Batı dünyasında ABD kaynaklı veri akışı gündemin ilk sıralarında yer alıyor. Bütçe tavanı, Fed’in yönetimi ve bazı öncü verilerin başını çektiği bu akış an itibarıyla beklentileri değiştirmemekle birlikte içinden geçtiğimiz kritik süreçte kaldırım taşlarını döşeyen küçük ama önemli bileşenlerden oluşuyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Borç tavanı</h2>ABD’de hemen her yıl yaşanan borç tavanı görüşmeleri ve yaratılan “ya temerrüde düşerse” tartışmalarında sona geliniyor. Sıklıkla yaşanan ve her zaman mutlu sonla biten bu süreci Fed Başkanı <a fr-original-style="" href="https://www.reuters.com/markets/us/feds-powell-dont-assume-fed-can-protect-us-economy-debt-limit-default-2023-05-03/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Jerome Powell</a>’ın 3 Mayıs tarihindeki FOMC toplantısı sonrasındaki basın toplantısında “gerçekleşmeyecek bir olasılık” olarak değerlendirdiğini de anımsamakta fayda var.Yine de ülke yönetiminin en üst kademelerinin ajandalarında önemli yer tutan bu maddeye ilişkin açıklama ve değerlendirmeleri kısaca derlemekte fayda var. Borç limitine, diğer bir ifadeyle ABD hükumetinin borçlanabileceği azami miktara ilişkin endişeler sınıra yaklaştıkça dillendirilmeye başladıktan sonra ABD Başkanı Joe Biden, senato liderleriyle görüşme kararı almıştı. Cuma günü yapılan açıklamada söz konusu görüşmenin ertelendiği duyuruldu. Biden, Cumartesi gecesi ise “konu ile ilgili görüşmelerin sürdüğünü ancak kritik noktaya gelinmediğini” söyledi.💉 Hatırlatma dozu: Biden, hafta içinde ABD’nin temerrüde düşmesi durumunda tüm <a fr-original-style="" href="https://thehill.com/homenews/administration/3998249-biden-warns-the-whole-world-is-in-trouble-if-us-defaults-on-debts/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">dünyanın başının derde gireceği</a>ni söylemişti.Aynı gün Uluslararası Para Fonu (IMF) sözcüsü <a fr-original-style="" href="https://news.bitcoin.com/imf-warns-of-very-serious-repercussions-if-us-defaults-on-debt-obligations/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Julie Kozack</a>, Biden’ın hafta içinde yaptığı açıklamaları teyit ederek böylesi bir aşımın tüm dünya ekonomisi üzerinde etkisi olacağını söyledi. Kozack ayrıca faizler genel seviyesindeki yükseliş sebebiyle bankalar safındaki kırılganlıkların arttığını ve bazı bankalarda önemli sorunlar gördüklerini de söyledi.ABD Hazine Bakanı ve Fed eski başkanı <a fr-original-style="" href="https://www.reuters.com/markets/yellen-hopeful-solution-more-difficult-debt-ceiling-showdown-2023-05-13/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Janet Yellen </a>ise bu sorunun birkaç hafta içinde çözüleceğini düşündüğünü ve bu konuda umutlu olduğunu söyledi.Sonuç olarak ABD temerrüde düşmeyecek ve bu frekansı yüksek, içeriği zayıf ve sonucu belli olan haber akışı daha önceki versiyonları gibi tarihteki yerini alacaktır.