Çeşitli öğrenci kademeleriyle çalıştığım için çeşitli öğrenci ortamlarında bulunma fırsatım da oluyor hâliyle. Birkaç haftadır süregelen yazılı haftasıyla onların iç dünyasına daha da tanık oluyorum. Bu tanıklık eğitim temelli duygusal iniş çıkışları beraberinde getiriyor. Küçüğünden büyüğüne her birinin dilinde: “Ardı ardına bu kadar sınava girmek kalıcı başarı mı? Hayatta başarının ölçütü veya ilk adımı sadece girecek olduğumuz birkaç saatlik sınavlarla mı derecelendiriliyor? Şansımız ve şanssızlığımız eğitimdeki eşitsizlik değil mi hocam?.."Çokça soru geldi bu ve bunlara benzer. <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/a/62de71e255f553000627376f" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Haklılık payı</a>. Hem de sonuna kadar! Birçoğunun bırakalım üniversite sınavını, lisede bölüm seçme hakkı bile yok. Genel çerçeve aile ve çevrenin dayatmaları ile şekilleniyor. A bölümünü seç, orada para kazanacak meslekler daha çok. Halledersin sen! Yetenek, mutluluk, beceri algısı geri planda kalarak çocuğun bir araç olarak kullanıldığı bir sistem, fikir karmaşası ne yazık ki…<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Onların Gözünden – I</h2>İki yıldır dersine girdiğim öğrencimin onu tanıdığım günden beri çantasındaki küçük çizim defterine yakın bir arkadaşıymış gibi ilgi göstermesi dikkatimi çekmişti. Bir gün teneffüste yanına gittiğimde önünde yine o defter ve muazzam titizlikte çizilmiş çalışmalar vardı.Eğilerek: “Herhâlde ileride bu alanda güzel işler yapmayı hayal ediyorsun? Peki, Güzel Sanatlar Lisesini hiç düşündün mü?” Evet hocam güzel hayallerim var; liseyi de düşünmüştüm fakat ailem onaylamadı. Para kazanacağımı düşünmüyorlarmış…“Peki yeteneğin, mutluluğun?...” &nbsp;…Çıldırıyorum. Her öğrencinin akademik başarı sağlama zorunda olması gibi bir deli saçmalığı olmaz, olmamalı da. Yetenek denen zihin ve devinim gücünün bu derece yok sayılması birçok pürüzü beraberinde getiriyor. Ortada yeteneklerinin farkında olan, emek veren, keyif alan, mutlu bir genç varken…<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Onların Gözünden – II&nbsp;</h2>Yine yakın zamanda üniversite sınavına hazırlanan bir öğrencimi biraz kaygılı ve kararsız gördüm. Biraz konuşup sebeplerine indiğimde:&nbsp;“Başta hedefim mühendislikti fakat veterinerlik mesleği de aklımın bir ucundaydı. Bunu netleştirmem gerekti. Araştırmalarım sonucunda hayvanlara karşı ilgi ve sevgim baskın geldi. Onlarla mutlu olacağım için de yapacağım işin bana iş gibi gelmeyeceğinden hedefimde daha nettim artık. Bu hedefimi ailemle paylaştığımda mühendislikten veterinerliğe nasıl hedef düşürdüğüm sorgulandı. Onların gözünde mühendislik güzel para kazandıran, dile havalı gelen, gösterişli bir meslek çünkü.”…<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Değişim ve Dönüşüm Çağında mıydık?</h2>Teknoloji bebeklikle hayata giriyor desek yeridir. Bu bağlamla her alanda çocuklar, gençler çok daha bilgili ve bilinçli. “Değişime ayak uydurmak” çağın zaruri özelliklerinden biriyken -fikirlerde de pek tabii- halen klasik meslek kalıplarının yıkılmadığını, mutlu bir bireyin etrafını da mutlu edebildiği gibi işinde de mutlu olup kazançlarını bu sayede elde edebileceğini öngörememek bir eğitimci olarak beni aşırı yaralıyor.Bizler eğer biraz çocukların yeteneklerinin farkında olup onlara geniş bir bakış açısı sağlar, söz hakkı verip inanç aşılarsak daha güçlü bir toplum olabileceğimiz bir gerçek. Kim bilir böylece daha cesur çocuklarla nice 23 Nisan’lar da kutlarız. Mutlu ve özgür…

20’lik, kafada oluşan saçma soruların, açılmayı bekleyen ve bazen suratımıza çarpılan kapıların, gündem ile üzerimize çökebilecek fenalığın paylaşıldığı bir bülten. 

Kafada oluşan saçma soruların, açılmayı bekleyen ve bazen suratımıza çarpılan kapılar.

20'lik

Değişim ve dönüşüm çağında mıydık?

Çocukların Gözünden Bir Dünya?

