• HAKİM raporu: Hayvan Hakları İzleme Komitesi (HAKİM), 2025'in ocak-haziran döneminde en az 477 bin 952 hayvanın yaşam hakkının ihlal edildiğini açıkladı.<ul><li>Raporda, 194 kovan arı ve 94 ton 660 kilogram deniz canlısının da yaşamını kaybettiği belirtildi.</li><li>HAKİM'in verilerine göre, bu dönemde 318 hayvan işkence ve acı verici muameleye maruz kaldı.</li><li>Ayrıca, 4 bin 625 hayvan ve 114 ton deniz canlısının yasa dışı yollarla avlandığı kaydedildi.</li><li>İhlaller arasında işkence, araçla ezme, zehirleme, dövüş ve yasadışı avcılık gibi yöntemler yer aldı.</li></ul>

Canlı Gündem

Angst

2021'de bizi ANGST edenler neydi? Analiz ve Kriz Masası'na yatırdıklarımızı hatırlıyoruz.

ANGST EDENLER

<a fr-original-style="" href="http://hayvanhaklariizleme.org/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Hayvan Hakları İzleme Komitesi</a>’nin (HAKİM) Koordinatörü <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/f_biltekin/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Fatma Biltekin</a>'le Türkiye'nin hayvan hakları karnesi üzerine konuştuk.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Röportaj:&nbsp;Marsel Tuğkan Gündoğdu&nbsp;ve&nbsp;Alara DemirelTürkiye'nin hayvan hakları karnesi ne durumda?Hayvan Hakları İzleme Komitesi olarak hazırladığımız Hayvan Hakkı İhlal Raporları'na göre Türkiye'de 2020 yılında en az 1 milyar 211 milyon 375 bin 950 hayvan öldürüldü — 22 milyon 735 bin 267 hayvan işkenceye, 3 milyon 413 bin 877 hayvan cinsel şiddete maruz bırakıldı; 1 milyar 280 milyon 153 bin 923 hayvan tutsak edildi, 53 milyon 563 bin 334 hayvanın beden dokunulmazlığı ihlal edildi. Bu sayıların çok büyük bir kısmı türcü yasalarla korunan tesislerden geliyor. Bu tesislerde hayvanların yaşadıkları kapalı kapılar ardında görünmez oluyor, bilinmez kılınıyor. Bu yüzden raporun hedeflerinden biri hayvanların yaşadıklarını teşhir edebilmek.Bir nebzede olsa yasalar tarafından korunan hayvanlar için de durum pek farklı değil. Özellikle sokakta ve barınaklarda yaşayan hayvanlar şiddete açıklar. Toplumsal baskı ve güvensizlik ortamının artmasından en çok etkilenenler hayvanlar oluyor. Çünkü bu ülkede hayvanlar için koruyucu önleyici çalışmalar yapılmıyor, failler ceza almıyor, tesisler denetlenmiyor. Gittikçe cinnet toplumuna dönen Türkiye’de hayvanlar akıl almaz işkencelere maruz kalıyor bunu medyaya ve raporlarımıza yansıyan vakalarla açıkça görüyoruz. Fakat &nbsp;tüm dünyada hayvanlar hâlâ yasal olarak mal statüsünde. Bu yüzden tüm ülkelerin hayvan hakları karnesi kötü diyebiliriz.<img src="https://images.aposto.com/2021/9/1/1633991537889.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.00" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">İllüstrasyon: <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/eccetu/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ece Tugay</a><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Hayvanları Koruma Kanunu'nda değişiklik yapılırken hayvan hakları aktivistlerinin talepleri dikkate alındı mı? Hayvan hakları örgütleri yasa yapım sürecinin neresinde kaldı? Yeni yasa hayvanlar için ne anlama geliyor?Hayvanları Koruma Kanunu 2004 yılında çıktı, ilk defa 2011 yılında yasada değişiklik yapılacağı söylendi ve mecliste çalışmalara başlandı. Fakat 2011, 2014 ve 2018’de iktidar tarafından hazırlanan yasa taslakları hayvanlar için tecrit, ölüm anlamına gelen maddeler içeriyordu ve tepkilere sebep oldu. Taslaklar da geri çekildi.