanbul'un sokağa çağıran ve kalabalıkların arasına karışan etkinlik rehberi. 

Aposto İstanbul

Kır’ın eserleri, kent yaşamının sıradan anlarında gizlenmiş cinsiyet ve cinsellik meselelerini ortaya çıkarıyor; bu meselelerin toplumda nasıl işlediğini ve bireylerin yaşamını nasıl şekillendirdiğini gösteriyor.


Lacan’dan flanörlüğe Berk Kır: 'Dışarıda Yakınlık' sergisi

Oxford Languages’e göre minimalizm, "özellikle sanat, mimari veya müzikte, sadeleştirme ve süslemeye karşı koyma eğilimi" anlamına geliyor. Cambridge Dictionary’e göre, "kullanılan şeylerin sayısını minimuma indirmek, özellikle tasarım, film veya müzikte kullanılan malzemeler, unsurlar veya renklerin sayısı"nı ifade ediyor. Merriam-Webster’a göre, "çok basit bir tarz veya teknik kullanan bir sanat veya tasarım tarzı"&nbsp;olarak betimleniyor. Investopedia; yaşam tarzı bağlamında minimalizmi, "bir kişinin hayatına devam ederken ihtiyaç duyduğu eşyaların miktarını minimuma indirme hedefi" olarak tanımlıyor.Bunlar göz önüne alındığında minimalist bir yaşam, illa minimalist estetikle bezenmiş değil, <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/theminimalists/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">The Minimalists</a> ekibinin de vurguladığı gibi, ihtiyaçlar ve eşyaların anlamları üzerine odaklanan bir hayat anlamına geliyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Temel prensip: İhtiyaç duyulanları tut, gereksizleri at</h2>Minimalizmin temel yaklaşımı, sadece ihtiyaç duyulanları tutmak ve gereksiz eşyaları azaltmak üzerine ilerliyor. Kişinin ihtiyaçlarına, değerlerine ve yaşam hedeflerine bağlı olarak değişim içerisinde gelişiyor—en azından oldukça görünürlük alanına sahip The Minimalists ekibinin yaklaşımı bu şekilde. Ve elbette bu, tüketim kültürünün çevre üzerindeki olumsuz etkileri azaltma ve daha sürdürülebilir bir yaşam sürme çabasıyla birleşince oldukça anlamlı bir çaba olarak karşımıza çıkıyor. Yani minimalizmi yaygın temsiliyle almaya ve radikal bir şekilde uygulamaya gerek yok.The Minimalists odağı: Netflix belgeselleri, oldukça dinleyicili <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/show/5ECF0soZ1H5NxZHanAzUYd?si=b60c29c7fa1249b5" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">podcast programları</a> ve reklam almadıkları <a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=J8DGjUv-Vjc" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">YouTube kanalları</a>yla The Minimalists, iki kişinin özgürleşme isteğiyle başlayan bir hikâye. Onlar için manifesto şu şekilde:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 0, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 0, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Minimalizm, size özgürlüğünüzü yakalamakta yardımcı olabilecek bir araç. Nasıl bir özgürlükten mi bahsediyoruz? Korkudan özgürlük. Endişeden özgürlük. Aşırılıklardan özgürlük. Suçluluk hissinden özgürlük. Depresyondan özgürlük. Hayatlarımızı etrafında inşa ettiğimiz tüketim kültürünün tuzaklarından özgürlük. Gerçek özgürlük.</blockquote>The Minimalists: Less Is Now belgeseli de Joshua Fields Millburn ve Ryan Nicodemus’un minimalist yaşam tarzını ve bu yaşam tarzının nasıl daha anlamlı ve tatmin edici bir yaşam yaratabileceğini araştırdığı bir belgesel. Joshua ve Ryan, bu hareketin öncüleri; insanlara hayatlarında daha az eşyayla daha fazla anlam bulmayı öğretme misyonuna sahipler.Sisteme karşı:&nbsp;İkili,&nbsp;Less is more prensibini sorgulayan bir toplumda büyümenin getirdiği zorlukları ve onların bu yaşam tarzına nasıl geçtiklerini ele alıyorlar. Kişiden kişiye değişen hayat tercihlerini ve ihtiyaçları da gözeterek hayatlarını değiştirmek için minimalizmi nasıl kullandıkları konusunda hikâyeleri yaygınlaştırıyorlar. Bu, perspektiflerinin daha kapsayıcı olmasına alan tanıyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yöntemlerden biri: 21 gün sistemi</h2>Belgesel, kişilere hayatlarında neyin önemli olduğunu belirlemeye, fazlalıkları çıkarmaya ve sonuç olarak daha odaklanmış ve tatmin edici bir yaşama ulaşmaya teşvik ediyor. Tüketim toplumunun getirdiği stres ve karmaşadan uzaklaşıp daha sade ve huzurlu bir yaşam tarzını benimsemeyi savunmak için