Günümün 9 saatinin istisnasız şekilde öğrencilerle dolduğu günlerden birinde, duruverdim. Beynim bir orkestra eşliğinde sanki bana nispet yapıyordu. Aynı anda birçok işi düşünüyordum. 'Ne oluyor? Nereye koşturuyorum ben?' diye sesli düşünmeye başladım. Duygu durumum karmaşıktı. Anlamlı ve anlamsız bir ton sorgulama içerisindeydim.&nbsp;Hatırlıyorum masa başı çalışan bir arkadaşımın, mesai başladıktan yarım saat sonra odasına girdiğimde, masasının üstünde bir A4’e yazılmış şekilde günün destansı programı olurdu. İşte, bir an ben de o profildeyken buldum kendimi. Bu bir yetişme hadisesi mi? Ya da yetişememe eyleminden, yetememe krizine sürüklenen bir duygusal parçalanma mıydı?<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Hayatın akışında olanı biteni sorgulamak…</h3>Bu sorgu akıp giden trafikte birden frene basmak gibi bir şey olabilir mi? İşler öyle ya da böyle, bir şekilde halloluyor. Öğrenci konuyu anlıyor, yemek pişiyor, ofise gelip gitmeler artısıyla eksisiyle yaşanıyor ve gün bitiyor. Sanırım olayın kırmızı çizgisi bende yarattığı “bir şekilde” sendromu. Evet, bir şekilde gün tamamlanıyor. Fakat neden bir şekilde? Annem, Hatice, bana hep şunu söyler: “Hatice’ye değil neticeye bak kızım.” İyi de anne o işler öyle olmuyor. Bu bir mükemmeliyetçilik durumu mu? Her işi tam tamına yapmaya çalışma, bir günde on tane işe adapte olma… Bu da Yetişememe = Yetememe mi dersiniz?Yetersizlik hissi, yetememe duygusu, mükemmellik sendromu… Bu başlıklarla inanılmaz aramalar yapılmış üzerine de sohbetler edilip yazılar yazılmış. <a fr-original-style="" href="https://eksisozluk.com/hicbir-seye-yetisememek--157574" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ekşi sözlük</a>’te insanların yazdıklarına baktığımızda karşımıza şunun gibi cevaplar çıkıyor:&nbsp;“Zamanımızın en global bütün insanlığı ilgilendiren, modern yaşam tarzı denen olgunun en büyük problemi..”“Her şeye yetişmeye çalışmanın kaçınılmaz sonucudur.”&nbsp;***Belki günü doldurup sonra yetişmeye çalışmaktansa, akıp giden günlük rutininin peşine takılıp, kendimizi ve hayatı eksikleriyle kabul etmemiz daha sağlıklı. Varsın bugün işler aksasın, belki münakaşaya dahil olacaksın ama bitmeyecek mi, geçmeyecek mi? Geçecek, onlar da akıp gidecek. Otobüse yetişemediysen, biraz sonra, ardından bir yenisi gelmiyor mu? Geliyor. Sen olmazsan bu işler yine de yapılmıyor mu? Yapılıyor.&nbsp;Şu an fonda ne dinliyorum biliyor musunuz? Canım Sezen Aksu’dan “<a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/track/4KBHywJUDbpJAluRpD1jES?si=938b596d03454f63" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Gelsin Hayat Bildiği Gibi</a>.”<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(250, 218, 196); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(250, 218, 196); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Birer birer kayıp giderdi her bi' sevilen Yenisi gelmez, eline geçmez hele ki değeri hiç bilinmeyen Yürekte varsa sevgiden de ötesi Sen ağlasan da boş, ışık da yaksan nafile Odan karanlık, hep loş Hayatın emri, 'Hep koş' Bayağı bi' bekledim boş Yaşantım sanki bir savaş ve hoş da bazen Ateş kesildiğinde ve de sular durulduğunda Yoksa hep gülerdi insan, hep kalırdı masum…”</blockquote>Ben akıştayım, sevgim de bu yolda yoldaşım, açıyorum bir Sezen, kendime geliyorum.Gelsin hayat bildiği gibi...

“Hatice’ye değil neticeye bak kızım.”

Yetememe, yetişememe hissi ile yüzleşiyorum.

