Her yaz, gökyüzünü dumanların kapladığı haberleri, alevlerin doluştuğu ormanları çaresizce yardım bekleyen hayvanları görüyoruz. Elbette insan ihmalinin, kasıtlı kundaklamanın ve tabii ki sıcak hava dalgalarının bu durumu tetiklediği doğru. Yine de bu hikâyenin perde arkasındaki esas sorumlu iklim krizi.Gidişatı hatırlayalım: Orman yangınları, genellikle sıcak, kuru hava koşullarının ve uzun süreli kuraklık dönemlerinin yoğun olduğu dönemlerde daha sık meydana geliyor. Sıcak hava, bitki örtüsünü kurutarak, yangınların daha kolay başlamasını ve yayılmasını sağlıyor. Ayrıca, yüksek sıcaklık ve düşük nem oranı, orman yangınlarının şiddetini ve yayılma hızını artırıyor.Mesela 2023 Temmuz ve Ağustos aylarında Türkiye<a fr-original-style="" href="https://medyascope.tv/author/firatfistik/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">’</a>nin çeşitli bölgelerindeki sıcaklık değerleri tarihlerindeki en yüksek seviyelere çıktı. Uluslararası arenaya yansıyışı, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres<a fr-original-style="" href="https://medyascope.tv/author/firatfistik/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">’</a>in yaptığı "Bu verilerin iklim krizinin kontrol dışına çıktığını yeterince gösteriyor." ifadesiyle de somutlanmıştı.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yakın geçmişte orman yangınları</h2>Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC), 1970-2008 yılları arasında Türkiye’nin güneşten gelen enerjiyi en hızlı artıran 10 ülke arasında olduğunu belirtiyor. Bu enerji artışı, daha yüksek sıcaklıklar ve daha fazla kuraklık anlamına geliyor. Diğer bir deyişle, orman yangınları için bölgede oldukça uygun bir ortam var.Orman Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre, son 10 yılda yıllık ortalama 2.200 orman yangını yaşandı. 2020’de yangın sayısı 2.763’e yükseldi ve bu yangınlarda 16.800 hektar alan yandı. Bu, önceki yıllara kıyasla bir artış olarak seyrediyor ve maalesef iklim krizinin yıkıcı etkilerinin direkt bir göstergesi. <a fr-original-style="" href="https://www.wwf.org.tr/?11960/Akdeniz-Bolgesindeki-Buyuk-Orman-Yarginlarinin-Ekolojik-ve-Sosyo-Ekonomik-Etkileri" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Akdeniz bölgesi</a>nde 1980’lerden bu yana orman yangınlarının sayısı ve şiddeti önemli ölçüde arttığı açıkça görülüyor. Sonuçta 1970’lerde yıllık ortalama 400 orman yangını çıkarken bu sayı 2000’lerde 4.000’in üzerine çıktı.<img src="https://images.aposto.com/2023/7/5/1691160273412.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="2.00" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kaynak: WWF Türkiye<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Dünyada durum ne?: ABD’de, 1980’lerden bu yana büyük ölçekli orman yangınlarının sayısının her on yılda iki katına çıktığı belirtiliyor. Aynı zamanda, yangın mevsimi, geçtiğimiz 50 yılda 78 gün daha uzadı ve bu durumun devam etmesi de bekleniyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yangın mevsimi: En sıcak günlerin etkisi</h2>Sıcaklık artışları devam ederse—şu anki verilere göre edecek gibi görünüyor—gelecekteki yazlarımızın, bugün yaşadığımızdan çok daha sıcak olması muhtemel. Bu da daha fazla orman yangını anlamına geliyor. Zira yılın en sıcak günlerinin sıcaklık ortalamaları belirgin bir şekilde arttıkça iklim bilimciler, bu iki eğilim arasındaki ilişkiyi belgeleyerek "Biri diğerini tetikliyor olabilir." dediler.