sistem sorgusunu vurguluyor; bu esnada yaklaşımları literal almayı da sorguluyor; ilgilenenleri kamerayla evlerine davet edip çeşitli örneklere temsil alanı oluyor.Minimalizme bu şekilde yaklaşınca karşımıza 21 günlük bir plan önerisi de çıkmış oluyor. Buna göre, 21 günde gerçekleştirilebilecek 21 adım şu şekilde:<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.theminimalists.com/day1" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="Day 1">1. gün: Karar aşaması</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.theminimalists.com/day2" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="Day 2">2. gün: Planlama</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.theminimalists.com/day3" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="Day 3">3. gün: Paketleme</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.theminimalists.com/day4" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="Day 4">4. gün: Öncelikler</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.theminimalists.com/day5" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="Day 5">5. gün: Eşyalar</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.theminimalists.com/day6" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="Day 6">6. gün: Korkular</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.theminimalists.com/day7" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="Day 7">7. gün: İlişkiler</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.theminimalists.com/day8" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="Day 8">8. gün: İnanç sistemi</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.theminimalists.com/day9" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="Day 9">9. gün: Gelişme</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.theminimalists.com/day10" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="Day 10">10. gün: Her şey</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.theminimalists.com/day11" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="Day 11">11. gün: Çöp</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.theminimalists.com/day12" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="Day 12">12. gün: Bağışla</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.theminimalists.com/day13" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="Day 13">13. gün: Sat</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.theminimalists.com/day14" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="Day 14">14. gün: Kaynaklar</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.theminimalists.com/day15" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="Day 15">15. gün: Finanslama</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.theminimalists.com/day16" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="Day 16">16. gün: Elektronikler</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.theminimalists.com/day17" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="Day 17">17. gün: Araba</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.theminimalists.com/day18" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="Day 18">18. gün: Ev</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.theminimalists.com/day19" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="Day 19">19. gün: İş</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.theminimalists.com/day20" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="Day 20">20. gün: Sağlık</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.theminimalists.com/day21" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="Day 21">21. gün: Zaman</a></li></ul>Dolayısıyla bu yaklaşıma göre minimalizmin sadece eşyaları azaltmakla ilgili olmadığını, aynı zamanda hayatınızdaki gereksiz olan her şeyi azaltma ve hayatınıza daha fazla anlam ve amaç katma pratiği olduğunu vurguladığını fark edebiliyoruz. Bunun ötesinde minimalist estetiği benimsemek zorunda olmadığımızı ve yaklaşımı kendi ihtiyaçlarımıza veya hayat tarzımıza göre şekillendirebileceğimizin altını çiziyor ve dolayısıyla anksiyete yaratan bir yaklaşımla bu hayat tarzını yeni bir trend gibi almıyoruz.

