Müziğin iyileştirici gücü kadar toplumlar üzerindeki sosyal etki bırakma gücüne de bayılıyorum. Tarihte biraz geriye gidelim. Cinsiyet eşitsizliği, ırkçılık, savaşlar, göç… Belki de sorunlarımız hiçbir zaman çözülmedi ya da kök sebebine inemedik. Ancak insanlar olarak her zaman bir şekilde yolunda olmayanı dile getirmeye çalıştık. Müzik de bunun için en güçlü araçlarından biri oldu. Günümüzde ise geçmişe kıyasla nispeten daha acil olan bir sorun ile karşı karşıyayız: iklim değişikliği. Geçmişte John Lennon, Bob Dylan gibi isimlerin şarkılarında dile getirdiği sorunlar, yeni neslin pop starlarında kendini çevresel kaygılara bırakıyor.Çevresel kaygıların müzik ile ilişkisinin çift yönlü olduğunu düşünüyorum. The 1975’in geçtiğimiz sene yayımladığı Notes on a Conditional Form albümün açılışını ele alalım. İlk kayıtta Greta Thunberg’ün son birkaç senedir dünya liderlerine ısrarla iletmeye çalıştığı mesajları bir kez de albümün başlangıcında dinliyoruz. Uyuşturucu ve rock’n’roll ile dünyevi maceraların müziğini yapan The 1975, politikaya ayak basmaktan korkmuyor: “Mevcut politik uygulamalar bizi yarıda bıraktı.” Üstelik sadece albümler değil; turneler, festivaller, promosyon ürünleri, t-shirtler ve çok daha fazlası… Hepsinde aynı kaygıyı hissedebilirsiniz. Z kuşağının sürdürülebilirlik konusunda daha hassas olması gelecek konusunda bize bir nebze umut veriyor. 11 yaşından beri bu kaygılar ile vegan olan Billie Eilish, Greta ile yürüyüşlere katılmak ile kalmadı; aynı zamanda turnesinde katılımcıların iklim değişikliği üzerine bilgilenebilecekleri alanlar yarattı.Müziğin iklim değişikliği üzerine bilinçlendirici etkisi kadar geleceğe yönelik kaygılarımızın da müzisyenlerin yaratıcı sürecine etki bıraktığını düşünüyorum. Lorde’nin geçtiğimiz günlerde yayımladığı albümü Solar Power, çevresel sebeplerden dolayı CD olarak basılmayacak. Albümün adının da çağrıştırdığı gibi albümün yaratım süreci Lorde’nin iklim değişikliği üzerinde bilinçlenmek amacıyla Antartika’ya gerçekleştirdiği bir seyahatten ilham alıyor. Üstelik bu ilham süreci biraz daha eskilere dayanıyor. 2003 yılına geri dönelim. Neil Young, Be The Rain şarkısında "Gezegeni kurtaralım" diye adeta yalvarıyor. Üstelik 2000’lerin de öncesine gittiğinizde The Beatles, Joni Mitchell, The Kinks, The Beach Boys gibi daha pek çok grupta aynı kaygıların izini bulabilirsiniz.Müziğin değişim üzerindeki gücüne inanıyorum. Çok ciddi bir sorun ile karşı karşıyayız. Canımız yanmaya başladı, ileride daha da yanacak. (Üzgünüm) Müziğin politik ve sosyal gücüne inanıyorum. Bir fark yaratmak için müziğin gücünden yararlanan müzisyenlere inanıyorum ve kendilerini takdir ediyorum. Günün sonunda keyifli bir yaşamın varlığı için iki şeyin gücüne inanıyorum: müzik ve doğa. Biri fiziksel, diğeri de ruhsal besin için. İkisini de yüz üstü bırakmamak dileğiyle…

İklim değişikliğinin yarattığı kaygılar müzik ile çift yönlü bir ilişki ortaya koyuyor.

