Avrupa'da aşırı sağın ve zaman zaman ırkçılığa yaklaşan milliyetçilik eğilimlerinin yükselişi, dünyada siyaset sahnesinin gidişatına yönelik yeni soruları da beraberinde getiriyor. Haziran ayındaki Avrupa Parlamentosu seçimlerinde aşırı sağcı blokun gücünü artırmasının ardından Fransa'da Macron'un Parlamento'yu feshetmesi ve ardından ilk turda Marine Le Pen’in aşırı sağ partisi Rassemblement National’in (Ulusal Birlik Partisi-RN) zafer kazanması, ikinci turda işler tersine dönse de Avrupa siyasetinin temelden sorgulanmasına neden oldu. &nbsp;Göçmen ve mülteci politikalarının Avrupa'nın demografik yapısını değiştireceği kaygısı ile paralel ilerleyen aşırı sağın etkisi, Türkiye'de de ayrı şekillerde kendisini hissettiriyor.&nbsp;Bu hafta Türkiye'de ve dünyada aşırı sağ politikalara sosyoloji, psikoloji ve siyaset biliminin çerçevesinden bakan, gidişatı anlamlandırmamıza yardımcı olacak kitaplardan bir derleme hazırladık.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Avrupa'da Güçlenen Aşırı Sağ Partiler | Uğur Burç Yıldız | Detay&nbsp;</h3>Avrupa ülkelerinde aşırı sağ partilerin güç kazanmasında, hem genel nedenler hem de her ülkenin kendisine özgü koşulları etkili. Bu genel nedenler arasında 11 Eylül saldırılarının Müslümanlar aleyhine yaratmış olduğu atmosferden 2008 finansal krizine, IŞİD’in yaratmış olduğu terör korkusundan "Arap Baharı" sonrası artan mülteci hareketliliğine birçok neden var.Aşırı sağ partiler, özellikle göç ve ekonomi konularında merkez partilerin yetersiz kaldığı iddiası üzerinden güçlerini artırıyor. Merkez partiler ise daha fazla seçmen kaybetmemek için zaman zaman aşırı sağ partilerin mülteciler ve Müslümanlar üzerinden kurduğu propagandaları çalma yoluna gidiyor. Böylece bu söylem, Avrupa çapında meşruiyetini sağlamlaştırıyor.Uğur Burç Yıldız, bu çalışmada Almanya, Avusturya, Fransa, Hollanda, İngiltere, İspanya ve İtalya’ya odaklanarak bu ülkelerdeki aşırı sağ partilerin kuruluş süreçlerini, gelişimlerini, propagandalarını ve seçim başarılarını analiz ediyor.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Günümüzde Aşırı Sağ | Cas Mudde | Nika Yayınevi&nbsp;</h3>Aşırı sağ, siyasetin çeperlerinde gezindiği onlarca yıldan sonra, bir intikam duygusuyla geri döndü. Brezilya, Hindistan ve ABD gibi dünyanın üç büyük demokrasisinde radikal sağcı liderler iktidara geldi. Avrupa’da da aşırı sağcı partiler güçlerini ve desteklerini artırmaya devam ediyor. Siyasi aşırılıkçılık konusunda dünyanın önde gelen uzmanlarından olan Cas Mudde, tam da zamanında çıkardığı bu kitabında, savaş sonrası gelişen aşırı sağcı siyasetin dördüncü dalgasına genel bir bakış sunuyor. Mudde, aşırı sağcı ideolojiyi ve örgütlenme biçimlerini tarihsel bir bakış açısıyla özetliyor. Aşırı sağın yükselişine verilebilecek yanıtlarsa kitabın kayda değer bir kısmını oluşturuyor.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Faşizmin Doğası | Roger Griffin | İletişim Yayınları&nbsp;</h3>Faşizmin sosyo-tarihsel ve ideolojik yapısı hakkında akademik dünyanın önde gelen isimlerinden Roger Griffin, bu kitapta, Avrupa'dan Asya'ya, Japonya'dan Latin Amerika'ya kapsamlı bir faşizm dökümü yapıyor. Ancak tarihsel bir bilgi yığını oluşturmak yerine faşizmin mevcut siyasi düzenlerde nasıl yeni bir angajman arzusu yarattığı ve bu arzuyu tatmin etme iddiasını nasıl temellendirdiği üzerine etraflı bir tartışma yürütüyor.