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Fed yönetimi</h2>ABD Başkanı Joe Biden, <a fr-original-style="" href="https://www.whitehouse.gov/briefing-room/statements-releases/2023/05/12/president-biden-announces-nominees-to-the-federal-reserve-board-of-governors/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Fed’in yönetimi</a>nde yapılacak değişiklikler için önerilerini sundu. Başkan, kurumun başkan yardımcılığı için Ocak 2022’den bu yana yönetim kurulu üyesi olarak görev yapan Philip Jefferson’u aday gösterdi. Biden, kurul üyeliği içinse Dünya Bankası’nda ABD’den sorumlu üst düzey yönetici olarak görev yapan ve Obama Hükumeti döneminde Çalışma Bakanlığı’nın baş ekonomisti olan Adriana Kugler’i önerirken Lisa Cook’un da görev süresinin uzatılmasını istedi. Başkan’ın teklifleri piyasa beklentileri ile uyumlu ve bir sürpriz barındırmıyor.Başkan yardımcılığına aday gösterilen Jefferson ise yaptığı açıklamada, enflasyonun yüksek olduğunu ancak atılan adımların etkisinin görülmeye başladığını söyledi. Jefferson, kısa vadede atılan sıkılaştırıcı adımların ekonomiyi çeşitli vadelerde farklı şekillerde etkileyeceğini söylerken, uzun vadeli etkilerin ilerleyen dönemde görmeye başlanacağını söyledi.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Öncü veriler</h2>ABD’de tüketici güven endeksi mayıs ayında sert bir düşüşle 63,5’ten 57,7’ye geriledi. Söz konusu göstergede piyasa beklentisi endeksin 63,0 değerini alması yönündeydi. Endeksin detaylarında, uzun vadeli beklentilerde bozulmanın daha sert olduğu görülüyor. Endeksteki en önemli göstergelerden olan enflasyon beklentilerinde ise uzun vadeli beklentilerde artış olduğu görülüyor. Son ankete göre kısa vadeli enflasyon beklentisi %4,5; uzun vadeli enflasyon beklentisi ise %3,2 seviyesinde. Bu değer, son 12 yılın en yüksek seviyesi.ABD’de ayrıca ithalat fiyat endeksi&nbsp;aylık bazda %0,4; ihracat fiyat endeksi&nbsp;ise yine aylık bazda %0,2 artış gösterdi. Veriler piyasa beklentileri ile uyumlu ve önemli bir kırılma yaratabilecek kapasite taşımıyorlar.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İngiltere’de büyüme beklentilere paralel</h2>İngiltere Ekonomisi mart ayında %0,3 oranında <a fr-original-style="" href="https://www.ons.gov.uk/economy/grossdomesticproductgdp/bulletins/gdpmonthlyestimateuk/march2023" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">daralırken </a>yılın ilk çeyreğinde <a fr-original-style="" href="https://www.ons.gov.uk/economy/grossdomesticproductgdp/bulletins/gdpfirstquarterlyestimateuk/januarytomarch2023" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">çeyreklik bazda</a> %0,1 büyüdü. Veri beklentiler paralelinde geldi. Verinin detayında aylık bazda daralmada hizmetler sektöründeki daralma, çeyreklik büyümede ise inşaat sektöründeki büyümenin öne çıktığı görülüyor. Ülkede sıfıra yakın büyüme trendinin yıl boyunca devam etmesi bekleniyor. İngiltere Merkez Bankası’nın alacağı ilave sıkılaştırıcı önlemler ise aksi yöndeki hareketin temel kaynağı olarak öne çıkıyor.