&nbsp;Mesela sıcaklık yükseldikçe ormanlar daha kuru hâle geliyor. Bu da yangınların daha kolay başlamasına ve yayılmasına yol açıyor. Örneğin, Avustralya’nın 2019-2020 yazındaki <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/australia-news/2023/may/11/black-summer-bushfires-may-have-caused-rare-triple-dip-la-nina-study-suggests" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">orman yangınları</a> bunun örneklerinden biri. Sıcaklık rekorlarının kırıldığı bu dönemde yangınlar tüm ülkeyi etkisi altına alıp milyonlarca hektarlık alanı kül etmişti. Ayrıca, bu yangınlar sonucunda atmosfere yaklaşık 400 milyon ton karbondioksit salınmıştı. Ki bu miktar, Avustralya’nın yıllık karbon emisyonunun yaklaşık %80’ine denk geliyor.ABD’nin batı kıyısındaki Kaliforniya, Oregon ve Washington eyaletlerinde 2022 yazında yüksek sıcaklık rekorları kırılmıştı. Bu eyaletler aynı zamanda büyük ölçekli orman yangınlarına da sahne olmuştu. Zira yangınlar, genellikle sıcak ve kuru hava koşullarının ve yoğun rüzgârların birleşimi sonucu ortaya çıkıyordu.2021 yazında Yunanistan’da sıcak hava dalgaları ve uzun süreli kuraklık nedeniyle çeşitli bölgelerinde büyük orman yangınları yaşanmıştı. Özellikle Attika ve Peloponez bölgeleri ciddi şekilde etkilenmişti. Sonuçlarına göre yangılar, ormanları, yerleşim yerlerini ve tarım arazilerini yok ederek büyük çevresel ve ekonomik zarara yol açıyordu.<img src="https://images.aposto.com/2023/7/5/1691160131923.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.51" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Fotoğraf: Angelos Tzortzinis, AFP Kaynak: Getty Images<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Tespit ortada: Neler yapılabilir?</h2>Geleneksel çözüm önerilerimizi bir kez daha hatırlatmamız gerekiyor: İklim krizini yavaşlatmak için sürdürülebilirlik uygulamalarını genişletmeli, yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanmayı yaygınlaştırmalı ve karbon salımlarını azaltmalıyız.&nbsp;Orman yangınlarına karşı farkındalığın, özellikle de yangın riski yüksek bölgelerde yaşayan insanlar arasında arttırılması çok değerli. Ormanların düzenli bakımı ve temizliği de yangınları önleme stratejisinin önemli bir parçası. Özellikle kurumuş veya ölü bitkilerin alandan uzaklaştırılması ve ağaçların belirli bir mesafeyle dikilmesi bu yolda yardımcı olabilir.Gelişmiş erken uyarı ve hava izleme sistemleri, yangınların hızlı bir şekilde tespit edilmesine ve böylece hızlı bir tepki geliştirilebilmesine destek hâle gelebilir. Ormanların sürdürülebilir bir şekilde idare edilmesi ve çevre koruma öncelikli kalkınma politikalarının benimsenmesi de bir başka madde olarak geçebilir. Bu, mesela, aşırı ağaç kesimini engelleme ve ormanların doğal yangın dayanıklılığını muhafaza etme ihtiyacını içeriyor.Sonuç olarak iklim değişikliği, dünya genelinde daha yüksek sıcaklık ve daha az nem gibi koşullara yol açarak, yangınların sıklığını ve yoğunluğunu artırıyor. Bu yüzden, paydaşlarla sürdürülen iklim krizine karşı mücadele, orman yangınlarının daha da yaygınlaşmasını önlemek için hayati öneme sahip.