&nbsp;2019 yılında aktivistlerin baskısıyla Meclis Hayvan Hakları Araştırma Komisyonu kuruldu. Aktivistleri de dinleyen komisyon 2019 Ekim’de hayvanlar lehine bazı maddelere sahip tavsiye raporunu yayımladı. Raporun yayınlanmasından önce de sonra da hayvan hakları savunucuları olarak defalarca yasa koyucular ile görüştük, taleplerimizi anlattık. Fakat 14 Temmuz’da yürürlüğe giren yeni yasa ne bizlerin ne de 5 partinin üzerinde anlaştığı komisyon raporunun hiçbir önerisini dikkate almadan hazırlandı. Ak Parti tüm bu süreçte “Biz STK’ları dikkate alıyoruz,” mesajı vermek için defalarca hak savunucularıyla görüştü fakat günün sonunda yine kendi bildiğini okudu.Yeni yasa tamamen göstermelik maddelerden oluşuyor diyebiliriz. Örneğin hayvana yönelik bazı suçlar TCK kapsamına alındı fakat alt sınır 6 aydan başladığı için failler ceza almayacak; sokakta yaşayan hayvanların karşılaştığı ihlaller karşısında suçüstü durumu yoksa şikayet hakkı Tarım ve Orman Bakanlığına ait yani bizler şikayetçi olamayacağız; yunus parklarına yeni hayvan almak yasak olmasına rağmen cezası sadece 25 bin lira. evcil hayvan dükkânlarında sadece kedi ve köpek satışı yasak, diğer hayvanlar satılmaya devam edecek. Kedi ve köpek satın almak isteyenler evcil hayvan dükkânlarındaki kataloglardan hayvan seçip üretim çiftliğinden alabilecekler.&nbsp;Yeni yasada bunlar gibi hayvanların sorunlarını çözmekten çok uzak pek çok madde var. Tüm maddeler ile ilgili daha detaylı bilgi için <a data-saferedirecturl="https://www.google.com/url?q=http://hayvanhaklariizleme.org/blog/yine-tuzaklarla-dolu-bir-yasa-teklifi/&source=gmail&ust=1633959042857000&usg=AFQjCNH5pYND3rSJJjW6wNLruTgZiUmTIA" fr-original-style="" href="http://hayvanhaklariizleme.org/blog/yine-tuzaklarla-dolu-bir-yasa-teklifi/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yazı</a> okunabilir.Toplumda artan bilinci yeterli buluyor musunuz? Türcülüğün önüne nasıl geçebiliriz?Bu dünya hâlâ yılda 70 milyar kara 2,7 trilyon deniz canlısının eti için 1 milyar hayvanın kürkü için öldürüldüğü, en az 1 milyar hayvanın hayvanat bahçelerinde tutsak edildiği, Yağmur Ormanları'nın hayvancılık, okyanusların balıkçılık yüzünden talan edildiği ve daha milyonlarca canlının insan menfaati için acı çektiği bir yer.&nbsp;Fakat sistemin gerçek yüzünün araştırmalarla kanıtlanmaya başlaması ve sosyal medya aracılığıyla yayılması farkındalığı artırıyor ve mücadeleyi büyütüyor. Bu yüzden ben umutsuz değilim — yine de yapılması gereken çok fazla şey var.&nbsp;Öncelikle hayvanlara ve doğaya zarar veren alışkanlıklarımızdan vazgeçmeli, hükümetlere politika değişikliği için baskı yapmalıyız. Çünkü hayvanlarla kurduğumuz ilişkileri değiştirmediğimiz sürece hayvanların maruz kaldığı şiddet artarak devam edecek ve bu da sonunda dünyayı ekolojik felaketle yok oluşa sürükleyecek. Eğer adil bir dünyada yaşamak istiyorsak çok geç olmadan bunun istisnasız tüm türlerin özgür olduğu bir düzenle sağlanabileceğini anlamalı ve değişmeliyiz.