&nbsp;Griffin, her biri kendi içinde çeşitli özgünlükler taşımakla beraber, faşist hareketlerin propaganda, dil ve siyasal varoluşları arasındaki ortaklıklara eğiliyor. Tüm bu analizlerinde "arındırıcı millî yeniden diriliş" (palingenesis) temasının öneminin altını tekrar tekrar çiziyor.&nbsp;<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Uluslar ve Milliyetçilikler | Jean Leca | Metis Yayınları &nbsp;</h3>Uluslar ve Milliyetçilikler,&nbsp;1980'lerde giderek tırmanan milliyetçi dalganın ardından yazılmış bir kitap. Bu nedenle, milliyetçilik literatüründe henüz geniş biçimde yer almamış, çoğunlukla birer gazete haberi olarak okunan olguları süregiden tartışmaların odağına yerleştirmek gibi bir üstünlüğe sahip...Kitabın ilk bölümünde ulus-devletin tarihi, yurttaşlık ve milliyetçilik kavramları, demokrasiyle ulus arasındaki ilişki tartışılıyor. İkinci bölümde ise milliyetçiliğin çeşitli ülkelerde aldığı biçimlere, neden olduğu çatışma ve savaşlara dair örnek hikayeler anlatılıyor. Özellikle üçüncü dünya ülkelerine eğilerek, bir dışlama ve meşrulaştırma aracı olarak milliyetçiliğin nasıl ortaya çıktığı ve işlediği araştırılıyor.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Milletler ve Milliyetçilik | E. J. Hobsbawm | Ayrıntı Yayınları&nbsp;</h3>19. ve 20. yüzyıl tarihi denince akla gelen ilk isimlerden biri olan E. J. Hobsbawm, Milletler ve Milliyetçilik’te milletin icadını, tam da yok olmaya başladığı bir tarihsel andan geriye bakarak anlatıyor. Kitap, artık milliyetçiliğin tarihine ilişkin bir klasik hâline gelmesinin yanında, bir Marksist tarafından milletlerin gelişimi üzerine yazılmış en iyi çalışmalardan biri olma özelliğini taşıyor.Hobsbawm, milletin nesnel ya da öznel, sabit bir tanımının verilemeyeceğini çünkü tamamen modern bir kurgu olduğunu ve sürekli değişen bir yapısı bulunduğunu belirtiyor. Böylece milletlerin “hakiki” bir etnik temele dayanıp dayanmadığı tartışmasını bir kenara bırakıp, kavram olarak milletin politikadaki ve toplumdaki değişim ve başkalaşımlarının izini iki yüzyıl boyunca sürüyor.&nbsp;Yazar milliyetçiliği, siyasal ve milli birimlerin örtüşmesi gereğini savunan bir hat olarak tanımlayarak yola koyuluyor. Yaygın yaklaşımı izleyip İrlanda veya Polonya gibi ezilen milletlerden yola çıkmak yerine öncelikle Fransa ve İngiltere gibi en erken ulus devletleri ele alıyor ve bu milletlerin icadını aslında hiç de bilmediğimizi gösteriyor.&nbsp;Milletin sınırları içindeki nüfusun farklı sınıflara ayrıldığını ve dolayısıyla insanların aynı millî deneyime sahip olmadığını savunan Hobsbawm, bu noktada milliyetçiliğin tarihinin hep yukarıdan yazıldığını da hatırlatıyor.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Avrupa'da Irkçılık | Mehmet Taş | İmge Kitabevi &nbsp;</h3>Avrupa'da azınlıklar ve göçmenler, aşırı sağın saldırıya dönüşen tehditleri altında yaşıyor. Son birkaç yıldır hükümetler de bu ortamdan yararlanarak az gelişmiş ülkelerden gelen göçmenleri durdurmak ve azınlık haklarını budamak için gerekli yasal değişiklikleri uygulamaya sokuyorlar.&nbsp;Avrupa'da ırkçılık ve aşırı sağ partiler üstüne sayısız kitap ve makale yazıldı. Bazı üniversiteler bu konuları araştırmak için özel bölümler açtıkları gibi, aynı konuları araştırmayı hedefleyen birçok enstitü kuruldu. Bu çalışma, bu sayısız kaynağın en güncel olanlarının bir özeti. Bu kapsamda, kitapta ırkçılığın değişen yüzü, nedenleri, ırkçı terörün ilişkileri, aşırı sağ, aşırı sağın üye ve örgüt gücü ile bu partiler içinde barınan sosyal akımlara yönelik soruların açık ve ayrıntılı yanıtlarını bulabileceksiniz.