Angst

Gerçek suçlu hâlâ iklim krizinin yıkıcı etkileri.

Daha az duman, daha çok yeşillik: Yangın mevsimi

<img src="https://images.aposto.com/2023/5/6/1687011236719.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.79" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Greta’nın Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı’nda yaptığı konuşmaSayımız bitmeden, editörlerimizin haftalık okuma önerilerine göz atmayı unutmayın:<ul data-border="0" data-indent="0" data-stringify-type="unordered-list" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li data-stringify-border="0" data-stringify-indent="0" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yemek ve Kültür'de yazar, Fernand Lotte, Balzac edebiyatının sofra boyutunu inceliyor: <a data-sk="tooltip_parent" data-stringify-link="https://aposto.com/i/balzac-ve-insanlik-komedyasinda-sofra" fr-original-style="" href="https://aposto.com/i/balzac-ve-insanlik-komedyasinda-sofra" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Balzac ve İnsanlık Komedyasında Sofra</a>.</li><li data-stringify-border="0" data-stringify-indent="0" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Apéro bu hafta birada gelenekselin merakında, devrimin arzusundaydı: <a data-sk="tooltip_parent" data-stringify-link="https://aposto.com/i/bi-kraft-bira-manifestosu" fr-original-style="" href="https://aposto.com/i/bi-kraft-bira-manifestosu" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Bi' kraft bira manifestosu</a></li><li data-stringify-border="0" data-stringify-indent="0" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Greta Thunberg mezun oldu, peki onun başlattığı iklim için okul grevine ne olacak? ANGST, &nbsp;<a data-sk="tooltip_parent" data-stringify-link="https://aposto.com/s/648a4824b779be00066a3287" fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/648a4824b779be00066a3287" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">"Gelecek İçin Cuma Günleri: 251 hafta, milyonlarca aktivist"</a> başlıklı makalesinde tartıştı.</li><li data-stringify-border="0" data-stringify-indent="0" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a data-sk="tooltip_parent" data-stringify-link="https://aposto.com/s/ubs-credit-suisse-devralimini-tamamladi" fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/ubs-credit-suisse-devralimini-tamamladi" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">1,6 trilyon dolarlık dev bir İsviçre bankası</a> nasıl ortaya çıktı? Pareto cevapladı.</li></ul>Keyifli hafta sonları.