Türkiye hayvan hakları meselesinin neresinde? Hayvanları Koruma Kanunu'nda değişiklik yapılırken hayvan hakları aktivistlerinin talepleri dikkate alındı mı?

TÜRKİYE'NİN HAYVAN HAKLARI KARNESİ

(Görsel:&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.lawcolumn.in/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Law Column</a>)Hayvan hakları kavramı, hayvanların insan amaçlarına uygun düştüğü biçimde kullanılabilecek birer eşya olmadığı, kendi arzuları ve ihtiyaçları olan bireyler olarak muamele görmeleri gerektiğini ifade eder. Ancak hukuksal ve normatif anlamda, insan hakkı gibi bir hayvan hakkı olgusundan bahsetmek mümkün değildir. Zira hayvan hakları denildiğinde, insan gibi hak edinebilmesi ve miras edinimi gibi konular anlaşılmamalıdır. Daha ziyade, sürdürülebilir ekosistem için dengenin korunması, hayvanların sağlıklı şekilde yaşamını sürdürebilmesi akıllara gelmelidir.Hayvan hakları ihlalleri ise tüm dünyada çeşitli şekillerde karşımıza çıkabilmektedir. Bu ihlaller başlıca, hayvanların yaşam mekanlarının daraltılması, çevre kirliliği, ticari amaçla çoğaltma, denek olarak kullanma, uyum sağlayamayan hayvanların terki ve deri, tüy, boynuz gibi uzuvlarından gelir elde etme amacıyla öldürme olarak sıralanabilir. Hayvan Hakları İzleme Komitesi tarafından derlenen <a fr-original-style="" href="http://hayvanhaklariizleme.org/basin-aciklamasi-2020-yili-hayvan-haklari-ihlal-raporu/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">2020 Hayvan Hakları İhlal Raporu</a>’na göre, Türkiye’de 2020 yılında yalnız tespit edilen, en az 1,2 milyar yaşam hakkı gaspı, 22,7 milyon işkence, 3 milyon cinsel şiddet, 1,2 milyar özgürlüğün kısıtlanması&nbsp;vakası yaşanmıştır. Bahsi geçen ihlallere en yakın tarihli örnek olarak, çiftçilerin Tuz Gölü’nü besleyen kanallara bent çekip su akışını kesmesi üzerine, bu bölge üreme alanı olan binlerce flamingo yavrusunun yaşamını yitirmesi gösterilebilir.Son dönemde küresel boyutta yaşanan toplumsal, ekonomik ve siyasi değişimlerin neticesinde, "daha özgür ve adil bir dünya yaratma fikrinin yayıldığı" yadsınamaz bir gerçektir. Bu ise çevre ve doğa hakkındaki meselelerin ön plana çıkmasına ve bu konularda düzenlemeler yapılmasına imkan tanıyor. Nihayetinde bahsi geçen ihlallere karşı durmak adına çeşitli yasal çalışmalar yapılabiliyor.Geçtiğimiz günlerde Türkiye’de yürürlüğe giren <a fr-original-style="" href="https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/07/20210714-9.htm" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Hayvanları Koruma Kanunu ile Türk Ceza Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun</a> da bu yöndeki bir çalışma. Söz konusu kanun her ne kadar uzun süredir kamuoyu tarafından beklense ve hayvanseverleri heyecanlandırsa da; hayvan haklarını gerçek anlamda koruyacak yeterli düzenlemeler içermiyor. Hayvan deneyleri&nbsp;veya kürk satışını&nbsp;engelleyecek hiçbir yaptırım düzenlenmediği gibi, evcil hayvan satışı&nbsp;hakkında