Görsel: <a fr-original-style="" href="https://agentpekka.com/artist/justyna-stasik/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Agent Pekka</a>İlkokul sıralarında, belki de daha erken yaşlarımızda büyüklerimizden duyduğumuz birtakım sorular vardır:- Adın ne senin bakayım?- Yaşın kaç?- Kaçıncı sınıfa gidiyorsun?- Büyüyünce ne olacaksın?İki dakikada çetelemiz tutulmuştur. Tabii en manidarına gelecek olursak: 'Büyüyünce ne olacaksın?'O arada düşünürsün… Acaba ne olsam ben ya? Biraz hayta tipliysen “dünyayı kurtaran adam” modunda küçücük yaşına bakmadan amcaları, teyzeleri şoke edersin:'Filozof olacağım.'Kimimiz de toplumda kulağımıza sıkça ilişen kült meslekleri bir çırpıda söyleriz: 'Öğretmen olacağım.'<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Aile, Okul, Öğretmen Üçgeni…</h3>Ailemizden sonra güvenli bağlanmayı hissettiğimiz ya da hissetmek istediğimiz ikinci yuvamız okulumuz, ikinci annemiz öğretmenlerimiz oluyor. Özellikle de sınıf öğretmenimiz. İlk defa uzunca bir vakit evden uzaklaşmanın getirdiği duygularla belki ağlak belki de sevincinden bütün dişlerini sergileyen çocuklar olarak okul sınırlarına giriş yapıyorduk. Ben, mesela, bütün duygu yükümü okulun bahçesine döken o ağlak öğrenciydim.Kendimden epey büyük çantam ve içindeki bir dolu yükle okulun bahçesine gelmişiz. Ürkek, heyecanlı ve ağlak adımlarımla ip gibi dizilen arkadaşlarımın yanına bırakılmak için ailemle ilerliyoruz. Bir tören edası sayalım. Sonra ailem öğretmenime: “Eti sizin kemiği bizim,” diyerek beni orada, çocuk aklımla pek anlam veremediğim “et ve kemikle” bırakıyorlar. O anki acizliğime, saflığıma şu an tebessüm ediyorum.Macera böyle başlayıp Öğretmenler Günü’nde başka bir hâl alırdı. Her yıl kasım ayına giriş yapıldığında öğretmenime en güzel hediyeyi alma hedefi ile ortalığı karıştırırdım. Çarşı didik didik edilirdi. Oturup yine ağlardım. Bana göre o muazzam hediye sonunda alınırdı. Sınıfta sıraya girerdik, öğretmenim hediyemi beğenecek mi diye gözlerinin içine dolu dolu bakardım. Beğenmesini ve sarılmasını öyle isterdim ki… Sonra bir dolu sevinçle sırama doğru ilerlerdim. Beğenmişti hediyemi! Onun gözünde ayrıydım — yani öyle olmak isterdim. Hep bana söz hakkı versin, teneffüslerde benimle sohbet etsin, düştüğümde beni kaldırsın, benimle oyun oynasın…İşte bugün benim de böyle yüzlerce öğrencim oldu. Onların gözü, kulağı, kalbi oldum. Öyle hissediyorum. Düştüğünde kaldırdım, hediyesini verirken sımsıkı sarıldım, onlarla ip atladım, oyunlarına ortak oldum, sevinçlerini tattım, hüzünlerine kanat gerdim… Her birinin yerine kendimi koyuyorum. Bazen çekingen Ali, bazen heyecanlı Ayşe, bazen becerikli Elif oluyorum.Öğretmen demek de bu değil mi? Onların gözünden dünyaya bakabilmek…

Ezgi Öğretmenimizin gözünden öğretmenler günü!

Ev Olabilen Okullar, Sınıflar, Öğretmenler... 

Düşünsene keyifli bir masadasın; yemeler, içmeler, müzik, eğlence her şey muazzam. Her şey akıyor… Sonra bir tuvalet molası derken, firar etmişsin. Dostların masada seni konuşuyor. Fakat sen de bir avuç yerde gerçeklerinle yüzleşme derdindesin. Çünkü “sifon bozuk!” Offf, inanılmaz bir drama! Kan ter içindesin, sırada seni bekleyen olaydan bihaber kader ortakların var. Seninle ilgili kim bilir içlerinden ne geçiriyorlar! Ve sen, kapı arkasındaki yazıları kaderine lanet etmek için kullanıyorsun! Dışarısı bir ton söylencenin merkezi, odakta sen varsın masadaki dostların kapına dayanmış. Eeeeh!!! &nbsp;Sokağa her çıkışında şişeyle gezme kafası beyninin sınırlarını bulandırsa da sen sen ol gerçeklerinden kaçma, onlarla yüzleşip mücadele et!&nbsp;Atalarımız boşuna dememiş: “Düşün düşün b*ktur işin!” diye.

Korku #3: Su gelmiyor? Çalışmıyor mu?