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Neo Faşizmden Popülizme | Cihan Uzunçayır | Liberus Yayınları&nbsp;</h3>Kitap, aşırı sağ çalışmalarına birkaç farklı yönden katkı sağlamayı amaçlıyor. Öncelikle seçmen, parti ve siyasi fırsat yapısı boyutlarını ayrı ayrı ele almayıp tüm bu boyutları birbiriyle etkileşim hâlinde faktörler olarak birarada analiz etmeyi hedefliyor.İkinci olarak genellikle gözardı edilen savaş sonrası dönem koşullarıyla, yeni aşırı sağ partilerin ortaya çıkmasına imkan sağlayan 1980 sonrası koşulların farklılığı seçmenler, partiler ve siyasi fırsat yapısı bağlamında değerlendirme kapsamına alınıyor. Böylece Cihan Uzunçayır, ortaya koyduğu analiz çerçevesiyle sadece aşırı sağ partilerin yükselişini açıklamıyor, aynı zamanda onları başarısız kılan koşulları da bize gösteriyor.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Avrupa Benim (Batı Avrupa'da Aşırı Sağın Yükselişi) &nbsp;- Zeynep Atikkan – Metis Yayınları&nbsp;</h3>Gazeteci Zeynep Atikkan, beş yıl boyunca Avrupa başkentlerinde yeni popülist sağın nasıl ve neden yükselişe geçtiğini anlamak için farklı görüşten kişilerle yüz yüze söyleşiler yaptı. Avrupa’nın aşırı sağcı, radikal sağcı ya da yeni-popülist diye tanımlanan partilerinin liderlerine, çokkültürlülük, göçmen politikaları, Avrupa Birliği’nin geleceği, İslam ve Avrupa gibi temalarda sorular yöneltti.Aşırı sağın gelişimini ülke ülke inceleyen Atikkan, özellikle bu yıl yapılan Avrupa Parlamentosu seçimlerinde sağladıkları oy artışından sonra bu partilerin artık marjinal ya da geçici vakalar olarak görülemeyeceğini, Avrupa alanı üzerinde doğrudan söz sahibi hâline geldiklerini vurguluyor.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Göçmen Tartışmaları Bağlamında Avusturya, İsviçre ve Macaristan'da Aşırı Sağ Partilerin Yükselişi Hakkında – Erhan Akdemir, Yasin Gülyüz | Taşhan Kitap Yayınları&nbsp;</h3>Bu çalışma; Avusturya, İsviçre ve Macaristan'daki aşırı sağın yükselişe geçmesinde etkili olan dinamikleri ve bu dinamiklerin söz konusu ülkelerdeki aşırı sağ partilerin oy oranlarının artış etkisini analiz ediyor. 2000'lerden önce minimal ve bölgesel düzeyde kalan göçmen ve yabana düşmanlığı sorunu, 11 Eylül ve sonrasında meydana gelen terör saldırıları ve göç dalgasıyla beraber Avrupa genelinde tartışılan bir konu hâline geldi. Aşırı sağ partiler, ülkelerindeki "mağdur" çoğunluğun haklarını ve refahını korumanın yolu olarak "istilacı" yabancıları ülkelerinden uzaklaştırmayı hedeflemeye başladı. Bu doğrultuda çalışma, Avrupa'da yükselen aşın sağ partilerin seçim başarılarının ve yabancı düşmanlığının etkilerini incelemeyi ve analiz etmeyi amaçlıyor.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Milliyetçiliğin Kara Baharı | Tanıl Bora | İletişim Yayınları &nbsp;</h3>Bugüne kadar milliyetçilik, geri çekilmek bir yana yeni formlar altında, eski hâllerini güncelleyerek var olma "becerisi"yle insanlığı tehdit etmeyi sürdürdü. Kitabın gözden geçirilmiş son baskısında Türk milliyetçiliği yine başrolde... İktisadi ve modern çağın kendine mahsus/kendini geliştiren dışlama politikalarıyla halklar, etnik kimlikler, cinsiyetler arasındaki farkı, eşitsizliği işaret ederek kendi yaşam alanını genişletiyor. Bu bir “kara bahar”: Milliyetçi çatışmalar, düşmanlaşmalar büyük yıkımlara yol açıyor; bin türlü sorun yüküyle biriken öfkeler, kendi gibi olmayana karşı beslenen “millî” hınçların potasına akıtılıyor; toplumlar “millî birlik” adı altında teksesli korolar olmaya zorlanıyor; tek "sahici" kimlik olarak millî kimlikler iş görüyor...