Aposto Gündem

İki hafta içerisinde, 100’den fazla dünya lideri İskoçya’nın Glasgow kentinde bir araya gelerek, COP26 olarak da bilinen Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı’na katılacak.Dünya liderlerini ve bürokratlarını zor bir 14 gün bekliyor, çünkü bu konferansın sonunda gezegenimizin geleceğini belirlenmiş olacak. Belki bu size biraz abartı gelebilir ama emin olun abartmıyorum.Zira, küresel ısınmayı 1,5 derecede tutma hedefi ile Paris İklim Anlaşması imzalandığında, her 5 yılda bir güncellenmesine de karar verilmişti. Normalde 2020 yılında toplanması gereken bu topluluk COVID-19 pandemisi nedeni ile bir yıl gecikerek toplandı.&nbsp;<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2021/9/2/1634664089764.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.78" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">O yüzden Glasgow’daki bu konferans, tüm dünya için önümüzdeki 5 yılın, yani geleceğimizin iklim politikasını ve bir nevi iklim krizinin boyutunu şekillendiren bir toplantı olacak dediğimizde, durumun önemi aşikar.Bununla beraber Paris Anlaşması’nın ilk 5 yılının bize çok umut vermediğinin de altını çizelim. Bazı ülkelerin kömürden çıkış takvimlerini belirlemeleri takdirle karşılanırken, hedefimizden oldukça uzağız.Ülkelerin şu andaki beyanları toplu ele alındığında, maalesef küresel ısınma 1,5 derece değil 3 dereceye kadar çıkıyor. Bunun insanlık ve ekosistemler için felaket anlamına geldiğini söyleyebiliriz.Yine de Glasgow’a doğru giden yolda, ülkelerin yeni beyan haberleri, bu kötü haberi biraz yumuşatıyor.Ülkeler artık genel olarak 2050’ya kadar net sıfır yani, saldıkları sera gazına eşit miktarda yakaladıkları emisyon hedefleri ile ilerlemekte. Buna ek olarak, ABD, Birleşik Krallık, AB, Japonya ve Kanada gibi ülkeler 2030 yılı için hedeflerini de güçlendirmiş durumda.Bu gibi hedefler sadece diğer ülkeler için değil, ekonomik pazarlar için güçlü mesajlar vermekte. Böylelikle hem hükümetlerin, hem de özel yatırımların çevreci teknolojilere yatırımı artmakta, bu teknolojiler daha ulaşılabilir ve rekabet edebilir hale gelmekte.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2021/9/2/1634664156294.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.19" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Yine de, ülkelerin hedefleri ile Paris Anlaşması’nın hedefleri arasında ciddi bir açık bulunmakta. Uzmanlar, bu açığı 1,5 derece hedefi için kapatacak son şansımız olarak, bu konferansı göstermekte.Hedefleri arasındaki açığı kapatması gereken bir diğer ülke de Türkiye. 6 yıl boyunca Paris Anlaşması’nı imzalamayarak, uluslararası iklim politikalarını dışarıdan izleyen Türkiye, Glasgow’a biraz geriden gelmekte, hatta hedeflerde geriye gitmekte.Paris Anlaşması kapsamında Türkiye’nin ulusal niyet beyanı, yani hedefi, emisyonların 2030 yılında 929 milyon tona kadar çıkmasına izin veriyor. 2019 verilerine göre Türkiye’nin toplam seragazı emisyonu 506 milyon ton karbondioksit eşdeğeri.Bu Türkiye’nin 2030 yılına kadar emisyonları azaltmanın yanı sıra, tam tersine, 423 milyon ton yani, %80 oranında artırması demek. Türkiye’nin COP26’ya kadar bu hedefini güncellemesi bekleniyor, çünkü bu hedefin Paris Anlaşması’nın hedefi ile arasındaki açık, uçurum derecesinde büyük.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2021/9/2/1634664199629.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.04" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Bununla beraber, Türkiye bu yakın süreçte, 2053’e kadar net sıfır hedefi de beyan etmiş durumda. Ekosfer Derneği, net sıfır özelinde düşündüğümüzde, Türkiye’nin niyet beyanını güncellemesi gerektiğini, yoksa net sıfır hedefinin birkaç yıl içerisinde net hayal’e dönüşeceğini belirtiyor.Ekosfer Derneği, 2019 sonunda Türkiye’nin sera gazını atmosferden çeken yutak kapasitesinin 84 milyon ton olduğuna dikkat çekiyor. Böylelikle yutaklar ile beraber Türkiye’nin net emisyonu 422 milyon