Sifon Sorunsalı

Günümüz toplumunda son birkaç senede dillerde dolanan bir kelime “minimalizm.” Anlamını, içeriğini ‘nesnelerde sadelik’ olarak kısaca değerlendirip bu derya deniz akıma haksızlık etsek de kökeni 1960’lara dayanan, &nbsp;nesnelerde sadeliği ve nesnelliği öne çıkaran modernist bir akım diyebiliriz.Bahsi geçen akımın ilkeleri; &nbsp;yaşamımızın birçok alanında yaşadığımız iklim, doğa, çevre krizinin çözümlerini işlevsel olarak kendimize hatırlatıyor. Geriye dönüp bakıldığında dünyaca acı çektiğimiz, hayatımızı idare etmemiz için ön saflarda olması gereken ağaç, yağmur, buğday, ateş, toprak, su, güneş, yıldızlar… şu an yeteri kadar fayda sağlamaya yetmiyor. Bu durumda zihinde beliren felaket sinyalleri bizi minimalizmin net, sınırları belli ilkelerine yönlendiriyor. Sadeleşme, verimlilik, fayda/maliyet analizi, sürdürülebilirlik, uyumluluk vb. Bu kavramları günlük hayatımızda içtiğimiz suya, kullandığımız elektriğe, yediğimiz ekmeğe ve daha nicelerine entegre ettiğimizde iklimsel acıyı azaltacağımız aşikar.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bulunduğumuz nokta</h2>Pandemi öncesinde de yaşadığımız iklimsel kriz, pandemiyle kendini daha net bir şekilde gösterdi. Yangınlar, yanlış yapılaşma, alt yapı sebebiyle görülen sel felaketleri, gıda, plastik, cam gibi atıkların ayrıştırılmadan toprağa karışımı, toprak veriminin düşüşü ve beraberinde gelen üretimdeki kıtlık ya da yetersizlik durumu gibi ortaya çıkan bu iklimsel buhranın etkisiyle Oxford sözlükleri iklim krizini “ iklim değişikliğini veya onun sebep olacağı potansiyel olarak geri döndürülemez hasarı durdurmak/azaltmak için acil bir şekilde harekete geçilmesi gereken durum” olarak <a fr-original-style="" href="https://t24.com.tr/haber/oxford-a-gore-2019-un-kelimesi-iklim-acil-durumu,849357" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">tanımladı</a>. Sözlüğün verilerine göre ‘İklim acil durumu’ nun sosyal medya aramaları 2019 yılında yüzde 10.796 artış gösterdiği ifade ediliyor.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Neler yapılabilir?</h2>Bazı minimalizm ilkelerinden yola çıkarak:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Verimlilik: Elde olan imkanlar doğrultusunda daha fazla üretmeyi amaç edinerek verimlilik artırılabilir. (örnek: balkon bahçeciliğinden, arazi üretimine katkı).&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Fayda/Maliyet: Yenilenebilir enerji kullanımı, prizde kalmaması gereken şarj aletleri, kendi başına çalıp söylemeyen Tv, diş fırçalarken ağlamayan su, boşa akmayan yağmur suları…</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sürdürülebilirlik: Doğal alanları koruma ve katkı sağlama, plastik kullanımını azaltma, toksik kimyasallardan arınma, kaçak yapılaşma, ulaşım gibi birçok alanda günlük hayata etki eden durumların fark edilmesi ve karşı gelinmesi. (örnek: pamuk kıyafetlerin tercihi, fidan dikmek, bez alışveriş çantaları, yakıtsız, tasarruflu araçların tercihi, elde olanı tamir etme)</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Uyumluluk: İklimsel durumların farkına varıp gerekli ihtiyaçların ve görevlerin giderilerek ‘aciliyet’ görülen iklimsel acıyı dindirip doğayı dengede tutmaya çalışmak. En temelinde doğaya dost olmak.&nbsp;</li></ul>Minimalizm ilkelerini iklimsel çevre bilincine uyarladığımızda somut olarak yapılacak çalışmalar sade, basit ve net. Başta bireysel olarak bu kavramları hayatımıza ‘alışkanlık’ olarak sokup ‘acil’ olana odaklanabilirsek değişim mümkün. Dünyanın bize ihtiyacı var, çaresizce…O zaman hadi bakalım, başlayalım!

Nesnelerde ve hayatta sadelik! 

Minimalizm, İklimsel Sadelik

Geçenlerde anneannemin gümüşlüklü, minnoş tatlı evine uğradım. Bu yaş grubunun (70 + ) evine adım attığınız andan itibaren merak olgusu beyni ele geçirir. Televizyon sehpalarındaki tatlı nostaljik biblolar — Tv ünitesi demem evin dokusuna uymaz —, muntazam serilmiş divan (sedir) örtüleri, kapı arkasında kıvrılmış duran boy boy &nbsp;naftalin kokulu serilmeyi bekleyen inanılmaz ağır halılar, giriş kapısında farklı renklerde ya da kahverengi tonlarda asker nizamında dizili terlikler &nbsp;ve evin orta, odak noktasında göğüs kabartan o GÜMÜŞLÜK!Literatürde gümüşlük, Bodrum ilçesine bağlı bir mahalle olarak geçiyor. Peki biz salon kültürümüzde, baş köşede konumlandırılan bu eşyanın içine gümüş aksesuar doldurduğumuz için mi gümüşlük diyoruz? (ekmeklik; ekmek konulan kutu, sütlük, yağdanlık, zeytinlik?) Olaya etimolojik olarak yaklaşınca çözülüyor. Tamam bunu hallettik, peki önemi nedir?&nbsp;O zamanlarda gümüş çok mu kıymetliymiş acaba? Biz camların arkasında konumlandırılmış bardakları, çanak çömlekleri kullanamayacak mıyız? Özel konuklar için mi bu özen? Ya da sadece bir gösteriş mi?&nbsp;Kültürümüzde misafirperverliğin önemi, aile yadigarlarını korumanın önemi açıkta. Hem nesillere hem de misafire verilen bir önem var. Gümüşlükler bunun bir temsili mi yoksa elimizdeki güzel şeyleri saklaya saklaya, kullanmaya kullanmaya zevkini çıkaramadan eskittiğimizin bir hatırlatıcısı mı? &nbsp;

Merak Sorusu #4: Gümüşlüklere asla dokunamayacak mıyız? 

