Bu hafta TBMM’nin gündeminde İzmir depremi ve İşsizlik Sigortası Kanunu ile bazı kanunlarda değişiklik teklifi var.&nbsp;&nbsp;<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-11-04T21:10:24.842Z.jpeg" alt="İzmir Depremi"><figcaption>Daily Telegraph</figcaption></figure>&nbsp;<ul><li>Salı günkü oturumda meclisteki 5 siyasi partinin İzmir’deki depremle ilgili önergelerinin görüşmeleri birlikte yapıldı. Görüşmelerin sonucunda 3 ay süreyle 22 üyeden oluşan bir Meclis Araştırması Komisyonu kurulması kabul edildi. &nbsp;</li><li>Komisyonun kurulmasıyla ilgili olarak Türkiye İşçi Partisi genel başkanı Erkan Baş, “Tüm muhalefet etkin biçimde temsil edilmediği sürece bu komisyonun çalışmaları yeterli ve güvenilir olmayacaktır. Bu aşamada komisyonun halkın güvenini kazanması için tüm partilerin temsili önemli. Ve örneğin grubu olmayan partileri ve bağımsızları da temsilen en az bir milletvekilinin komisyona girmesi gerekir.” açıklamasında bulunarak komisyonda yer alma talebini meclis başkan vekiline ilettiğini söyledi. &nbsp;</li></ul>Bu önergelerin ardından İşsizlik Sigortası Kanunu’nda değişiklikler öngören <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYTJiMDVmYmVlMTM0MDAwNzYxYzMyNSZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWY5OTUzOTA1MDM5NjQwMDA2ZmQyMmJjJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5yZWZlcmFuZG9tLmNvbSUyNTJGYXJhJTI1MkZpc3Npemxpay1zaWdvcnRhc2kta2FudW51LWlsZS1iYXppLWthbnVubGFyZGEtZGVnaXNpa2xpay15YXBpbG1hc2ktaGFra2luZGEta2FudW4="">kanun teklifinin</a> görüşmelerine geçildi. Referandom ekibi olarak bu tekliften öne çıkan maddeleri özetliyoruz. &nbsp;<ul><li>Teklifin 1. maddesi; işsizlik ödeneğinden yararlandırılan kişilerin, işten ayrılmalarını takip eden 90 gün içinde işe girmeleri ve 12 ay süreyle kesintisiz hizmet akdinde tabi olarak çalışmaları hâlinde işsizlik ödeneğinden yararlandıkları süre için hesaplanacak uzun vadeli sigorta primlerinin İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanmasını öngörüyor. &nbsp;</li><li>Komisyonda eklenen 14. madde ise koronavirüs sebebiyle işverenlerin yaptığı zorlayıcı sebep gerekçeli kısa çalışma başvurularının alınması, değerlendirilmesi ve ödenmesine ilişkin işlemler hakkında Bakanlık ve Kurum personeline herhangi bir sorumluluğun yüklenmemesini öngörüyor. &nbsp;</li><li>Bir diğer madde olan 12. madde, Sosyal Güvenlik Kurumu'na bildirilmeksizin çalışanların en son çalıştıkları iş yerlerine başvurmaları ve bu işverenler tarafından fiilen çalıştırılmaları hâlinde bu sigortalılar için her ay bu işverenlere günlük 44,15 TL destek verileceğini ifade ediyor. &nbsp;</li><li>Bu maddeye ise muhalefet, maddenin o güne kadar kaçak işçi çalıştırdığını kabul edip bunları kayıt altına alan işverene yaptırım uygulanmamasını, aldığı teşviklere dokunulmamasını; buna karşın o güne kadar kaçak çalışan işçilerin o dönemdeki ücret dışı haklarını alabilmesinin engellenmesini getirdiğini ifade ederek karşı çıkıyor. &nbsp;</li><li>Bu maddeye şerh düşen muhalefet, sigortalı olmanın kişi bakımından sadece bir hak değil aynı zamanda bir yükümlülük olması gerektiğini de ifade ediyor. &nbsp;</li><li>Teklifin bir diğer tartışmalı ve önemli maddesi olan 33. Madde ise belirli süreli iş sözleşmesinin 25 yaş altı veya 50 yaş üstü kişiler için objektif koşullar olmadan yapılabileceğini öngörüyor. &nbsp;</li><li>Muhalefet şerhinde bu maddenin; &nbsp;</li></ul>- 25 yaş altı ve 50 yaş üstündeki işçilerin belirsiz süreli iş sözleşmesiyle çalışanları için “işe iade haklarını” ortadan kaldırdığı,- Bu işçilerin belirsiz süreli iş sözleşmeleriyle bir yıl ve daha fazla çalışmaları hâlinde hak kazandıkları “kıdem tazminatı” hakkını, sözleşmelerin bir yıldan az süreyle yapılabilmesinin yolunu açan bu teklif sebebiyle ortadan kaldırdığı,- Belirsiz süreli iş sözleşmesiyle çalıştırılmadıkları için işçilerin ihbar süresini kullanamayacakları, belirli bir süre sonra ihbar süresi olmayacağından ihbar tazminatına hak kazanamayacakları ifade ediliyor.