Aposto Kitap

"Seçimler Yılı" olarak adlandırılan 2024'te aşırı sağın yükselişi en çok tartıştığımız konuların başında geldi. Hobsbawm'dan Tanıl Bora'ya, bu yükselişin arkasında yatan nedenleri sosyoloji ve siyaset bilimi çerçevesinden anlamanıza yardımcı olacak 10 kitap. 

Aşırı sağı anlamak: 10 kitaplık bir seçki

<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp;&nbsp; İYİ Parti Hatay Milletvekili Adnan Şefik Çirkin,&nbsp;"bozkurt" işaretinin “Türklerin ulusal sembolü” olarak kabul edilmesi için TBMM'ye kanun teklifi sundu. Çirkin, yurt dışında yanlış anlaşılmaların önüne geçmek için de "bozkurt"un&nbsp;ulusal sembol olarak kabul edilmesi gerektiğini belirtti.<a data-type="embed" fr-original-style="" href="https://x.com/iyiparti/status/1809227809954341002" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://embed.apos.to/assets/2024/6/2024-07-06T08:41:02.046Z.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.80" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a>

Canlı Gündem

• <a fr-original-style="" href="https://www.gazeteduvar.com.tr/disislerinden-abdye-ulku-ocaklari-tepkisi-hayal-urunu-ve-art-niyetli-iddia-haber-1536787" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ABD</a> Temsilciler Meclisi'nin Ülkü Ocakları'nın bir terör örgütü olup olmadığının araştırılmasını da öngören 2022 ABD Ulusal Savunma Yetki Yasasını onaylaması Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tanju Bilgiç tarafından "üzücü ve endişe verici" şeklinde yorumlandı. Bilgiç, "Bulundukları ülkelerde uyum içinde yaşayan soydaşlarımıza yönelik bu tür yanlı yaklaşımlar kabul edilemez." dedi.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir adım geriden:&nbsp;Avusturya'da Sembol Yasası kapsamında bozkurt işaretinin de aralarında bulunduğu 13 sembolün kullanımı yasaklanmıştı.&nbsp;</li></ul>

Aposto Gündem

<img src="https://images.aposto.com/2021/7/4/1628782095577.gif" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" alt="AFAD" ratio="Infinity" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">İHAAFAD'ın&nbsp;23.30 ve 20.30 itibarıyla notuyla paylaştığı basın duyurularına göre:&nbsp;•&nbsp;Can kayıpları ve arama çalışmaları: İki gün önce yaşanan sel felaketleri sebebiyle Kastamonu'da 15, Sinop'ta 2 kişi hayatını kaybetti. Bartın - Akörensöküler köyünde kaybolan bir kişinin arama çalışmaları sürüyordu.&nbsp;• Tahliyeler:&nbsp;Bartın'da 323, Kastamonu'da 682, Sinop'ta 417 afetzedenin güvenli bölgelere tahliye edildiği bildirildi. AFAD tarafından Kastamonu'ya 5 milyon lira, Sinop'a 3 milyon lira ve Bartın'a 2 milyon lira acil yardım ödeneği gönderildiği duyuruldu. 10 milyon lira ödenek de Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’ndan gönderildi.• Elektrik: Bartın genelinde 3, Kastamonu genelinde 117 ve Sinop'ta 86 köye elektrik verilemediği aktarıldı.&nbsp;•&nbsp;Ulaşım: Kastamonu'da Çatalzeytin, Küre İkiçay, Azdavay köprülerinin yıkıldığı, Valay - 1 ve Kanlıçay köprülerinde hasar meydana geldiği; Bartın'da Kavlakdibi ve Kumluca 2 köprülerinin yıkıldığı, Sinop'ta İkisu Köprüsü'nde hasar meydana geldiği ve çeşitli yolların trafiğe kapatıldığı belirtildi.Twitter'da Kastamonu'nun ilçesi Bozkurt için #bozkurtyokoldu etiketiyle 100 bini aşkın paylaşım yapıldı.Yardım kampanyası: Resmî Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı'yla yangın ve sellerde zarar gören afetzedeler için yardım kampanyası başlatıldı. Açılacak banka hesaplarının numaralarının kampanya koordinasyonunu yürütecek olan AFAD tarafından paylaşılacağı belirtildi.

bozkurt ile ilgili hikayeler