• Pentagon İstihbarat Teşkilatı Başkanı görevden alındı: ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, 23 Ağustos'ta Pentagon İstihbarat Teşkilatı Başkanı Jeffrey Kruse'yi ve iki üst düzey askeri yetkiliyi görevden aldı.<ul><li>Görevden alma gerekçesi resmi olarak açıklanmadı, ancak Kruse'nin görevden alınmasının, İran'ın nükleer programına dair sızan raporla bağlantılı olduğu düşünülüyor.</li><li>Pentagon İstihbaratı, 22 Haziran'da ABD'nin İran'a düzenlediği hava saldırısının etkisinin sınırlı olduğunu belirten bir ön değerlendirme raporu yayımlamıştı.</li><li>Senato İstihbarat Komitesi Başkan Yardımcısı Mark Warner, bu durumu Trump yönetiminin istihbaratı sadakat testi olarak görme alışkanlığının bir örneği olarak değerlendirdi.</li><li>Daha önce de Trump, ulusal güvenlik konseyindeki birçok personeli görevden almıştı; bu durum, yönetimin mevcut ve eski askeri ve istihbarat yetkililerini cezalandırma çabası olarak yorumlanıyor.</li></ul>

Canlı Gündem

ABD'li yetkililer, Rusya'nın uzaydaki uyduları hedef almak üzere tasarlanmış bir nükleer silah geliştirdiğini duyurdu. Henüz operasyonel olmayan silah, ABD'nin hayati öneme sahip uydu ağını tehlikeye atabilir. Moskova ise büyük güvenlik endişelerine yol açan bu iddiaları reddediyor.Geçen hafta ABD Başkanı Joe Biden'a çağrıda bulunan Temsilciler Meclisi İstihbarat Komitesi Başkanı, Başkan'dan Rusya kaynaklı "ciddi bir ulusal güvenlik tehdidi" konusunda açıklama yapmasını istedi.Başkan Biden ise Rusya'nın "uydu karşıtı" bir uzay silahı geliştirdiğini, ancak bu silahın Dünya için bir nükleer tehdit oluşturmadığını açıkladı. Biden, silahın henüz çalışır durumda olmadığını da vurguladı:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(15, 14, 14); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(15, 14, 14); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Anladığımız kadarıyla, Rusya'nın teorik olarak hasar verebilecek yeteneklere sahip bir sistemi uzaya fırlatma kapasitesi mevcut, ancak bu adım henüz atılmış değil. Umarım atılmaz da."</blockquote>Öte yandan, adının açıklanmaması şartıyla konuşan bir yetkili de Rusya'nın geliştirdiği silahın nükleer kapasiteye sahip olup olmadığının henüz bilinmediğini, ancak endişelerin temelini bu konunun oluşturduğunu bildirdi.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Neden önemli? ABD'nin sivil iletişim, navigasyon, istihbarat ve askerî faaliyetlerinin omurgasını oluşturan uydular, günde milyarlarca gigabayt verinin iletimini sağlıyor.</li></ul><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Rusya'dan yalanlama</h2>Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergei Ryabkov ise TASS'a verdiği demeçte iddiaları reddederek bunları "art niyetli bir kurmaca" olarak tanımladı ve "Beyaz Saray'ın Moskova karşıtı hamleleri için Kongre'nin daha büyük bütçeleri onaylamasını sağlamaya yönelik bir hile" olarak niteledi.Aralarında Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson'ın da bulunduğu birçok önde gelen siyasetçi de Amerikalıları paniğe kapılmamaları konusunda uyardı.&nbsp;İstihbarat Komitesi'nin Demokrat Başkanı Senatör Mark Warner ve Cumhuriyetçi Başkan Yardımcısı Senatör Marco Rubio'nun yaptığı ortak açıklamada "Bu konuyu ciddiye alıyoruz ve verilecek en uygun karşılık üzerine yönetimle görüşüyoruz" ifadeleri kullanıldı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Daha soğuk bir savaş mümkün mü?