Spektrum

TBMM'de geçen hafta İzmir depremine ve İşsizlik Sigortası Kanunu'na ilişkin çalışmalar yapıldı.

TBMM Gündemi: İzmir depremi ve İşsizlik Sigortası Kanunu

Bu hafta Türkiye'de en çok İzmir depremi, kur artışları, sosyal medya cezaları; dünyada ise ABD seçimleri konuşuldu.<hr>• İzmir depreminin ardından yürütülen arama ve kurtarma çalışmaları tamamlandı. AFAD'ın son verilerine göre İzmir depreminde 114 vatandaş yaşamını yitirdi, 1.035 vatandaş yaralandı.<hr>• Sosyal medya düzenlemesini takiben Türkiye’de temsilci belirlemeyen Facebook, Instagram, Twitter, Periscope, YouTube ve TikTok gibi sosyal medya platformlarına 10'ar milyon lira ceza kesildi.<hr>• Türkiye İstatistik Kurumu'nun açıkladığı verilere göre ekim ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) aylık %2,13 artarak yıllık %11,89 oldu. Öte yandan Dolar/TL kuru hafta içinde 8,55'e dayandı. TCMB tarafından yayımlanan verilere göre reel efektif döviz kuru endeksi ekim ayında %2,6 düşüş gösterdi ve şimdiye kadarki en düşük seviyesini gördü.<hr>• Salı günü gerçekleşen ABD seçimlerinin ardından oy sayım işlemleri sürüyor. Son olarak Joe Biden'ın 253, Donald Trump'ın 214 seçici üye kazandığı biliniyor. Donald Trump oy sayımlarının durdurulması yönünde çağrılar yaptı; Georgia, Michigan, Wisconsin ve Pensilvanya'da süreci mahkemeye taşıdı. Ülkenin çeşitli eyaletlerinde Trump destekçilerinin sayımların durmasına, Biden destekçilerinin tüm oyların sayılmasına yönelik protestoları kaydedildi.<hr>• ABD'de sayımlar sürerken Avrupa piyasalarının yanı sıra S&amp;P 500, Nasdaq, Dow Jones artı değer kazandı. Biden'ın iklim krizine temas eden kampanyası gerekçesiyle ABD'de temiz enerji endeksi yükseldi. ABD Merkez Bankası (Fed) para politikası kurulu toplantısında federal fonlama faizlerinde değişikliğe gidilmedi.

