<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(211, 187, 171); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(211, 187, 171); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Ağaçların arasına kaçmak cennete kaçmaktı daima.”</blockquote>John FowlesSon zamanlarda anın içinde kalabildiğimiz zaman dilimleri o kadar kısıtlı ki bu yazımda bu duygu bütünlüğünü yakalayabildiğim ve deneyimleyebildiğim bir süreci ve onu mümkün kılan dış etmenleri paylaşmak istedim. İçinde bulunduğum orman, kuşların ve tavukların heyecanlı gürültüsü, hafif bir rüzgarla burnuma gelen bitki kokusu... Burası Yalıkavak - Gökçebel dağlarında doğal yapısı bozulmamış bir ekolojik çiftlik. Bilgisayarınızı, kitabınızı, yanında iyi hissettiğiniz ve sohbetine doyamadığınız arkadaşlarınızı da alıp tüm günü yeşile doyarak geçirebileceğiniz bir yaşam alanı. Sanırım bu yazıda en çok zorlanacağım şey, burayı doğru bir şekilde adlandırmak olacak çünkü doğanın sonsuzluğuna uzanan bir alana sınırlar çizerek onu bir tanıma sığdırmanın haksızlık olduğunu düşünüyorum.Burada organik tarım ve perma kültür prensipleri kullanılarak tıbbi ve aromatik bitkiler, meyveler ve mevsimlik sebzeler yetiştiriliyor. Temel prensibi ise sürdürülebilirlik. Yaşadığımız yüzyılda çevremizdeki herkesin bangır bangır bağırdığı ama maalesef ki içselleştiremediğimiz bir prensip. Bence bu sorunun temeli de en başta bahsettiğim konu, doğanın insanüstülüğünü kabullenememe durumumuz. Hâl böyle olunca yaptığımız çoğu şey o kadar eğreti kalıyor ki... Plastik bardaklar kullanırken cam pipetlere yöneliyoruz, çoğumuz evdeki çöplerimizi bile ayırmıyoruz. Hayat döngümüzün merkezinde olan ve her zaman pişmanlıkla sonuçlanan&nbsp;“zamanında değerini bilememe, kaybedince anlama” meselesine dönüyor konu. Tahrip edilmemiş, aksine korunmayı başarabilmiş bir ormanın içindeyken zamanında değerini bilemediklerimiz hakkında daha derinlemesine konuşabiliyoruz. İşte yeşilin içinde bir deneyimin ne kadar önemli olduğunu anlatan en güzel nokta bu, beş duyumuza dokunarak zihnimizde kendine bu kadar özel bir yer edinebilmesi…Sonsuz yeşile uzanan bir manzarada, tamamen organik ürünlerle hazırlanan lezzetli bir kahvaltı sonrası aromaterapist Karatay Bey ile burayı gezmeye başlıyoruz. Daha önce kokularını bile ayırt etmekte zorlandığım bitkilerin hikâyelerini dinlemek, onları koklamak, toplamak, tatmak bu deneyimin en güzel anıydı. Ölmez otu ya da çiçeğinin sonsuzluğa uzanan hikâyesini de ilk kez burada dinledim. Antik Çağ'dan beri peşinde olduğumuz yaşam döngüsünün simgesiymiş meğer bu sarı çiçekler. Yol kenarlarında defalarca karşılaşmışız ama hiç tanışmamışız kendisiyle. Hikâyesini dinleyince benim için bir çiçekten öte, sembole dönüşüyor. Kuruyan yaprakları döküldükçe tekrar doğan, kendi sonsuzluğunu yaratmayı başarabilen bir sembol. Bittiğini sandığımız anlarda tekrar başlayabilmenin sembolü, kendi sonsuz devinimini yaratmanın sembolü, elinde tuttuğu yaratıcı gücü mütevazı şekilde kullanabilmenin sembolü…<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(211, 187, 171); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(211, 187, 171); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Cehennemin modern versiyonu amaçsızlıktır. Doğa özellikle bundan zarar görüyor ve bizim ona kayıtsızlığımız ve düşmanlığımız onun tek amacının var olmak ve varlığını sürdürmek gibi görünmesiyle yakından ilişkili.”</blockquote>Varlığını sürdürebilmek için çabalayan bir oluşuma dahil olabilmenin tek yolu belki de ona hakim olamaya çalışmak değildir. Kurmaya çalıştığımız hakimiyet bağıdır belki bu ilişkiyi zedeleyen? Hissedebilmek bizim doğayla kuracağımız en sağlıklı yolun ilk adımı...Bu keyifli gezi sonrası Gizem’in bahçeden topladığı eriklerle yaptığı crumble'ı yerken haftalık olarak değişen menü hakkında sohbet ediyoruz. Mutfaktan çıkan lezzetler de doğanın cömertliğinin izlerini taşıyor ve içinde doğallığın dengesini barındırıyor. Yolunuz Bodrum’a düştüğünde her şeyden önce kendiniz için burayı ziyaret etmenizi öneriyorum. Anda kalabildiğimiz kısacık bir zaman dilimi bile bizi tüm kış iyi hissettirmeye yetiyor!📚 Doğa, anda kalmak demişken birkaç kitap önerisi bırakalım buraya:<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ağaçlar - John Fowles</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ağaçlar - Herman Hesse</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ağaç Diken Adam - Jean Giano</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Gürültü Çağında Sessizlik - Erling Kagge</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir Ağacın Altında - Selçuk Demirel</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dünyaya Orman Denir - Ursula K. Le Guin</li></ul>

