<p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">• Bangladeş'te geçtiğimiz gün Arakanlı Müslümanların bulunduğu <strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Rohingya Mülteci Kampı'nda</strong> bilinmeyen nedenle çıkan yangında yaklaşık 12 bin kişinin barınaksız kaldığı <a fr-original-style="" href="https://www.bbc.com/turkce/articles/c727lv4ejx7o" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bildirildi.</a> Yangına ilişkin soruşturma başlatıldığı ve 1 kişinin gözaltına alındığı aktarıldı.&nbsp;</p><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Neden önemli?</strong> Yardım kuruluşu Refugees International'dan Hardin Lang, kampta kapasitenin çok üzerinde kişinin barındığını ifade ederek etkilenen mültecilerin yeni yerlere sevk edilmesinin zor olacağını belirtti.&nbsp;</li></ul>

Aposto Gündem

<p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">• <a fr-original-style="" href="https://www.reuters.com/world/asia-pacific/rohingya-refugees-sue-facebook-150-billion-over-myanmar-violence-2021-12-07/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Rohingya refugees from Myanmar</strong></a> are suing the company formerly known as Facebook in a class-action US lawsuit for $150 billion (€133bn) over allegations that the social media company did not take action against anti-Rohingya hate speech that contributed to violence. British lawyers also submitted a letter of notice to Meta’s London office in a coordinated action.</p><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">A step back:</strong> UN human rights investigators said in 2018 the use of Facebook had played a key role in spreading hate speech against Rohingya Muslims, fueling the violence.</li></ul>

Aposto World

<p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Hindistanlı foto muhabiri Daniş Sıddık, 16 Temmuz Cuma günü Afganistan’ın Kandahar şehrinde Afganistan güçleriyle beraber iş başındaydı. 2010’dan bu yana Reuters bünyesinde foto muhabirlik yapan Sıddık; kariyerini savaş, ayaklanma ve göç gibi insanların içinde bulunduğu olağanüstü koşulları kaydetmeye adadı. 2018’de Myanmar Rohingya’daki göç krizini belgeleyerek Pulitzer Ödülleri’nin Fotoğrafçılık (Feature Photography) kategorisi ödülünü kazanan grubun üyesiydi. Sıddık son bir haftadır Afganistan güçleri ve Taliban arasındaki çatışmaları belgeliyordu.</p><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">38 yaşındaki Sıddık, ABD güçlerinin 11 Eylül 2021’de Afganistan’ı terk edeceğini açıklamasının ardından bölgedeki diğer yabancı güçleri tehdit eden ve ülke içinde nüfuzunu hızla artıran terör örgütü Taliban’ın Kandahar şehrinde düzenlediği çapraz ateş sırasında öldü. Reuters, foto muhabirin ölümünün ardından kendisinin en çarpıcı 59 fotoğrafını liste hâlinde <a fr-original-style="" href="https://www.reuters.com/news/picture/i-shoot-for-the-common-man-danish-siddiq-idUSRTXEG1OW" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yayımladı</a>.</p><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Tehlikenin ortasında</strong></h2><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Saldırıdan iki gün önce Taliban, savaşçılarının Pakistan sınır kapısı Spin Boldak’ı ele geçirdiğini duyurdu. Afganistan güçleri ise sınır kapısını ve çevresinin kontrolünü geri almak için Kandahar şehrindeydi. Independent Türkçe'nin haberine göre, Taliban militanları Pakistan'ın Çaman ile Veş kasabaları arasındaki sınır kapısından Afganistan bayrağını indirdi. Aynı habere göre çatışmalar hâlâ sürerken Afganistan yetkilileri, Taliban savaşçılarının geri çekilmeye zorlandığını ve Spin Boldak sınır bölgesinin Afganistan kontrolünde olduğunu aktarıyor, siviller ve Pakistan yetkilileriyse Taliban’ın Veş’teki sınır merkezleri kontrolünü ele geçirdiğini söylüyor. DW Türkçe'nin haberine göre Taliban, Afganistan’ın 3 önemli sınır kapısından 2’sini, Pakistan sınır kapısı Spin Boldak ve İran sınır kapısı İslam Kale’yi elinde tutarak hükümeti ekonomik açıdan zor durumda bırakabilir.</p><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Bilgiler kısıtlı</strong></h2><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Saldırının ardından elde edilen kısıtlı <a fr-original-style="" href="https://primetimezone.com/world/a-reuters-journalist-has-been-killed-in-afghanistan/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bilgilere</a> göre, Sıddık birkaç gün önce de kolundan yaralandı, fakat hastaneden erken ayrıldı. Taliban geri çekilmeye başladığında ise çatışmaların etkilerini belgelemek için çiftçilerle konuştu. Yazısını hazırlarken çatışmalara devam eden Taliban’ın açtığı çapraz ateş sırasında bir Afganistan komutanıyla beraber yaşamını yitirdi.</p><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Tepkiler</strong></h2><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Saldırı sonrasında açıklama yapan Reuters üst yöneticisi Michael Friedenberg, Afganistan hükümetiyle iş birliği içinde en kısa zamanda saldırıya yönelik bilgilerin toplanması için çalışıldığını söyledi. Reuters Genel Yayın Müdürü Alessandra Gallon ise Sıddık için <em fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">“Çok iyi bir meslektaş, sadık bir eş ve babaydı. Ailesini yalnız bırakmıyoruz.”</em> ifadelerini kullandı. Hindistan’ın Afganistan Büyükelçisi, arkadaşının ölüm haberine çok üzüldüğünü belirtti.</p><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Afganistan’da son durum</strong></h2><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Ülkenin yarısından fazlasını kontrol eden Taliban’ın birçok bölgeyi çatışmadan ele geçirmesi Afganistan güvenlik güçlerinin yetersizliğini gösterdi. Afganistan askerleri İran ve Tacikistan gibi komşu ülkelere kaçarken yerel halk silahlanmaya başladı. Bir yandan kalan yabancı kuvvetleri tehdit ederken diğer yandan hükümet güçleriyle çatışmalara devam eden Taliban son dönemde özellikle güney bölgeleri hedef alıyor. Diğer yandan, silahlanan yerel halkın Taliban’ın kontrol ettiği şehirlerde kontrolü geri alması üstüne Taliban, Afganistan hükümeti delegasyonuyla masaya oturacağını duyurdu. 18 Temmuz günü Afganistan hükümeti ve Taliban müşterek bildirisinde, Doha’da iki gün süren görüşmelerin sonuçsuz kaldığı fakat ikinci bir görüşmenin planlandığı belirtildi. Al Jazeera haberine göre, iki tarafın delegeleri de tarafların çözüm bulunana kadar görüşmeleri devam ettirme eğilimi olduğunu açıkladı.</p><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><strong fr-original-style="" style="font-weight: 700; box-sizing: border-box;">Türkiye’nin rolü</strong></h2><p fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;">Türkiye’nin Kabil uluslararası havalimanını koruma görevini üstlenmesi konusunda Cumhurbaşkanı Erdoğan, <em fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">“ABD’nin koşullara uyması”</em> şartıyla Türkiye’nin bölgede kalacağını açıkladı. Açıklamaya göre Türkiye, finansal, lojistik ve diplomatik destek eksilmezse bu görevi üstlenecek. Bölgedeki varlığı aracılığıyla barış görüşmelerinde söz sahibi olma ihtimalinin yanında, asker bulundurma ve havaalanını uzun süreli koruma konusunda elverişli görünmeyen durum konusunda Türkiye’nin vereceği kararı önümüzdeki günlerde göreceğiz. </p>