</h2>Tehdit her ne kadar ortaya çıkan paniğin işaret ettiği kadar acil olmasa da güvenlik uzmanları, uzayda saldırı ve karşı saldırı düzenleme kabiliyetlerine sahip olmak için ABD, Çin ve Rusya arasında artan rekabete işaret ediyor.&nbsp;Bu durum da Soğuk Savaş'ın tarafları arasında bir süredir geri plana atılmış olan uzay yarışının yeni boyutuyla, yani potansiyel uzay savaşlarıyla tekrar gündeme gelebileceğine dair endişeleri artırıyor.ABD'li araştırmacılar, Rusya ya da başka bir düşman ülkenin nükleer silah geliştirmeye çalışabileceği düşüncesinden hareketle uzayda nükleer bir patlamanın olası etkilerini yıllardır test ediyor. Cornell Üniversitesi'nden akademisyenler, Çin ya da Rusya'nın uzaya kasıtlı olarak belirli bölgelerde uydu kesintilerine neden olabilecek nükleer silahlar yerleştirmeye çalışabileceğini yıllardır bildiklerini söyledi.Uzmanlar bu silahların bir güneş fırtınasının yol açacağından daha fazla hasar verebileceği yönünde uyarıyor. Buna göre, alçak dünya yörüngesinde patlayan bir nükleer silahın vereceği hasarın yüzlerce kilometre mesafedeki uyduları işlemez hâle getirebileceği ve ortaya çıkan radyasyonun bu bölgeden geçecek uydulara aylarca zarar vermeye devam edebileceği öngörülüyor. Uzay araçlarındaki elektronik aksam da nükleer patlama nedeniyle bozulma riskiyle karşı karşıya.Rusya nükleer bomba kullansa da kullanmasa da, ABD ve hasımlarının birbirlerinin yörüngedeki varlıklarına karşı savaşmak için giderek daha gelişmiş programlar üzerinde çalıştıkları, uyduları devre dışı bırakma ve iletişim ağlarını bozma yeteneklerini artırdıkları değerlendiriliyor.ABD istihbaratına göre Moskova ve Pekin, ABD'nin iletişim ve casusluk uydularına çok bağımlı olduğunu düşünüyor. Bu da Çin ya da Rusya'nın yüksek irtifada güçlü elektromanyetik darbeler yaratabilecek nükleer saldırı kabiliyeti geliştirmesi için geçerli bir sebep olarak gösteriliyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(15, 14, 14); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(15, 14, 14); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Gelecekteki çatışmalarda asimetrik avantaj elde etmek isteyen iki ülke de uyduları ve uzay hizmetlerini engellemek, bozmak ya da yok etmek için karşı uzay silahları tasarlıyor, test ediyor ve sergiliyor."</blockquote>ABD, yörüngedeki uydu sistemlerini devre dışı bırakma ya da zarar verme ihtimali bulunan Çin veya Rus uzay araçlarını izlemek üzere tasarladığı "Silent Barker" adındaki yeni bir uydu takımını Eylül ayında uzaya göndermişti.<img src="https://images.aposto.com/2024/1/1/1708382550495.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.00" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Uzmanlar Rusya'nın da Çin'in de uzayda kendi sistemlerini etkilemeden bir nükleer patlama gerçekleştirmesinin mümkün olmadığını söylüyor. Ancak ABD'nin kaybedeceği daha fazla şey olduğunda da hemfikirler.

Quando

Henüz operasyonel olmayan silah, şimdiden ABD'nin uydu ağını tehlikeye atmış ve büyük güvenlik endişelerine yol açmış durumda.

Rusya, uydu avcısı nükleer uzay silahları mı geliştiriyor?