1Kitap1Mekan

Anda kalabildiğimiz bir deneyim

Herman Hesse ve John Fowles'un aynı isimle kitapları var. Ağaçlar...Bir yazar gözüyle dünyaya bakmak her zaman heyecan verici iken bir de büyük yazarların iç dünyalarını, doğaya bakış açılarını görmek daha da büyüleyici.Hesse'nin Ağaçlar'ında kitapta dahi yeşil bir ton hakim. Fowles ise doğanın onun üzerindeki etkisini anlatıyor.Kitapları incelemek için; <a fr-original-style="" href="https://www.amazon.com.tr/A%C4%9Fa%C3%A7lar-Hermann-Hesse/dp/6052205253/ref=pd_sim_11/260-9486104-8303236?pd_rd_w=WbM4h&pf_rd_p=42cae2ba-f57e-40d5-ac6b-0b111e46f6a7&pf_rd_r=8M0Q3Z3R0MCTE2KAAHK0&pd_rd_r=97e9e355-6a76-449f-b848-0522a25e3ef2&pd_rd_wg=XI7mL&pd_rd_i=6052205253&psc=1" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> ve <a fr-original-style="" href="https://www.amazon.com.tr/A%C4%9Fa%C3%A7lar-John-Fowles/dp/6053144533/ref=pd_sim_26/260-9486104-8303236?pd_rd_w=WbM4h&pf_rd_p=42cae2ba-f57e-40d5-ac6b-0b111e46f6a7&pf_rd_r=8M0Q3Z3R0MCTE2KAAHK0&pd_rd_r=97e9e355-6a76-449f-b848-0522a25e3ef2&pd_rd_wg=XI7mL&pd_rd_i=6053144533&psc=1" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> bakılabilir.