da yetersiz kurallar öngören yasa, caydırıcılıktan uzak bir düzenlemeden öteye geçemiyor.Dünyada ve Türkiye’de, her gün binlerce hayvan işkenceye, şiddete, hayvan deneylerine maruz kalırken; bu konuda yapılan düzenlemelerin yetersiz olduğu bir gerçektir. Bu gerçeğin altında yatan sebep, insanın yeryüzü ve hayvanlarla olan ilişkisinin, diğer birçok alanda olduğu gibi, ekonomik bir ilişkiden ibaret&nbsp;kalmasında saklı. İnsan türünün bu faydacı ve bencil bakış açısını bırakıp; kendini doğal dengenin bir parçası olarak görmesi dünyamızın geldiği noktada hayati bir zorunluluktur. Zira insanlığın doğaya ve hayvanlara verdiği zararın tüm ekolojik zinciri, doğal olarak kendisini de etkileyeceğini anlaması gerekiyor. Dolayısıyla tıpkı insanlar gibi sevince, acıya, korkuya, hayatta kalma arzusuna sahip bu canlıları, amacı salt kendi ihtiyaçlarımıza hizmet etmekten ibaret varlıklar olarak görmeyi bırakmak gerekiyor. Çünkü ancak bu şekilde hem hayvanlara uygulanan zulmün önüne geçmek, hem de insanlık için yaşanabilir bir yeryüzünü sürdürmek mümkün olacaktır.<a href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3NvdXJjZT13ZWImbmV3c2xldHRlcj02MDNkMTQyOTZhOTM4MDAwMDdmNTA3M2QmaXNzdWU9NjBjZWI0MzQ5OTJjODEwMDA2YTk1ZjAyJnN1YnNjcmliZXI9dW5kZWZpbmVkJnN0b3J5PTYwZWFiN2RiYjI3YThlMDAwNjI3YTI1MyZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cubGlua2VkaW4uY29tJTI1MkZpbiUyNTJGZWxpZi1heS05MWEyNGExNmElMjUyRg==" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;"></a><a fr-original-style="" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3NvdXJjZT13ZWImbmV3c2xldHRlcj02MDNkMTQyOTZhOTM4MDAwMDdmNTA3M2QmaXNzdWU9NjBjZWI0MzQ5OTJjODEwMDA2YTk1ZjAyJnN1YnNjcmliZXI9dW5kZWZpbmVkJnN0b3J5PTYwZWFiN2RiYjI3YThlMDAwNjI3YTI1MyZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cubGlua2VkaW4uY29tJTI1MkZpbiUyNTJGZWxpZi1heS05MWEyNGExNmElMjUyRg==" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Elif Ay</a><a href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3NvdXJjZT13ZWImbmV3c2xldHRlcj02MDNkMTQyOTZhOTM4MDAwMDdmNTA3M2QmaXNzdWU9NjBjZWI0MzQ5OTJjODEwMDA2YTk1ZjAyJnN1YnNjcmliZXI9dW5kZWZpbmVkJnN0b3J5PTYwZWFiN2RiYjI3YThlMDAwNjI3YTI1MyZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cubGlua2VkaW4uY29tJTI1MkZpbiUyNTJGZWxpZi1heS05MWEyNGExNmElMjUyRg==" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;"></a><a href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3NvdXJjZT13ZWImbmV3c2xldHRlcj02MDNkMTQyOTZhOTM4MDAwMDdmNTA3M2QmaXNzdWU9NjBjZWI0MzQ5OTJjODEwMDA2YTk1ZjAyJnN1YnNjcmliZXI9dW5kZWZpbmVkJnN0b3J5PTYwZWFiN2RiYjI3YThlMDAwNjI3YTI1MyZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cubGlua2VkaW4uY29tJTI1MkZpbiUyNTJGZWxpZi1heS05MWEyNGExNmElMjUyRg==" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;"></a>

İnsanlığın faydacı ve bencil bakış açısını bırakıp; kendisini doğal dengenin bir parçası olarak görmesi, dünyamızın geldiği bu noktada hayati bir zorunluluktur.

Hayvan Hakları İzleme Komitesi ile ilgili hikayeler