Gümüşlük Sendromu

Yazı: Ezgi ZoraŞu an belki gün doğumuna tanıklık ediyorsun, belki dolunayda muazzam keyifli bir konserdesin, belki bir öğle vakti sıcak havaların şerefine karpuzunu soğuk soğuk yiyorsun...Karpuz demişken çocukluğum gözümde canlandı. Deniz kenarında büyüdüğümüz için deniz programımız daima hazırdır; gidilecekler, götürülecekler, yenilecekler… Güneş doğar doğmaz uyandırılır, bir gözümüz açık bir gözümüz kapalı, üstümüze ne bulursak giyip hoop sahile ineriz! Henüz uyku güzeli insanlarımız derin uykusundayken biz mavinin tadını, el değmemişliğini o vakit yaşardık. Ta ki annemiz: “Çocuklaaar kahvaltı hazır, haydi ‘masayaaa’!” diyene kadar.&nbsp;Hayatımızdaki Ruhsal Dinamizmi Sağlayan MekânlarHayal ettiğiniz gibi mekân on numara beş yıldız, denizin serinliğinin verdiği dinamizmle yenilen simit, peynir, karpuz üçlüsü… Keyfimize diyecek yok fakat bir yere kadar! Yavaş yavaş “mekânlar” kavramına doğru yürümek istiyorum.&nbsp;Günlük hengamenin içinde kaybolurken, kendimizi unuttuğumuz, çıkmazlardan çıkamadığımız anlar hep vardır. Kimi dönem bu durumu daha yoğun yaşarız. Veya farz edelim ki çooook &nbsp;mutlu bir haber aldık içimiz kıpır kıpır. Kendimizi bir mekâna atarız. Bu mekân deniz kıyısında bir restoran, bir kafe, bir çay bahçesi, bir alışveriş merkezi olabilir. Yani mekân daima iyisiyle kötüsüyle hayatımızın odağı konumunda. Benim son zamanlardaki favori mekanım tahmin edilmesi zor olmayacağı gibi deniz kenarında ufak bir masa iki sandalye…Geçtiğimiz hafta sonu, haftanın &nbsp;yorgunluğunu bir nebze olsa atmak adına kıyıda kahvaltı yapma fikrini uygulamaya koyduk. Yine sabahın en erken vakitlerinde gerekli eşyaları alarak uzaktan yemyeşil bize bakan gösterişli ve gölgesi bol bir çamı gözümüze kestirip yanına iliştik. Keyfini sürmek istediğimiz ortamı kurmaya yeltenirken kıyısına iliştiğimiz koca çamın altının ve etrafının adeta çöplük olduğunu görmek o an ağzıma gelebilecek tüm nefret kusucu tabirleri kullanmama yetti! Bu nasıl bir vahşettir! Bu; ormana, denize nasıl bir kıyımdır? Daha geçen yaz bu vakitlerde Akdeniz’den başlayan yangın harekâtı tüm Türkiye’yi ve dünyayı vurmadı mı? Telef olan hayvanlar, yanan evler cabası … Ve bizler bu durumu burnumuzun dibinde soluya soluya iliklerimize kadar yaşamışken bu insan dışılık neden? Görüntünün trajikomik yanı çoğunlukla öbek öbek bir kenarda duran çeşitli plastik ve cam atıkları bir çöp poşetine koymanın zahmeti ve süresinin ne kadar olabileceği! Kahvaltı diye geldiğimiz mekanda &nbsp;mıntıka temizliği yapma şerefine nail olduk.&nbsp;Okyanuslar, plastiklerİnsanlarımızın bilinçsizce ya da bilinçli (!) şekilde yeryüzünü, güzelim mekanı yok sayması kabul edilebilir bir durum asla değildir. Artan nüfusla birlikte yok edilen yeşilin, mavinin kıymeti henüz anlaşılamamış (!) &nbsp;Özellikle plastik atıklar, dünya yüzeyini %70 kaplayan okyanuslardaki <a fr-original-style="" href="https://www.greenmatters.com/p/how-many-animals-are-killed-by-plastic-pollution" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">1 milyon canlının</a> her yıl ölümüne neden oluyor. Bununla beraber önümüzdeki 30 yıl içinde denizlerdeki, okyanuslardaki balıkların yerini plastiklerin alacağı <a fr-original-style="" href="https://www.washingtonpost.com/news/morning-mix/wp/2016/01/20/by-2050-there-will-be-more-plastic-than-fish-in-the-worlds-oceans-study-says/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">öngörülüyor</a>.&nbsp;Bireysel sorumluluk, duyarlılık, farkındalıkSöz ettiğim orman yangınları, denizlerin kirliliği (<a fr-original-style="" href="https://apos.to/s/60ca765a9e7e940007d1e7ac" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">müsilaj</a> sorununun patlak verişi), elektrik kesintileri, düzensiz yağışlar, depremler, tsunami ve dahası… Dünya bir denge merkezi; insan da dengeleyici unsur. Burada herkese birbirinden farklı sorumluklar yüklenmiş. Bunun yanında da toplumsal sorumluluklar dediğimiz ortaklıklarla dengeyi kurmaya çalışmalı.Hani o mangal yakıp, masanı donattığın, yeşilin her tonunun hakim olduğu güzelim ağaçlara bakıp derin nefes aldığın; fonda anılarına döndüren, geleceği hayal ettiren müziklerin çaldığı, buna denizin ve bir masa, sandalyenin eşlikçi olduğu bu yerleri sen korumazsan ne miras kalabilecek ne de ruhunu okşayabilecek.&nbsp;Benim gördüğüm manzara; benim hayalimdeki mekanla uyuşmadı, uyuşmuyor. Hayatta keyif alınabilecek ortamların tertemiz kalabilmesi dileğiyle…