Spektrum

Reuters foto muhabiri Daniş Sıddık kaosa sürüklenmeye devam eden Afganistan'da Taliban saldırısında yaşamını yitirdi. 

Daniş Sıddık ve Afganistan'da son durum

<p>• Son yıllarda <strong>Asya-Pasifik </strong>bölgesinde sık sık rastlanan <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.ft.com/content/6a656de5-6031-4d97-b9cf-f683440b7915">telekomünikasyon kısıtlamaları ve sosyal medyaya erişim engelleri</a>, internete erişimin yerel ve uluslararası mahkemeler tarafından bir insan hakkı olarak görülmeye başlanması ile daha fazla tepki toplamaya başladı. 2017 yılında 108, 2018 yılında 188 vaka rapor edilirken 2019’un sadece ilk altı ayında 128 vaka raporlandı. Vakaların büyük çoğunluğu ise Asya’daydı.&nbsp;</p><ul><li><strong>Bir adım geriden:</strong> Myanmar’ın Arakan bölgesinde etnik ve dini çalkantılar devam ederken geçtiğimiz ay tekrar başlayan internet erişim kısıtlamaları Rohingya Müslümanlarının bulundukları kampların dünyayla bağlantısını kopardı. Geçtiğimiz aralık ayında sayıca internet kesintisi rekoru kırılan, Hindistan’ın özerk statüsünü elinden aldığı <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.aa.com.tr/tr/dunya/cammu-kesmirde-sosyal-medya-platformlarina-erisim-yasagi-kalkti/1755519">Kaşmir’de</a> de zaman zaman benzer kısıtlamalar yaşandı. Pek çok insan hakları aktivisti bağımsız gözlemcilerin bulunmadığı bu bölgelerin dünyayla sadece sosyal medya vasıtasıyla iletişim kurduğunu öne sürerek durumu büyük bir ihlal olarak nitelendiriyor.</li><li><strong>Ulusal güvenlik: </strong>2019’un ilk altı ayında raporlanan 128 vakadan 80’inin gerçekleştiği Hindistan’da internet kesinti ve kısıtlamalarına ulusal güvenlik ve olağanüstü koşullar sebep gösteriliyor. Neredeyse internete tüm erişimin sansürlendiği Çin ise bu noktada Hindistan’ın en büyük destekçisi konumunda. Çin tarafından yapılan açıklamalarda “Olağanüstü hallerde internete erişimin kısıtlanması egemen devletlerin standart bir uygulaması olmalıdır.” ifadelerine <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://theprint.in/world/china-mouthpiece-cites-indias-example-to-justify-internet-shutdown-in-state-of-emergency/337144/">yer verildi</a>.</li></ul>

Rohingya ile ilgili hikayeler