EXANTE

ABD’de borç tavanı ve Fed odaklı veri akışı vardı. 

ABD’de gündem yoğun

<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Birleşik Krallık&nbsp;</h2>Birleşik Krallık Merkez Bankası (BoE) mayıs ayı toplantısında politika faizini beklentilere paralel olarak 25 baz puan artırarak %4,5 seviyesine yükseltti. Toplantının ardından açıklama yapan Bank of England Başkanı Andrew Bailey, ülkede enflasyonun hâlâ çok yüksek olduğunu fakat nisan ayından itibaren enflasyonda keskin bir düşüş beklediklerini söyleyerek şu ifadeleri kullandı:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Ancak Nisan ayı verilerinden başlamak üzere önümüzdeki aylarda enflasyonun keskin şekilde düşeceğini düşünüyoruz. Gıda enflasyonunda da aynı şekilde gevşeme bekliyoruz. Hedefimiz, enflasyonu %2 seviyesine çekmek ve bu seviyede tutmak"&nbsp;</blockquote>Bailey konuşmasında, bankanın faiz oranlarını orta vadeli enflasyon hedefini tutturmak için uygun olarak ayarlayacağını söyleyerek bir sonraki toplantıda yapılması beklenen faiz artışları için de açık kapı bıraktı.💉 Hatırlatma dozu: Geçtiğimiz günlerde BoE’nin faiz patikasına ilişkin tahminini yayımlayan Goldman Sachs, bankanın gelecek iki toplantısında 25’er baz puanlık faiz artışları yaparak politika faizini %5’e çıkaracağı öngörüsünde bulunmuştuBailey ayrıca enerji fiyatlarındaki geri çekilmeler ve ülke ekonomisinde sürmekte olan beklenmedik iyi performans nedeniyle bu yıl artık bir resesyon beklemediklerini ifade etti.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">ABD</h2>ABD’de üretici enflasyonu nisan ayında aylık bazda %0,2 artışla yıllık bazda %2,3 seviyesine gerileyerek beklentilerin altında gerçekleşti. Böylece ülkede üretici enflasyonu Ocak 2021’den bu yana en düşük seviyesini kaydetmiş oldu.Nisan ayındaki artışta aylık bazda %0,8 artan enerji fiyatları etkili oldu. Ay başında OPEC+ tarafından alınan günlük 1,2 milyon varillik üretim kesintisi kararının petrol fiyatlarını artırıcı etkisi göz önüne alındığında bu yükseliş şaşırtıcı değil. Gıda kaleminde ise aylık bazda %0,5 azalış kaydedildi.Enerji ve gıda hariç çekirdek gösterge de beklentilere paralel olarak aylık bazda %0,2; yıllık bazda ise %3,4 arttı. Dolayısıyla Fed’in haziran ayı toplantısı için ek bir baskı oluşmamış oldu.Ülkede işsizlik maaşı başvuruları ise 6 Mayıs ile sona eren haftada 22 bin &nbsp;artışla 260 bine yükselerek beklentilerin oldukça üzerinde gerçekleşti. Veri tek başına bir şey ifade etmemekle birlikte ülkede istihdam piyasasının yumuşamakta olduğunun sinyalini veriyor olabilir.Bütün bunların yanı sıra ABD Başkanı Joe Biden, ülkede süren borç tavanı krizine ilişkin; dünya liderlerinin ABD federal hükümetinin temerrüde düşme riskini merak ettiğini söyleyerek, “Çünkü temerrüde düşersek tüm dünyanın başı derde girer." ifadelerini kullandı. Biden ayrıca temerrüde düşülmesi halinde yaşanacak olumsuzluklar konusunda uyarılarda bulunarak, "Ekonomimiz resesyona girer ve uluslararası itibarımız aşırı derecede zarar görür." dedi.💾 Cep bilgisi: ABD hükümetinin ocak ayında 31,4 trilyon USD’lik borçlanma limitine ulaşmasının ardından ülkede borçlanma tavanının acilen artırılması ihtiyacı doğdu. Tavanın artırılmaması durumunda federal hükümetin temerrüde düşmesi söz konusu olabilir.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Konuya ilişkin Cumhuriyetçiler ve Demokratlar arasındaki anlaşmazlık ise sürüyor. Cumhuriyetçiler borçlanma tavanının artırılmasına karşılık kamu harcamalarının da azaltılması gerektiğini savunurken, Joe Biden yönetimi ve Demokratlar borç tavanının artırılması fakat buna karşılık kamu harcamalarının azaltılmaması gerektiğini söylüyor.</li></ul>👉 Öte yandan: ABD Hazine Bakanlığı, federal hükümetin nisan ayında yaklaşık 176 milyar USD bütçe fazlası verdiğini duyurdu. Piyasa beklentisi 235 milyar USD fazla verilmesi yönündeydi. Nisan ayında bütçe gelirleri yıllık bazda %26 azalışla 639 milyar USD olurken, bütçe giderleri ise %17 azalışla 462 milyar USD seviyesinde gerçekleşti.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Avrupa</h2>Avrupa Parlamentosu’nda birliğin ortak borçlarının ödenmesi için gelir kaynaklarının artırılması ve bütçe için yeni özkaynaklar geliştirilmesi konusu ele alındı.&nbsp;Konuya ilişkin hazırlanan raporda AB bütçesinin beklenmedik sınamalar nedeniyle baskı altında olduğu ve mevcut özkaynakların borçlanma maliyetleri ile kurtarma programlarının ödemelerini karşılamak için yeterli olmadığı ifade edildi.&nbsp;Bu kapsamda birliğe ek gelir kaynakları sağlamak için kurumlardan, kripto varlıklardan ve finansal işlemlerden vergi alınması gibi konuları da içeren rapor, Parlamento’da 199 hayır oyuna karşılık 356 evet oyuyla kabul edildi.&nbsp;

borç tavanı ile ilgili hikayeler