 “Yani mekân daima iyisiyle kötüsüyle hayatımızın odağı konumunda.”

Mekânlara Saygı Duymak Üzerine

Yazı ve görsel: <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/ezgionge/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ezgi Zora</a>“Tarım” kavramının sonsuz bir evrenin önemli ve daimi bir parçası olduğunu düşünüyorum. Bu kavramın geçmiş ve günümüze kadar gelen üretim ve verimlilik sürecini, insanların özellikle son zamanlardaki ekip biçme merakını gördükten sonra: 'Elimizdeki topraklarımızın kıymetini az çok anlayabildik' deme cesaretimi kendimde buluyorum.&nbsp;Güney’e doğru yol alalım…Biz; orta halli nüfusa sahip, göçebe kültürün var olduğu, kışın poyrazından yakınıp yazın sıcağına karışıp eridiği, kırmızı toprağın kol gezdiği bir ilçede özel sektörde çalışan bunun yanı sıra toprağın bereketini deneyimleme gönüllüsü, üretme sürecinin bir parçası olan bir çiftiz. “Üretim” deyince gözünüzde devasa olmak istemeyiz, kendi çapımızdayız.Ben bu coğrafyada doğdum, büyüdüm. Büyüme sürecimde de doğa ile iç içeydim. Eşim de işi gereği taşa, toprağa, ağaca hakim.Çocukken anneannem her gelişinde mutlaka bir bitkiyle kapımızı çalardı. Bir gün camgüzeliyle (çiçek), bir gün festikanla (fesleğen), bir gün eşek turpuyla (hardal), bir gün tokmakanla (semizotu)…Böylece çeşit çeşit bitkilerle küçük yaşımda tanışmış olurdum. Hatta bazen de kardeşimle, annemizin iş çıkışını beklerken kendimizi yer fıstığı tarlasının içinde hunharca fıstık yerken bulurduk. Veeee evimizde de hiçbir zaman elma, kayısı, erik çekirdekleri çöpe atılmaz doğruca toprağa ekilirdi. Bütün bu yaşanmışlıklara “<a fr-original-style="" href="https://apos.to/s/60d1ed1c4a4418000628c817" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Coğrafya kaderindir</a>.” diyebilirim.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2022/4/3/1653486444489.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.75" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Fotoğraf: <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/ezgionge/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ezgi Zora</a><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Pandemisel Ufak Tefek Tarımsal Faaliyet ÇabasıMalum hastalığın iyiden iyiye kol gezdiği sıralarda insanlarımızın çiçeğe, böceğe, toprağa ilgisinin tavan yaptığı vakitlerde biz de o insanlardan birileri olarak 'balkon bahçeciliği' tabirine hayat verenlerdeniz. Bize toprağın bereketinin önce azim ardından sabırla mükafatlanacağını minik kırmızı çileklerimiz öyle güzel öğretti ki… Çocukken yaşadığımız, gördüğümüz deneyimler bu yaşımızdaki &nbsp;farkındalık kadar olmadı, olamazdı. &nbsp;Minik, kırmızı çilek serüvenine adım atmamız çok da kolay değildi. Bu serüvenin öncesinde konuyla alakalı okumadığımız kitap kalmamıştı. Kafada yapılan planlar… Ama hiçbir okuma eylemi, bizi bu deneyimin zorluğuna hazırlayamadı. Nitelikli fidan seçme, seçilen fidanlara uygun ısı, ışık &nbsp;ve nem ortamının sağlanabilmesi… Metrekaremiz küçüktü ama yinede orta büyüklükte 5 saksıda, 1 ayda, her gün 1 tabak ZEHİRSİZ çilek yiyebildik. &nbsp;Evet, Zehirsiz! Çileklerimiz yandı, kurudu, öldü ama biz o zehirleri yemedik ve bir meyvenin meyve oluşuna şahit olup daha fazla zehirsiz gıda üretmek adına alanımızı genişlettik.&nbsp;Arazimiz ortalama 5 buçuk dönüm. Bütçemiz elverdiğince çeşitli meyve ve sebzeleri ekip diktik. Bu süreçte zorluklar yaşadık tabii ki. Önce araziyi tarıma elverişli hale getirdik, etrafı tellerle çevirdik, fidanların her birini toprağa özenle yerleştirmenin ne büyük meziyet olduğunu gözlemledik, her bir fide için tek tek kazıklar bulup parmaklarımızı çekiçlere dövdürdük ve onları korunaklı hale getirdik… Bütün bunlarla beraber ana madde toprağı bakir tuttuk. Bitkileri pestisit gibi zararlı maddelerle özünden koparmadık. Evet, belki meyve ve sebzelerimiz yamuk yumuk görünecek, 3 yıl değil 5 yılda büyüyecek belki diktiğimiz 100 fidanın bir kısmı ortama adapte olamayacak fakat biz o 'Eskiden pazarlarda mis kokulu elmalar, çilekler satılırdı şimdi ağzımıza ilaç tadı geliyor,' cümlesini duymayacağımızı biliyoruz.&nbsp;Pestisitler…Özellikle son zamanlarda ülkemize geri dönen ihraç ürünlerin iç piyasaya sunulup sunulmadığı belirsizliği ve dönüşü olan bu ürünlerde çocuklar için oldukça zararlı, ülkemizde de yasaklı olan klorprifos, hormonal sistem bozucu pestisitlerle birlikte toplu arı ölümüne sebep olduğu bilinen acetamiprid gibi tehlikeli zehirler de <a fr-original-style="" href="https://www.bugday.org/blog/gidadaki-zehir-tuketiciden-saklaniyor/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bulunuyor</a>. &nbsp;Bu ve bunun gibi daha birçok etkenin kol gezdiği topraklarımızda ve dünyamızda illaki büyük bir araziyle zehirsiz gıda üretimi yapmak şart değil. Balkon, pencere kenarı vs. bir saksıya yediğimiz bir nanenin, soğanın, arta kalan sapını toprakla buluşturup can suyunu vermek eminim zor olmayacaktır. Sağlığımız maalesef ki büyük risk altında. Bu olumsuz, insan sağlığını son derece tehdit altına alan durumları sonlandırmak güç olacaktır belki fakat birlikte bu krize dur demek için bir avuç toprağımızı bereketlendirebilme gücümüz hala var!Haydi o zaman bir kap, bir toprak, su ve minik bir çekirdek tanesi seni bekliyor!