Her cumartesi çevre ve iklim konularında türler arası eşitlik ilkesini benimseyerek gelişmeleri aktarıyoruz. 

Her cuma 12.00’de, çevre ve iklim gelişmelerini türler arası eşitlik ilkesini benimseyerek aktarıyoruz. 

Angst

Minimalizm sadece eşyaları azaltmakla mı ilgili?

#LessIsNow: Minimalist bir yaşam sürmek

Modern aşk hikâyeleri kurgularıyla tanınan Emily Henry’nin Tatilde Tanıştığımız İnsanlar (People We Meet on Vacation) adlı romanı, kadın-erkek dostluklarının derinliklerine ve bu tür dostlukların karmaşıklığına, keskin bir zekayla ve tatlı bir mizahla dalar. Kuir feminist bir gözle bakıldığında, Henry'nin metnindeki cinsiyet ve cinsellik ile ilgili sorgulamalar ön plana çıkar.Kitabın baş kahramanı Poppy, çılgınlığı ve enerjisiyle tanınan bir seyahat editörü. Gezginliğinin yanı sıra oldukça da organizasyondan yana davranan biri. Poppy’nin üniversiteden beri en yakın arkadaşı Alex de kendisine nazaran daha çekingen ve Ohio’da yaşayan, kitaplara gömülmeyi seven bir lise öğretmeni.&nbsp;Yazar, bu iki karakterin tezatlıklarından yola çıkarak kurguladığı Tatilde Tanıştığımız İnsanlar’da,&nbsp;tamamen farklı dünyalara ait olmalarını vurgulayan bir geleneği irdeliyor: Poppy ve Alex, her yaz tatilinde muhakkak bir araya geliyorlar. Bir tanesinde yaşanan bir olay, onları uzaklaştırıyor ama Poppy için çözüm belli: Son bir tatile daha çıkmak.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İkilikler: Dostluk ve aşk, kadın ve erkek, çılgın ve sakin, geçmiş ve gelecek</h2>Romantik komedi türünde yazılan ve Goodreads Yılın En İyi Aşk Romanı unvanına da sahip Tatilde Tanıştığımız İnsanlar, karakterlerinin ikiliklerini vurgulayarak başlıyor. Henry, kurgu dünyasını tanıtırken zamanlar arasında atlıyor; yılların tanışıklığı ve yeni tanışmış gibi yapmanın diyalogları arasındaki farkları betimliyor; toplumsal cinsiyet bağlamında kadın ve erkek ilişkilenmelerinin duygusal izdüşümlerini irdeliyor.Romanın janrının klişelerinden arındığını alışılmışın dışında bir romantik hikâye kurmasıyla başardığını ifade etmek mümkün. Zira Tatilde Tanıştığımız İnsanlar,&nbsp;kadın ve erkek ikiliği rolleri yeniden üretilmezken heteroseksüel ve heteroromantik bir ilişkilenmede dostluğun gücüne odaklanıyor.&nbsp;Karakterlerin karışık iç dünyaları özgürce yansıtılıyor ve karakterler arası derinlik paylaştıkları şakaların hikâyeleriyle harmanlanıyor. Bu da yazarın okuyucuya başarıyla sunduğu kurgu bütünlüğünün bir parçası olarak karşımıza çıkıyor. Dolayısıyla romanda kurulan ikiliklerin yıkıldığını söylemek mümkün olmasa da romantik komedi janrına atfedilen "sığ" değerleri ikilikleri sorgulayarak yeni bir retorik getirdiğini söylemek mümkün.<img src="https://images.aposto.com/2023/6/2/1688472253306.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.02" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Emily Henry’nin son kitabı 14 Mayıs 2023 tarihli New York Times Çok Satanlar listesinde birinci sırada Kaynak: The New York Times<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Modern aşk romanı yazmak: Cinsiyet temsilleri</h2>Poppy’nin geleneksel cinsiyet rollerinin dışında bir karakter olarak yansıtılması, özellikle de romantik komedi türü göz önüne alındığında ferahlatıcı bir tasvir dünyası olarak okuyucuyla buluşuyor. Baş karakter, kendi hayatına sahip çıkan ve kişiliğini yansıtan sinizmle güçlü bir karakter olarak kendini var ediyor. Yani Poppy, hakikaten de oturup beyaz atlı prensini bekleyen bir tip değil.&nbsp;Bu yaklaşıma ek olarak diyaloglar da—baş kahramanlarla iletişim veya baş kahramanların özne deneyimine odaklanmasa bile—kimlik çeşitliliğinin varlığını kabul ediyor.Tatilde Tanıştığımız İnsanlar, klişeleri yeniden üretmekten kaçabiliyor. Ancak 2021’de yazılmış olması göz önüne alınınca diyalogların içeriğinin ton bakımından oldukça yapaylık içerdiğini ifade etmek de gerekiyor. Zaman zaman güldüren ve karakterler arası hikâye bağlamını merak ettiren diyaloglar, kurgunun ilgi çekiciliğini artırırken 2010’lar Hollywood sinemasındaki manic pixie dream girl stereotipinin karşılığını veriyor gibi.Emily Henry, modern aşk romanlarını klişeleri yıkarak listeleri domine etse de kesişimsel dünyanın tonuna—en azından bu romanıyla—yaklaşacak gibi durmuyor.

Kitap incelemeleri, edebiyat haberleri, editörden okuma önerileri.