ABD'nin, Rusya ve Ukrayna arasında yaşanabilecek olası bir çatışmada Rusya'nın Avrupa'ya doğal gaz aktarımının sekteye uğramaması için harekete geçtiği iddia edildi. Hükümetin, Avrupa'ya doğal gaz tedarikine yönelik acil durum planları konusunda uluslararası enerji şirketleriyle görüştüğü öne <a fr-original-style="" href="https://www.reuters.com/business/energy/exclusive-us-talks-energy-firms-over-eu-gas-supply-case-russia-ukraine-conflict-2022-01-15/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">sürüldü</a>. Reuters'ın konuya yakın kaynaklara dayandırdığı haberine göre, hükümetin alternatif bir tedarik ağı olup olmayacağını sormak üzere şirketlerle müzakere yaptığı bildirildi.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir adım geriden: ABD'de senato, Rusya'dan Almanya'ya doğal gaz aktarımı yapılmasını hedefleyen Kuzey Akım 2&nbsp;isimli boru hattına yaptırım uygulanmasına yönelik teklifi <a fr-original-style="" href="https://www.bloomberght.com/kuzey-akim-2-yaptirimlari-abd-senatosunda-reddedildi-2296629" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">reddetti</a>. Senatör Chris Murphy, yaptırım teklifinin geri çevrilmesine ilişkin "Eğer bu yasa geçerse bu Ukrayna'nın işgal edilme ihtimalini artıracaktır; çünkü Rusya'ya karşı birlik olmamız gereken zamanda ABD'yi Almanya'dan ayırıyor." ifadelerini kullandı. Senatör Mark Warner de yaptırım kararını "Kuzey Akım 2 fikrini beğenmiyorum ama en iyi müttefiklerimizden birini böyle bir zamanda rahatsız etmemiz tiyatro gibi gözükür."&nbsp;diye yorumladı. Senatör Robert Menendez ise Rusya hükümetine, askerî yetkililere ve bankacılık kurumlarına yaptırım uygulanmasına ilişkin alternatif bir yasa tasarısı sundu.&nbsp;</li></ul><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Gerilimi azaltma çağrısı</h2>Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Josep Borrell de Kuzey Akım 2 boru hattının işleyişinin Ukrayna'daki gelişmelere ve Rusya'nın bu konudaki tutumuna bağlı olduğunu <a fr-original-style="" href="https://www.euronews.com/2022/01/13/nord-stream-2-future-dependent-on-russian-action-on-ukraine-says-eu-s-borrell" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">söyledi</a>. Yaptırım uygulamaya sıcak bakarken boru hattını açamayacaklarının altını çizen Borrell, bu kararın Moskova'nın elinde olduğunu belirtti. Borrell, boru hattının açılmasına Almanya'daki regülatörlerin karar vereceğini ifade etti.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Diyalog vurgusu:&nbsp;ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Wendy Sherman, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik "saldırganlığını" devam ettirmesi durumunda boru hattının faaliyete geçmesinin zor olduğunu <a fr-original-style="" href="https://www.reuters.com/article/ukraine-crisis-nato-nord-stream-idAFB5N2N8029" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">vurguladı</a>. Almanya Savunma Bakanı Christine Lambrecht de boru hattının çatışmanın bir parçası olmaması gerektiğini dile getirdi ve gerilimin diyalogla azaltılması çağrısında bulundu.</li></ul><h2 dir="ltr" fr-original-style="text-align: left;" style="text-align: left; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Ukrayna'nın geleceği</h2>Boru hattı açıldığı takdirde, Rusya'nın Ukrayna üzerinden gaz göndermek için geçiş ücreti ödemesinin gerekmeyeceği ve Avrupa'nın da Ukrayna'dan geçen boru hattına daha az ihtiyaç duyacağı düşünülüyor. Rusya, Ukrayna'ya 2 milyar dolar geçiş ücreti ödüyor. Ukrayna'nın transit aracı olarak kullanılmamasının, Ukrayna'yı "yalnızlaştıracağına"&nbsp;inanılıyor. Almanya'nın Rusya'dan gelecek doğal gaza daha fazla bağımlı olacağı ve bu durumun Avrupa'yı Kremlin'e karşı zayıflatacağı yorumu yapılıyor. Boru hattının Avrupa'nın iklim hedeflerine uymadığı ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in ekonomik ve siyasi etkisini güçlendireceği değerlendirmesi de öne çıkıyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Almanya'nın tercihi: Öte yandan Almanya'da Yeşiller'in boru hattına karşı çıktığı biliniyor. Başbakan Olaf Scholz ise Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesinin sonuçları olacağına işaret etse de boru hattının bir "özel sektör projesi" olduğunu savunuyor. Jen Kirby, Kuzey Akım 2'yi değerlendirdiği yazısında, Rusya'nın enerjiyi bir baskı aracı olarak kullandığını <a fr-original-style="" href="https://www.vox.com/22881709/nord-stream-2-russia-ukraine-germany-united-states-cruz" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">söylüyor</a>. Kirby, hattın hem caydırıcı bir özelliği olduğunu hem de bir ceza seçeneği olabileceğini belirtiyor.</li></ul>

Mark Warner ile ilgili hikayeler