Güney’de kırmızı toprağın cirit attığı bir yerde, üretim gönüllüsü bir çift ve tarım. 

Tarımsal Farkındalık ve Geleceğimiz

Yazı: &nbsp;Ezgi ZoraHatırlar mısınız yılın bu zamanları yılbaşı kartları, kardan adam için pamuklar, süslü püslü renkli kalemler, keçeler, tavandan sarkan diskomsu toplar, kıvır kıvır süsler getirip sınıflarımızı süslerdik. Yani biz süslerdik, istisnasız. Tebrik kartlarını da hatırlarsınız değil mi? Simli simli… Ah… Ne güzel günlerdi! Ve bir de bu ay kutladığımız “Yerli Malı Haftası!” Aman allahım mandalina, muz ve patlamış mısırın kardeşliğiyle sınıfı saran o eşsiz koku!.. Ardından mısırın patlamamış hali birden savaş alanı yaratırdı. Yine sizi çocukluğumuza döndürmeyi görev bilerek o huzuru şimdi yakalamaya çalışmak için çaba sarf ediyorum. Dün tonla kırtasiye gezdim ve 1 tane kart bulabildim! Onlar kadar gerçekçi değildi. Üzgünüm. O ruhu bulamadım (bulursanız bana <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/ezgionge/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> ulaşın). Çocuk ruhumuzu kaybetmezsek içimiz mütemadiyen umutla sarmalanacak. Buna inanın, buna yaşayın. Dünya belki bu derece saf değil fakat biz dünyanın o çarkına ayak uydurmak için kendimizi yiyerek bir ömrü hiçe saymamalıyız. Bunu artık istemiyorum, izin vermeyeceğim. Ülkece zor zamanların çemberinden geçtik. Sosyalleşememenin dibine vurduk fakat salgın döngüsü de devam ediyor. Kontrollü yaşamayı öğrendik artık. Böylelikle ertelediğimiz rutinlerimize dönüp ruhumuzu iyileştirmenin vakti geldi! 2022!&nbsp;Hoş gel, sağlıkla gel, umudumuzu geri ver, keşiflerimizi, dost sofralarımızı geri istiyorum senden! Endişelerle yaşamayı al benden. Daima üretmeyi hedefliyorum. Daha çok yazacağım, daha çok okuyacağım. Daha çok hayata dokunacağım. Hayatımda azıcık yeri olan sporu alışkanlık haline getireceğim. Daha çok keşfedip daha çok tadacağım.&nbsp;Evet 20’likseverlerim, gördüğünüz gibi ben evrenden delicesine dileniyorum. Bunun gücüne de inanıyorum. Yeni yılda dilediğiniz her ne varsa sizinle olsun. Yine nostaljik tadında yeni bir bültende görüşmek üzere…&nbsp;