Aposto Gündem

İzmir depremi sonrası Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği, İzmir Depremi İlk Gözlem&nbsp;<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYWJjMmZhY2U0YjIyMDAwOWIxNTY1OCZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWYzZDgyOGU4MjUwNjEwMDA3ZjA5MDQwJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy50bW1vYi5vcmcudHIlMjUyRnNpdGVzJTI1MkZkZWZhdWx0JTI1MkZmaWxlcyUyNTJGdG1tb2JfZGVwcmVtX29uX3JhcG9yLnBkZg==""">Raporu'nu</a> kamuoyuyla paylaştı. Yer seçiminden başlayarak imar planlarının afet riskine göre hazırlanması gerektiği vurgulanan raporda, "İmar afları yasaklanmalıdır. İmar barışı adı altında ruhsatlandırılan tüm ruhsatlar iptal edilmelidir." denildi.&nbsp;En son imar affı, Haziran 2018 genel seçimlerinden önce “imar barışı” adıyla yürürlüğe girdi ve bu yasayla İzmir'de en az 672 bin bina imar barışından yararlandı.&nbsp;<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-11-11T10:54:19.689Z.jpeg" alt="Deprem"><figcaption>Kaynak: AA</figcaption></figure>&nbsp;<ul><li>Nedir? Kaçak olarak yapılan yapılardan yasada belirtilen koşullara uygun olanlarının affına “imar affı” denir. Anayasa Mahkemesi'nde ise imar affı şu şekilde tanımlanmaktadır: “Suç sayılan eylemi değil, cezayı ve ceza davası açılmasını ortadan kaldırır. Af, bağışlamadır ve hiçbir zaman eylemi meşru görme değildir. Dayandığı olayların anayasaya uygun olduğu, hukuk dışı bulunmadığı ve bunun sonucu olarak meşru ve suç sayılmaması gerektiği gibi bir mana taşımamalıdır.” İmar affının amacı, gecekondu ve imar yasasına uymayan yapılar hakkında uygulanacak işlemleri düzenlemek, işlemlerin tespiti, değerlendirme, müracaat, duyuru ve uygulama esaslarını ve ilgili diğer hususları belirlemektir. &nbsp;</li><li>TBMM'de 17 Ağustos 1999 depremi sonrası kurulan komisyonun hazırladığı raporda “Bir daha kesinlikle imar affı çıkarılmasın” denildi, 38 öneri ve yasal değişiklik sıralandı. Ancak önerilerin çoğu dikkate alınmadı, aradan geçen zamanda tam 7 kez imar affı çıkarıldı. &nbsp;</li><li>24 Ocak 2020’de gerçekleşen 6,8 büyüklüğündeki Elazığ depremi sonrasında Şehir Plancıları Odası 2. Başkanı Doç. Dr. Kübra Cihangir Çamur; bu depremde yaşanılan kayıpların, bundan sonraki olası bir doğa olayının da afete dönüşeceğinin işareti olduğunu söylemişti. İmar barışının Cumhuriyet tarihinin en geniş kapsamlı "kaçak yapılaşma affı" düzenlemesi olduğunu belirten Doç. Dr. Çamur, imar barışından yararlanan yapıların depreme karşı taşıdığı standartların bilinmediğini de&nbsp;<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYWJjMmZhY2U0YjIyMDAwOWIxNTY1OCZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWYzZDgyOGU4MjUwNjEwMDA3ZjA5MDQwJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5iaXJndW4ubmV0JTI1MkZoYWJlciUyNTJGaW1hci1hZmZpLWZhY2lhbGFyYS1kYXZldGl5ZS1jaWthcml5b3ItMjg1NjQ4""">vurgulamıştı.</a> &nbsp;</li><li>Af ekonomisi: Cumhurbaşkanlığı 2021 yılı Yıllık Programı'nda 2016, 2017 ve 2018 yıllarında birbiri ardına çıkarılan 3 ayrı af yasasıyla bugüne kadar halktan 74,4 milyar lira para toplandığı bilgisi yer aldı. 2018 affıyla kaçak yapı sahiplerinden 24,7 milyar lira para toplandı, buna ek olarak 2B aflarının sonuncusu olan 2018 affından da 2 milyar lira gelir elde&nbsp;<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYWJjMmZhY2U0YjIyMDAwOWIxNTY1OCZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWYzZDgyOGU4MjUwNjEwMDA3ZjA5MDQwJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5zb3pjdS5jb20udHIlMjUyRjIwMjAlMjUyRmVrb25vbWklMjUyRmFmLWdhbmltZXRpLTEwMC1taWx5YXItdGx5aS1hc3RpLTYxMTUxMTglMjUyRiUyNTNGdXRtX3NvdXJjZSUyNTNEZGFoYWZhemxhX2hhYmVyJTI1MjZhbXAlMjUzQnV0bV9tZWRpdW0lMjUzRGZyZWUlMjUyNmFtcCUyNTNCdXRtX2NhbXBhaWduJTI1M0RkYWhhZmF6bGFoYWJlcg==""">edildi.</a>&nbsp; &nbsp;</li><li>İzmir depreminin ardından imar affını gündeme getiren isimlerden biri CHP Mersin Milletvekili Ali Mahir Başarır oldu. Başarır, imar affıyla ilgili soru önergesine Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın 21 aydır yanıt vermediğini belirterek, "Parayı yatırana yapı kayıt belgesi verdiniz. Başvuruları, parayı internetten alıyorsunuz. Peki imar affı başvurusu yapan on milyon binayı incelediniz mi? Deprem yönetmeliğine uygun mu?"&nbsp;ifadelerini kullandı. &nbsp;</li><li>Bir adım geriden:&nbsp;Başarır, imar affıyla ilgili ilk soru önergesini 2019'da Kartal'da bir binanın çökmesinden sonra vermişti. Sonrasında yıkılan binanın beş katının ruhsatlı olduğu, ancak üç katının kaçak inşa edildiği ve imar affından faydalandığı ortaya çıktı. &nbsp;</li><li>Akılda kalması gerekenler: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın 2018 yılında yayımladığı imar barışı kitapçığına göre Türkiye'de imara aykırı yapılar %50'nin üzerinde. Aralık 2019'a kadar imar barışından 7 milyon 450 bin bina yararlandı. Başvuru sahipleri tarafından 24,19 milyar lira ödeme yapıldı. İmar barışından en çok faydalanan şehir 1 milyon 87 bin 963 binayla İstanbul oldu. Listede ikinci sırada 672 bin 211 binayla İzmir&nbsp;<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmYWJjMmZhY2U0YjIyMDAwOWIxNTY1OCZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWYzZDgyOGU4MjUwNjEwMDA3ZjA5MDQwJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5iYmMuY29tJTI1MkZ0dXJrY2UlMjUyRmhhYmVybGVyLXR1cmtpeWUtNTQ4MzM3Mjk=""">geliyor.</a></li></ul>