Kitap önerileri, tematik okuma listeleri ve kitap incelemeleri her cuma 13.00'te e-posta kutunda.

Aposto Kitap

Modern âşıklar yaz tatillerini geçirirken nasıl kaleme alınıyorlar?

Tatilde Tanıştığımız İnsanlar: Bir mevsim, iki insan, sayısız tatil

Sürdürülebilir bir dünyayı ve pozitif dönüşümü umarak bireysel adımlara, çemberlerin ve bölgelerin birleşmesinden doğacak küresel dönüşüme önayak olma isteği devam ediyor. Kolektiften çıkanlara güvenerek iklim hareketinde dayanışmanın önemi, birçok ortakla birlikte hareket ederek mümkün oluyor.Bu iki durumu düşününce bireysel etki alanlarının mümkün olduğunu görebiliyoruz. Seyahat etmeyi bırakacak hâlimiz yok. En azından şimdilik öyle duruyor. Dolayısıyla seyahat etme gibi olumsuzluklarla dolu mutlaklıklar yerine pratikleri olumlu hâle getirmek gerekiyor. Ekonomik veya sosyal etkileri irdelemek de aynı şekilde. Ulaşım, konaklama, seyahat tüketimi, dijitalleşme, kültürel dönüşüm, yerelle iletişim, doğayla uyum ve atık bu konu başlıklarından biri.Atılan adımlar özelinde sorumluluk almak, kararlarımızı sorgulamak ve iklim, doğa ve dünya dostu hareket etmek oldukça kıymetli. Mesela dijitalleşme özelinde bu konu algoritmaların peşine düşmek, dijitali filtreden geçirmeden tüketmemek, dijital ayak izimizin farkında olmak olabilir.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bireysel eylemlerin kitlesel etkisi: 8 madde ve vazgeçilebilecekler</h2>İklim krizi etrafında çalışan ekiplerden Esmiyor, 21 Kasım 2021’de Sürdürülebilir seyahat mümkün mü? sorusunu gezginler, sürdürülebilirlik alanında çalışanlar,&nbsp;greenfluencer’lar ve bu konuya kafa yoranlarla sormuştu. Sürdürülebilir seyahat üzerinde seçilen 8 başlık da kendi içlerinde yaklaşım mantıkları bulunduruyordu. Bunlar, tek cümleyle manifestolaştırılmış şekilde <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/p/CXRRzDdgoPA/?utm_source=ig_embed&utm_campaign=loading" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">sıralanabilir</a>:&nbsp;<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ulaşım:&nbsp;Yolculuk için en kolay ve en ucuz olanı değil, ekosistemlerin de dengesini gözeten ulaşım yöntemini tercih et.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Konaklama:&nbsp;Geçici yuvanı özenle, sorumlu ve adil şekilde seç.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Seyahat tüketimi:&nbsp;Dünyanın limitleri var. Bir sonraki misafire tanıma, deneme ve yaşama fırsatı ver.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dijitalleşme:&nbsp;Sürdürülebilir seyahat için sorumlu dijitalleş.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kültürel dönüşüm:&nbsp;Kültürleri sömürmek için değil, sürdürmek için seyahat et.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yerelle iletişim:&nbsp;Yerelle açık fikirli ve alçak gönüllü iletişim kur, saygıda kusur etme ve uyum sağla.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Doğayla uyum: Ekosistemin tüm bileşenleriyle uyumlu bir seyahat kültürü benimse. Doğaya misafir ol.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Atık:&nbsp;Doğada yapay atık yoktur. Dünyaya sadece ayak izini bırak.</li></ul><img src="https://images.aposto.com/2023/5/4/1688059875452.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.85" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Esmiyor ekibinin Sürdürülebilir Seyahat Manifestosu için çalıştığı başlık ve ikonlar<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Yine o günün iletişim destekçilerinden bant mag., buluşma akabinde konuyla ilgili "Bunlar gerekli," diyerek <a fr-original-style="" href="https://bantmag.com/surdurulebilir-seyahat-manifestosu/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">sıralamıştı</a>:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sadece konforu düşünmemek ve ekolojik masrafları görmezden gelmemek,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ekolojik