 2022’yi sevinçle karşılamaktan çekinmiyorum ve bültene yine mini minnacık nostaljik dokunuşlarla kalem kıpırdatıyorum.   

SANA DİLENİYORUM 2022 

Yazı: Ezgi Zora Selam yeniden!&nbsp;Hayli zaman sonra buluşup sizi anılarıma götürmeyi vazife bildim. Kimi vakit bir an umarsızca rahat koltuğundan kalkıp aklında olmayan bir şeye odaklanırsın. Bu belki komodin düzenlemek, belki makyaj süngerini temizlemek, belki &nbsp;fotoğraf albümü karıştırmak ya da kitaplığında silinmeyi bekleyen tonla kitabı silmeye kalkmak gibi bir şeydir. Şu an bu satırlar, pazar gününü çalışmaya adayan bir muallimenin satırlarıdır arkadaşlar. Sıkı durun boşuna muallime demedim burada bir eğitim karmaşasının yan gelip yattığı bir anıdan söz edeceğim. Hani böyle hayatınızda bazı dönemler vardır ve o dönemler o andayken senin aklını yok sayar, dilini yutmuş gibi kalakalmışsındır. Ve yıllar sonra o dilini yuttuğun, söylemeye utandığın anılar seni papağana dönüştürür. Her ortamda anlatırsın —bazı arkadaşların yılmıştır, senin umurunda değildir...&nbsp;Haydi gelin ilkokul dönemime uçalım. Hepimizin hafızası “Hey gidi günler heeey!” diye naralar atsın. 7-8 yaşlarımda falanım, sınıflar balık istifi. Okulumuz ilçenin tam göbeğinde. Her gün mütemadiyen belediyeden kayıp, çalıntı, ilçeye dair hava raporları geçer ve yanı sıra 23 Nisanlarda çocuk korosu şarkı söyler tüm halk dinleriz. İlginç mi geldi? Ama bunun çok samimice ve çok eğlenceli olduğunu söylemem gerekir. Hele bir de bu işlerden sorumlu kişi anneniz ise. &nbsp;İlkokul öğretmenimiz despot bir adamdı. Sürekli ödevler verir, kurallarından taviz vermez ve başarı kaydedemeyen öğrenciyi başarısız kabul edilen hatta kabaca “tembel” denilen sıraya oturturdu. Kafanızdaki şimşekleri tahmin ediyorum. O şimşekler şu an bende yeniden çaktı. Çalışkan sırasındaki öğrencilerin ne kadar caka sattığını hayal de edin lütfen, ha bir de o sıra ana caddeye bakan sanırsın boğaz manzaralı bir yalı. Garibim duvar sırası ne yapsın, bir kere leke yemiş artık. Çalışkan sırasına geçse kaç yazar… Bir gün öğretmenim yine bir ton ödev vermişti. Ödevi yapıp yapmamamıza göre kıdemleneceğiz ya da duvara (level atlanamayan malum sıra ) mahkum olacağız. Kırmızı kurşun kalemleri bilirsiniz. En alâ silgi bile onu silmeye gücünü yetiremez. Ben de kazazede olarak matematik işlemini yanlış yapıp sildim yeniden doğrusunu yapmıştım. Öğretmenim kontrole geldiğinde sıra arkadaşıma cicili bicili , uyaklı ,redifli sözler söylerken bana öyle bir kızıp -doğru yaptığım halde – beni tembel sırasına postalamasın mı? Bunu kabul etmem sulu patates yemeği yemem kadar zor ve de adil değildi. “Eti senin kemiği benim.” denirdi ya şu an et ve kemik de öğretmenimdeydi. Bu yaftalamadan, tembel çalışkan ayrımından sonra bir müddet o sırada duvara mahkum bir şekilde eğitim hayatımı sürdürmüştüm. &nbsp; Şu an öğretmenim ve beynimdeki &nbsp;o duvar sırasının (tembel) lanetli etkisinden mi bilmem o tarafta oturan öğrencilerde hep kendimi görürüm. Bilinçaltımı kemiren bu eğitimin eğitimsiz halini okurken neler hissettiğinizi bilmem ama şu da bir gerçekmiş ki olan bitenleri ailemize söyleyemeyecek kadar saf kalpli ve öğretmenimize itaatkar bir 90’ların 20’likleriymişiz! Vay be!..