ton oluyor.Dernek, Türkiye’nin 2053’te yutak kapasitesini 100 milyon tona çıkarabileceği kabul edilse bile, önümüzdeki 30 yılda Türkiye’nin 400 milyon tondan fazla emisyon azaltımı yapmak zorunda kalacağının altını çiziyor. &nbsp;&nbsp;Ekosfer Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Özgür Gürbüz, Türkiye’nin 2053 hedefi ciddiye alacaksak; &nbsp;“vakit geçirmeden kömürden çıkış takvimi belirlemeli, kara ve havayoluna dayalı ulaşım politikalarına son vermeli, nükleer enerjiye harcanan kaynakları yenilenebilir enerji ve enerji verimliliğine aktarmalıyız” yorumunu yapıyor.Özgür Gürbüz’ün de belirttiği üzere, Türkiye’nin Paris sonrası atması gereken adımlardan bir diğeri de, fosil yakıtlara finansal yardımları kademeli olarak azaltması ve çevre dostu enerji teknolojilere ve enerji kaynaklarına yönlendirmesi.Bununla beraber, Türkiye’de, COVID-19 pandemisi başından beridir, fosil yakıtlara yönelik desteği hız kesmeden devam etmekte.Gezegen24’ün derlediği içeriğe göre, ülkelerin fosil yakıtlara olan bağlılığını izlemek için oluşturulan Energy Policy Tracker (Enerji Politikaları İzleme Aracı) 2020’nin Ocak ayından sonra fosil ve yenilenebilir enerjiye olan yatırımlarda makasın en açık olduğu ülkelerden biri olarak Türkiye’yi gösteriyor.Uzmanlar, denetimsiz ve düzensiz enerji yatırımlarının bu trendi körüklediğinin altını çizerken, ülkenin yenilenebilir enerjiye olan yatırımlarının ağırlıklı olarak hidroelektrik santrallere (HES’lere) dayandığını ve bu yapının artık sürdürülebilir olmadığını da belirtiyor.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2021/9/2/1634664233289.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.68" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Türkiye’nin pandeminin ilk günlerinden 1 Eylül 2021’e kadar fosil yakıtları desteklemek için ayırdığı bütçe yaklaşık 14,09 milyar dolar.Yenilenebilir enerjiye ayrılan bütçe ise sadece 71,26 milyon dolar. Bu, fosil yakıtlara taahhüt edilen desteğin, yenilenebilir enerji için ayrılan bütçe ile karşılaştırıldığında yaklaşık 200 katı olduğu anlamına geliyor.Energy Policy Tracker için Türkiye’de enerji ve iklim ekonomisi verilerini derleyen Sürdürülebilir Ekonomi ve Finans Araştırmaları Derneği’nin (SEFİA) kurucusu Bengisu Özenç’e göre fosil yakıta teşvikler devam ettiği sürece düşük karbon ekonomisine geçmek mümkün değil.Özenç Türkiye’nin hala fosil yakıtlara yatırım arayan bir ülke olduğunu ve fosil yakıtlardan çıkış planı hazırlamadıkça, ayrıyeten hidroelektrik santralleri, uluslararası alanda olduğu gibi, yenilenebilir sınıfından çıkarmadıkça; fosil yakıtlara uzun vadede bağlanacağını belirtiyor.Özenç, Türkiye’nin enerji verimliliği projelerini de ele alarak, 30-40 yıllık projeksiyonlar ile beraber yeni bir enerji politikası yaratması gerektiğini belirtiyor, çünkü Özenç’e göre “bütün yatırımlar gelecekte ne olacağı düşünülmeden yapılıyor.”<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2021/9/2/1634664374482.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.89" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Maalesef, Türkiye’nin iklim krizine karşı doğru bir politika izlediğini söylemek mümkün değil.Bu seride ele aldığımız konulara bakacak olursak, Türkiye’nin şu andaki uluslararası beyanı sera gazı artışına, fosil yakıtlara finansal desteği uzun vadede bağımlılığa, kömürden çıkış takviminin eksikliği ekonomik sorunlara, adil dönüşüm politikası eksikliği ise sosyal sorunlara yol açabilecek kapasiteye sahip.Dünya Glasgow sonrası karar verilecek yeni politikalar ile uluslararası düzeyde, fosil yakıtların gücünü kaybettiği yeni bir düzene hazırlanıyor. Türkiye’nin bahsettiğimiz bu adımlardaki eksikliği, Paris Anlaşması’nı meclisten geçirmenin tek başına bir başarı olmadığını kanıtlıyor.Atılacak adımlar belli, elimizde hem teknolojik hem de finansal kaynak da var. Yani, Çevreci Geek bültenlerinde sürekli dediğimiz gibi, eksik olan tek şey politik irade.