Ağaçlarla Konuşanlar

Herman Hesse ve John Fowles

John Fowles, bilincimizdeki, içimizdeki doğa ile olan denge problemimizi sorguluyor aslında. Babası ile olan anlaşma problemini, kuşak çatışma ve temsillerini bahçe kavramıyla gün yüzüne çıkartıyor. Doğadan hareketle varoluşu sorguladığımız birçok noktada doğanın kapladığı alanın ve zamanın çok ötesinde olduğunu hissettiriyor. Üzerine ilk kez araştırma yaptığım bir terimle karşılaşıyorum satın aralarında; “antroposantrizm”. İnsanın her şeyin merkezinde olduğunu öne süren bu düşünce evrendeki her şeyin insan için olduğuna inanıyor. İşte tam bu noktada Fowles, bahçe ile olan ilişkimizi ele alıyor. Kendisinin yabanı, doğanın el değmemiş halini benimsediğini anlatırken babasının bahçe merakını, bahçede ürettiklerini bu bakış açısıyla eleştiriyor. Modern insanı temsilen baba figürünü kullanırken bir yandan da kendimizi “bahçe” kavramının kültürel ve felsefi anlamını sorguluyoruz. Ağaçları budamak, meyveleri toplamak, bitkileri saksılara ekerek evcilleştirme faaliyetlerini doğayı özünden kopararak bireyselleştirmek olarak ele alıyor.Gerçekten her şeyi kontrol altına alma merakımız için mi bahçeler oluşturuyoruz? Doğaya hükmedebildiğimiz zaman mı iyi hissediyoruz?Edebi bir metin üzerinden doğa ile olan ilişkimizi sorgulamak, yeni bir edebi perspektifle de karşılaştırmış oldu bizi. “Ekoeleştiri” terimi ekoloji prensiplerinin edebiyata uyarlanması olarak karşımıza çıkıyor. Ekoeleştiri, doğa bilimlerini kültürel değerler bazında ele aldığı için de disiplinlerarası bir terim olarak kullanılıyor. Yüzyıllardır doğa farklı temsillerle karşımıza çıkıyor edebiyatta, bazen duygularımıza zemin hazırlayan bir manzara bazen tasvirlerin merkezine yerleşen bir tablo.Peki hiç kendimizden bağımsız olarak ele almayı, onu öne çıkarmayı düşündük mü?&nbsp;Aslına baktığımızda edebiyat, ekolojik farkındalık yaratmak için kullanılacak en etkili alanlardan biri. İnsanları harekete geçirebilecek, üretim gücünü ve ilhamını kendinde barındıracak bir alana sahip. Bu ilişkide dengeyi tek bozan nokta; insanın ötekini temsil etme merakı ve insan merkezci edebiyat anlayışımız. Doğayı öteki olarak değerlendirmeyi bıraktığımız an bu ilişki düzelmeye başlayacak. Doğa sessiz direnişini sürdürürken ve biz ona zarar verirken, aslında en çok kendimize zarar verdiğimizi bir türlü kabul edemiyoruz maalesef. Sanayileşmenin doğayı yok sayan tavrına karşılık doğanın kendiliğinden değerli olduğunu bize anlatan metinler iyi ki var!Bir Yerin İzinde Pek Çok Yer&nbsp;Bir Yer: BahçeBu ilişkiyi bambaşka bir açıdan değerlendiren Unutma Bahçesi Projesi, doğanın temsili bu küçük alanı, bir botanik bahçesini unutmak ve hatırlamak üzerine bir mücadele alanı olarak ele alıyor. Dilşad Aladağ ve Eda Aslan bu proje ile İstanbul Üniversitesi Botanik Enstitüsü, Alfred Heilbronn Botanik Bahçesi’ni olası bir yıkım karşısında “Bir mekânı kaydetmek, hafızalardaki yerini diri tutmak, şehrin hafızasında bahçeye bir yer açmak mümkün mü?” sorusu üzerinden ele alıyor. Ve onların bu araştırması üzerinden bahçe kavramını farklı bir açıdan bakıyoruz.<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(211, 187, 171); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(211, 187, 171); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Bahçe tüm duyularımızı uyararak, bizi başka bir evrene girdiğimize daha ilk adımda ikna ediyor. Burası başka bir yer ve biz tüm bu yolu bir geçitten geçmek için katetmiş ve sonunda bahçeye ulaşmış gibiyiz. Yükseltilmiş beton bitki tarhlarında yan yana saksılara dikilmiş bitkilerin biraz göçebe bir hâlleri var, sabit bir yer edinememiş, yerleri her an değişecekmiş gibiler. Belki de biraz buna inat gövdeleri, dalları birbirine dolanmış, kenetlenmiş, yaprakları birbirine karışmış hâldeler.Bitkilerin bilimsel bir amaçla burada bir araya getirildiği, buranın duvarlarla çevrili, ‘yabaniden ayrılmış bir toprak parçası’, bir bahçe olduğu aklımızın bir köşesinde, yine de tüm bu kargaşada bir yabanilik seziyoruz. Bitkiler adeta bahçeye nüfuz etmiş, mekânın tüm köşelerine sızmış, burada kendilerine ait bir düzen kurmuş gibiler. Bu ilk ziyaretimizin ardından düzenli aralıklarla gelmeye başlıyoruz bahçeye. Ziyaretlerimiz sıklaştıkça bahçenin sessizliği değişiyor, her seferinde biraz daha beklersek bir süre sonra bitkilerin fısıltılarını duyacakmışız gibi hissediyoruz. Ziyaretlerimiz devam ettikçe bahçe bizi daha çok düşündürüyor; hiç mi ziyaretçisi olmaz bir bahçenin, acaba başka bahçeler de böyle unutulmuş mudur?Bahçenin bugününü kaydetmek bizi bahçenin geçmişiyle buluşturuyor. Merak edip araştırdıkça, bahçenin varlığına vesile olan, bu bahçeyi hayatının merkezine koyan farklı farklı insanların hikâyelerini dinledikçe buranın yalnızca bir öğrenme mekânı olmanın ötesinde bir hafıza mekânı olduğunu keşfediyoruz.”</blockquote><a fr-original-style="" href="https://manifold.press/bir-yer-bahce" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://images.aposto.com/2021/4/2021-05-21T12:16:14.457Z_sm.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.49" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a> Voltaire’in “Candide” adlı eserinde hafızamda yer etmiş bir cümle vardır “Il faut cultiver notre jardin.” Kendi bahçemizi işlememiz gerektiğinden bahseden bu cümle, “bahçe” kelimesinin ne kadar derin bir anlamı olduğunun da altını çiziyor. Bahçenin sadece belirli bir sınırla ayrılmış toprak parçasından öte zihnimizi ve ruhumuzu da temsil ettiğini anlatıyor. Bir bahçeyi bakabilmenin temelinde aslında kendimizi geliştirebilmek yatıyor.Doğayla ilişkimizi farklı açılardan ele alan kitap önerileriyle bitirelim o halde.<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Major Minor Literature / Özlem Öğüt Yazıcıoğlu</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yüzünde Bir Yer/ Sema Kaygusuz</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Manves City / Latife Tekin</li></ul>