Müzikte yeşil kaygılar

Geçtiğimiz günlerde Lorde’un yayımlanan yeni albümü Solar Power’ı dinlerken tınılarının ne kadar da Lana Del Rey’e benzediğini fark ettim. Lorde’da bu benzerliği görmek maalesef bende Olivia Rodrigo’nun drivers licence şarkısında Lorde duyduğumda yaşadığım yüz buruşukluğunu yarattı. (cringe)&nbsp;Albümün daha derinlerine indiğimde ise bu şaşkınlığımı bir kenara bıraktım. Solar Power’ın prodüktör koltuğunda Jack Antonoff oturuyor.Bir prodüktör olarak Antonoff için neyin önemli olduğu sorulduğunda imza bir sound yakalamaktansa duygusal bir akışı tercih ettiğini söylüyor. Üretim sürecinde kafasındaki en önemli soruyu ise şu şekilde ifade ediyor: “Bundan daha iyisini yapabilir miyiz?” Hatta Pitchfork ile gerçekleştirdiği bir röportaja göre bu oturumlar tam anlamıyla psikoterapi gibi geçiyor. Gerçek şu ki Lana Del Rey, Clairo, Taylor Swift, St. Vincent gibi birçok kadın müzisyenin albümlerinde prodüktörlük yapan Antonoff, beraber çalıştığı kişilerin içerisindeki yaratıcı gücü çıkarmada oldukça başarılı. Son birkaç senenin en iyi işlerini düşündüğünüzde karşınıza Antonoff çıkıyor. Şu ana kadar gerçekleştirdiği işler ile birlikte çalıştığı kişilerin içerisindeki en iyiyi çıkardığı aşikar.Her ne kadar bazı hayranlar St. Vincent, Lorde gibi isimlerin son albümlerindeki düşüş için Antonoff’u suçlasalar da kadın bir prodüktörün ortaya çıkıp her şeyi ele geçirmesini beklediğim bu süreçte sevgili Jack’i tercih ederim. Annie Clark’ın son albümündeki şarkılar kendisinin dehasını yansıtmaktan uzak. Lorde’un yeni yayımlanan Solar Power’ı diyet bisküvi tadında. (Kendi işleri haricinde tek kötü Jack Antonoff işi bence) Norman fucking Rockwell!, &nbsp;folklore, Melodrama&nbsp;gibi albümleri artık geride bırakırken şu soruyu da sormadan edemiyorum: Antonoff’un yaratıcı gücünün sonuna gelmiş olabilir miyiz?Prodüktörlerin tercih edilen büyük isim hâline gelmeleri müzik sektöründe kısır döngüler yaratabiliyor. Örneğin; büyük çıkış yakalamak isteyen “bir sonraki büyük isim” Max Martin’in kapısını çalıyor. İronik olan ise Max Martin’in prodüktör koltuğunda oturması bu isimlere reçeteyi yazıyor. Paranın tetiklediği bu döngü içerisinde yatak odasında yaptığı müzikler ile bu yola çıkan Jack Antonoff, sektörün en samimi isimlerinden biri. Umarız Solar Power ve son Bleachers albümü bizi yanıltır. Bir sonraki güzel albüm köşemizde yine Antonoff’u güzel anıyor oluruz.

Solar Power’ın yavanlığı karşısında spot ışığını Jack Antonoff’a çeviriyoruz.

Müzik sektöründe Antonoff tekeli

<img src="https://images.aposto.com/2021/6/4/1626989998941.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="Infinity" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Lorde'un yeni albümünden gelen aynı isimli ilk single&nbsp;Solar Power'ı takip eden single sonunda geldi. Tabii ki Jack Antonoff'un produce ettiği <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/track/6oAa31g091sMNe1TKo5LBS?si=b290f7b53411482b" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Stoned at the Nail Salon</a>'u hemen buradan dinleyebilirsiniz, albümün geri kalanı içinse 20 Ağustos'a kadar beklememiz gerekecek.Bu hafta yayımlanan bir başka Jack Antonoff destekli proje ise&nbsp;Clairo'nun ikinci albümü <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/album/32ium7Cxb1Xwp2MLzH2459" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Sling</a> oldu. Bol Joni Mitchell ilhamlı bu albümle Clairo söz yazarlığındaki yetkinliğini bir kez daha kanıtlıyor.James Blake, 2019 albümü Assume Form&nbsp;ve 2020 EP'lerini takip edecek olan yeni albümü Friends That Break Your Heart'ın 20 Eylül'de yayımlanacağını duyurdu. Albümden <a fr-original-style="" href="https://youtu.be/JRUjtalz_1k" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ilk parçayı</a> videosuyla birlikte paylaştı. (Videoda gördüğünüz tanıdık yüz Billie Eilish'in abisi ve prodüktörü Finneas'ın ta kendisi.)Billie Eilish&nbsp;de bu sırada yeni albüm hazırlıklarında. 30 Temmuz'da çıkacak albümü Happier Than Ever'ı,&nbsp;3 Eylül'de Disney+ aracılığıyla Happier Than Ever: A Love Letter to Los Angeles&nbsp;isimli bir konser filmi takip edecek.