Çevreci Geek

Türkiye net sıfır hedefi belirlemiş olsa da, bu hedefe ulaşmak gerçek dışı görünüyor

Türkiye'nin iklim hedefleri, iklim gerçeklerinden uzakta

<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.pnas.org/content/pnas/118/38/e2115218118.full.pdf" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Biyosferi daha fazla bozulma veya çöküşten korumak zorundayız</a></h3>Küresel ısınmaya bağlı iklim değişikliğinin katastrofik sonuçlarını engellemek için,&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">küresel sera gazı salımlarını hızla azaltıp enerji sistemlerini dönüştürmenin yanında,&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">doğal yutak alanlarının korunması büyük önem taşıyor.</li></ul>Potsdam İklim Etki Araştırma Enstitüsü (PIK) Müdürü Prof. Dr. Johan Rockström’ün başyazarlığını yaptığı yeni <a fr-original-style="" href="https://www.pnas.org/content/pnas/118/38/e2115218118.full.pdf" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">çalışma</a>, karbon yutaklarının korunmasının ve dayanıklılıklarının artırılmasının önemine dikkat çekiyor.Orman, okyanus gibi doğal karbon yutakları;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">her yıl birkaç milyar ton karbondioksitin atmosferden emilmesini sağlayarak atmosferdeki sera gazı miktarının azalmasına,</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">dolayısıyla küresel ısınmanın azalmasına önemli katkı sağlıyorlar.</li></ul>Öte yandan, bu alanların karbondioksiti emme kapasiteleri gittikçe azalıyor.&nbsp;Doğal yutak alanlarının karbonu yutmak yerine karbon salan bir duruma geçmeleri önemli bir devrilme noktası.&nbsp;İnsan aktivitelerine bağlı olarak ormanlarının bozulması, Brezilya Amazon ormanlarını bir karbon kaynağı haline getirdi bile. Yeni yayımlanan çalışmada, eğer tüm doğal yutak alanlar karbon yutamaz duruma gelirlerse küresel ısınmanın hangi seviyede olacağı araştırıldı:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Buna göre, küresel salımlar Paris Anlaşması hedefi doğrultusunda azaltılsa bile, eğer doğal karbon yutağı alanlar olmazsa küresel ısınmanın 3 dereceyi bulabileceği öngörülüyor.</li></ul><h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.bloomberght.com/erdogan-paris-iklim-anlasmasini-onumuzdeki-ay-meclise-sunmayi-planliyoruz-2288075" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Paris Anlaşması önümüzdeki ay meclis onayına sunulacak</a></h3>Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">"Paris İklim Anlaşmasını, yapıcı adımlara uygun şekilde ve ulusal katkı beyanımız çerçevesinde, önümüzdeki ay Meclisimizin onayına sunmayı planlıyoruz."</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">“Glasgow'da yapılacak Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansından önce, 'karbon nötr' hedefli anlaşmanın onay aşamasını tamamlamayı düşünüyoruz. Yatırım, üretim, istihdam politikalarımızda köklü değişikliğe yol açacak bu süreci, 2053 vizyonumuzun ana unsurlarından biri olarak kabul ediyoruz." dedi.</li></ul>Türkiye Paris Anlaşmasını onaylamayan tek G20 ülkesi konumundaydı.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.climatechangenews.com/2021/09/21/us-double-climate-finance-gap-remains-100bn/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ABD’nin yenilenen iklim finansmanı sözü yeterli görülmüyor</a></h3>ABD Başkanı Joe Biden, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda yaptığı açıklamada;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">&nbsp;Gelişmekte olan ülkelerin iklim değişikliği ile başa çıkmasına yardımcı olmak için sağlayacağı iklim finansmanını, 2024 yılına kadar yılda 11,4 milyar dolara çıkaracaklarını söyledi. Bu sayı şimdikinin iki katı.</li></ul>Yeni taahhüt, ABD’nin iklim finansmanı katkılarında önemli bir artış olsa da tek başına küresel finansman açığını kapatmaktan çok uzak. “Denizaşırı Kalkınma Enstitüsü” (ODI) İklim Direktörü “Sarah Colenbrander”:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">ABD’nin yeni iklim finansmanı sözünü adaletli bulmadığını; Gayri safi milli geliri ve tarihsel sorumluluğuna dayanarak, ABD’nin her yıl 43-50 milyar dolar arasında bir kaynak sağlaması gerektiğini belirtti.</li></ul><h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://atmosphere.copernicus.eu/copernicus-summer-wildfires-saw-devastation-and-record-emissions-around-northern-hemisphere" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Orman yangınları Kuzey yarımkürede rekor seviyede salımlara sebep oldu</a></h3>“Copernicus Atmosfer İzleme Servisi”,&nbsp;2021 yaz ayında orman yangınlarından kaynaklanan salımlar ile ilgili verileri yayımladı. Buna göre,<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Akdeniz'deki kuru hava koşulları ve sıcak hava dalgaları, bölge genelinde çok sayıda şiddetli yangına ve bununla birlikte büyük miktarda duman kirliliğine sebep oldu.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Temmuz ve Ağustos ayında çıkan orman yangınları toplamda 2,6 milyar ton karbondioksit salımına sebep oldu. Bu aşağı yukarı Hindistan'ın yıllık salımlarına eşdeğer.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Özellikle Sibirya’da 2021 yazı yangın sezonu alışılmışın çok dışında gerçekleşti. Bölgede 03 Ağustos günü salımlarda yeni bir rekor kırıldı. Henüz daha Ağustos ayı başındayken salımlar bir önceki Haziran-Ağustos toplamının iki katından fazlaydı.</li></ul>

Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği ile ilgili hikayeler