İçimizdeki doğa ile ağaçların doğasının kesiştiği yerde başlıyor çoğu şey; üretme gücü, keşfetmek, yabancılaşmak…

Bahçenin Ötesi

• Evde fazlaca zaman geçirdiğimiz bu dönemde çıkardığım okuma listelerine aynı anda okuduğum birden fazla kitaba yetişmeye çalışırken, ilk kez tanıştığım yeni yazarların güçlü kalemlerini ve özgün üsluplarını listelemeden geçemedim.- Ayfer Tunç/Osman- Patrick Modiano/ Karanlık Dükkanlar Sokağı- Edouard Louis/ Babamı Kim Öldürdü- John Fowles / Ağaçlar- Anna Burns / Sütçü- Gürültü Çağında Sessizlik/ Erling Kagge

•Yeşilin, doğanın tüm gücünü hissettiren kitaplardan kısa bir liste yapmak istedim; bazı şeyleri değiştirebilmek için sevmek ve istemek gerektiğine öyle güzel inandırıyorlar ki.Doğayla olan ilişkimiz aslında kendini arama yolculuğumuzun da yansıması bence...“Gezegendeki diğer bütün türlerle zoraki birlikteliğimizin özünde bir çeşit soğukluk, daha ziyade durgunluk, boşluk diyeceğim bir şey var. Richard Jefferies bunun için bir deyim türetmiş: insan olmayan her şeyin insanüstülüğü…”Ağaçlar/ Herman HesseAğaçlar/ John FowlesAğaç Diken Adam/ Jean Giono

John Fowles ile ilgili hikayeler