Lorde’un en son albümü 2017 yılında, koyu mavi temalı Melodrama albümüydü. Bu albümde kalp kırıklıkları, kendini bulma, biraz acı, biraz büyüme konularına değinerek hepimizi ağlatmış ve 60. Grammy Ödülleri’nde yılın albümü kategorisine aday gösterilmişti. 2017’den beri Lorde hayranları yeni bir albüm bekliyor — ben dahil. Şöyle bir durum da var, Lorde sosyal medyadan uzak bir hayat sürdürüyor. O yüzden ne yaptığını, ne ile uğraştığını çok ender gönderdiği emaillerden öğreniyoruz. Yani Lorde da aslında bir bültenci…&nbsp;Geçtiğimiz hafta yeni çıkan şarkısı Solar Power ile geri döndü ve bizi sarı, mavi tonları ile güzelce sarmaladı. Birçok insan Lorde’un bu yeni dönemini tam olarak kabullenmiş değil. Ben gayet beğenerek dinledim, Melodrama’daki hislerden arınıp kendi özüne döndüğü bir albüm geliyor gibi. Ama emin de olamıyorum çünkü klibinde yazın mutlu havasının tersine rahatsız edici semboller de bulunuyor:&nbsp;Deniz kıyısında geçen müzik klibinde, dans eden insanların yüzleri çok nötr ve bir ara yerlerde çöpler gözüküyor — o yüzden yine daha karanlık bir yöne de kayabilir. Triple J adında bir radyo kanalında verdiği röportajda yeni albümünün “hafif, oyuncu ve eğlenceli,” olacağını söyleyen Lorde’a güvenmekten başka bir seçeneğim yok. O yüzden daha çok yorum yapmadan önce albümün çıkmasını bekleyeceğim.&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=wvsP_lzh2-8" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://embed.apos.to/assets/2021/5/2021-06-16T21:59:14.047Z.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="Infinity" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a> Lorde benim için özüne dönen, istemediği şeylerden uzaklaşmayı iyi bilen bir sanatçı. Müziğini kimsenin etkilemesine izin vermiyor. O kadar ünlü olmasına rağmen sosyal medyada yok. 7 milyon takipçisi olan Instagram hesabında sadece 3 fotoğrafı var — en sonuncusu da 2018 yılından.&nbsp;Bu şarkıyı dinledikten sonra ayda bir girdiğim “sosyal medyayı sileceğim” moduna girdim. O kadar yazıyorum biraz teoriye de bakayım diyerek <a fr-original-style="" href="https://apos.to/s/60a5990ace464f0006769761" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Batuhan</a>’ın tavsiyesi ile aldığım Z Bir Kuşağı Anlamak kitabında, Evrim Kuran sosyal medyanın yarattığı bağımlılıktan bahsediyor. Jaron Lanier’ın Ten Arguments for Deleting Your Social Media Accounts Right Now ( Sosyal Medya Hesaplarınızı Hemen Şimdi Silmeniz İçin On Neden) adlı kitabında bulunan 10 nedeni sıralıyor. Ben özellikle ilgimi çeken iki nedeni paylaşıyorum, geri kalanları için bahsettiğim bu iki kitaptan birini alabilirsiniz:<ol fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sosyal medya seni aptallaştırıyor. (Çünkü orada olmadıkça yoksunluk hissine kapılıyor; orada oldukça onay bekliyorsun).</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sosyal medya gerçeğin altını oyuyor. (Çünkü insanların sahte olduğu bir yerde, her şey sahtedir).&nbsp;</li></ol>Sosyal medyadan ne kadar uzaklaşırım bilmiyorum — çoğu şeyde olduğu gibi bu kadar nefret etmeden, ayda bir her şeyi silme isteğini hissetmeden dengeleyebilmenin önemli olduğunu düşünüyorum. Ama dengeyi şaşırmak, insanlık olarak kurtulamadığımız bir özellik. Beğendiğim bir şarkıyı sıkılana kadar dinlemelerimi, çocukken yediğim 12 parça pancar turşusu sonucu yeni ev ziyaretine gittiğimiz aile arkadaşlarımızın beyaz koltuklarına kusmamam için babamın yönlendirmesi ile tişörtünün içine kusmamı hatırlıyorum. Denge şaşıyor. Dünyanın dengesini bile şaşırttık, bknz. iklim krizi.&nbsp;____________Sosyal medya ile ilgili birçok şeyden nefret etsem de, üzerinden çok fazla bilgi ediniyorum ve farklı insanlar ile tanışıyorum. 20lik bülten için konuştuğum çoğu insana Instagram’dan ulaşıyorum, oradan email adreslerini buluyorum. &nbsp;Ayrıca birazcık ikiyüzlülük yapıyorum çünkü Instagram’da fazlası ile aktifim. Ama bazen de kullanmak, bağlı olmak istemiyorum. Size de oluyor mu bu? Eskiden tatile çıkıp 2-3 hafta sonra döndüğümde Facebook’a girip biriken bildirimleri görmek heyecan veriyordu. Telefonumu bilgisayarımı bırakıp gidebiliyordum. Artık yapamıyorum, hep birinin ulaşması gerekiyor, bir şeylere bakmam gerekiyor. Sıkıldım. Belki Lorde gibi sadece email üzerinden herkesle haberleşirim. O kadar zor olmamalı değil mi?&nbsp;Yeni şarkısı Solar Power’da ne diyor Lorde?And I throw my cellular device in the waterCan you reach me? No, you can't (Aha) Telefonumu suya atıyorum.&nbsp;Bana ulaşabilir misiniz? Hayır, ulaşamazsınız! &nbsp; <img src="https://images.aposto.com/2021/5/2021-06-16T22:07:12.699Z_sm.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" alt="Lorde dans ediyor" ratio="Infinity" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">

Solar Power ile ilgili hikayeler