İzmir depremi, imar aflarını yeniden gündeme taşıdı.

Deprem ve imar afları

Formula 1<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-12-29T19:40:27.973Z.jpeg" alt="Formula 1"><figcaption>Kaynak: Anadolu Ajansı</figcaption></figure>• En son 2011 yılında İstanbul Park’ta gerçekleştirilen Formula 1, 9 yıl aranın ardından yeniden İstanbul’da yapıldı. Lewis Hamilton, yarışı birinci sırada tamamlayarak yedinci dünya şampiyonluğunu kazandı ve Michael Schumacher'in rekorunu egale etti.İzmir depremi• Merkez üssü Sisam Adası açıklarında olan Ege Denizi Depremi gerçekleşti. 6,9 büyüklüğündeki deprem sonucunda Türkiye ve Yunanistan’da toplam 119 kişi yaşamını yitirdi.Doğu Akdeniz krizi• Doğu Akdeniz bölgesinde bulunan doğal gaz rezervleri nedeniyle Türkiye ve Yunanistan gerilimi yaşandı. Tarafların birbiri ardına ilan ettiği NAVTEX'ler, Avrupa Birliği'nde de yankı buldu. Birlik, Türkiye'yle olan ilişkileri konuşmak amacıyla bir araya geldi.

İzmir depremi ile ilgili hikayeler