tahribata sebep olan ve eşitlik ihlali yapan işletmelerde konaklamamak,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tek kullanımlık ürünler kullanmamak,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dijital ayak izini umursamamak,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Seyahat ettiğin yere kendi kültürünü dayatmamak,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yerel kaynakları israf etmemek,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Doğanın sahibi değil, parçası olduğunu unutmamak,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yalnızca geri dönüşümü destekleyerek vicdanını rahatlatmamak.</li></ul><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sezona göre düşünmek: Yazın sürdürülebilir seyahat</h2>Yukarıdaki başlıkları sezon özelinde düşünmek ve detaylandırmak da mümkün. Kaynaklar Avrupa özelinde yaygınlaştırılıyor; öneriler de bu imkânlar dâhilinde sıralanıyor. Bu bağlamda ilk akla gelen — taşımacılık, şehirlerdeki hava kirliliğinin esas kaynağı olduğu için — trenleri tercih etmek. Zira yeşil seyahat söz konusu olduğunda, Avrupa trenlerini kullanmak en iklim dostu yolculuk yöntemlerinden biri olarak geçiyor. İstatistikler, toplam taşımacılık emisyonlarının %70’ten fazlasının karayolu taşımacılığından, %13’ünün havayolu taşımacılığından kaynaklandığını gösteriyor. Ve buna karşılık, demiryolu taşımacılığı sadece %0,4’lik emisyon oranına sahip.Çevre dostu konaklama: Oteller ve tatil konaklamaları, küresel emisyonların %2’sinden sorumlu. İklim hedeflerimize ulaşabilmek için geceyi nerede geçireceğimiz konusu etrafımızdaki dünya üzerinde büyük bir etkiye sahip. O yüzden sürdürülebilirliğe olan taahhütlerinin bir garantisi olarak işletmelerin AB çevre etiketi almış olup olmadıklarını da kontrol etmek bir seçenek.<a fr-original-style="" href="https://climate-pact.europa.eu/news/summer-sustainability-five-ways-make-your-holiday-more-climate-friendly-2023-06-28_en" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Yeşil Mutabakat</a>, şu soruları sormanın yardımcı olabileceğini paylaşıyor: Enerji verimli aydınlatma ve elektrikli aletler kullanılıyor mu? Bu tercihler güneş panelleri veya diğer yenilenebilir enerji formlarıyla mı çalışıyor? Mutfak veya restoranda tek kullanımlık ambalaj ve çatal bıçak takımı kullanmaktan kaçınılıyor mu? Etraftaki bisiklet kiralama yerleri öneriliyor mu?&nbsp;Yerel ürünlerden oluşan kahvaltı sağlanıyor mu?Yeşil paketleme: Tek kullanımlık şişeleri satın almaktan kaçınmak için &nbsp;yeniden kullanılabilir bir su şişesi taşınabilir. Bu, oldukça yaygın bir yöntem. Bambudan yapılmış keten gömlekler veya geri dönüştürülmüş plastik içeren mayoları tercih etmek de bir seçenek.Yeşil düşünmek:&nbsp;Yolculuk seçimlerinin tatil esnasında da sorgulanmaya devam edilmesi oldukça önemli. Çevreyi yürüyerek veya bisikletle keşfederek yeşil bir duruş sergilemek de ihtimaller arasında. Araç paylaşımı, tramvay, otobüs ve metro gibi toplu taşıma hizmetleri de listede.Yerel düşünmek: Yerel vahşi yaşamı ve biyoçeşitliliği korumak için işaretli yollarda kalmak, mesela Güney İspanya’daki kıraç bölgeler gibi kuraklıktan etkilenebilecek bölgelerde fazla su kullanmaktan kaçınmak, yereli önceliklendirmenin yollarından biri. Plajda veya dağda geçirilen bir günün sonunda çöpleri temizlemek bir adım; yerel restoranlarda, bölgede sürdürülebilir bir şekilde yetiştirilen malzemeleri kullanan yerlerde yemek yemek de bunun bir parçası.Bütün bunlar göz önüne alındığında ekoturistik yerlerin turistlere "daha iyi bir yer ziyaret etmek veya yaşamak için benzersiz bir deneyim" sunabileceği de ifade edilenler arasında. Yaşam kalitesini, güvenliği, eğlenceyi, kültürel bilgileri, dinlenmeyi, güzelliği ve sağlığı bir bütün olarak ele alıp ilerlemek mümkün. Tatilleri daha iklim dostu hâle getirmek daha iyi bir deneyim anlamına geliyor, unutmamak gerek.

Alara Demirel